Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Ինչպե՞ս անել, որ հուշարձանի տարածքը չվերածվի արոտավայրի

ОБЩЕСТВО

Երևանից ոչ հեռու՝ Զովունի գյուղի մոտ գտնվող «Կարմիր բերդ» հնավայրը թերևս քչերին է հայտնի: Այստեղ առաջին պեղումները կատարվել են 1896 թվականին: «Փաստի» ընթերցողներից մեկն ահազանգել էր, որ ամրոցի տարածքն անխնամ է, բնակիչները կենդանիներին արածեցնում են հնավայրի տարածքում, նաև կա կուտակված աղբ:


Տեղեկությունները ճշտելու համար զանգահարեցինք Զովունի համայնքի ղեկավարի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արշակ Պետրոսյանին: «Փաստի» հետ զրույցում Պետրոսյանը նշեց. «Ձեր ասածը չափազանցություն է: Երբեմն պատահում է, որ կենդանիներին արածեցնում են, բայց անմխիթար վիճակ չէ: Բացի դա, հիմնական խնդիրները բերդի բուն տարածքում չեն, այլ հարակից հատվածում. մինչև ամրոց հասնելը մոտավորապես 50 մետր հեռավորության վրա կան բնակելի հատվածներ, գոմ, նաև կա կուտակված աղբ: Դեպի «Կարմիր բերդի» տարածք որևէ մուտք չկա, հնավայրի տարածքը մաքուր է», - ասում է Պետրոսյանը՝ հավելելով, որ համայնքապետարանը պարբերաբար շաբաթօրյակներ է կազմակերպում և մաքրում տարածքը:

Հետաքրքրվում ենք՝ իսկ ամրոց զբոսաշրջիկներ այցելո՞ւմ են: Արշակ Պետրոսյանը բացասական պատասխան է տալիս: «Այստեղ երբեք զբոսաշրջիկներ չեն գալիս: Կարող է պատահի տարին մեկ անգամ տեղացիների մի փոքրիկ խումբ գա հնավայր, բայց միայն այսքանը: Այն լայն հանրությանը ներկայացված չէ որպես պատմշակութային կոթող», - ընդգծում է մեր զրուցակիցը:

«Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ին ևս դիմել ենք «Կարմիր բերդին» վերաբերող որոշակի հարցադրումներով, մասնավորապես հնավայրի ներկա վիճակի, խնդիրների մասին:

««Կարմիր բերդ» ամրոցը թվագրվում է Քրիստոսի ծննդից առաջ երկրորդ հազարամյակով մինչև միջնադար: Ներկա դրությամբ՝ հուշարձանի պարիսպը կիսափլված վիճակում է: Պահպանված է ժայռապատկերների մի մասը, սեպագիր արձանագրությունը: Հուշարձանը նորմալ վիճակում է, համենայն դեպս՝ այն ընդգրկված չէ առանձնապես վտանգված կամ վտանգված հուշարձանների ցանկում: Այս երկու ցանկում ընդգրկվում և հետագայում լիազոր մարմնին ներկայացվում են այն հուշարձանները, որոնց վտանգվածության աստիճանը հուշարձանների մեր պահապաններն արձանագրում են այցերի ընթացքում: Հուշարձանի տարածքը ցանկապատված չէ, այն բավականին մեծ է և, ցավոք, հնարավոր է, որ կենդանիներն արածեն այս տարածքում: Այստեղ խնդիրը գյուղացիներինն է: Կարծում եմ, որ մարդկանց իրավագիտակցությունը պետք է լինի այն աստիճանի, որ հուշարձանի տարածքը չդառնա արոտավայր, այսինքն՝ մոտակա բնակավայրի բնակիչներն իրենք հասկանան, որ մշակութային ժառանգությունը շատ ավելի կարևոր է, և պետք չի դարձնել արոտավայր», «Փաստի» հետ զրույցում տեղեկացնում է ՊՈԱԿ-ի լրատվության և հասարակայնության հետ կապերի բաժնի վարիչ Մարինե Ավանեսյանը՝ նշելով, որ բարձրադիր վայրերում գտնվող հուշարձանների տարածքներում անասուններին արածեցնելու դեպքեր նախկինում էլ եղել են նաև այլ մարզերում:

«Կոտայքի մարզային ծառայության հուշարձանների մեր պահապանները ունեն շրջայցերի համար սահմանված գրաֆիկ, ըստ որի՝ իրենք այցելում են իրենց ամրակցված հուշարձանների տարածքներ:

Կոնկրետ այս հուշարձանի տարածքում եղել են մի քանի օր առաջ: Իրավախախտում չեն արձանագրել: Մի նկատառում են ներկայացրել համայնքի ղեկավարին՝ զգուշացնել գյուղացիներին, որ հուշարձանի մոտակայքով հոսող Հրազդան գետում աղբ չթափեն: Ամրոցի տարածքում առկա է ցուցանակի բացակայության խնդիր, ընդ որում՝ ոչ միայն այս հուշարձանի տարածքում: Այս պահին ՊՈԱԿ-ում գնման գործընթաց է իրականացվում, ինչից հետո, ըստ մարզերի, հուշարձանների տարածքներում ցուցանակների տեղադրում կկազմակերպվի», նշում է Ավանեսյանը:

Ընդգծում ենք՝ ամեն դեպքում առավել նպատակահարմար չէ՞ պարսպապատել հուշարձանի տարածքը, քան հույս դնել բնակիչների բարեխղճության վրա: «Ցանկապատը լավագույն տարբերակն է, որ հուշարձանը պաշտպանված լինի: Սակայն խնդիր ունենք ոչ միայն այդ հուշարձանի, այլ և բարձրադիր վայրերում գտնվող շատ այլ հուշարձանների տարածքների հետ: Սա խնդիր է, որը, կարծում եմ, հետագայում լուծում կստանա», - հավելում է մեր զրուցակիցը՝ շեշտելով, որ հուշարձանների պահապանները պատասխանատու չեն հնավայրերի տարածքների մաքրման համար, սակայն դա ևս իրականացվում է: «Սանմաքրման համար պատասխանատու են համայնքների ղեկավարները: Մենք իրականացնում ենք հուշարձանների պահպանությունը», - եզրափակում է Մարինե Ավանեսյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Представитель IDBank Иннеса Амирбекян назначена сопредседателем Рабочей группы Комиссии по банковским вопросам МТП по гарантиямВ окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаровГенеральный директор Ucom Ральф Йирикян вручил сертификаты участникам курса по кибербезопасностиГубернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролемСледственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенныхТрамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцевТатоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в стране