Ереван, 26.Ноябрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Վիրահատություն առանց ցավազրկման ու լիցքը աչքի մեջ․ Ռոջեր Օհանեսյանի հիշողությունները 1992-ի մասին

ОБЩЕСТВО

1992-ի սեպտեմբերի 10-ին աչքի հայտնի վիրաբույժ Ռոջեր Օհանեսյանը (ԱՄՆ) մտադիր էր Մեծ Բրիտանիա մեկնել՝ ընտանիքի մոտ, երբ հաղորդագրություն է ստանում, որը փոխում է հետագա շաբաթների ու ամբողջ հետագա կյանքի նրա ծրագրերը։ Հայաստանի առողջապահության փոխնախարար Արա Գրիգորյանը կապվել էր նրա եւ սփյուռքի մյուս բժիշկների հետ՝ ասելով, որ Հայաստանում պատերազմ է ու շատ վիրավորներ կան, բժիշկների օգնությունն է պետք։

Ռոջեր Օհանեսյանը զանգահարում է կնոջն ու ասում, որ իր ծրագրերը փոխվել են, պետք է Հայաստան մեկնի, որտեղ իր օգնության կարիքը կա։

«Երբ պապս երիտասարդ էր, մի խումբ ընկերների հետ Հայաստան էր եկել՝ մարտնչելու։ Երբ փոքր էի, ինձ ասում էր, որ կգա ժամանակը, երբ ես նույնպես պետք է վերադառնամ իմ հայրենիք։ Ինչպե՞ս կարող էի չանել դա։ Ես զանգահարեցի կնոջս ու հարցրեցի, թե նա կառարկի՞, որ Հայաստան մեկնեմ, այլ ոչ թե իր մոտ։ Նա պատասխանեց, որ նախանձում է ինձ, չէ՞ որ ես կարող եմ որեւէ բան անել իմ հայրենիքի համար»,- NEWS.am Medicine-ի թղթակցի հետ զրույցում պատմեց Ռոջեր Օհանեսյանը։

Պատերազմի տարիներին Ռոջեր Օհանեսյանը Հայաստան է ժամանում՝ իր հետ բերելով դեղորայք, բժշկական սարքավորում, ինչպես նաեւ իր գիտելիքներն ու հմտությունները։ Հայ բժիշկների հետ միասին նա հնարավոր ամեն ինչ անում է, որպեսզի փրկի վիրավորված տղաների տեսողությունը։

1992-ի ամենատպավորիչ իրադարձությունների մասին պատմելիս Ռոջեր Օհանեսյանը հիշեց մի երիտասարդ զինվորի մասին, որին աչքի վիրահատություն էր պետք։ Անզգայացմամբ լիարժեք վիրահատություն կատարելու համար ցավազրկող նյութեր չկային, ստիպված էին վիրահատել առանց դրա։ Տղային ապակու երկու սուր կտոր են տվել. նա պետք է դրանք սեղմեր ափերի մեջ, որպեսզի ուշադրությունը շեղվեր աչքի ցավից։

«Ես ապշած էի այդ տղայի պահվածքից։ Բժիշկ Մալայանը հեռացրեց նրա աչքից բեկորը ու վերականգնեց աչքը։ Այդ ամբողջ ընթացքում տղան իրեն շատ զուսպ էր պահում, նրա ափերն արյունոտվել էին, բայց այդ կտրվածքները շեղում էին նրան աչքի վիրահատությունից։ Այդ տղայի աչքերը հաջողվեց փրկել, ու նա կարողացավ վերադառնալ նորմալ կյանքի»,- հիշում է վիրաբույժը։

Մեկ այլ երիտասարդ զինվորի աչքի մեջ ռազմական գործողությունների ժամանակ փոքր պայթուցիկ է մտել։ Սովորաբար դրանք ինչ-որ բանի դիպչելով՝ պայթում են, բայց տղամարդու աչքի մեջ մտնելով՝ սկսել է այրվել։ Զինվորն աչքից հանել է պայթուցիկն ու հնարավորինս հեռու նետել։ Հողին դիպչելով՝ այն պայթել է։

«Նա երրորդ աստիճանի այրվածքներ ուներ՝ ձեռքերին, դեմքին, աչքի վրա... Բայց եթե այն պայթեր աչքի մեջ, նա ողջ չէր մնա։ Երբ նրան վիրահատեցին, սրտի կանգ գրանցվեց, բայց բժիշկներին հաջողվեց այն նորից աշխատեցնել, ու տղամարդը ողջ մնաց։ Աչքը փրկել չհաջողվեց, բայց նրա երկրորդ աչքը նորմալ էր»,- պատմեց Ռոջեր Օհանեսյանը։

Հետագայում Հայաստան են հրավիրում պլաստիկ վիրաբույժ Հովարդ Կոնին, որը մի շարք պլաստիկ վիրահատություններ է կատարում, նրա հիվանդներից մեկն էլ հենց այդ զինվորն էր։ Վիրաբույժը մաշկի լաթով փակում է վերքը, որը մնացել էր աչքի տեղում։

«Այդ տղամարդը շատ երջանիկ էր վիրահատությունից հետո, ասում էր, որ այդպես արդեն երեխաներին իր տեքսով չի վախեցնի։ Նա պատերազմի հերոս էր, բայց նրան անհանգստացնում էր այն, որ իր դեմքը վախեցնում է երեխաներին...»:

Հայաստանի ու հրավիրված բժիշկների վիրահատական սեղանին այն տարիներին եղել են ոչ միայն զինվորականներ, այլեւ քաղաքացիական անձինք ու նույնիսկ երեխաներ, ովքեր տուժել էին ռազմական գործողություններից։ Տուժածներից մեկը՝ Ծովինար անունով 8-ամյա մի աղջիկ, հատկապես տպավորվել է Ռոջեր Օհանեսյանի հիշողությունում։

Ծովինարը փողոցում ավագ եղբոր հետ խաղալիս է եղել, երբ նրանցից ոչ հեռու արկ է ընկել։ Այն չի պայթել, ու երեխաները մոտեցել են՝ դիտելու։ Աղջիկն արկը ձեռքն է վերցրել, բայց եղբոր խնդրանքով նետել է։ Ընկնելով գետնին՝ արկը չի պայթել, ու հետաքրքրասեր տղան քարով հարվածել է դրան։ Արկը պայթել է։ Արնաշաղախ տղան քրոջը խնդրել է կանչել ծնողներին։

Բայց աղջիկը չի կարողանում հասնել ծնողների մոտ։ Մոտակայքով անցնող մեքենան տեսնում է ուշաթափված երեխային եւ հիվանդանոց հասցնում։ Միայն այնտեղ, ուշքի գալով, աղջիկը կարողանում է պատմել ավագ եղբոր մասին, բայց արդեն ուշ էր, տղային չեն կարողանում փրկել։

«Աղջկա աչքերի մեջ թափանցող վերքեր էին, նրան տեղափոխել էին Երեւան, վիրահատել, հեռացրել բեկորները, հիմա նա լավ տեսնում է։ Հիմա մեծացել է, գեղեցիկ, երիտասարդ կին է դարձել, մի քանի օր առաջ է ամուսնացել։ Նա հարսանիքին հրավիրել էր նաեւ Հայկական ակնաբուժական նախագծի աշխատակիցներին»,- պատմեց Ռոջեր Օհանեսյանը, որն այդ տարիների իրադարձություններից հետո էլ հիմնադրել է այդ նախագիծը։

Представитель IDBank Иннеса Амирбекян назначена сопредседателем Рабочей группы Комиссии по банковским вопросам МТП по гарантиямВ окрестностях Дилижана продолжаются работы по тушению пожаровГенеральный директор Ucom Ральф Йирикян вручил сертификаты участникам курса по кибербезопасностиГубернатор Вайоцдзорской области Армении: Пожары на мусорных свалках в городах Ехегнадзор и Джермук под контролемСледственные органы не представили надлежащих доказательств: Слушания в НС Армении по теме политзаключенныхТрамп: Часть территории Украины все равно могла бы перейти к России в течение следующих нескольких месяцевТатоян: Бывшие президенты Армении питают власть Никола Пашиняна В Центральном административном районе Еревана продолжаются работы по демонтажу незаконно размещенных киосковТрамп: Мы очень близки к мирному соглашению между Россией и УкраинойСын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в стране