Ереван, 25.Ноябрь.2025,
00
:
00
Русский
Հայերեն English
ВАЖНО
Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой Работы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в Люксембурге Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезни ABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по Украине В Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме Вашингтона Зои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизни Израиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы» Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по миру Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276 Токаев: Армения является надежным партнером для Казахстана Китайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 км Генрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкам


Նժդեհը քրիստոնյա՞

АНАЛИТИКА
Կիսվել

Անցել են օրեր ՀՀԿ վերջին համագումարից, սակայն մամուլում և լրատվամիջոցներում չեն դադարում դրա վերաբերյալ քննարկումները։ Քննարկումներ կան, զի այդ համագումարում բարձրացվեցին բազմաթիվ անկյունաքարային խնդիրներ, որոնց պատասխաններին հասարակությունը սպասում էր։

Իհարկե, դրանց մեծ մասը պատասխաններ չունեցան, ինչպես և ակնկալվում էր։ Սակայն մեզ, այս համագումարից առավել հետաքրքրական է գաղափարական մասը, որն ընկած է նաև իշխող կուսակցության այսպես ասված գաղափարաբանության հիմքում։ Կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը, ի թիվս այլ հարցերի, իր ելույթում խոսեց նաև եվրոպական քրիստոնյա-դեմոկրատական կուսակցությունների ընտանիքին մաս կազմելու, նժդեհականության և այլ հարցերի շուրջ։ Կուսակցության փոխված Կանոնադրության մեջ ևս կային մի քանի հոգևոր եզրույթներ, որոնց հարկ է անդրադառնալ։

Նախ սկսենք Նժդեհից ու նժդեհականությունից։ Որպես այդպիսին, նժդեհականություն եզրույթ գոյություն չունի։ Դա հորինվել է մեր օրերում, ինչ-ինչ հիմնավորումներ տալու համար։ Անկախ Նժդեհի քաղաքական, գաղափական և պետական կերպարից, կարծում եմ, որ Նժդեհն ինքն ամենաշատը կզարմանար, եթե տեսներ, թե այսօր ովքեր են խոսում իր գործի մասին, կամ ինչ մեկնություն են տալիս իր մտքերին՝ երբեմն հասնելով մառազմային իրականության վիճակին։

Այս ամենը մի կողմ թողնելով անգամ, պետք է փաստենք, որ Նժդեհը ոչ քրիստոնյա էր, առավել ևս, ոչ էլ դեմոկրատ։ Այստեղ չենք փորձի ընդհանրապես աղերսեն գտնել ՀՀԿ-ի ու դեմոկրատիա միջև, զի դա կարող է դիտարկվել որպես Սիզիփոսյան աշխատանք։ Նժդեհը դեմոկրատ չէր, այլ Լեռնահայաստանում ամբողջատիրական վարչակարգի կրողն էր։ Այստեղ խնդիր դրված չէ, ասել դա վատ է, թե լավ։ Օրվա հրամայականը պահանջում էր դա, և նա վարվում էր ելնելով այդ հրամայականից։

Ինչ մնում է Նժդեհի քրիստոնյա լինել-չլինելու հարցին, ապա նա իր ուսմունքը հռչակել էր Ցեղակրոնությունը ՝ դրանից բխող բոլոր հատկանիշներով։ Նժդեհն իր այս ուսմունքի վերաբերյալ տեսակետներն արտահայտել է «Ամերիկահայությունը. ցեղը և իր տականքը» գրքում, որտեղ նա բերել է 27 կետ, որոնք վերաբերվում են Ցեղակրոնությանը։ Դրանցից մեկում փաստացի գրված է. «Ես ցեղակրոն եմ - և ահա երդվում եմ Վահագնի աջի վրա երբեք չմեղանչել ուխտիս դեմ - ապրել, գործել և մեռնել, որպես ցեղամարդ»։ Այսինքն, նա հստակ նշում է, որ իր համար երդման հիմք է, ասել կուզե սուրբ է Վահագնի աջը։ Վահագնը հեթանոսական աստված է և ամբողջությամբ հանդես է գալիս ի հակակշիռ քրիստոնեությանը։ Նախ նա հեթանոսական աստված է, որն արդեն բավարար է, սակայն ի լրումն սրա, նաև ռազմի աստված։ Իսկ ինչպես հայտնի է՝ քրիստոնեությունը կտրուկ մերժում է վերջին հանգամանքը։ Ընդհանրապես, ժամանակն է, որ մենք ավելի ռացիոնալ դաշտում Նժդեհի գործն ուսումնասիրելու հարցում։

Հայկական իրականության մեջ, այսօր չկա որևէ մասնագետ, ով ուսումնասիրել է այդ գործչի ամբողջ գործունեությունը և հսկայական ժառանգությունը։ Ուստի կարիք չկա նաև դիլետանտ դատողություններ անել նրա անձի և գործի շուրջ ու դնել մի գաղափարախոսության հիմքում, որը բացարձակ կապ չունի Նժդեհի հետ։ Հասկանալի է, որ հասարակական ընկալումներում, Նժդեհը հերոս է, սակայն օգտագործել նրան նեղ քաղաքական նպատակներով, բավականին անթույլատրելի է։ Հաշվի պետք է առնել նաև այն հանգամանքը, որ սրանով հերթական անգամ կեղծվում է իրականությունը։

Վահրամ Թոքմաջյան
 
Past.am վերլուծական
Կիսվել
Лента новостей
Сын Микаэла Арутюняна утверждает, что он вообще не общался с Навальным, а остальных даже не знает: «Паст»«Его пример ценен»: заслуженный строитель России о смерти Симоняна Кто на самом деле наносит вред государству? «Паст»Кэшбэк - это мошенничество. Получается: хотят, чтобы люди молчали, а сами они ели и не насытились: «Паст»IDBank — Пионер цифрового банкинга и инноваций в АрменииТупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полное ненависти: «Паст»Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкойРаботы Гийома Туманяна покажут на Неделе искусств в ЛюксембургеUcom поддержал проведение ежегодного конкурса по кибербезопасности «Capture the Flag 2025» Боксер Ванес Мартиросян скончался после продолжительной болезниABC News: США планируют провести отдельную встречу с российской стороной по УкраинеВ Украине рассказали о двух проектах документов, переданных США, и ультиматуме ВашингтонаЗои Салдана раскрыла важное «обещание», которое она дала вместе с мужем Марко Перего и которое влияет на все аспекты их жизниИзраиль впервые с лета нанёс удар по Бейруту: утверждается, что погиб высокопоставленный член «Хезболлы»Заявление: Украина и США подготовили обновлённый документ по мируКакие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст»Какие доходы не будут подлежать декларированию? Предлагаются новые изменения: «Паст»Почему власти «паникуют»? «Паст»Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст»Ким Кардашьян тайно выкупила библию покойного отца за $80,276Токаев: Армения является надежным партнером для КазахстанаФинансово грамотные вместе с Idram и IDBank: очередная остановка – лагерь НаириКитайский робот установил мировой рекорд, пройдя без остановки более 100 кмГенрих Мхитарян уже приступил к индивидуальным тренировкамАрмянские хореографические ансамбли из Владимирской области заняли призовые места на фестивале в МосквеGuardian: из Британии могут уехать до 50 тыс. медсестер из-за миграционных мер«По-нашему»: Армения заслуживает руководителя, который не оторван от реальности и связан со своим народомВ Казахстане обсуждают восстановление авиасообщения с АрмениейМинистр: Астана может открыть новый торговый маршрут в Турцию через АрмениюIdram получила разрешение на создание и эксплуатацию армянской платёжно-расчётной QR системы IdramNetUcom завершил построение сети 5G во всех городах Армении А что было бы, если бы он просто сделал антивластные призывы в банке? «Паст»Власти даже не скрывают, что ЭСА и Церковь интересуют их исключительно в рамках предвыборной «логики»: «Паст»От «успеха» к поражению: как «казахстанский транзит» разрушил нарративы власти? «Паст»В Лувре после дерзкого ограбления к концу 2026 года установят 100 внешних камер видеонаблюденияIDBank получил разрешение на открытие представительства в Соединённых ШтатахКонкурс RoboTon 2025 прошёл при спонсорстве IdramАрмия Израиля призвала эвакуироваться жителей двух деревень на юге ЛиванаЮрий Киракосян стал призером чемпионата России по каратеСамвел Карапетян из изолятора СНБ: Через несколько месяцев мы будем праздновать победу справедливостиФинская «дочка» «Лукойла» закроет все свои АЗС в странеВодители грузовиков из РА ожидают восстановления 180-дневного срока пребывания в РоссииГарвард проведёт расследование связей экс-министра финансов США с Джеффри ЭпштейномПосол Армении в США обсудил возможное расширение сотрудничества между армянским и американским бизнесамиЦИК: Пересчет голосов в Вагаршапате не отразился на результатах голосованияБернар Арно в Шанхае: глава LVMH покупает китайские бренды, пока иностранные люксовые марки теряют спросТрамп пригласил на ужин в честь принца Саудовской Аравии Криштиану Роналду и Илона МаскаПольша задействовала авиацию в связи с ударами России по территории УкраиныПодведены итоги 20-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектроникеКарты VISA DIGITAL Юнибанка стали бесплатными
Вся лента »
Самое популярное
1 Очередной митинг: чем недовольны сотрудники государственных структур? «Паст» 2 Почему власти «паникуют»? «Паст» 3 Какие аудиозаписи и документы собирается опубликовать бывший министр обороны? «Паст» 4 Мишель Пфайффер говорит, что стала жить «более осмысленно» после того, как стала бабушкой 5 Тупик одностороннего мира: когда Армения говорит о будущем, а Азербайджан формирует поколение, полно...
Опрос