Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
Русский
Հայերեն English
ВАЖНО
В окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаров Губернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролем Следственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенных Трамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцев Татоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна Трамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и Украиной Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой Работы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в Люксембурге Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезни ABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по Украине В Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме Вашингтона Зои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизни


Հնարավոր ռիսկերն ու առաջ եկող հնարավորությունները՝ իշխանության ամորֆության ու անընդունակության ֆոնին․ «Փաստ»

АНАЛИТИКА
Կիսվել

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Այսօրվա գլոբալացող աշխարհում պետությունների փոխկապակցվածությունը հասել է մի այնպիսի մակարդակի, որ տասնամյակներ առաջ դժվար էր պատկերացնել։ Իսկ համաշխարհային տնտեսության գործունեությունը ժամանակի ընթացքում ավելի սինխրոն բնույթ է ստանում։ Եթե որևէ տարածաշրջանում խնդիրներ են առաջանում, համաճարակներ են ծագում կամ կոնֆլիկտներ են բռնկվում, ապա դրանք իրենց ազդեցությունն են ունենում համաշխարհային տնտեսության օղակների ու միջազգային հարաբերությունների համակարգի վրա։

Օրինակ՝ հսկայական փոխկապակցվածության արդյունքում է, որ Չինաստանում սկիզբ առած կորոնավիրուսի համաճարակը տարածվեց ողջ աշխարհով մեկ՝ պատճառ դառնալով ահռելի սահմանափակումների և համաշխարհային տնտեսության մեջ ճգնաժամային իրավիճակի առաջացման։ Ճիշտ է՝ ներկայումս պանդեմիայի հաղթահարման փուլում ենք գտնվում, սակայն մի շարք ուղղություններով դժվարություններն ու խնդիրները շարունակում են ակտուալ մնալ։ Մասնավորաբար, մինչ այժմ լուծված չէ մատակարարման շղթաների ապահովման հարցը, միկրոչիպերի դեֆիցիտի ֆոնին մեծացել է նորագույն տեխնոլոգիական լուծումների նշանակությունը, իսկ էներգակիրների ու պարենային ապրանքների պահանջարկի ավելացման հետևանքով դրանց գների կտրուկ աճ է նկատվում։

Այսպիսի պայմաններում, ընդհանուր առմամբ, տարբեր պետությունների բնակչության շրջանում ներքին դժգոհությունների մեծ կուտակում է նկատվում։ Իսկ բնակչության դժգոհությունները այդ երկրներում ներքաղաքական լանդշաֆտի փոփոխություն են խոստանում։ Դրա արդյունքում էլ պետությունները ձգտում են արտաքին ձեռքբերումների, որոնց միջոցով իշխանությունները փորձում են լցնել ներքաղաքական օրակարգի բացերը։ Եվ պատահական չէ, որ ներկայիս աշխարհը դարձել է անկայուն, երբ պետությունների ու դաշինքների միջև մեծացել է մրցակցությունը, և մի շարք ուղղություններով սրվել են հակասություններն ու հակամարտությունները։ Ի մասնավորի՝ այսօր արդեն բախվում ենք Ուկրաինայի շուրջ ստեղծված ճգնաժամային իրավիճակի հետ, որն, ըստ էության, նոր գլոբալ փոփոխությունների պատճառ է դառնում՝ խոստանալով իր հետևանքներն ունենալ անգամ ամենահեռավոր տարածաշրջաններում։ Եվ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ռազմական հակամարտության մեջ ներգրավված է Հայաստանի ռազմավարական դաշնակից Ռուսաստանը, որի դեմ Արևմուտքը խիստ պատժամիջոցներ է կիրառում, ապա բնական է, որ մեր երկիրը հատկապես շատ սուր է զգալու Ուկրաինական ճգնաժամի ազդեցությունը։

Ընդ որում, դա կարող է լինել երկարատև գործընթաց: Կասկած չկա, որ Ռուսաստանում առաջ եկած տնտեսական խնդիրները պատճառ են դառնալու, որ հարվածի տակ հայտնվի ԵԱՏՄ տնտեսական գոտին, այդ թվում՝ նաև ՀՀ տնտեսությունը։ Առաջին հերթին տուժելու են Հայաստանի արտահանողները, քանի որ մեր երկրում արտադրված ապրանքների իրացման հիմնական ուղղությունը Ռուսաստանն է, իսկ հայկական ապրանքների արտահանման համար նոր շուկաներ գտնելը հեշտ չի լինելու։ Բացի դրանից, մեծ թվով քաղաքացիներ ամեն տարի Հայաստանից մեկնում են Ռուսաստան արտագնա աշխատանքի, և, ընդհանուր առմամբ, այդ երկրից հսկայական տրանսֆերտներ են փոխանցվում մեր երկիր, ինչը լրացուցիչ նշանակություն է ունենում Հայաստանի ծանր սոցիալտնտեսական վիճակը մեղմացնելու համար։ Օրինակ՝ 2021 թվականին արտասահմանից Հայաստան դրամական փոխանցումների 41 %-ը Ռուսաստանից է կատարվել:

Միաժամանակ, ռուբլու արժեզրկումը պայմաններ է ստեղծում նաև հայկական դրամի դիրքերի թուլացման համար։ Սակայն, միևնույն կողմից, այս իրավիճակում Հայաստանի համար կարող են նաև նոր հնարավորություններ բացվել։ Պարզ է, որ պատժամիջոցների առկայության պայմաններում ռուսական ընկերությունները և բանկերը փորձելու են ինչ-որ ձևով շրջանցել արևմտյան սահմանափակումները, իսկ այդ հարցում Հայաստանը կարող է օժանդակել։ Օրինակ՝ եթե Արևմուտքը արգելափակում է որոշակի ռուսական ապրանքների ու ծառայությունների մուտքը, ապա հաշվի առնելով, որ Հայաստանը և Ռուսաստանն օգտվում են ԵԱՏՄ տնտեսական գոտու ընձեռած հնարավորություններից, ավելի ձեռնտու է դառնում այդ ծառայությունների և ապրանքների արտադրության որոշակի գործընթացներ տեղափոխել Հայաստան և արտահանումը կազմակերպել հենց մեր երկրից՝ շրջանցելով պատժամիջոցները։

Դրան զուգահեռ, նպաստավոր իրավիճակ կարող է ստեղծվել դեպի Հայաստան ռուսական կապիտալի ներհոսք ապահովելու ուղղությամբ։ Սրանք ընդամենը մի քանի օրինակներ են. մասնագետներն այս օրերին խոսում են նաև այլ հնարավորությունների մասին: Մնում է միայն, որ Հայաստանը կարողանա առկա իրավիճակն իր օգտին ծառայեցնել։ Սակայն դատելով գործող իշխանությունների վերաբերմունքից, երեքուկես տարվա նրանց գործունեությունից, նրանք հազիվ թե ունակ լինեն նախաձեռնողականություն ցուցաբերել։ Սա ինչ-որ չափով հիշեցնում է համաճարակի արդյունքում բացված նոր հնարավորություններից օգտվելու՝ Փաշինյանի հայտարարությունները։

Օրինակ՝ վերջինս նշում էր, թե համավարակը գյուղատնտեսության զարգացման համար նպաստավոր պայմաններ է ստեղծում, սակայն աճ արձանագրելու փոխարեն, անցյալ տարի գյուղոլորտն անկում ապրեց։ Իսկ այժմ պարենային ապրանքները միջազգային շուկայում էականորեն թանկացել են և մեծ պահանջարկ են վայելում, մի հանգամանք, որից կարող էր այսօր օգտվել Հայաստանն արտահանումը խթանելու նպատակով։ Եթե իշխանություններն այսպիսի ամորֆ գործելակերպը շարունակեն, ապա նույնպիսի իրավիճակ է ստեղծվելու նաև հիմա...

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Կիսվել
Лента новостей
Представитель IDBank Иннеса Амирбекян назначена сопредседателем Рабочей группы Комиссии по банковским вопросам МТП по гарантиямВ окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаровГенеральный директор Ucom Ральф Йирикян вручил сертификаты участникам курса по кибербезопасностиГубернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролемСледственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенныхТрамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцевТатоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в стране
Вся лента »
Самое популярное
1 Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст» 2 Почему власти «паникуют»? «Паст» 3 Какие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст» 4 Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой 5 Тупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полно...
Опрос