Ереван, 20.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Ամենախոր ծովային կենդանի համայնքը հայտնաբերվել է Մարիանյան իջվածքում՝ 10 կմ խորության վրա

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Չինական «Fendouzhe» բաթիսկաֆը բեկումնային հայտնագործություն է կատարել՝ արձանագրելով կենդանի օրգանիզմների եզակի համայնք Երկրի ամենախոր կետում՝ Մարիանյան իջվածքում, մոտ 10 կիլոմետր խորության վրա: Սա պատմության մեջ առաջին անգամ է, երբ նման ծայրահեղ խորության վրա կենսաբանական համայնք է հայտնաբերվել, ինչի մասին հաղորդվում է Nature ամսագրում:

Ի՞նչ են հայտնաբերել գիտնականները

Խաղաղ օվկիանոսի արևմտյան մասում անցկացված արշավախմբի ընթացքում «Fendouzhe»-ը բացահայտել է համայնք, որը բաղկացած է խողովակաձև որդերից, խեցգետնակերպերից, ծովային վարունգներից, խեցիավորներից և այլ անողնաշարավորներից: Այս օրգանիզմները գոյատևում են պայմաններում, որոնք նախկինում համարվում էին գրեթե անհամատեղելի կյանքի հետ՝ լիակատար խավար, 1-2 °C ջերմաստիճան և 1000 անգամ ավելի բարձր ճնշում, քան մակերևույթին է:

Նրանց գոյատևման բանալին քիմիոսինթեզն է: Ի տարբերություն ֆոտոսինթեզի, որն օգտագործում է արևի լույսը, այս կենդանիները էներգիա են ստանում քիմիական նյութերից, ինչպիսիք են մեթանը և ծծմբաջրածինը, որոնք արտանետվում են ծովի հատակի ճեղքերից: Այս հայտնագործությունը հաստատում է, որ կյանքը կարող է ծաղկել նույնիսկ ամենադաժան պայմաններում, որտեղ լույսը բացակայում է, և օրգանական նյութերի հասանելիությունը նվազագույն է:

Ինչպե՞ս է անցել արշավախումբը

«Fendouzhe» բաթիսկաֆը 23 սուզում է կատարել Մարիանյան իջվածքում, որի ամենախոր կետը՝ Չելենջերի անդունդը, հասնում է 10,984 մետրի: Նավի վրա գտնվող գիտնականները հավաքել են նմուշներ և տվյալներ հետագա հետազոտությունների համար: Սարքը հագեցած է առաջադեմ տեսախցիկներով և գործիքներով, որոնք հնարավորություն են տվել արձանագրել կյանքը խորություններում, որոնք նախկինում համարվում էին գրեթե ստերիլ:

Հետազոտողները նշում են, որ նման քիմիոսինթետիկ համայնքները կարող են շատ ավելի տարածված լինել, քան ենթադրվում էր: Հավանաբար, նման էկոհամակարգեր գոյություն ունեն նաև այլ խոր ծովային իջվածքներում, ինչպիսիք են Տոնգայի կամ Քերմադեքի իջվածքները, ինչը հետագա հետազոտություններ է պահանջում:

Հայտնագործության նշանակությունը

10 կմ խորության վրա համայնքի հայտնաբերումը փոխում է Երկրի վրա կյանքի սահմանների մասին պատկերացումները: Գիտնականները ընդգծում են մի քանի կարևոր եզրակացություններ.

  • Հարմարվողականություն ծայրահեղ պայմաններին. Մարիանյան իջվածքի օրգանիզմները ցույց են տալիս անհավանական դիմացկունություն՝ ընդլայնելով կենսաբանական հնարավորությունների մասին պատկերացումները:
  • Արտերկրային կյանքի անալոգներ. Քիմիոսինթետիկ էկոհամակարգերը նման են նրանց, որոնք կարող են գոյություն ունենալ Յուպիտերի (Եվրոպա) կամ Սատուրնի (Էնցելադ) արբանյակներում, որտեղ սառցե ընդերքի տակ ենթադրվում են օվկիանոսներ՝ քիմիական էներգիայի աղբյուրներով:
  • Էկոլոգիական նշանակություն. Խոր ծովային համայնքները կարող են կարևոր դեր խաղալ օվկիանոսում նյութերի շրջապտույտում՝ ազդելով գլոբալ բիոգեոքիմիական գործընթացների վրա:

Հետազոտությունների հեռանկարներ

Հայտնագործությունը նոր հարցեր է բարձրացնում խոր ծովային էկոհամակարգերի տարածվածության մասին: Գիտնականները պլանավորում են ուսումնասիրել, թե ինչպես են այս օրգանիզմները փոխգործակցում միմյանց և շրջակա միջավայրի հետ, ինչպես նաև հետազոտել նրանց հարմարվողականության գենետիկ մեխանիզմները: «Fendouzhe»-ի կողմից հավաքված տվյալները կվերլուծվեն լաբորատորիաներում՝ բացահայտելու քիմիոսինթեզի հիմքում ընկած կենսաքիմիական գործընթացները:

Բացի այդ, հայտնագործությունն ընդգծում է խոր ծովային էկոհամակարգերի պահպանման կարևորությունը, որոնք կարող են խոցելի լինել ռեսուրսների արդյունահանման կամ կլիմայի փոփոխության նկատմամբ: Հետազոտողները հույս ունեն, որ հետագա արշավախմբերը կընդլայնեն գիտելիքները ծայրահեղ պայմաններում կյանքի և դրա ներուժի մասին Երկրից դուրս:

Ամփոփում

Մարիանյան իջվածքում 10 կմ խորության վրա կենդանի օրգանիզմների ամենախոր համայնքի հայտնաբերումը պատմական իրադարձություն է, որը հաստատում է կյանքի անհավանական դիմացկունությունը: Խողովակաձև որդերը, խեցիավորները և խեցգետնակերպերը, որոնք օգտագործում են քիմիոսինթեզը, բացում են նոր հորիզոններ գիտության համար՝ կենսաբանությունից մինչև աստղակենսաբանություն: «Fendouzhe» բաթիսկաֆի արշավախումբը ցույց է տվել, որ նույնիսկ մոլորակի ամենադաժան անկյունները կարող են լի լինել կյանքով, իսկ հետագա հետազոտությունները կարող են բացահայտել օվկիանոսի խորքերի և, հնարավոր է, տիեզերքի էլ ավելի շատ գաղտնիքներ:

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

«Рубинян был тем, кто варил мне кофе»: «Паст»В Ханты-Мансийском автономном округе-Югре прошел медиатур для иностранных журналистов аккредитованных при МИД РФЕдинство против разрушения Церкви: «Паст»Артур Даниелян – бронзовый призер «Кубка Сильнейших» в МинскеКартина «Почтальон» Карена Геворкяна удостоилась специального упоминания на фестивале документального кино в КрасноярскеГенсер: Рубен и другие армянские христианские заключённые находятся в тюрьме за защиту права народа Нагорного КарабахаBernama: в Малайзии из-за наводнений эвакуировали более 15 тыс. человекПерсидский залив окрасился цветом крови, как в библейском пророчествеС азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для АрменииUcom и SunChild реализуют программу «Умное наблюдение за птицами» Макрон заявил, что Европа должна быть готова к прямым переговорам с РоссиейПоведение властей Армении демонстрирует, что Пашинян вышел за рамки закона: Роберт АмстердамНапряжная ситуация во дворе церквиВпервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»Что не простили губернатору Ширака? «Паст»Кампания абсолютного меньшинства против Армянской Церкви: «Паст»Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»Визит Оверчука в Ереван։ новые импульсы Москвы: «Паст»Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»Президент Мексики призвала ООН «выполнить свою роль» и избежать кровопролития в ВенесуэлеАнтикоррупционный суд продлил срок ареста мэра Гюмри Вардана Гукасяна еще на 3 месяцПутин: Такой армии, как у России, нет ни у одной страны в мире"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития Добро пожаловать на ID павильон: Big Christmas MarketЛиванский судья допросит в Болгарии судовладельца, объявленного в розыск в связи со взрывом в порту БейрутаКомиссия по регулированию общественных услуг одобрила инвестиционную программу «Газпром Армения» на пять летЕзидская община празднует Святую Пасху. представитель общины, член партии «Всеармянский фронт» Зита ХалитовФрида Кало побила рекорд: Ее автопортрет продан за $54,7 млн, став самой дорогой картиной женщины-художницы Избранный президент Чили намерен жить в историческом президентском дворцеТысячи словаков по всей стране вышли на протесты против правительства ФицоЗавершено следствие по делу об убийстве трехлетнего ТигранаИсторик: Армяно-китайские отношения претерпели качественную трансформацию Венгрия заблокировала ежегодное заявление ЕС о расширении, касающееся Украины«Путешествие к каменным памятникам и древним винам»Эдмонд Худоян и Андрей Пегливанян – призеры чемпионата мира по боксу в ДубаеЕвропейцам нечего здесь шуметь: Лукашенко заявил, что мир в Украине зависит от Трампа и СШАЕвразийский выбор Армении Самое широкое покрытие 5G, запуск Uplay и внедрение Cerillion: Ucom подводит итоги 2025 года Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»Превращение Армении в часть мегапроектов должно стать задачей будущих национальных властей: «Паст»«Дорожная карта» отстранения Пашиняна, по словам Эдмона Марукяна: «Паст»Сделал предложение, или искусный «перевод», и..... по какому праву? «Паст»Самвела Шахраманяна снова вызвали на допросЛиванские армяне строят в Ереване «ливанскую деревню»Треугольник Тегеран–Москва–Ереван: новая интеграции в Евразии Армянские фильмы среди номинантов на «Золотой глобус»Экскурсия в дом-музей Перча Прошяна в Аштараке: школьники прикоснулись к культурному наследию писателяАрмянские шахматисты победили на Kazakhstan Chess Cup 2025 в АлматыИтальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условиемПашинян: Новый Свод церковных правил должен содержать правила добропорядочности для священнослужителей