Երևան, 10.Հուլիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հունական խնդրի լուծում սիրիական սցենարով, կամ կղզին՝ կռվախնձոր

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Փետրվարի սկզբին Հունաստանի պաշտպանության նախարարության կողմից արձանագրվել էր, որ թուրքական օդուժի մարտական ինքնաթիռները մեկ օրվա ընթացքում խախտել էին հունական օդային տարածքը 138 անգամ, իսկ տասն օր առաջ էլ թուրքական նավը խոցել էր հունականը Իմիայի կղզիներից մեկի ափամերձ հատվածում: Ի դեպ, այդ կղզին թուրքերն անվանում են Քարդակ՝ համարելով իրենցը, և դրա տարածքում հունական կողմի ցանկացած գործողություն զայրացնում է իրենց: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանն իր վերջին ելույթներից մեկում նշել էր. «Թող հանկարծ չմտածեն, թե մենք հանել ենք մեր սրտերից այն հողերը, որոնք ստիպված ենք եղել լքել 100 տարի առաջ: Սիրիան, Իրաքն ու այլ տարածքները մեր հայրենիքի քարտեզի անբաժանելի մասն են»:

Թուրք-հունական լարված հարաբերությունների և տարածաշրջանի զարգացումների շուրջ Past.am-ը զրուցել է թուրքագետ Մուշեղ Խուդավերդյանի հետ:

-Այս ամենն ինչի՞ կարող է հանգեցնել, և արդյոք հղի չէ՞ ավելի վտանգավոր իրադարձություններով թե՛ Թուրքիայի և թե՛ Հունաստանի համար:

-Ինչպես գիտենք, այս շրջանում բավական սրվել են ինչպես Թուրքիա-ԱՄՆ, այնպես էլ Թուրքիա-Եվրամիություն հարաբերությունները՝ կապված ոչ միայն իրենց միջև առկա ներքին խնդիրներով, այլև՝ ԱՖրինի դեպքերով: Թուրքիան և Արևմուտքը համաձայնություն չեն կարողանում ձեռք բերել: Դրա հետ զուգընթաց խիստ լարվել են թուրք-հունական հարաբերությունները:

Թուրք-հունական հարաբերությունները նախկինում էլ էին լարված, սակայն ներկայում Հունաստանը փորձում է Թուրքիային սահմանակից տարածքներում և կղզիներում նավթի հորատման աշխատանքներ իրականացնել, ինչն առաջացրել է թուրքական կողմի դժգոհությունը: Թուրքիան սպառնացել է «Աֆրինի օրը գցել» Հունաստանին և Կիպրոսին, եթե Հունաստանը փորձի, առանց Թուրքիայի հետ համաձայնեցնելու՝ ինչ-որ քայլեր ձեռնարկել:

Սա լիովին տեղավորվում է Արևմուտք-Թուրքիա հարաբերությւոնների վատացման տրամաբանության մեջ: Չմոռանանք նաև այն հանգամանքը, որ Հունաստանի վարչապետը բողոք էր ներկայացրել ՆԱՏՕ-ի գրասենյակ ընդդեմ Թուրքիայի:

Սա կարող ենք ներառել ինչպես Հունաստան-Թուրքիա հարաբերությունների վատացման, այնպես էլ՝ Հոլանդիա-Թուրքիա, Գերմանիա-Թուրքիա, Ֆրանսիա-Թուրքիա, Բուլղարիա-Թուրքիա և Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների վատացման համատեքստում:

Էրդողանն իր քաղաքականության հետևանքով բոլոր հարևանների հետ անխտիր իր հարաբերություններն է փչացնում, բացառությամբ՝ Ադրբեջանի :

-Նման թվով թշնամիներ «ձեռք բերելու» արդյունքում Թուրքիան չի՞ վախենում, որ ճնշումներ կարող են դրսևորվել իր նկատմամբ: Եվ եթե սրանից 20 տարի առաջ ԱՄՆ-ն կանխել է թուրք-հունական լարվածությունը, ապա հիմա չի անի:

-Լարվածությունը միշտ առկա է, քանի դեռ կա Կիպրոսի հիմնախնդիր ու Հունաստան-Թուրքիա կղզիների վեճեր, թուրք-հունական հարաբերությունները չեն կարգավորվում:

Սակայն այստեղ հարկ է նշել, որ Հունաստանը միլիարդավոր դոլարների արտաքին պարտք ունի, և նա այս հարցում ակնկալում է Արևմուտքի աջակցությունը: Հենց այդ աջակցության դիմաց Հունաստանը պատրաստ է Թուրքիայի հետ գնալ հարաբերությունների ծայրահեղ վատացման: Քանի որ հունական ընկերությունների կախվածությունը Արևմուտքից արտաքին պարտքի կուտակման հետևանքով բավական ավելացել է, հետևաբար հիմա որքան փչանան Թուրքիա-Արևմուտք հարաբերությունները, այնքան կփչանան նաև թուրք-հունական հարաբերությունները:

-Սա Հունաստանի համար իր տնտեսական խնդիրները լուծելու ճանապա՞րհ է նաև:

-Նավթի հորատման աշխատանքները միտված են դրանք արդյունահանել և ուղղել արտաքին պարտքի մարմանը: Սակայն ակնհայտ է, որ այս հարցում բախվելու են թուրքական կողմի անհամաձայնությանը. Թուրքիան համարում է այդ տարածքներն իրենը և որ Հունաստանն իրավունք չունի այդտեղ նավթի արդյունահանման աշխատանքներ իրականացնել:

Չնայած դրան, Հունաստանի արտաքին պարտքի բեռն այնքան մեծ է, որ նա ստիպված է գնալ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների լիովին վատացմանը, անկախ նչանից, թե դա ինչ հետևանքներ կունենա իր համար:

 

ՔՐՍԻՏԻԱՆ ՏԵՐ-ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ

ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (10 ՀՈՒԼԻՍԻ). Առաջին անգամ սուլիչ է օգտագործվել ֆուտբոլային խաղի ժամանակ. «Փաստ»Արդյունաբերական ոլորտի խնդիրների խորքային արմատները. «Փաստ»Համայն աշխարհին ցույց տվեց, որ Հայաստանում ներդրում կատարելու դեպքում, ցանկացած պահի, կառավարության ղեկավարի ցուցումով, կարող են ունեզրկվել. Նաիրի Սարգսյան Նպատակն է Հայաստանն ամբողջությամբ ենթարկել արևմտյան ինստիտուտներին և զրկել պետությունը անկախության մնացորդներից. «Փաստ»«Մամա ջան 21» ՍՊԸ-ի գործունեությունը կասեցվել է Հրապարակվել է ՀՀ օրհներգի նոր տարբերակը Ռուսաստանը կրկին զանգվածային հարվածներ է հասցրել Կիևին. կան զոհեր և վիրավորներ Ի՞նչ դեր է ուզում ստանձնել ԱՄՆ-ն, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքում». «Փաստ»Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը հայտարարում է բաց աճուրդ «դասական» փուլերով «Մա՛մ, կարծես երկիրն ու երկինքն այստեղ իրար միանան, չես պատկերացնում, թե ինչ տեսակի երկիր է Արցախը». գնդացրորդ Խաչատուր Միքայելյանն անմահացել է հոկտեմբերի 1-ին. «Փաստ»Մեզ ստիպում են սաբոտաժ անել Հայաստանի դեմ. Աննա ԿոստանյանԱյն մասին, թե ինչ է սպասում Նիկոլ Փաշինյանին Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու վրա անձնապես գրոհելու դեպքում․ Ավետիք Չալաբյան Գազ չի լինելու մինչեւ երեկո․ հասցեներ «Մարդ, որը հայկական Արցախը տվեց թշնամուն ու դա «մարսեց», ընդունակ է ամեն ինչի». «Փաստ»Մեզ պետք են կիրթ, բանիմաց, երիտասարդ քաղաքական գործիչներ. քաղաքացի Պաշտպանված էկոհամակարգ՝ բարձր տեխնոլոգիաների շնորհիվ. FPWC-ն և Ucom-ը միավորում են ուժերը Թրքահաճո վարչախումբը բոլոր ուղղություններով հուսահատ քայլեր է ձեռնարկում, փորձելով հնարավորն ու անհնարինն անել՝ փրկելու սեփական խորտակվող նավը. Ա. ՉալաբյանՋուր չի լինելու․ որ հասցեներում Աբու Դաբիում մեկնարկել է Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը Կառավարման փողոցային մակարդակն ու պետական ինստիտուտների լեգիտիմության կորուստը. «Փաստ»Ձերբակալել են Գեղամ Մանուկյանի որդուն Հայաստանյան կառավարչի ու Ալիևի պատվիրակությունների հադիպմանը հատկապես աչք ծակող էր ԱԽ քարտուղարի ժպտերես դեմքը, ով հայրենի Մարտունին բարեհաջող ադրբեջանցիներին հանձնելուց հետո ինքնագոհ վայելում է «վաստակած» պաշտոնը. Տիգրան Աբրահամյան «Գիշերվա կեսին զանգերից, նամակներից փոթորկվեցի՝ արշավ են նախաձեռնելու Մայր Աթոռի դեմ».Հայր Ասողիկ «Կապկպված են նույն շղթայով». ինչո՞ւ է Նիկոլ Փաշինյանը վերից վար «փչացնում» իր թիմին. «Փաստ»Առաջարկվում է պարտադիր զինվորական ծառայության ժամանակահատվածը հաշվարկել որպես հանրային ծառայության ստաժ. «Փաստ»Տարադրամի փոխարժեքները հուլիսի 10-ին Ինչո՞ւ է այսօր Հայաստանում «ավելի մեծ պատիվ» ճաղերից այն կողմ լինելը. «Փաստ»Պետությունը կրկին հարվածում է բիզնեսին. թիրախում այս անգամ կառուցապատողներն են. «Փաստ»300 000 ադրբեջանցու «վերադարձի» օրակարգը և Օվերտոնի պատուհանը. Հայաստանը հերթական զիջման ճանապարհին է. «Փաստ»Փաշինյանը հանձնարարել է ուժեղացնել ճնշումները. «Փաստ»Ինչպե՞ս են քաղաքական ուժերը դիրքավորվում հակաեկեղեցական այս արշավի շրջանակներում. «Փաստ»ՌԴ-ում ադրբեջանցիների զանգվածային ձերբակալությունները Բաքվի վրա ճնշում գործադրելու ռազմավարության մի մասն են. Քերիմլի Երևանում «Ford Transit»-ը վրաերթի է ենթարկել կին հետիոտնի Բիթքոյնի գինը նոր ռեկորդ է սահմանել Շոգի ալիքը Եվրոպայում 2300 մարդու կյանք է խլել․ Reuters Հայաստանի ԱԳՆ-ն շնորհավորել է Արգենտինային Անկախության օրվա առթիվ Ապրում ենք ժամանակներում, երբ հայրենասեր լինելը հանցանք է համարվում. Գառնիկ Դանիելյանը՝ Արթուր Սարգսյանի կալանքի մասին Իսրայելն ու ՀԱՄԱՍ-ը մոտ են համաձայնության հասնելուն. Նեթանյահու «Չելսին» ֆուտբոլի ԱԱԱ եզրափակչի առաջին մասնակիցն է «Ռոսսելխոզնադզորը» հուլիսի 11-ից արգելել է ադրբեջանական արտադրողների կաթնամթերքի ներմուծումը Ռուսաստան Վթարային ջրանջատումներ․ 24 ժամ ջուր չի լինի Հուլիսի 10-ին և 11-ին գազ չի լինի Հրդեհ Վեդի քաղաքում «Հարավկովկասյան երկաթուղի» ՓԲԸ-ի գնացքը Նորագավիթում հարվածել է խոշոր եղջերավոր անասունին՝ կովին, որը սատկել է Երիտասարդը Lexus-ով թռել է կամրջից․ կա 3 զոհ․ ՌԴ (տեսանյութ) Նոր ընդիմություն է հարկավոր․ Մհեր ԱվետիսյանՎլադիմիր Պուտինը ՌԴ փոխարտգործնախարարին ազատել է պաշտոնից Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում հուլիսի 8-ից 9-ը Տեխասում ջրհեղեղի զոհերի թիվը հասել է 109-ի Բեյլը մտադիր է վերադառնալ ֆուտբոլ այլ կարգավիճակով