Կաթվածի (ինսուլտ) 6 հիմնական ախտանշաններ
LIFEԻնսուլտը հանդիսանում է տարիքային հիվանդություն: Որքան մարդ մեծ է, այնքան ավելի մեծ է ուղեղում արյունազեղման առաջացման հանավականությունը: Սակայն պատահում են դեպքեր, երբ ինսուլտը մարդուն ախտահարում է երիտասարդ տարիքում՝ 30-ից 35 տարեկանում կամ ավելի շուտ:
Երկար ժամանակ բժիշկները չէին կարողանում հասկանալ թե ինչն է «երիտասարդ ինսուլտի» առաջացման պատճառը, սակայն Գյոթեբորգի համալսարանում գործող քիմիայի և մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտի մասնագետները կարողացել են պարզել, որ բոլոր մարդիկ ունեն գեն, որն էլ և պատասխանատու է ինսուլտի զարգացման համար:
Այն ոչ պաշտոնական այդպես էլ կոչել են` «ինսուլտի գեն», իսկ պաշտոնական անվանումը ՝ FoxF2-ն է:
Այսպիսով, այդ գենը առկա է մեզանից յուրաքանչյուրի մոտ, սակայն որոշ մարդկանց մոտ նրա աշխատանքը խանգարվում է ու բարձրանում է արյունազեղման վտանգը:
Գյոթեբորգի համալսարանի մասնագետները կարողացել են այդ ամենը պարզել, հետազոտելով ավելի քան 150000 մարդկան գենետիկական տվյալները: Ավելի վաղ նման հետազոտություններ իրականացվել են մկների վրա:
Պարզվել է, որ FoxF2-ը առկա է նաև բոլոր կաթնասունների մոտ և հենց նա է ապահովում եզակի արյունաուղեղային պատնեշը: Նշված պատնեշը նյարդային հյուսվածքները պաշտպանում է արյան միկրոօրգանիզմներից, տոքսիններից, իմունային համակարգի բջջային ու հումորալ գործոններից և այլն:
Այսինքն կարող ենք ասել, որ դա յուրովի զտիչ է, որից շատ բան է կախված:
Իսկ այս գենի մուտացիայի դեպքում կարող է առաջանալ փոքր անոթների հիվանդություն ու ինսուլտ:
Վատ նորություն. ինսուլտը սպառնում է յուրաքանչյուր մարդու
• Հետազոտության ղեկավարները նշում են, որ յուրաքանչյուր մարդ վաղ թե ուշ ինսուլտ է ստանալու:
• Ամեն մարդը, ով բավականին երկար է ապրում և իսուլտ չի ստանում, բացատրվում է միայն մեկ հանգամանքով, որ նշված մարդը մահացել է FoxF2 գենի մուտացիայի սկսվելուց առաջ: Մասնագետները նշում են, որ դա շատ նման է քաղցկեղածին բջիջներին, որոնք առկա են բոլորի մոտ, սակայն դրանք քնած են լինում մինչ որոշակի ժամանակահատված: Բացի այդ, մասնգետները ընդգծել են, որ իրենց հետազոտության արժեքավոր լինելը պայմանավորված է նրանով, որ այժմ արդեն հնարավոր է բացատրել այն փաստը, թե ինչու են ոմանք ավելի երիտասարդ տարիքում դառնում ինսուլտի զոհ: Դա պայմանավորված է լինում նրանով, որ գենը սկսում է սխալ աշխատել:
Լավ նորություն. ինսուլտը հնարավոր է կանխարգելել
Գիտնականները նշում են, որ եթե հնարավոր լինի իմանալ ինսուլտի նկատմամբ մարդու գենետիկական հակվածությունն ու առանձին մարդու դեպքում FoxF2-ի աշխատանքը կառավարելու հնարավորություն ունենալ, ապա այդ դեպքում հնարավոր կլինի պարզել, թե որքանով է նշված մարդու մոտ բարձր այդ ռիսկը:
Բացի այդ, հետազոտության հեղինակների խոսքերով, նոր հայտնագործությունը հնարավորություն է տալիս նվազեցնել ռիսկային գոտում հայտնված հիվանդների մոտ արյան ճնշումը:
Զուգահեռ գիտնականները կաշխատեն այն ուղղությամբ, որ ստեղծեն ուղեղի անոթներն ամրացնող դեղամիջոց:
Իսկ մարդը, իմանալով ինսուլտի նկատմաբ իր հակվածության մասին, կսկսի ավելի շատ հիմնավորվել նրա վրա, որ փոխի իր կենսակերպն ու սկսի զբաղվել սպորտով ու թողնի ծխելը:
Մի քանի կարևոր թվեր.
Ընդհանուր առմաբ գիտնականները կարծում են, որ ինսուլտի զարգացման ռիսկը 40%-ով կախված է հենց բացահայտված գենից, իսկ 60%-ով կենսակերպից ու շրջակա միջավայրից:
Բացի FoxF2 գենի մուտացիայից, ինսուլտը կարող է զարգանալ նաև գանգուղեղային վնասվածքի, շաքարային դիաբետի, պոկված թրոմբի, ճարպակալման, ծխելու և ալկոհոլի չարաշահման հետևանքով: Արյան բարձր ճնշումն ու սթրեսը ևս հանդիսանում են գործոններ, որոնք բարձրացնում են ինսուլտի զարգացման ռիսկը:
Այսպիսով ինսուլտի 6 հիմնական ախտանշաներն են.
1. Զգայունթյան կամ թուլության հանկարծակի զգացողություն, հատակապես մարմնի մի կողմում:
2. Խոսքի խեղաթյուրում ու դիմողի խոսքի իմաստը հասկանալու դժվարություններ:
3. 1 կամ 2 աչքերի տեսողության արագ խանգարում, աչքերում պատկերների երկակիության առաջացման զգացողություն:
4. Քայլվածք փոփոխություն կամ հավասարակշռվածության կորուստ:
5. Հանկարծակի գլխապտույտ:
6. Առանց որևէ ակնհայտ պատճառի ծանր գլխացավերի առաջացում:
Աղբյուրը՝ gogetnews.inf



