Երևան, 10.Հուլիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հունական խնդրի լուծում սիրիական սցենարով, կամ կղզին՝ կռվախնձոր

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Փետրվարի սկզբին Հունաստանի պաշտպանության նախարարության կողմից արձանագրվել էր, որ թուրքական օդուժի մարտական ինքնաթիռները մեկ օրվա ընթացքում խախտել էին հունական օդային տարածքը 138 անգամ, իսկ տասն օր առաջ էլ թուրքական նավը խոցել էր հունականը Իմիայի կղզիներից մեկի ափամերձ հատվածում: Ի դեպ, այդ կղզին թուրքերն անվանում են Քարդակ՝ համարելով իրենցը, և դրա տարածքում հունական կողմի ցանկացած գործողություն զայրացնում է իրենց: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանն իր վերջին ելույթներից մեկում նշել էր. «Թող հանկարծ չմտածեն, թե մենք հանել ենք մեր սրտերից այն հողերը, որոնք ստիպված ենք եղել լքել 100 տարի առաջ: Սիրիան, Իրաքն ու այլ տարածքները մեր հայրենիքի քարտեզի անբաժանելի մասն են»:

Թուրք-հունական լարված հարաբերությունների և տարածաշրջանի զարգացումների շուրջ Past.am-ը զրուցել է թուրքագետ Մուշեղ Խուդավերդյանի հետ:

-Այս ամենն ինչի՞ կարող է հանգեցնել, և արդյոք հղի չէ՞ ավելի վտանգավոր իրադարձություններով թե՛ Թուրքիայի և թե՛ Հունաստանի համար:

-Ինչպես գիտենք, այս շրջանում բավական սրվել են ինչպես Թուրքիա-ԱՄՆ, այնպես էլ Թուրքիա-Եվրամիություն հարաբերությունները՝ կապված ոչ միայն իրենց միջև առկա ներքին խնդիրներով, այլև՝ ԱՖրինի դեպքերով: Թուրքիան և Արևմուտքը համաձայնություն չեն կարողանում ձեռք բերել: Դրա հետ զուգընթաց խիստ լարվել են թուրք-հունական հարաբերությունները:

Թուրք-հունական հարաբերությունները նախկինում էլ էին լարված, սակայն ներկայում Հունաստանը փորձում է Թուրքիային սահմանակից տարածքներում և կղզիներում նավթի հորատման աշխատանքներ իրականացնել, ինչն առաջացրել է թուրքական կողմի դժգոհությունը: Թուրքիան սպառնացել է «Աֆրինի օրը գցել» Հունաստանին և Կիպրոսին, եթե Հունաստանը փորձի, առանց Թուրքիայի հետ համաձայնեցնելու՝ ինչ-որ քայլեր ձեռնարկել:

Սա լիովին տեղավորվում է Արևմուտք-Թուրքիա հարաբերությւոնների վատացման տրամաբանության մեջ: Չմոռանանք նաև այն հանգամանքը, որ Հունաստանի վարչապետը բողոք էր ներկայացրել ՆԱՏՕ-ի գրասենյակ ընդդեմ Թուրքիայի:

Սա կարող ենք ներառել ինչպես Հունաստան-Թուրքիա հարաբերությունների վատացման, այնպես էլ՝ Հոլանդիա-Թուրքիա, Գերմանիա-Թուրքիա, Ֆրանսիա-Թուրքիա, Բուլղարիա-Թուրքիա և Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների վատացման համատեքստում:

Էրդողանն իր քաղաքականության հետևանքով բոլոր հարևանների հետ անխտիր իր հարաբերություններն է փչացնում, բացառությամբ՝ Ադրբեջանի :

-Նման թվով թշնամիներ «ձեռք բերելու» արդյունքում Թուրքիան չի՞ վախենում, որ ճնշումներ կարող են դրսևորվել իր նկատմամբ: Եվ եթե սրանից 20 տարի առաջ ԱՄՆ-ն կանխել է թուրք-հունական լարվածությունը, ապա հիմա չի անի:

-Լարվածությունը միշտ առկա է, քանի դեռ կա Կիպրոսի հիմնախնդիր ու Հունաստան-Թուրքիա կղզիների վեճեր, թուրք-հունական հարաբերությունները չեն կարգավորվում:

Սակայն այստեղ հարկ է նշել, որ Հունաստանը միլիարդավոր դոլարների արտաքին պարտք ունի, և նա այս հարցում ակնկալում է Արևմուտքի աջակցությունը: Հենց այդ աջակցության դիմաց Հունաստանը պատրաստ է Թուրքիայի հետ գնալ հարաբերությունների ծայրահեղ վատացման: Քանի որ հունական ընկերությունների կախվածությունը Արևմուտքից արտաքին պարտքի կուտակման հետևանքով բավական ավելացել է, հետևաբար հիմա որքան փչանան Թուրքիա-Արևմուտք հարաբերությունները, այնքան կփչանան նաև թուրք-հունական հարաբերությունները:

-Սա Հունաստանի համար իր տնտեսական խնդիրները լուծելու ճանապա՞րհ է նաև:

-Նավթի հորատման աշխատանքները միտված են դրանք արդյունահանել և ուղղել արտաքին պարտքի մարմանը: Սակայն ակնհայտ է, որ այս հարցում բախվելու են թուրքական կողմի անհամաձայնությանը. Թուրքիան համարում է այդ տարածքներն իրենը և որ Հունաստանն իրավունք չունի այդտեղ նավթի արդյունահանման աշխատանքներ իրականացնել:

Չնայած դրան, Հունաստանի արտաքին պարտքի բեռն այնքան մեծ է, որ նա ստիպված է գնալ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների լիովին վատացմանը, անկախ նչանից, թե դա ինչ հետևանքներ կունենա իր համար:

 

ՔՐՍԻՏԻԱՆ ՏԵՐ-ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ

«Բիզնես գործընթացների օպտիմիզացիա AI-ով» դասընթաց՝ ԱրարատԲանկի ղեկավար անձնակազմի համար Թամարա Ստեփանյանի «Արտոյի երկիրը» ֆիլմով կբացվի Լոկառնոյի 78-րդ կինոփառատոնը՝ 8,000 հանդիսատեսի ներկայությամբ Մնացական Սաֆարյանը հայ ժողովրդի անունից Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության սկզբունքը ոտնահարող հայտարարությամբ է հանդես եկել. Մենուա ՍողոմոնյանՓաշինյանը, նրա կինն ու կուսակիցները խախտել են Քրեական օրենսգիրքը. Արամ Պետրոսյան Հայտնի է՝ որ հասցեներում ջուր չի լինի Պրեմիերա. Սիլվա Հակոբյան-«Աշխարհս» Ինչպե՞ս է զորավարժադաշտում վիրավnրված զիվորների առողջական վիճակը ՆԳՆ-ն զգուշացնում է․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Շրջանառության հարկի հաշվիչ՝ ՊԵԿ պաշտոնական կայքէջում Հայկական կողմում լռություն է. սա բազմիցս խաղարկված սցենար է, որի հետևանքով դաշտում գերակա են դառնում ադրբեջանական կողմի թեզերը. ադրբեջանագետ Սամվել Կարապետյանի և Բագրատ Սրբազանի ուշագրավ մարտավարությունը Իշխանությունը վերացնում է դիմադրության օջախները Փաշինյանը մտադիր է փակել ռուսական ԶԼՄ-ները Հայաստանում ՍԴ-ն գրեթե լիովին անցավ Փաշինյանի ձեռքը Ինչ է քննարկվել․ նոր տեղեկություններ՝ Փաշինյան-Ալիև հանդիպումից «Ստեղս հասավ»․ Փաշինյանի ժեստը՝ Ալիևի հետ հանդիպումից դուրս գալուց հետո Շուտով Փաշինյանը կսկսի պատմել, թե ինչ հրաշք բան է միջանցքը, թե ինչ անպետք, դարն ապրած բան է ինքնիշխանությունը. Մենուա ՍողոմոնյանՓաշինյանն աղաղակող հանցանքներ է գործում ընդդեմ Հայոց եկեղեցու. Ավետիք Չալաբյան Սկզբունքների պահպանման դեպքում Հայաստանը դեմ չէ Սյունիքի ճանապարհի արտապատվիրակմանը. ԱԳ փոխնախարար Երեկվա որոշումը փաստացի ոչ թե պարզապես աշխատանքից մի քանի հոգու ազատման, այլ` ուսանողական կյանքի ապաազգայնացման մասին էր. Էդուարդ ԳալստյանՋերմաստիճանը 6-9 աստիճանով կբարձրանա Աբու Դաբիում Փաշինյանի և Ալիևի միջև բանակցություններն ավարտվել են Ինչո՞ւ է Նիկոլը նեղվում այս կարգախոսից. միգուցե Էրդողանն է վերջին հանդիպման ժամանակ հանձնարարել, որպեսզի այս թեման միանգամից փակվի. Արմեն Հովասափյան Իտալական խոհանոցի անբաժան բաղադրիչներից մեկը՝ պարչետտա. «Փաստ»ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (10 ՀՈՒԼԻՍԻ). Առաջին անգամ սուլիչ է օգտագործվել ֆուտբոլային խաղի ժամանակ. «Փաստ»Արդյունաբերական ոլորտի խնդիրների խորքային արմատները. «Փաստ»Համայն աշխարհին ցույց տվեց, որ Հայաստանում ներդրում կատարելու դեպքում, ցանկացած պահի, կառավարության ղեկավարի ցուցումով, կարող են ունեզրկվել. Նաիրի Սարգսյան Նպատակն է Հայաստանն ամբողջությամբ ենթարկել արևմտյան ինստիտուտներին և զրկել պետությունը անկախության մնացորդներից. «Փաստ»«Մամա ջան 21» ՍՊԸ-ի գործունեությունը կասեցվել է Հրապարակվել է ՀՀ օրհներգի նոր տարբերակը Ռուսաստանը կրկին զանգվածային հարվածներ է հասցրել Կիևին. կան զոհեր և վիրավորներ Ի՞նչ դեր է ուզում ստանձնել ԱՄՆ-ն, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքում». «Փաստ»Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը հայտարարում է բաց աճուրդ «դասական» փուլերով «Մա՛մ, կարծես երկիրն ու երկինքն այստեղ իրար միանան, չես պատկերացնում, թե ինչ տեսակի երկիր է Արցախը». գնդացրորդ Խաչատուր Միքայելյանն անմահացել է հոկտեմբերի 1-ին. «Փաստ»Մեզ ստիպում են սաբոտաժ անել Հայաստանի դեմ. Աննա ԿոստանյանԱյն մասին, թե ինչ է սպասում Նիկոլ Փաշինյանին Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու վրա անձնապես գրոհելու դեպքում․ Ավետիք Չալաբյան Գազ չի լինելու մինչեւ երեկո․ հասցեներ «Մարդ, որը հայկական Արցախը տվեց թշնամուն ու դա «մարսեց», ընդունակ է ամեն ինչի». «Փաստ»Մեզ պետք են կիրթ, բանիմաց, երիտասարդ քաղաքական գործիչներ. քաղաքացի Պաշտպանված էկոհամակարգ՝ բարձր տեխնոլոգիաների շնորհիվ. FPWC-ն և Ucom-ը միավորում են ուժերը Թրքահաճո վարչախումբը բոլոր ուղղություններով հուսահատ քայլեր է ձեռնարկում, փորձելով հնարավորն ու անհնարինն անել՝ փրկելու սեփական խորտակվող նավը. Ա. ՉալաբյանՋուր չի լինելու․ որ հասցեներում Աբու Դաբիում մեկնարկել է Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը Կառավարման փողոցային մակարդակն ու պետական ինստիտուտների լեգիտիմության կորուստը. «Փաստ»Ձերբակալել են Գեղամ Մանուկյանի որդուն Հայաստանյան կառավարչի ու Ալիևի պատվիրակությունների հադիպմանը հատկապես աչք ծակող էր ԱԽ քարտուղարի ժպտերես դեմքը, ով հայրենի Մարտունին բարեհաջող ադրբեջանցիներին հանձնելուց հետո ինքնագոհ վայելում է «վաստակած» պաշտոնը. Տիգրան Աբրահամյան «Գիշերվա կեսին զանգերից, նամակներից փոթորկվեցի՝ արշավ են նախաձեռնելու Մայր Աթոռի դեմ».Հայր Ասողիկ «Կապկպված են նույն շղթայով». ինչո՞ւ է Նիկոլ Փաշինյանը վերից վար «փչացնում» իր թիմին. «Փաստ»Առաջարկվում է պարտադիր զինվորական ծառայության ժամանակահատվածը հաշվարկել որպես հանրային ծառայության ստաժ. «Փաստ»Տարադրամի փոխարժեքները հուլիսի 10-ին