Ереван, 27.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Որ պատ­մու­թյան մեջ նաև իր ան­վան Սահ­մա­նադ­րու­թյուն մնա

АНАЛИТИКА

Իշխանափոխությանը հաջորդած երկու տարվա ընթացքում սահմանադրական հնարավոր փոփոխությունների մասին շատ է խոսվել։ Մասնավորապես իր ելույթներում այս թեման անընդհատ շոշափում էր նաև վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։

Եվ ուշադրության է արժանի այն հանգամանքը, որ սկզբնական շրջանում Փաշինյանը սահմանադրական փոփոխությունների թեման կապում էր սուպերվարչապետական համակարգը վերացնելու անհրաժեշտության հետ։ 

Վերջինս կարծում էր, թե Սահմանադրությամբ վարչապետի ձեռքում չափից ավելի շատ լիազորություններ և լծակներ են կուտակված՝ ի հաշիվ իշխանության այլ մարմինների։

 

Բայց ժամանակի ընթացքում Փաշինյանը հասկացավ, որ իր կողմից բնորոշված սուպերվարչապետական համակարգը շատ ձեռնտու է իր իշխանության ամրապնդման համար, որից հետո ինքը և իր թիմակիցները սկսեցին կտրուկ հերքել սուպերվարչապետական համակարգի գոյությունը՝ նշելով, թե ժողովրդավարության պայմաններում սուպերվարչապետական համակարգ գոյություն ունենալ չի կարող։

Սակայն այս հարցում իշխանությունների դիրքորոշման փոփոխությունը էականորեն չազդեց նրանց՝ Սահմանադրությունը փոփոխելու մտադրության վրա։ Այս անգամ սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտությունը կապվեց դատական համակարգի բարեփոխումների հետ։ 

Եվ պատահական չէ, որ դեռևս անցած տարվանից Փաշինյանն ընդգծում էր, թե ՍԴ-ի հարցը լուծելու համար իրենք գնալու են սահմանադրական փոփոխությունների ճանապարհով։ 

Սակայն քանի որ Սահմանադրության փոփոխությունների նոր նախագծի ձևավորումը ժամանակատար գործընթաց է, դրա համար ՍԴ գործող կազմի փոփոխության հարցը Սահմանադրության ընդամենը մեկ դրույթի փոփոխության անվան տակ դրվեց հանրաքվեի։

Բայց ապրիլի 5-ի հանրաքվեի ձախողումից հետո ՍԴ-ն և դատական համակարգը վերակազմավորելու համար հիմնական ճանապարհը մնում է համընդհանուր սահմանադրական փոփոխությունների իրականացումը կամ, այլ կերպ ասած, նոր Սահմանադրության ընդունումը։

Թերևս սրանով է պայմանավորված, որ խորացող կորոնավիրուսային ճգնաժամի հաղթահարման հարցերը թողած՝ վարչապետը մասնակցում է սահմանադրական բարեփոխումների հանձնաժողովի նիստին և հայտարարում, թե մեզ նոր Սահմանադրություն է անհրաժեշտ։

Այս ընթացքում բազմաթիվ քաղաքացիներ կորցրել են իրենց աշխատանքը կամ մնացել են սոցիալական ու առողջապահական խնդիրներին դեմհանդիման, իսկ վարչապետը այս նեղ իրավիճակում նոր Սահմանադրության թեմա է առաջ մղում, որը հանրությանն այս պահին հետաքրքիր չէ։

Բնական հարց է ծագում՝ եթե գործող Սահմանադրությունն այդքան անընդունելի էր, ապա ինչո՞ւ էր Փաշինյանը երկու տարի պաշտոնավարում այդ Սահմանադրության առկայության պայմաններում։ Չէ՞ որ կարող էր իշխանությունը վերցնելուց անմիջապես հետո Սահմանադրությունը փոփոխելու նախաձեռնությամբ հանդես գալ։

Ու հետաքրքրական է, որ ներկայիս ծանր սոցիալ-տնտեսական իրավիճակում Փաշինյանը սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտությունը դիտարկում է նաև ներդրումների ներգրավման լույսի ներքո։ 

Վերջինս սահմանադրական բարեփոխումների հանձնաժողովի նիստին ունեցած իր ելույթում օտարերկրյա ներդրումների ներգրավման խնդիրը կապեց նոր Սահմանադրությամբ նախատեսվող դատական համակարգի բարեփոխման հետ։

 

Բա եթե իշխանությունները գիտեին, որ սահմանադրական փոփոխությունների միջոցով կարող են մեծ ներդրումների հոսք ապահովել, ապա ինչո՞ւ Փաշինյանն այդ գործընթացը ավելի վաղ չէր նախաձեռնում, որպեսզի զարգացնի տնտեսությունը։

Այս տեսանկյունից մենք ունենք դառը փորձ, որովհետև կար ժամանակ, երբ նա հայտարարում էր, թե արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ պետք է տեղի ունենան, քանի որ քաղաքական անորոշություններն արգելակում են մեր տնտեսությունում նոր ներդրումների ներգրավումը, բայց դրանից հետո ևս Հայաստանը շարունակեց մնալ օտարերկրյա ներդրողների հետաքրքրությունից դուրս։ 

Հիմա ընդհանրապես ամեն ինչ տապալած «քայլողները» որոշել են հերթական մեղավոր գտնել։

Իսկ իրականում երևի թե Փաշինյանը միայն մեկ նպատակ կարող է ունենալ, որ պատմության մեջ մի Սահմանադրություն էլ իր անունով մնա:

Արթուր Կարապետյան 

Круглый стол-обсуждение о новом миропорядке и геополитическом выборе АрменииIDBank выпустил первый транш облигаций 2026 годаПропагандистские пузыри, которые не выдерживают и нескольких минут: «Паст»Ucom поддерживает развитие космической инженерии в Армении Почему циркулируют «николовские нарративы»? «Паст»Генерирует ненависть и вражду против всех, вносит раскол: «Паст»Уступки превращаются в капитуляцию, но мир так и не устанавливается: «Паст»Хор Сретенского монастыря спел в самолете по дороге в Ереван Новый законодательный пакет: В трех областных центрах Армении власти решили построить приюты для животных«Футбольная легенда Никита Симонян — лидер развития армяно-российских спортивных отношений.»Правительство Армении решило продлить на год отмену НДС и пошлин на импорт электромобилейМир - лозунг или внешняя политика? Толерантность должна формироваться с школьного возрастаВажность информационной безопасности: IDBank и Idram поддержали конкурс APOCALYPSE CTF 2025Представитель IDBank Иннеса Амирбекян назначена сопредседателем Рабочей группы Комиссии по банковским вопросам МТП по гарантиямВ окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаровГенеральный директор Ucom Ральф Йирикян вручил сертификаты участникам курса по кибербезопасностиГубернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролемСледственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенныхТрамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцевТатоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с Арменией