Ереван, 17.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Հունական խնդրի լուծում սիրիական սցենարով, կամ կղզին՝ կռվախնձոր

ПОЛИТИКА

Փետրվարի սկզբին Հունաստանի պաշտպանության նախարարության կողմից արձանագրվել էր, որ թուրքական օդուժի մարտական ինքնաթիռները մեկ օրվա ընթացքում խախտել էին հունական օդային տարածքը 138 անգամ, իսկ տասն օր առաջ էլ թուրքական նավը խոցել էր հունականը Իմիայի կղզիներից մեկի ափամերձ հատվածում: Ի դեպ, այդ կղզին թուրքերն անվանում են Քարդակ՝ համարելով իրենցը, և դրա տարածքում հունական կողմի ցանկացած գործողություն զայրացնում է իրենց: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանն իր վերջին ելույթներից մեկում նշել էր. «Թող հանկարծ չմտածեն, թե մենք հանել ենք մեր սրտերից այն հողերը, որոնք ստիպված ենք եղել լքել 100 տարի առաջ: Սիրիան, Իրաքն ու այլ տարածքները մեր հայրենիքի քարտեզի անբաժանելի մասն են»:

Թուրք-հունական լարված հարաբերությունների և տարածաշրջանի զարգացումների շուրջ Past.am-ը զրուցել է թուրքագետ Մուշեղ Խուդավերդյանի հետ:

-Այս ամենն ինչի՞ կարող է հանգեցնել, և արդյոք հղի չէ՞ ավելի վտանգավոր իրադարձություններով թե՛ Թուրքիայի և թե՛ Հունաստանի համար:

-Ինչպես գիտենք, այս շրջանում բավական սրվել են ինչպես Թուրքիա-ԱՄՆ, այնպես էլ Թուրքիա-Եվրամիություն հարաբերությունները՝ կապված ոչ միայն իրենց միջև առկա ներքին խնդիրներով, այլև՝ ԱՖրինի դեպքերով: Թուրքիան և Արևմուտքը համաձայնություն չեն կարողանում ձեռք բերել: Դրա հետ զուգընթաց խիստ լարվել են թուրք-հունական հարաբերությունները:

Թուրք-հունական հարաբերությունները նախկինում էլ էին լարված, սակայն ներկայում Հունաստանը փորձում է Թուրքիային սահմանակից տարածքներում և կղզիներում նավթի հորատման աշխատանքներ իրականացնել, ինչն առաջացրել է թուրքական կողմի դժգոհությունը: Թուրքիան սպառնացել է «Աֆրինի օրը գցել» Հունաստանին և Կիպրոսին, եթե Հունաստանը փորձի, առանց Թուրքիայի հետ համաձայնեցնելու՝ ինչ-որ քայլեր ձեռնարկել:

Սա լիովին տեղավորվում է Արևմուտք-Թուրքիա հարաբերությւոնների վատացման տրամաբանության մեջ: Չմոռանանք նաև այն հանգամանքը, որ Հունաստանի վարչապետը բողոք էր ներկայացրել ՆԱՏՕ-ի գրասենյակ ընդդեմ Թուրքիայի:

Սա կարող ենք ներառել ինչպես Հունաստան-Թուրքիա հարաբերությունների վատացման, այնպես էլ՝ Հոլանդիա-Թուրքիա, Գերմանիա-Թուրքիա, Ֆրանսիա-Թուրքիա, Բուլղարիա-Թուրքիա և Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների վատացման համատեքստում:

Էրդողանն իր քաղաքականության հետևանքով բոլոր հարևանների հետ անխտիր իր հարաբերություններն է փչացնում, բացառությամբ՝ Ադրբեջանի :

-Նման թվով թշնամիներ «ձեռք բերելու» արդյունքում Թուրքիան չի՞ վախենում, որ ճնշումներ կարող են դրսևորվել իր նկատմամբ: Եվ եթե սրանից 20 տարի առաջ ԱՄՆ-ն կանխել է թուրք-հունական լարվածությունը, ապա հիմա չի անի:

-Լարվածությունը միշտ առկա է, քանի դեռ կա Կիպրոսի հիմնախնդիր ու Հունաստան-Թուրքիա կղզիների վեճեր, թուրք-հունական հարաբերությունները չեն կարգավորվում:

Սակայն այստեղ հարկ է նշել, որ Հունաստանը միլիարդավոր դոլարների արտաքին պարտք ունի, և նա այս հարցում ակնկալում է Արևմուտքի աջակցությունը: Հենց այդ աջակցության դիմաց Հունաստանը պատրաստ է Թուրքիայի հետ գնալ հարաբերությունների ծայրահեղ վատացման: Քանի որ հունական ընկերությունների կախվածությունը Արևմուտքից արտաքին պարտքի կուտակման հետևանքով բավական ավելացել է, հետևաբար հիմա որքան փչանան Թուրքիա-Արևմուտք հարաբերությունները, այնքան կփչանան նաև թուրք-հունական հարաբերությունները:

-Սա Հունաստանի համար իր տնտեսական խնդիրները լուծելու ճանապա՞րհ է նաև:

-Նավթի հորատման աշխատանքները միտված են դրանք արդյունահանել և ուղղել արտաքին պարտքի մարմանը: Սակայն ակնհայտ է, որ այս հարցում բախվելու են թուրքական կողմի անհամաձայնությանը. Թուրքիան համարում է այդ տարածքներն իրենը և որ Հունաստանն իրավունք չունի այդտեղ նավթի արդյունահանման աշխատանքներ իրականացնել:

Չնայած դրան, Հունաստանի արտաքին պարտքի բեռն այնքան մեծ է, որ նա ստիպված է գնալ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների լիովին վատացմանը, անկախ նչանից, թե դա ինչ հետևանքներ կունենա իր համար:

 

ՔՐՍԻՏԻԱՆ ՏԵՐ-ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ

Добро пожаловать на ID павильон: Big Christmas MarketЛиванский судья допросит в Болгарии судовладельца, объявленного в розыск в связи со взрывом в порту БейрутаКомиссия по регулированию общественных услуг одобрила инвестиционную программу «Газпром Армения» на пять летЕзидская община празднует Святую Пасху. представитель общины, член партии «Всеармянский фронт» Зита ХалитовФрида Кало побила рекорд: Ее автопортрет продан за $54,7 млн, став самой дорогой картиной женщины-художницы Избранный президент Чили намерен жить в историческом президентском дворцеТысячи словаков по всей стране вышли на протесты против правительства ФицоЗавершено следствие по делу об убийстве трехлетнего ТигранаИсторик: Армяно-китайские отношения претерпели качественную трансформацию Венгрия заблокировала ежегодное заявление ЕС о расширении, касающееся Украины«Путешествие к каменным памятникам и древним винам»Эдмонд Худоян и Андрей Пегливанян – призеры чемпионата мира по боксу в ДубаеЕвропейцам нечего здесь шуметь: Лукашенко заявил, что мир в Украине зависит от Трампа и СШАЕвразийский выбор Армении Самое широкое покрытие 5G, запуск Uplay и внедрение Cerillion: Ucom подводит итоги 2025 года Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»Превращение Армении в часть мегапроектов должно стать задачей будущих национальных властей: «Паст»«Дорожная карта» отстранения Пашиняна, по словам Эдмона Марукяна: «Паст»Сделал предложение, или искусный «перевод», и..... по какому праву? «Паст»Самвела Шахраманяна снова вызвали на допросЛиванские армяне строят в Ереване «ливанскую деревню»Треугольник Тегеран–Москва–Ереван: новая интеграции в Евразии Армянские фильмы среди номинантов на «Золотой глобус»Экскурсия в дом-музей Перча Прошяна в Аштараке: школьники прикоснулись к культурному наследию писателяАрмянские шахматисты победили на Kazakhstan Chess Cup 2025 в АлматыИтальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условиемПашинян: Новый Свод церковных правил должен содержать правила добропорядочности для священнослужителей Состоялся закрытый показ фильма «13 секунд»Российский агроэкспорт в ЕАЭС превысил $6 млрд, Армения замыкает списокАдвокат: Ваагн Чахалян содержится в нечеловеческих условияхКитай стремится к лидерству на рынке золота, приобретя бразильские месторожденияОт реальности не убежишь: «Паст»Цена «дружбы» ЕС: санкции против России, или экономические потери для Армении? «Паст»Сегодня - премьер-министр, завтра - бывший, а Церковь вечна: «Паст»The Telegraph: Министр войны США отстранил командующего армией от переговоров по УкраинеПашинян перешёл опасную границу: Российская епархия — объединённый центр Святой Армянской Апостольской Церкви Россия готовит ответные меры против Бельгии на случай бессрочной заморозки ее активовУчёные впервые поймали сверхредкую ядерную реакцию на СолнцеИзраиль атаковал тренировочный лагерь «Хезболлы» на юге ЛиванаБеспилотники ударили по одному из крупнейших НПЗ в центральной РоссииАронян победил Карлсена и взял титул Freestyle ChessПервопрестольный Святой Эчмиадзин вновь призвал 10 епископов вернуться в каноническое полеКвота на беспошлинный ввоз электромобилей в Армению может быть увеличенаФон дер Ляйен заявила, что Трампу не стоит вмешиваться в демократию ЕСАрмении придется выбрать между ЕС и ЕАЭС: Алексей ОверчукЮнибанк выпустил новый транш драмовых бессрочных облигаций со ставкой 13,75% годовых Юнибанк присоединился к международной Ассоциации банкиров по финансам и торговле (BAFT)Бенефициаром декабря в рамках инициативы «Сила одного драма» стал благотворительный фонд City of Smile На имена Зеленского и Ермака были обнаружены заграничные паспорта (Фото) Экономический суверенитет или политическая разменная монета: какова цена сближения с ЕС?