Մրգի զամբյուղից սկիզբ առած մարզաձև․ «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Բասկետբոլը թիմային մարզաձև է։ Անունը ծագել է երկու անգլերեն բառերից՝ basket զամբյուղ, ball - գնդակ: Խաղի նպատակն է ձեռքերով հնարավորինս շատ գնդակներ նետել հակառակորդի զամբյուղը: Միացյալ Նահանգներն է համարվում բասկետբոլ ի ծննդավայրը։ 1891 թվականին Սփրինգֆիլդի քրիստոնեական քոլեջի ֆիզիկական կուլտուրայի ուսուցիչ Ջեյմս Նեյսմիթը մի անսովոր խաղ է հորինել։ Խաղի նպատակն էր երեխաների մոտ զարգացնել ոչ միայն ուժն ու ճարպկությունը, այլ նաև շարժումների համակարգումը։ Ջեյմս Նեյսմիթը ուսանողներին երկու թիմերի է բաժանել, առանց հատակի մրգային զամբյուղներ կապել մարզասրահի պատերին, նրանց տվել գնդակ և առաջարկել խաղալ՝ գնդակը գցելով հակառակորդի զամբյուղը:
Այն ժամանակվա խաղը շատ քիչ է նման եղել ժամանակակից բասկետբոլին։ Խաղացողները պարզապես գնդակ էին նետում միմյանց՝ տեղում մնալով։ Սակայն արտասովոր խաղի մասին խոսակցությունները սկսել են արագորեն տարածվել ամբողջ քաղաքում և երկրում։ Ի սկզբանե, բասկետբոլ խաղացել են ֆուտբոլային գնդակով, բայց կարեր ունեցող գնդակը հաճախ էր վնասում խաղացողների մատները, և ստեղծվել է արտաքինից առանց կարերի բասկետբոլի գնդակը: Զամբյուղներն օգտագործվել են մինչև 1906 թվականը, որից հետո դրանք փոխարինվել են վահանակին (հետնապատին) ամրացված մետաղական օղակներով։
Այդ փոփոխությամբ գնդակը հեշտությամբ անցնում էր օղակի միջով: Մեկ տարի անց Նեյսմիթը որոշել է մշակել իր ստեղծած խաղի կանոնների առաջին 13 կետերը։ Նույն տարում կանանց բասկետբոլի առաջին կանոններն են մշակվել Նորթհեմփթոնի կանանց քոլեջի ֆիզկուլտուրայի ուսուցչի կողմից։ Իսկ արդեն 1894 թվականին ԱՄՆ-ում ընդունվել են խաղի պաշտոնական կանոնները։ Ամերիկայի կեսը ընկղմվել է «բասկետբոլային խելագարության» մեջ: Արագ տեմպերով խաղը տարածվել է ամբողջ աշխարհում: Խաղը նախ նվաճել է Արևելքը՝ թափանցելով Ճապոնիա, Ֆիլիպիններ և այլ երկրներ, ապա՝ Եվրոպան և Հարավային Ամերիկան։
1919 թվականին տեղի է ունեցել տղամարդկանց առաջին միջազգային մրցաշարը, իսկ 1923 թվականին՝ կանանց միջազգային մրցաշարը։ 1920-ական թվականներին բազմաթիվ երկրներում սկսել են ստեղծվել ազգային ասոցիացիաներ, իսկ 1932 թվականին ստեղծվել է Բասկետբոլի միջազգային ֆեդերացիան, որն ընդգրկում էր 8 երկիր։ 1924 և 1928 թվականներին բասկետբոլն առաջին անգամ մտցվել է ամառային օլիմպիական խաղերի ծրագիր՝ որպես ցուցադրական մարզաձև, իսկ 1936 թվականին այն պաշտոնապես է ընդգրկվել Բեռլինի ամառային օլիմպիական խաղերի ծրագրում։
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Возможности и перспективы сотрудничества бизнеса и банковской системы в Сюникской области – IDBank
Главное, чтобы был хаос и потрясения։ «Паст»
Самое широкое 5G-покрытие в Армении: сеть Ucom охватывает более чем 94 % населения
Почему российские студенты приезжают в Армению и что они здесь будут делать? «Паст»
Абрам Овеян: вклад каждого народа вплетён в великое полотно российской истории
На Западе тоже начинают «умывать руки» от Никола Пашиняна? «Паст»
Как будет называться партия Самвела Карапетяна? «Паст»
В Ереване стартует третья Неделя моды: столица снова становится центром креатива, дизайна и вдохновения
«Где, как не в Армении, можно найти лучшую школу света?»: Выставка «От Вана до Парижа», посвящённая армянскому импрессионизму 
Расходы на нужды МВД в Армении в 2026 году сократят
Трамп объяснил, почему пошлины не заставят Путина закончить войну
В медучреждениях Еревана лечатся 9 студентов, пострадавших при ДТП близ Агарцина
Учёные раскрыли загадку изумрудной мумии
Трамп о «Томагавках» для Украины: «На самом деле нет»
Адвокат: Геворк и Амбарцум Нерсисяны дали показания - ждем решения
Цены на нефть повышаются
«Россия понимает и действует»: в Армению приедут волонтеры - филологи и педагоги
Стипендиаты фонда «Музыка во имя будущего» приняли участие в международном фестивале «Москва встречает друзей» 
Наша Церковь вынуждена защищаться от преследований на территории нашей страны: «Паст»
Британцы пытаются усилить свое влияние вокруг Армении: «Паст»
У властей Армении нет карт-бланша в вопросе «наличия политзаключенных»: «Паст»
Трамп-младший посетит Армению: «Паст»
«Окно Овертона»: технология манипуляции против святости: «Паст»
Еще один мост между народами
Министр обороны Армении не принял участия в мероприятии на уровне СНГ
Арсен Гукасян помещен под домашний арест
Новая кампания к Дню сбережений: IDBank
Генеральный директор Ucom Ральф Йирикян представил видение развития телекоммуникаций в эпоху искусственного интеллекта
Разъяснение Нарека Карапетяна: Как можно снизить тариф для населения на 3 драма?
Почти 50 человек стали жертвами урагана «Мелисса» в странах Карибского бассейна
Украинские беспилотники атаковали ТЭЦ в Орле: Минобороны сообщило о 130 дронах, сбитых над регионами России
UBPay начала сотрудничество с сервисом денежных переводов iSend
Сирануш Саакян: «Заявление Рубена Варданяна имеет важное юридическое значение»
Армянские тяжелоатлеты завоевали малые медали в Дурресе
Суд одобрил отмену дачи показаний Нетаньяху в воскресенье в связи с поминками его тестя
Вперёд в будущее: Toyota обещает электромобиль с рекордным пробегом и сверхбыстрой зарядкой
Представители Армении удостоились наград на первой Международной премии «Евразия» в Москве
Политические камикадзе: чем напугают армянский народ? «Паст»
Дадут ли показания те, кого принуждают участвовать в «литургических» митингах? «Паст»
Власти хотят «продать» обществу предвыборную услугу за счет Самвела Карапетяна? «Паст»
«Эпоха мира» Пашиняна без... мира: «Паст»
Оксана Самойлова о разводе с Джиганом: Ему надо повзрослеть
«Каждый день мы влюбляемся в Армению»: участники африканской группы Moriox Kids – о теплоте армян, встрече с Саро и своём первом сольном концерте в Ереване
Возрождение под куполом: в Ереване открылась Tashir Arena
Премьер-министр Венгрии назвал единственного посредника, способного добиться мира в Украине
Израильская армия объявила о возобновлении перемирия в Газе: число погибших достигло 60
Британцы нацелены превратить Армению в поле вялотекущей войны
Сенат США принял резолюцию, блокирующую тарифы на товары из Бразилии
Белый дом уволил всех членов Комиссии, которая должна была рассмотреть проект строительства бального зала
Омбудсмен Армении приняла представителей авторитетных международных СМИ 
