Երևան, 05.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ամենախոր ծովային կենդանի համայնքը հայտնաբերվել է Մարիանյան իջվածքում՝ 10 կմ խորության վրա

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Չինական «Fendouzhe» բաթիսկաֆը բեկումնային հայտնագործություն է կատարել՝ արձանագրելով կենդանի օրգանիզմների եզակի համայնք Երկրի ամենախոր կետում՝ Մարիանյան իջվածքում, մոտ 10 կիլոմետր խորության վրա: Սա պատմության մեջ առաջին անգամ է, երբ նման ծայրահեղ խորության վրա կենսաբանական համայնք է հայտնաբերվել, ինչի մասին հաղորդվում է Nature ամսագրում:

Ի՞նչ են հայտնաբերել գիտնականները

Խաղաղ օվկիանոսի արևմտյան մասում անցկացված արշավախմբի ընթացքում «Fendouzhe»-ը բացահայտել է համայնք, որը բաղկացած է խողովակաձև որդերից, խեցգետնակերպերից, ծովային վարունգներից, խեցիավորներից և այլ անողնաշարավորներից: Այս օրգանիզմները գոյատևում են պայմաններում, որոնք նախկինում համարվում էին գրեթե անհամատեղելի կյանքի հետ՝ լիակատար խավար, 1-2 °C ջերմաստիճան և 1000 անգամ ավելի բարձր ճնշում, քան մակերևույթին է:

Նրանց գոյատևման բանալին քիմիոսինթեզն է: Ի տարբերություն ֆոտոսինթեզի, որն օգտագործում է արևի լույսը, այս կենդանիները էներգիա են ստանում քիմիական նյութերից, ինչպիսիք են մեթանը և ծծմբաջրածինը, որոնք արտանետվում են ծովի հատակի ճեղքերից: Այս հայտնագործությունը հաստատում է, որ կյանքը կարող է ծաղկել նույնիսկ ամենադաժան պայմաններում, որտեղ լույսը բացակայում է, և օրգանական նյութերի հասանելիությունը նվազագույն է:

Ինչպե՞ս է անցել արշավախումբը

«Fendouzhe» բաթիսկաֆը 23 սուզում է կատարել Մարիանյան իջվածքում, որի ամենախոր կետը՝ Չելենջերի անդունդը, հասնում է 10,984 մետրի: Նավի վրա գտնվող գիտնականները հավաքել են նմուշներ և տվյալներ հետագա հետազոտությունների համար: Սարքը հագեցած է առաջադեմ տեսախցիկներով և գործիքներով, որոնք հնարավորություն են տվել արձանագրել կյանքը խորություններում, որոնք նախկինում համարվում էին գրեթե ստերիլ:

Հետազոտողները նշում են, որ նման քիմիոսինթետիկ համայնքները կարող են շատ ավելի տարածված լինել, քան ենթադրվում էր: Հավանաբար, նման էկոհամակարգեր գոյություն ունեն նաև այլ խոր ծովային իջվածքներում, ինչպիսիք են Տոնգայի կամ Քերմադեքի իջվածքները, ինչը հետագա հետազոտություններ է պահանջում:

Հայտնագործության նշանակությունը

10 կմ խորության վրա համայնքի հայտնաբերումը փոխում է Երկրի վրա կյանքի սահմանների մասին պատկերացումները: Գիտնականները ընդգծում են մի քանի կարևոր եզրակացություններ.

  • Հարմարվողականություն ծայրահեղ պայմաններին. Մարիանյան իջվածքի օրգանիզմները ցույց են տալիս անհավանական դիմացկունություն՝ ընդլայնելով կենսաբանական հնարավորությունների մասին պատկերացումները:
  • Արտերկրային կյանքի անալոգներ. Քիմիոսինթետիկ էկոհամակարգերը նման են նրանց, որոնք կարող են գոյություն ունենալ Յուպիտերի (Եվրոպա) կամ Սատուրնի (Էնցելադ) արբանյակներում, որտեղ սառցե ընդերքի տակ ենթադրվում են օվկիանոսներ՝ քիմիական էներգիայի աղբյուրներով:
  • Էկոլոգիական նշանակություն. Խոր ծովային համայնքները կարող են կարևոր դեր խաղալ օվկիանոսում նյութերի շրջապտույտում՝ ազդելով գլոբալ բիոգեոքիմիական գործընթացների վրա:

Հետազոտությունների հեռանկարներ

Հայտնագործությունը նոր հարցեր է բարձրացնում խոր ծովային էկոհամակարգերի տարածվածության մասին: Գիտնականները պլանավորում են ուսումնասիրել, թե ինչպես են այս օրգանիզմները փոխգործակցում միմյանց և շրջակա միջավայրի հետ, ինչպես նաև հետազոտել նրանց հարմարվողականության գենետիկ մեխանիզմները: «Fendouzhe»-ի կողմից հավաքված տվյալները կվերլուծվեն լաբորատորիաներում՝ բացահայտելու քիմիոսինթեզի հիմքում ընկած կենսաքիմիական գործընթացները:

Բացի այդ, հայտնագործությունն ընդգծում է խոր ծովային էկոհամակարգերի պահպանման կարևորությունը, որոնք կարող են խոցելի լինել ռեսուրսների արդյունահանման կամ կլիմայի փոփոխության նկատմամբ: Հետազոտողները հույս ունեն, որ հետագա արշավախմբերը կընդլայնեն գիտելիքները ծայրահեղ պայմաններում կյանքի և դրա ներուժի մասին Երկրից դուրս:

Ամփոփում

Մարիանյան իջվածքում 10 կմ խորության վրա կենդանի օրգանիզմների ամենախոր համայնքի հայտնաբերումը պատմական իրադարձություն է, որը հաստատում է կյանքի անհավանական դիմացկունությունը: Խողովակաձև որդերը, խեցիավորները և խեցգետնակերպերը, որոնք օգտագործում են քիմիոսինթեզը, բացում են նոր հորիզոններ գիտության համար՝ կենսաբանությունից մինչև աստղակենսաբանություն: «Fendouzhe» բաթիսկաֆի արշավախումբը ցույց է տվել, որ նույնիսկ մոլորակի ամենադաժան անկյունները կարող են լի լինել կյանքով, իսկ հետագա հետազոտությունները կարող են բացահայտել օվկիանոսի խորքերի և, հնարավոր է, տիեզերքի էլ ավելի շատ գաղտնիքներ:

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

«Փյունիկ»-ը հաղթանակով մեկնարկեց նոր մրցաշրջանը Նշվել է 10 հիմնական գործոն, որոնք սպառնում են գետերի դելտաների անհետացմանը Իսլամ Մախաչևը կմենամարտի կիսամիջին քաշային կարգի գոտու համար Օձի խայթոցի հերթական դեպքը Սպիտակ քաղաքում Հայաստանը ռուսաստանյան խոզի մսի ներկրողների թոփ 10-ում է ԶԼՄ-ներ. Նեթանյահուն հրամայել է ամբողջությամբ գրավել Գազայի հատվածը +41 աստիճան․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին «Երևանի ավտոբուս»-ի խոսնակը՝ ավտոբուսի վրա կրակոց արձակելու լուրի մասին Աշնակ գյուղի բնակիչի ջերմատանը կանեփի թփեր են հայտնաբերվել Բրիտանիայի կառավարությունը ևս 100 մլն ֆունտ կհատկացնի միգրանտների անօրինական ներկրման դեմ պայքարին Կրակոցի հաստատված փաստ չկա․ ՆԳՆ-ն՝ թիվ 50 երթուղին սպասարկող ավտոբուսի վրա արձակած կրակոցի մասին Իսրայելի բանակը Գազա է ուղարկել վեց երկրներից 120 մարդասիրական օգնության փաթեթ Հնդկաստանը պատասխանել է Թրամփի սպառնալիքին Առաջին կիսամյակում Հայաստանի և Ուզբեկստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունը կազմել է 16,3 մլն դոլար «Լիվերպուլը» հաղթեց «Աթլետիկին» (տեսանյութ) Պուտինը հեռախոսազրույց է ունեցել Նեթանյահուի հետ Շիրակի մարզում հովիվ է ջրահեղձ եղել․ նոր մանրամասներ Իջևան-Երևան ավտոճանապարհին «Mitsubishi»-ին բախվել է «GAZel»-ին․ կան տուժածներ․ նոր մանրամասներ Արտակարգ դեպք Երևանում․ կրակոց է արձակվել թիվ 50 երթուղին սպասարկող ընթացող ավտոբուսի վրա Անի Երանյանն ու Մհեր Բաղդասարյանը համատեղ լուսանկարներ են հրապարակել «ՀԱՄԱՍ»-ը պատրաստ է բանակցություններ սկսել Գազայի հարցի կարգավորման շուրջ․ The National 2014 թվականի եզդիների ցեղասպանությունը դարձավ 1915-ի կրկնությունը․ Ֆրանսիայի դեսպան Քելլոգը պլանավորում է այցելել Կիև Շիրակի քրեական ոստիկանները մարիխուանա և կանեփի թփեր են հայտնաբերել Վեհափառը և իրավապաշտպանները քննարկել են իշխանության կողմից եկեղեցականների դեմ իրականացվող արշավը Ամերիկացի սենատոր. Թրամփը մոտ է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև համաձայնության հասնելուն Ի՞նչ նորություն կա «Նուբարաշեն» հոգեբուժարանից փախուստի դիմած բուժառուից Հալաբյան-Արզումանյան փողոցների խաչմերուկում բախվել են Mazda-ն և Nissan-ը․ կա վիրավոր Խոշոր ավտովթար․ BMW-ն բախվել է ծառերին․ 6 վիրավորներից 4-ը անչափահասներ են Հայ շախմատիստների դիրքերը ՖԻԴԵ-ի աղյուսակում Եմենի ափերի մոտ նավաբեկության հետևանքով զոհվել է առնվազն 68 փախստական Ջրափրկարարները քաղաքացիներին դուրս են բերել ափ Դատարանը բավարարել է Ստեփանակերտի քաղաքապետի գործով միջնորդությունը Այսօր առաջին հորիզոնականում Արենին էր, +41,5 աստիճան. Սուրենյանի նոր հրապարակումը Վթար է․ 30 ժամից ավել ջուր չի լինելու «Սյունիքը սոսկ սահման չէ, այլ ողջ տարածաշրջանի ճակատագիր» Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում. բախվել են 22 համարի ավտոբուսը, «Nissan»-ը, բեռնատար «KamAZ»-ն ու «GAZ» ավտոցիստեռնը Վահագն Խաչատուրյանն աշխատանքային այցով ժամանել է Թուրքմենբաշի Տարբեր uպառնալիքներով քաղաքացիներին ստիպում են լրացնել հայտարարագիր. Նաիրի Սարգսյան Գետաշեն գյուղում անասնակեր է այրվել Պարկում նռնակ, «Նագան» և սվին դանակ. զենք-զինամթերքի կամավոր հանձնում Սևանի բաժնում Առաջին կիսամյակում պատճառված գույքային վնասից վերականգնվել է ընդհանուր շուրջ 1 մլրդ 494 մլն դրամ Ամերիաբանկը միացել է ԱՏՁՄ-ին` ազդարարելով ֆինանսական և տեխնոլոգիական ոլորտների աննախադեպ համագործակցության մասինՊՆ-ն հայտարարություն է տարածել․ ադրեջանական կողմը կրակել է (լուսանկարներ) Ողբերգական դեպք, լճակում փրկարարները որոնում են ջրաhեղձ եղած հովիվի. Shamshyan Սյունիքի դարպասները բացելն ավարտվելու է պետության կործանմամբ. Արմեն ՄանվելյանՈրոշ ժամանակ փակ կլինի Մաշտոցի պողոտա – Խորենացու փողոց – Շահումյանի անվան հրապարակ ընկած ճանապարհահատվածը Երբ գալիս է սեպտեմբերը․ Idram&IDBank Անգրավ սպառողական վարկ` շահավետ պայմաններով Մեծ Բրիտանիան պլանավորում է խոշոր դիվերսիա. ՌԴ արտաքին հետախուզության ծառայություն