Երևան, 23.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Կաթվածի (ինսուլտ) 6 հիմնական ախտանշաններ

ԼԱՅՖ

Ինսուլտը հանդիսանում է տարիքային հիվանդություն: Որքան մարդ մեծ է, այնքան ավելի մեծ է ուղեղում արյունազեղման առաջացման հանավականությունը: Սակայն պատահում են դեպքեր, երբ ինսուլտը մարդուն ախտահարում է երիտասարդ տարիքում՝ 30-ից 35 տարեկանում կամ ավելի շուտ:

Երկար ժամանակ բժիշկները չէին կարողանում հասկանալ թե ինչն է «երիտասարդ ինսուլտի» առաջացման պատճառը, սակայն Գյոթեբորգի համալսարանում գործող   քիմիայի և մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտի մասնագետները կարողացել են պարզել, որ բոլոր մարդիկ ունեն գեն, որն էլ և պատասխանատու է ինսուլտի զարգացման համար:

Այն ոչ պաշտոնական այդպես էլ կոչել են` «ինսուլտի գեն», իսկ պաշտոնական անվանումը ՝ FoxF2-ն է:

Այսպիսով, այդ գենը առկա է մեզանից յուրաքանչյուրի մոտ, սակայն որոշ մարդկանց մոտ նրա աշխատանքը խանգարվում է  ու բարձրանում է արյունազեղման վտանգը:

Գյոթեբորգի համալսարանի մասնագետները կարողացել են այդ ամենը պարզել, հետազոտելով ավելի քան 150000 մարդկան գենետիկական տվյալները: Ավելի վաղ նման հետազոտություններ իրականացվել են մկների վրա:

Պարզվել է, որ FoxF2-ը առկա է նաև  բոլոր կաթնասունների մոտ և հենց նա է ապահովում եզակի արյունաուղեղային պատնեշը: Նշված պատնեշը նյարդային հյուսվածքները պաշտպանում է արյան միկրոօրգանիզմներից, տոքսիններից, իմունային համակարգի բջջային ու հումորալ գործոններից և այլն:

Այսինքն կարող ենք ասել, որ  դա յուրովի զտիչ է, որից շատ բան է կախված:
Իսկ այս գենի մուտացիայի դեպքում կարող է առաջանալ փոքր անոթների հիվանդություն  ու ինսուլտ:

Վատ նորություն. ինսուլտը սպառնում է յուրաքանչյուր մարդու

• Հետազոտության ղեկավարները նշում են, որ յուրաքանչյուր մարդ  վաղ թե ուշ ինսուլտ է ստանալու:

• Ամեն մարդը, ով բավականին երկար է ապրում և իսուլտ չի ստանում, բացատրվում է միայն մեկ հանգամանքով, որ նշված մարդը մահացել  է FoxF2 գենի մուտացիայի սկսվելուց առաջ: Մասնագետները նշում են, որ դա շատ նման է քաղցկեղածին բջիջներին, որոնք առկա են բոլորի մոտ, սակայն  դրանք քնած են լինում մինչ որոշակի ժամանակահատված: Բացի այդ, մասնգետները ընդգծել են, որ իրենց հետազոտության արժեքավոր լինելը պայմանավորված է նրանով, որ այժմ արդեն հնարավոր է  բացատրել  այն փաստը, թե ինչու են ոմանք ավելի երիտասարդ տարիքում դառնում ինսուլտի զոհ: Դա պայմանավորված է լինում նրանով, որ գենը սկսում է սխալ աշխատել:
Լավ նորություն. ինսուլտը հնարավոր է կանխարգելել

Գիտնականները նշում են, որ  եթե հնարավոր լինի իմանալ  ինսուլտի նկատմամբ  մարդու գենետիկական հակվածությունն ու  առանձին մարդու դեպքում FoxF2-ի աշխատանքը կառավարելու հնարավորություն ունենալ, ապա այդ դեպքում հնարավոր կլինի պարզել, թե որքանով է նշված մարդու մոտ բարձր այդ ռիսկը:

Բացի այդ, հետազոտության հեղինակների խոսքերով, նոր հայտնագործությունը հնարավորություն է տալիս  նվազեցնել ռիսկային գոտում հայտնված հիվանդների մոտ արյան ճնշումը:
Զուգահեռ գիտնականները կաշխատեն  այն ուղղությամբ, որ ստեղծեն ուղեղի անոթներն ամրացնող դեղամիջոց:

Իսկ մարդը, իմանալով  ինսուլտի նկատմաբ իր հակվածության մասին, կսկսի ավելի շատ հիմնավորվել նրա վրա, որ փոխի իր կենսակերպն ու սկսի զբաղվել սպորտով ու թողնի ծխելը:

Մի քանի կարևոր թվեր.

Ընդհանուր առմաբ գիտնականները կարծում են, որ ինսուլտի զարգացման ռիսկը 40%-ով կախված է հենց բացահայտված գենից, իսկ 60%-ով կենսակերպից ու շրջակա միջավայրից:

Բացի FoxF2 գենի մուտացիայից, ինսուլտը կարող է զարգանալ նաև գանգուղեղային վնասվածքի, շաքարային դիաբետի, պոկված թրոմբի, ճարպակալման, ծխելու և ալկոհոլի չարաշահման հետևանքով: Արյան բարձր ճնշումն ու սթրեսը ևս հանդիսանում են գործոններ, որոնք բարձրացնում են ինսուլտի զարգացման ռիսկը:

Այսպիսով ինսուլտի 6 հիմնական ախտանշաներն են.

1. Զգայունթյան կամ թուլության հանկարծակի զգացողություն, հատակապես մարմնի մի կողմում:

2. Խոսքի խեղաթյուրում ու դիմողի խոսքի իմաստը հասկանալու դժվարություններ:

3. 1 կամ 2 աչքերի տեսողության արագ խանգարում, աչքերում պատկերների երկակիության  առաջացման զգացողություն:

4. Քայլվածք փոփոխություն  կամ հավասարակշռվածության կորուստ:

5. Հանկարծակի գլխապտույտ:

6. Առանց որևէ ակնհայտ պատճառի ծանր գլխացավերի առաջացում:

Աղբյուրը՝ gogetnews.inf

Ի՞նչ է բոտուլիզմը եւ ինչո՞վ է այն վտանգավոր Իսրայելը շարունակելու է հարվածներ հասցնել «Հեզբոլլահ»-ին և ՀԱՄԱՍ-ին. ՆեթանյահուՊուտինը պետական այցով կմեկնի Ղրղզստան․ նախատեսված է նրա մասնակցությունը ՀԱՊԿ գագաթնաժողովինՀորոսկոպ. ի՞նչ է նոյեմբերին Կարիճում գտնվող Վեներան բերել կենդանակերպի նշաններին Հայաստանը ոչ մի երաշխիք չի ստացել ու չի էլ ստանում ոչ մի փաստաթղթով. Էդմոն ՄարուքյանՆորվեգիան Հյուսիսային ծովի տակ գործարկում է աշխարհում առաջին ստորգետնյա ածխածնի պահեստարանըԴիմում եմ Մասյացոտնի թեմի առաջնորդ Գևորգ Սրբազանին և Վայոց Ձորի թեմի առաջնորդ Աբրահամ Սրբազանին. Հայկ ԻգնատյանՆա այն մարդն է, որը «գահընկեց» կանի Թոփուրիային․ UFC-ի նախկին չեմպիոնը՝ Ծառուկյանի մասինԲեյրութում Իսրայելի պաշտպանության բանակի հասցրած հարվածի հետևանքով «Հեզբոլլահ»-ի բարձրաստիճան պաշտոնյա է սպանվելԱՄՆ-ն կարող է «Տոմահավկ» հրթիռներ փոխանցել Կիևին՝ որպես անվտանգության երաշխիք՝ խաղաղ կարգավորման դեպքումWine Story. հինգ գինի, որոնք ուշ աշունը դարձնում են ավելի հարմարավետ Պոգբան 2023 թվականի սեպտեմբերի 3-ից հետո առաջին անգամ խաղադաշտ է դուրս եկել Հաճելի էր վարչապետի կողմից ընտրվել որպես միակ արտիստ՝ ելույթ ունենալու ՀՀ պետական մարմինների ներկայացուցիչների առաջին համաժողովի ժամանակ․ Իվետա ՄուկուչյանRenault-ն ցուցադրել է նոր սերնդի էլեկտրական Trafic-ը Հանրապետության գլխավոր տոնածառի լույսերը կվառվեն դեկտեմբերի 14-ին Ուկրաինայի ԶՈՒ-ն կիրակի գիշերը հարձակվել է Անապայի, Նովոռոսիյսկի և Մոսկվայի վրա Թուրքիան պատրաստվում է հյուրընկալել COP31-ը Հայաստանում երկրաշարժ է տեղի ունեցել Ռուս լրագրողներին չի թույլատրվել մասնակցել Մերցի մամուլի ասուլիսին G20 գագաթնաժողովի ժամանակՄեր նպատակն է, որ մեր պետությունը գոյություն ունենա 100 տարի, 500 տարի, 1,000 տարի և դրանից անդին. ՓաշինյանՔիմ Քարդաշյանը երեկույթի է մասնակցել քորոցներով պատված զգեստով ու կոշիկներով Մանրամասներ՝ այսօր Երևանում տեղի ունեցած ավտովթարից. վարորդներից մեկն Աջափնյակ վարչական շրջանի նախկին ղեկավարն է Պուտինը Ղրղզստանում կմասնակցի ՀԱՊԿ գագաթնաժողովին Հակառակnրդները մաhափորձ կամ hարձակում են պլանավորում Իրանի գերագույն առաջնորդի դեմ՝ իրավիճակն անկայունացնելու նպատակով․ հետախուզության նախարար Կոտայքում «BMW»-ն վրшերթի է ենթարկել 65-ամյա կնոջը Կիրանցում աշակերտների թիվը նվազել է․ լրագրող WhatsApp-ի մեր հաղորդագրություններից ոչինչ չի մնացել, ինձ համար մեծ գաղտնիք է՝ դա Ռուբե՞նն է ջնջել, թե՞ ադրբեջանցիները․ Գլումով Մահացել է Կրիշտիանու Ռոնալդուի հետ հանդիպած փոքրիկ Արեգը Անկարան կենտրոնացած է երկարատև խաղաղության հասնելու ջանքերի շարունակման վրա, վաղը պլանավորում եմ հեռախոսազրույց ունենալ Պուտինի հետ․ Էրդողան Որևէ մեկը, անկախ նրանից` ինքն ինչ պաշտոնի է, իրավունք չունի դերասանին սովորեցնել, թե ոնց պետք է խաղա և ինչ պետք է լինի ներկայացման իմաստը․ Հրանտ Թոխատյան Վիետնամում ջրհեղեղի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 90-ի Ուկրաինայի պատվիրակությունը խորհրդակցություններ է անցկացնում Ժնևում Մենք գտնվում ենք մարտական ​​պատրաստվածության ամենաբարձր մակարդակի վրա․ Իրանի բանակ ԱՄՆ-ն և նրա դաշնակիցները կօգնեն Ուկրաինային կառուցել «անվտանգության պատ» շփման գծի երկայնքովԷրդողանը Մակրոնի հետ քննարկել է Ուկրաինայի և Ռուսաստանի միջև երկարատև խաղաղության հասնելու հեռանկարները Իրանի և Ռուսաստանի միջև խաղաղ միջուկային էներգիայի ոլորտում ակտիվ համագործակցություն է տեղի ունենում․ Իրանի ԱԳՆ Վրաստանի նախագահը ներում է շնորհել 49 մարդու Սրտխառնոց առաջացնող. Թրամփի առաջարկը Ուկրաինային «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժմանը օրեցօր միանում են բազմաթիվ հայրենակիցներՓաշինյանն ուղերձ է հղել Մոտ 200,000 ուկրաինացի փախստական կարող է կորցնել օրինական կարգավիճակը Միացյալ Նահանգներում Աշտարակի խճուղուց Եղվարդի խճուղի տանող ճանապարհին բшխվել են «BYD» էլեկտրամոբիլն ու «Hyundai Sonata»-ն Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ․ օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Ամփոփվել են Վաղարշապատ համայնքի ավագանու ընտրությունների վերջնական արդյունքները Ողբերգական վթար․ կա 1 զոհ և 2 վիրավոր Չի հաղթում ազգային հավաքականը, չեն հաղթում երիտասարդական հավաքականները․ Սանդրո Պերկովիչ (տեսանյութ) Պապը մեղադրվում է անչափահաս թոռների ներկայությամբ անառակաբարո արարքներ կատարելու համար. նա կալանավորված է Երկար ժամանակ ջուր չի լինելու Իրանի ցամաքային զnրքերը նոր հրամանատար ունի Արտառոց դեպք՝ Երևանում․ Հայ-արգենտինական թիվ 76 դպրոցին հարակից տարածքից դանակահարության հետևանքով «Սուրբ Աստվածամայր» բժշկական կենտրոն է տեղափոխվել 13-ամյա տղա