Թունաքիմիկատների ներմուծումն ու շրջանառությունը վերահսկվում են օրենսդրությամբ և ընթացակարգերով. ՍԱՏՄ
ОБЩЕСТВОՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Վերջին օրերին շրջանառվում են մտահոգություններ՝ Հայաստանում արտադրվող միրգ-բանջարեղենում պեստիցիդների մնացորդների և դրանց հնարավոր ազդեցության վերաբերյալ։ ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմինը կարևորում է հանրության իրազեկումն ու թեմայի շուրջ ներկայացնում է հետևյալ պարզաբանումները։
Պեստիցիդներն ու ագրոքիմիկատները ժամանակակից, հաջողված գյուղատնտեսության անբաժանելի գործիքներն են։ Դրանք նվազեցնում են վնասատուների և հիվանդությունների պատճառած վնասները, պահպանում բերքի որակը և, տեխնոլոգիական կանոնների պահպանման դեպքում, օգնում են ստանալ որակյալ բերք։ Գյուղատնտեսությունն առանց պեստիցիդների գործնականում հնարավոր չէ, քանի որ վնասակար օրգանիզմների տարածումն անխուսափելի բնական երևույթ է, և դրանց դեմ պայքարը պահանջում է նպատակային միջոցներ։ Պեստիցիդների օգտագործումից հետո մրգերում ու բանջարեղենում կարող են լինել մնացորդներ, և այստեղ որոշիչը դրանց քանակն է։ Թույլատրելի սահմաններից ցածր մնացորդային մակարդակները չեն համարվում վտանգավոր:
Հայաստանը հանդիսանում է Ստոկհոլմի և Ռոտերդամի կոնվենցիաների անդամ երկիր, որոնց հավելվածներում սահմանված քաղցկեղածին և հատկապես վտանգավոր պեստիցիդների ցանկերը արգելված են անդամ երկրներում։ Այդ արգելքները կիրառվում են նաև ՀՀ-ում: Իսկ թույլատրված (գրանցված) պեստիցիդների ցանկը հրապարակված է ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի պաշտոնական կայքում:
Հայաստանում 2022 թ.-ից պարտադիր նորմ է թունաքիմիկատի արտադրող երկրի և արտադրող կազմակերպության գրանցումը, ինչը բացառում է նույնանուն, բայց անորակ կամ այլ արտադրողի արտադրանքի մուտքը երկիր (ՍԱՏՄ ղեկավարի 2022 թ. նոյեմբերի 28-ի թիվ 3763Ա հրաման):
Հայաստանի տարածք ներմուծվող բոլոր պեստիցիդներն անցնում են պարտադիր ստուգումներ, այդ թվում՝ լաբորատոր փորձաքննություն, և միայն դրանից հետո է տրվում ներմուծման թույլտվությունը։
Տեսչական մարմնի կողմից պարբերաբար իրականացվում են պեստիցիդների մնացորդային քանակների մոնիթորինգային աշխատանքներ։ Մոնիթորինգի շրջանակում կատարվում են նմուշառումներ և լաբորատոր փորձաքննություններ՝ համաձայն ԵՄ համադրելի մեթոդաբանության։ Մասնավորապես՝ ՍԱՏՄ ենթակայության Հանրապետական անասնաբուժասանիտարական և բուսասանիտարական լաբորատոր ծառայությունների կենտրոն ՊՈԱԿ-ում 2024 թ. 12 մշակաբույսերի նկատմամբ իրականացվել է մոտ 2000 փորձաքննություն՝ գազաքրոմատոգրաֆիկ, ատոմային աբսորցիոն սպեկտրոչափման, իրական ժամանակում պոլիմերազային շղթայական ռեակցիայի և այլ մեթոդներով։ Համապատասխան վերահսկողություն է կատարվում նաև Հայաստան ներմուծվող ապրանքների նկատմամբ, և միայն ընթացիկ տարում պեստիցիդների մնացորդային մակարդակի խախտումների պատճառով մի քանի հարյուր տոննա մթերքի ներմուծում չի թույլատրվել։
Հայաստանում կա շուրջ 350.000 գյուղացիական տնտեսություն վարող, և ինչպես ողջ աշխարհում՝ Հայաստանում ևս պեստիցիդների կիրառման հարցում խախտումների հավանականությունը չի կարող ամբողջությամբ բացառվել։ Պետական վերահսկողության գործառույթն այս հարցում ռիսկերի կառավարումն է՝ թունաքիմիկատների շուկան պահելով անվտանգ և կանխելով համակարգային ռիսկերը։
Մնացորդների գերազանցման դեպքերը հիմնականում հետևանք են գյուղատնտեսական ոչ պատշաճ գործելակերպի՝ կիրառվող չափաքանակների (դոզաների), դրանց պարբերականության ու սպասման ժամկետները չպահպանելու և այլն։ Խնդրի լուծմանը նպաստելու նպատակով՝ տեսչական մարմինն աշխատում է ֆերմերների, գյուղացիների հետ՝ իրազեկելով և խորհրդատվությամբ:
Շրջանառվող տեսակետներում փորձ է արվում Հայաստանի բնակչության շրջանում քաղցկեղի և այլ ոչ վարակիչ հիվանդությունների տարածվածությունը մեծապես պայմանավորել միայն մեկ գործոնով՝ սննդով, ինչը սակայն հիմնավոր չէ։ Նման հիվանդությունների տարածման պատճառներից են նաև կենսակերպային, գենետիկ, շրջակա միջավայրի և այլ գործոններ։
ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմինը հավաստում է, որ թունաքիմիկատների ներմուծման, գրանցման և շրջանառության վերահսկողությունը երաշխավորված է գործող օրենսդրությամբ և ընթացակարգերով։ Տեսչական մարմինը շարունակում է կատարել մոնիթորինգ, կանխարգելում և վերահսկողություն, իսկ շուկայում հայտնված խախտումները ստանում են իրավաչափ լուծումներ։
Հետևեք մեզ՝ այստեղ
Власти играют не только с ЭСА, но и с судьбой энергетической безопасности страны: «Паст»
Поскольку система декларирования провалилась, они решили заняться мелкой «благотворительностью»: «Паст»
Конец «эпохи» старых коммуникаций: На Кавказе первая – Армения: «Паст»
Даже сумки и канцелярские товары пугают власти: «Паст»
Почему власти разделяют Сюник, и почему теряется здравый смысл? «Паст»
Армения попала в десятку крупнейших импортеров сахаристых кондитерских изделий из России
Посольство США: Армения продолжает оставаться страной с наибольшим представительством в Силах Косово
Макрон призвал Нетаньяху не превращать борьбу с антисемитизмом в оружие
В Госдуме РФ предложили ужесточить контроль за мигрантами без медстраховки
Гюмри вошел в топ малоизвестных европейских городов, обязательных к посещению
Карен Хачанов успешно начал выступление на US Open в Нью-Йорке
Америабанк – лидер ипотечного рынка с долей более 22%
Мы будем бороться за наши права, за возвращение Арцаха, за национальное достоинство, за Республику Армения
На острове Сицилия произошло новое извержение вулкана Этна
Нетаньяху заявил, что признает Геноцид армян
Ученые обнаружили древний ген, который помог выжить народам Америки
Германия и Бельгия выступили против конфискации российских активов
Армянское общество делает выбор в пользу проверенного годами стратегического партнерства с Россией
Армянское лето десятков подростков в мире технологий։ «Паст»
Есть ли в Ереване секретные подземные туннели и где они находятся? «Паст»
Воскресный отдых։ как жители Еревана проводят выходные дни?
Азербайджан для Центральной Азии становится коридором в Турцию: что должна делать Армения? «Паст»
Они делают ЭСА ГД-вской и постоянно лезут в карманы налогоплательщиков: «Паст»
Действительно ли туризм в Армении «переживает свои лучшие времена»? «Паст»
Члены и активисты движения «Всеармянский фронт» организовали акцию в Гюмри в поддержку присутствия 102-й российской военной базы в Армени
Выступление в Армении скандальной певицы Sevdaliza на Music Fest with Coca-Cola отменено
Сумма в 5 042 314 драмов была направлена в эко-лагерь Зарк. Бенефициаром инициативы «Сила одного драма» за август стала ОО Мост надежды
Иран надеется, что в ближайшее время начнутся поставки российского газа через Азербайджан
В Ливии в результате столкновений погибли по меньшей мере 12 человек
Началось очередное судебное заседание по делу архиепископа Микаела Аджапаяна
Эрдоган высказался о коридоре через Армению
Азербайджанцы уничтожили памятник герою Арцаха Ашоту Гуляну (Бекору) в оккупированном Степанакерте
Лавров рассказал, что его появление в свитере с надписью «СССР» не означает желания восстановить Советский Союз
Минобороны: Ночью в небе над Россией уничтожен 21 украинский беспилотник
Зеленский опроверг сведения о запрете США на удары вглубь России
Когда сомнения становятся домом: в чем секретная притягательность теорий заговора
Акция протеста с требованием вывода 102-й российской военной базы из Армении — дешевый политический перфоманс. Виген Акопян
Начался процесс продажи народу слова «мир»: «Паст»
Действительно ли выборы будут очередными? «Паст»
То, что плохо лично для Пашиняна, может быть очень хорошо для Армении, и наоборот: «Паст»
Фанаты Дженнифер Лопес считают, что в блонде она похожа на Мадонну: первые кадры фильма «Поцелуй женщины-паука»
Аделия Петросян прошла отбор на Олимпиаду-2026 в Италии
В Краснодаре реставрируют здание армянского церковного попечительства
Brent торгуется у $67,65 за баррель
В Бельгии строят первый в мире экологичный завод по производству пластмасс
Алиев: Азербайджан хочет мира, но должен быть готов к войне
Госдеп проверяет всех обладателей виз США - 55 миллионов человек
Люсине Арутюнова хочет представить Армению на «Интервидении»
«Вредна ли сумка для рюкзака? — «Паст»»
От «Эй вы...аплодируйте!» — до «бурные, продолжительные аплодисменты» и «овация»: «Паст» 
