Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Ճանաչե՛լ Արցախի անկախությունը. բայց ո՞ր սահմաններով

АНАЛИТИКА
Հայաստանի կողմից Արցախի Հանրապետության անկախությունը ճանաչելու մասին ընդդիմադիր պատգամավորներ Հրանտ Բագրատյանի և Զարուհի Փոստանջյանի ներկայացրած օրինագիծը, պարզվեց, կառավարությունն առայժմ չի հաստատել: Կառավարության եզրակացության մեջ գրված է.
 
«ՀՀ կառավարությունը ներկայացված օրենքի նախագծի ընդունումը կպայմանավորի Հայաստանի և Արցախի միջև քննարկումների արդյունքներով՝ հաշվի առնելով հետագա զարգացումները, այդ թվում՝ նաև արտաքին գործոնները»: Այլ կերպ ասած` Հայաստանը պաշտոնապես կճանաչի Արցախի անկախությունը, եթե դրան կտրուկ դեմ չլինեն գերտերությունները, եթե Ադրբեջանը լայնամասշտաբ պատերազմ սկսի, իսկ Հայաստանն այլ ելք չունենա:
 
Հարց է առաջանում: Ո՞րն էր այս նախաձեռնության իմաստը, որը բավական մեծ աժիոտաժ առաջացրեց ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Ադրբեջանում: Ի դեպ, Բաքվից արձագանքեցին բավական հիստերիկ կերպով` ուղղակիորեն սպառնալով լայնածավալ պատերազմ սկսել, եթե Հայաստանը ճանաչի Արցախը: Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն հայտարարել է, որ Արցախի անկախության ճանաչումը կնշանակի Մինսկի խմբի շրջանակում բանակցային գործընթացի տապալում: Միջնորդներն էլ արձագանքեցին շատ զուսպ` ակնարկելով Հայաստանին, որ չեն ողջունում այդ նախաձեռնությունը:
 
ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովն ասաց, որ խուճապի մատնվելու կարիք չկա: Ըստ նրա` Արցախի հակամարտությունը չի կարող լուծվել Արցախի կարգավիճակի միակողմանի ճանաչմամբ, որ դա պետք է որոշվի ընդհանուր համաձայնությամբ: Գրեթե նույն կերպ արձագանքեց ԱՄՆ պետքարտուղարությունը, որի փոխխոսնակ Մարկ Թոները հայտարարել է. «ՄիացյալՆահանգները, ամբողջ միջազգային հանրության հետ միասին, չի ճանաչում Լեռնային Ղարաբաղը: Լեռնային Ղարաբաղի վերջնական կարգավիճակը պետք է որոշվի միայն համապարփակ կարգավորմամբ»:
 
Կարելի է ենթադրել, որ Հայաստանի խորհրդարանում Արցախի անկախության ճանաչման օրինագծի շրջանառման նպատակն է եղել թե՛ Ադրբեջանի, թե՛ միջազգային հանրության ռեակցիան ստուգելը: Հայաստանը ցույց տվեց, որ եթե պատերազմ է, ապա թող լինի պատերազմ, իսկ եթե խաղաղ ճանապարհով ենք ուզում լուծել հարցը, ապա բանակցենք: Օրինագիծը ներկա պահին չհաստատելը նշանակում է, որ Հայաստանը դեռ ակնկալում է խաղաղ բանակցային գործընթացի վերսկսում, որի ուղղությամբ Մինսկի խմբի միջնորդները, կարծես, ջանքեր են գործադրում: Ապրիլի սկզբի պատերազմական գործողություններից անցել է ավելի քան մեկ ամիս, իսկ Ադրբեջանը լայնամասշտաբ պատերազմ դեռ չի սկսել:
 
Բայց, ամեն դեպքում, ենթադրենք, որ եկել է մի պահ, որ Հայաստանը պետք է ճանաչի Արցախի Հանրապետության անկախությունը: Երբ ճանաչում են որևէ երկրի անկախությունը, ապա ճանաչում են հստակ սահմաններով: Հիմա որո՞նք են իրավաբանորեն Արցախի Հանրապետության պետական սահմանները: Պարզվում է, որ հայտնի չէ, թե որոնք են այսօրվա Արցախի Հանրապետության պետական սահմանները: Մանրամասնեմ: Փաստացի, Արցախը ինքնորոշվել է երկու անգամ` մեկը՝ 1980-ականներին՝ ԼՂԻՄ-ի սահմաններով, մյուսը` 2006թ. Սահմանադրական հանրաքվեով, որի վերջին` 142-րդ հոդվածում գրված է հետևյալը. «Մինչև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական տարածքի ամբողջականության վերականգնումը և սահմանների ճշգրտումը հանրային իշխանությունն իրականացվում է այն տարածքում, որը փաստացի գտնվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության իրավազորության ներքո»:
 
Սահմանադրության այդ հոդվածը, ըստ երևույթին, գրվել է այն նպատակով, որ բանակցային գործընթացում դեռ խնդիր կա ոչ միայն որոշակի տարածքներ զիջել Ադրբեջանին, այլև պահանջել Ադրբեջանի կողմից բռնազավթված Մարտակերտի, Մարտունու և Շահումյանի շրջանները: Հետևաբար, ԼՂԻՄ-ի սահմաններով ինքնորոշված Արցախի անկախությունը ճանաչելը կնշանակի համաձայնել 7 շրջանների հանձնմանը: Իսկ 2006թ. հանրաքվեով ընդունված Սահմանադրությամբ Արցախի անկախությունը ճանաչելը կնշանակի ճանաչել Արցախի ժամանակավոր սահմանները, իսկ այդպիսի ճանաչում չի լինում: Երկրի անկախությունը ճանաչում են կոնկրետ սահմաններով: Խորհրդարանում ներկայացված օրինագծում խոսվում է 2006թ. Սահմանադրության մասին:
 
Ուստի, քանի դեռ Արցախը չի ճշգրտել, հստակեցրել իր սահմանները, ապա Հայաստանը ճանաչում է Արցախի անկախությունը, որ ի՞նչ անի: Քանի դեռ Արցախը չի հստակեցրել, թե որոնք իր պետական սահմանները, ապա Հայաստանը չի կարող օդի մեջ ճանաչել Արցախի անկախությունը, իսկ սահմաններն իրավաբանորեն հստակեցնել կարելի է կա՛մ նոր հանրաքվե անցկացնելով, կա՛մ Արցախի խորհրդարանի համապատասխան օրենսդրական նախաձեռնությամբ:
 
Տիգրան Խաչատրյան 
 
Past.am, վերլուծաբան
Сын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в странеВодители грузовиков из РА ожидают восстановления 180-дневного срока пребывания в РоссииГарвард проведёт расследование связей экс-министра финансов США с Джеффри ЭпштейномПосол Армении в США обсудил возможное расширение сотрудничества между армянским и американским бизнесамиЦИК: Пересчет голосов в Вагаршапате не отразился на результатах голосованияБернар Арно в Шанхае: глава LVMH покупает китайские бренды, пока иностранные люксовые марки теряют спросТрамп пригласил на ужин в честь принца Саудовской Аравии Криштиану Роналду и Илона МаскаПольша задействовала авиацию в связи с ударами России по территории УкраиныПодведены итоги 20-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектроникеКарты VISA DIGITAL Юнибанка стали бесплатными