Երևան, 05.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչպե՞ս է ստացվում կարամելը. «շաքարաքլորից» մինչև բազմատեսակ կոնֆետներ

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Կարամել լատիներենից թարգմանաբար նշանակում է «շաքարաքար»: Այդ հրուշակեղենային արտադրատեսակը (կամ դրա բաղադրիչը) ստացվում է շաքարի լուծույթը եռացնելով կամ շաքարավազը տաքացնելով և դրան որևէ օշարակ կամ օսլա ավելացնելով: Կարամելի պատմությունը սկսվել է հնում: Ճիշտ է՝ այն ժամանակ եղել են միայն կարամելին որոշակիորեն նմանվող ապրանքներ: 

Օրինակ՝ հնդկական հին քաղցրասերները վայելել են կրակի վրա տապակած շաքարեղեգի ցողունը: Շաքարը, որը հիմնականում օգտագործվում է կարամել պատրաստելու համար, միջնադարում համարվել է բավականին թանկ ապրանք (անգամ՝ ավելի ուշ ժամանակներում), և վայելելու, համտեսելու հնարավորություն են ունեցել միայն հարուստ մարդիկ: 

Որոշ երկրներում (Ամերիկա, Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա և այլն) կարծում են, որ հենց իրենք են առաջին անգամ հորինել կարամելը և դարձել այդ ապրանքի մասսայական արտադրության հիմնադիր: 

Ներկայումս արդեն վստահորեն կարելի է պնդել, որ, լայն իմաստով, այդ տեխնոլոգիան մեծ ժողովրդականություն է սկսել վայելել միայն 14 - 16-րդ դարերում: Ֆրանսիայում և Ռուսաստանում կարամելը տարածված է եղել սառնաշաքարի տեսքով՝ փայտիկի վրա: 

Ֆրանսիայում այդ օրերին նման կոնֆետները շքեղություն էին, և այն ոչ բոլորը կարող էին իրենց թույլ տալ համտեսել: Այնուամենայնիվ, «շաքարանապաստակները», «շաքարաքլորները» և «շաքարատները» Ռուսաստանում դարձել են ազգային գանձ: Հետագայում ևս՝ ԽՍՀՄ-ի ժամանակներում, մանուկների ամենասիրած քաղցրավենիքը եղել է հենց «շաքարաքլորը», որն, ի դեպ, մարդիկ անգամ տնային պայմաններում են պատրաստել: Իսկ ահա առաջադեմ Անգլիայում միայն 18-րդ դարում են սկսել վաճառել սառնաշաքարներ: Գերմանացի դեղագործ Կարլ Սոլդան առաջինն է եղել կարամելի պատմության մեջ, որը շաքարի քաղցրությունը համատեղել է դեղաբույսերի օգտակարության հետ: 

Նրա դուստրը, որը հիվանդացել էր 1899 թվականին, կտրականապես հրաժարվել էր դառը դեղախառնուրդներ խմել, և Սոլդան ստեղծել է բուժիչ քաղցրավենիք: Երբ միայն ծնվում էր կարամելի արտադրությունը, օգտագործվել են պղնձի կաթսաներ: Դրանց մեջ կրակի վրա տաքացրել են շաքարավազն ու ջուրը: 

Ջերմաչափով անընդհատ չափվել է տաքացվող զանգվածի ջերմաստիճանը, և համապատասխան ջերմաստիճանի հասնելուց հետո այն լցվել է կա՛մ կաղապարների մեջ, կա՛մ մարմարե հարթության վրա, այնուհետև կտրվել մասերի: 

Մեր ժամանակներում կարամելի ստացման գործընթացը լիովին ավտոմատացված է և ոչ մի կապ չունի միջնադարի տեխնոլոգիայի հետ: Ամեն տեսակի քաշող, պատրաստող, տրամաչափող, վերամշակող, հովացման և այլ բազմաթիվ հաստոցներ գոյություն ունեն կարամելի արտադրության ընթացքում օգտագործելու համար, և այդ ամենի շնորհիվ ներկայումս կարելի է ստանալ բազմատեսակ կարամելային արտադրանք: 

Այնուամենայնիվ, ներկայումս էլ, շնորհիվ ֆրանսիացի վարպետ հրուշակագործների, նույնիսկ արտադրության լիարժեք ավտոմատացման պայմաններում, երբ օգտագործվում են նորանոր բաղադրատոմսեր՝ օսլա օշարակ և ինվերտ օշարակ, կարամելի արտադրության մեջ դեռևս առկա է ձեռքով աշխատանքի միտում:

 

 

Ռուսաստանն ու Հայաստանը ամրապնդում են ռազմավարական համագործակցությունը՝ նոր երկաթուղային երթուղու միջոցով Վաղվանից ջերմաստիճանը կբարձրանա՞ ՀԱՄԱՍ-ը Իսրայելին կփոխանցի ևս մեկ պատանդի դի Վթար է․ ջուր չի լինելու նոյեմբերի 6-ին և 7-ին Աշխարհում կա՞ այլ օրինակ, որ հանրային ծառայություն մատուցող ընկերության սեփականատերը առաջարկի նվազեցնել ծառայության արժեքը, իսկ պետությունը մերժի դա իրագործելՓաշինյանը Կիպրոսում Հայաստանի ռազմական կցորդ է նշանակել Հայաստանում սոցիալական արդարությունն այլընտրանք չունի․ Մհեր ԱվետիսյանՄահացել է Ռուբեն Ներսիսյանը Պրեմիերա. Լիլիթ Հովհաննիսյան, Կարո Այրումյան`«Ինձ թվում ա» Բնակարանում հայտնաբերվել է կնոջ մարմին. տեղում ամուսինը ոստիկաններին հայտնել է, որ ինքն է նրան կյանքից զրկել Այս իշխանությունը բանտում է հայտնվելու, այլ տարբերակ չկա. Ցոլակ ԱկոպյանՀայաստանում առնվազն կես միլիոն մարդ գտնվում է աղքատության ճիրաններում. Հրայր ԿամենդատյանԱրարատԲանկը` «Ուրարտու» ֆուտբոլային ակումբի տիտղոսային հովանավորՍկանդալ Սևանի շուրջ. ինչո՞ւ նույնիսկ Փաշինյանի կողմնակիցները չկարողացան լռելՖլիկ․ Հերթական ցնդաբանությունն է Մետրոպոլիտենն արդեն գործում է բնականոն ռեժիմով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հռչակագրի ստորագրումը կարևոր հանգրվան է երկար սպասված խաղաղության ճանապարհին. ԱԽIDBank-ի Վարչության նախագահ Մհեր Աբրահամյանի հարցազրույցը Khaleej Times-ինՏեղի է ունեցել հայ մեծ բանաստեղծ և հասարակական գործիչ Վահան Տերյանի 140–ամյակին նվիրված գիտաժողով ՀՀ ԶՈՒ հետախույզի մասնագիտական տոնի առթիվ մի շարք զինծառայողներ պարգևատրվել են Ռուսաստանը պատրաստվում է միջուկային զենքի փորձարկման․ ինչ է ասել Պուտինը Արագածոտնի մարզի պարեկները 24-ամյա երիտասարդի մոտ մարիխուանայի նմավող զանգված են հայտնաբերել Առաջարկվում է հունվարի 27-ը սահմանել Հայրենիքի պաշտպանության համար զոհվածների հիշատակի օր Այշատ Բայմուրադովայի մահվան օրը նրա Երևանի բնակարանում չեչեն տղամարդ է եղել, ում դատել են ԻՊ-ի ֆինանսավորման համար․ ԶԼՄ Աշխարհի գավաթ․ Հայ շախմատիստները թայ-բրեյքում կպայքարեն երրորդ շրջանի ուղեգրերի համար Հայտնաբերվել է ապօրինի զենք-զինամթերք. շուրջ 30 անձ ձերբակալվել է Երևանում ալկոհոլի ազդեցությամբ մարդիկ «հարձակվում են» քաղաքացիների վրա․ ի՞նչ է անում ՆԳՆ-ն (տեսանյութ) Վթար «Բոռա» ռեստորանային համալիրի դիմաց, բախվել են «Toyota», «Mitsubishi» և «Opel», 2 վիրավորներից մեկն անչափահաս էԻնչ վիտամիններ է անհրաժեշտ ընդունել աշնան և ձմռան շրջանումՄհեր Ախտոյանի ընտանիքը հեռացվել է Փարաքարից Պետդուման գնահատել է ընտանի կենդանիների վրա հարկ սահմանելու հեռանկարներըԼևոն Արոնյանը դուրս է եկել 2025 թվականի ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Գեղակերտի դպրոցի տնօրենն իրենց տանը ցուցակով օգնություն է բաժանում, նա ընտրատեղամասի նախագահ է Երկու ճանապարհներն էլ անհրաժեշտ են Ադրբեջանն իր տարածաշրջանների հետ կապելու և երկրների միջև տրանսպորտային միջանցքներ ստեղծելու համար Բժիշկը զգուշացրել է ելակի թաքնված վտանգների մասինՀայաստանի և Ադրբեջանի հարաբերությունները դեռևս չեն կարգավորվել. Շոյգու Վթար. հարյուրավոր հասցեներում նոյեմբերի 6/7-ին ջուր չի լինելու Ինչու են իշխանության ներկայացուցիչներն անհանգստացել Թաքեր Քարլսոն-Նարեկ Կարապետյան հարցազրույցից. Գոհար ՄելոյանՀայաստանում, իհարկե, սոցիալական արդարության կարիքը այլընտրանք չունի․ Մհեր ԱվետիսյանՓաշինյանը նախ վարկաբեկում, ապա զավթում է ինստիտուտները. Հովհաննես ԻշխանյանՀայտնաբերվել է հինգ տարեկան աղջկա դիակ․ մայրը գլխավոր կասկածյալն էՎարչախումբը գեբելսյան ստեր է տարածում և արհեստական աղմուկ ստեղծում. Արմեն ՄանվելյանԱյս իշխանությունն ու Ալիևը համատեղ ստեղծում են «Հայաստանի 4-րդ Գյոյչայական Հանրապետությունը»․ Վահե Հովհաննիսյան Visa Stop Payment Service-ը կրկին հասանելի է Converse Mobile-ում Առողջապահության համընդհանուր ապահովագրությունը պլանավորվում է ներդնել 2026թ․ հունվարից. հայտնի է փաթեթի արժեքը Փաշինյանը մնացել է փնթի «կռուտիտ»-ների հույսին Ավստրալիան կտրամադրի երեք ժամ անվճար արևային էներգիաՀեշտ փորձառություն = բարձր լոյալություՄեծ պատիվ է, որ մոտ տաս տարի ղեկավարել եմ Հայաստանի Զինված ուժերի հետախուզության վարչությունը․ Արշակ ԿարապետյանԻշխանությունը ձախողեց կաթողիկոսին հրաժարական պարտադրելու գործը