Կարծում եմ՝ Ադրբեջանի քաղաքականությունը նույնն է. Արցախի ՄԻՊ-ն՝ ամփոփ իր պաշտոնավարման և Դուշամբեում Փաշինյան-Ալիև հանդիպման մասին (տեսանյութ)

МЕЖДУНАРОДНОЕ 29 Сентябрь, 2018 19:52

Արցախի Մարդու իրավունքների պաշտպան Ռուբեն Մելիքյանն աշխատանքից ազատվելու դիմում է գրել: Մելիքյանը դեռ շարունակում է կատարել Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպանի պարտականությունները՝ մինչև օրենքով սահմանված կարգով երկրորդ հրաժարականի ներկայացումը: Արցախում մարդու իրավունքների պաշտպանության, ձեռքբերումների ու բացթողումների,Դուշանբե այցից հետո ՀՀ վարչապետի հայտարարության և այլ հարցերի մասին Tert.am-ը զրուցել է Արցախի ՄԻՊ-ի հետ:

-Պարո՛ն Մելիքյան, Դուք դեռ ժամանակ ունեք երկրորդ անգամ դիմում ներկայացնելու և Արցախի ՄԻՊ-ի պաշտոնից հրաժարվելու համար, գուցե մտափոխվեք:

-Որոշումները կայացվելուց հետո չեն փոխվում, այսինքն՝ սա որոշում էր, ոչ թե մտադրություն: Մտադրություն էր մեկ շաբաթ առաջ, մեկ ամիս առաջ, հիմա դա որոշում է և հետևաբար փոխելու մասին խոսք չկա, բացառությամբ ամենածայրահեղ վիճակների, որոնց մասին չեմ էլ ուզում ասել:

-Պարո՛ն Մելիքյան, Դուք 2016-ից զբաղեցնում եք Արցախում ՄԻՊ-ի պաշտոնը, ի՞նչ ձեռքբերումներ եղան այդ ընթացքում:

-Դժվարացել եմ ձեռքբերումների մասին խոսել, ավելի մեծ հաճույքով կխոսեի նրա մասին, ինչը ցավոք ինձ չհաջողվեց, բայց դրականի մասին ևս խոսեմ: Առաջինը, մենք Մարդու իրավունքների պաշտպանի հաստատությունը կարողացանք միջազգային ասպարեզում ներկայացնել և այսօր Արցախի ՄԻՊ հաստատությունը ճանաչված պետական ինստիտուտ է, թե՛ միջազգային մի շարք կառույցներով, թե՛ մեր սփյուռքի ասպարեզներում, երկրորդ՝ դրանք վերածեցինք ծրագրերի, և երրորդ շատ եմ ուզում կարևորել մեր կոլեկտիվը, որ մեզ հաջողվեց լավ թիմ ստեղծել, որը ցանկացած նոր Մարդու իրավունքների պաշտպանի հետ կկարողանա իր գործառություններն իրականացնել:

-Իսկ բացթողումները, կամ գործընթացներ, որոնք չեք հասցրել իրականացնել:

-Այո, բացթողումներ կան և ես ցավում եմ, որ այն մեծ նպատակը, որ մենք մեր առաջ դրել էինք, որոշակիորեն առաջ գնացել ենք, բայց վերջնակետից որոշակիորեն հեռու են: Դա միջազգային իրավապաշտպան հանրությանն Արցախ բերելն է, երկրորդը՝ Արցախի քաղաքացիների համար այն նույն հնարավորությունները ստեղծելն է, որն ունեն Արցախի քաղաքացիների հարևանները: Մենք այսօր էապես զրկված ենք թե՛ իրավապաշտպանության, թե՛ այլ ոլորտներում մասնակցելու տարբեր գործընթացների, այդ թվում նաև կարողությունների զարգացման ծրագրերին, որը կարևոր եմ համարում: Ես երկու ամիս առաջ դիմեցի հայաստանյան քաղաքացիական հասարակությանը, որ նոր պայմաններում եկեք փորձենք հասկանալ, թե ինչպես նորովի բարձրացնենք միջազգային իրավապաշտպան հանրությանը Արցախ բերելու հարցը: Ցավում եմ, որ արձագանքները, մեղմ ասած, բավարար չէին, և եթե անկեղծ լինենք այս գործոնը նույնպես դեր ունեցավ մեր որոշման մեջ: Հայաստանյան քաղաքացիական հասարակությունից այս հարցը բարձրացնել և լուծել փորձելը գուցե ավելի արդյունավետ է:

-Ձեր ֆեյսբուքյան էջն է ակտիվ, արձագանքում եք Հայաստանում տեղի ուենցող իրադարձություններին, Հայաստանում տեղի ունեցող իրադարձությունները որքանով նպաստեցին Ձեր մտադրությունը որոշում դարձնելուն:

-Այստեղ խնդիրը առաջին հերթին վերաբերում է կայունությանը, իմ համոզմամբ, այն գործը, որ մենք իրականացնում ենք, կարող է մաքսիմալ արդյունավետ լինել, երբ հայկական պետություններում կայություն է, ես չեմ ուզում դրանով գործընթացներին դրական կամ բացասական գնահատական տալ, բայց փաստն այն է, որ կայունության սահմանափակման պայմաններում շատ դժվար է նույն արդյունավետությամբ շարունակել այն աշխատանքը, որ մենք իրականացնում են 2016-ին, 2017-ին : Մենք ավարտեցինք 2016-ից հետո Ադրբեջանում հայատյացության վերաբերյալ փաստահավաքությունը զեկույցով և սրանով ես որոշեցի վերջակետ դնել:

-Հենց այդ զեկույցին անդրադառնանք: Հրապարակվել է Ադրբեջանում հայատյացության փաստերի վերաբերյալ զեկույցը, ինչի՞ն է ուղղված կամ որքանո՞վ է այդ զեկույցն իր վրա սևեռելու այն շրջանակների ուշադրությունը, որի անհրաժեշտությունը կա:

-Նախ գոհունակությամբ ուզում եմ ասել, որ նախկինում հաստատված կապերը աշխատում են, ՄԻՊ-ը դեռ ջանքեր չի գործադրել զեկույցը տարածելու ուղղությամբ, բայց արդեն տարածվում է: Ինչին է ուղղված. առաջինն ուղղված է հենց մեզ, մենք պետք է պատկերացում ունենանք ,թե ինչ մտածողություն ունի Ադրբեջանի հասարակությունը:

-ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Դուշանբեում հանդիպում է ունեցել Ադրբեջանի նախագահի հետ, հայտնել է, որ Ալիևի հետ ձեռք են բերվել պայմանավորվածություններ՝ հրադադարի ռեժիմի խախտումները կանխելու վերաբերյալ: Փաշինյանը նաև հայտնեց, որ իր պաշտոնավարումից հետո առաջին անգամ են զեկուցում, որ սահմանին այդչափ խաղաղ է եղել: Որքանո՞վ է իրատեսական, որ այդ պայմանավորվածությունները կարող են կյանքի կոչվել և դա հերթականը չէ:

-Որպես հեռացող Մարդու իրավմունքների պաշտպան, ես կարող եմ մի փոքր ավելի մեծ ծավալով հարցին անդրադառնալ, որովհետև դա վերաբերում է բոլորիս անվտանգությանը:
Ընդհանուր առմամբ՝ դրական է, որ երկրների ղեկավարները պայմանավորվում են որոշակի լարվածության թուլացման միջոցներ կիրառելու ուղղությամբ: Սակայն ինչի մասին մենք պետք է տեղյակ լինենք և մտածենք: Իմ պատկերացմամբ՝ Ադրբեջանը միշտ քիչ կրակելը կամ չկրակելը իր կողմից համարել է զիջում, չեմ կարծում, որ ինչ-որ բան փոխվել է և Ադրբեջանի քաղաքականությունը նույն է: Եթե դա իսկապես այդպես է, ապա ինչի դիմաց է այս ամենը, սա կարևոր հարց է, որովհետև ասել, թե՝ մեկ մենք ենք նախահարձակ լինում, մեկ Ադրբեջանն է նախահարձակ լինում, չենք կարող: Փաստն այն է, որ տվյալ պահին մենք պաշտպանվողի դերում ենք և անգամ ապրիլյան պատերազմն Ադրբեջանը սկզբից փորձում էր ներկայացնել որպես մեր կողմից կատարված գործողության պատասխան: Սա կարևոր հարց է, ես չեմ ասում, որ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել ի վնաս Արցախի կամ Հայաստանի, բայց գուցե հետագայում դա ներկայացվի որպես զիջում և ակնկալվի զիջում Հայաստանի կողմից: Նորից ասեմ՝ Ադրբեջանը միշտ, նույնիսկ հրապարակավ իր կողմից սահմանային պասիվությունը ներկայացրել է որպես զիջում: Երկրորդը հատուկ ուզում եմ ընդգծել հաղորդակցության խողովակի մասին հատվածը, որը շատ դրական երևույթ է, բայց եթե մենք տեսականորեն պատկերացնենք, որ որևէ միջադեպ է տեղի ունենում սահմանին և երկու կողմերը իրար են մեղադրում, ապա ինչ կլինի դրանցի հետո: Հենց դրա համար իմ պատկերացմամբ Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածությունները խոսում են միջազգային մանդատի մասին, այսինքն, որ լինի որոշակի մեխանիզմ, որտեղ հնարավոր կլինի պարզել, թե ով է կրակը բացողը:

Առավել մանրամասն՝ տեսանյութում: