Yerevan, 21.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Օրական 2 անգամ ատամները լվալը կարող է կանխել քաղցկեղի առաջացումը

LIFE

Ըստ մի ուսումնասիրության՝ պարբերաբար ատամները լվալը կարող է օգնել կանխել հաստ աղիքի քաղցկեղը: Պատճառն այն է, որ բերանի խոռոչի բակտերիաները կարող են հանգեցնել լնդերի արյունահոսության, ինչն էլ իր հերթին կարող է անցնել աղիքներին և խթանել քաղցկեղի առաջացմանը կամ արդեն առկա ուռուցքների վիճակի վատթարացմանը:

Ֆուզոբակտերիա կոչվող մանրէները հարյուրավոր անգամներ ավելի շատ են քաղցկեղածին ուռուցքներում, քան նորմալ բջիջներում:

Հիմա հետազոտողները պարզել են, որ այդ միկրոբները կարող են նախաքաղցկեղային աճ սկսել և հանգեցնել հաստ աղիքի քաղցկեղի: Դրանք նաև կարող են մեծացնել աղիքում արդեն գոյություն ունեցող ցանկացած ուռուցք:

Գիտնականներն ուսումնասիրել են, թե ինչպես է բակտերիան արյան միջոցով շարժվում դեպի աղիքները: Ըստ մի վարկածի՝ դրա աղբյուրներից մեկը արյունահոսող լնդերն են: Հետազոտողները պարզել են, որ այդ բակտերիաները պրոտեին են պարունակում, ինչը դրանց թույլ է տալիս կպչել շաքարի մոլեկուլներին, որոնք կապված են աղիքներում առկա պոլիպներ կոչվող բարորակ գոյացություններին, ինչպես նաև բարորակ ուռուցքներին:

Բակտերիաները անաէրոբ են, այսինքն, դրանք թթվածին չեն շնչում, ուստի կարող են շատ հեշտությամբ բնակվել հաստ աղիքում:

Պոլիպներին կամ ուռուցքներին կպչելուց հետո այդ բակտերիայի առկայությունը նպաստում է դրանց աճին:

Այս պրոցեսի վրա կենտրոնանալով՝ հետազոտողները կարծում են, որ կարելի է ստեղծել մի նոր դեղամիջոց, որը կարող է բուժել հաստ աղիքի քաղցկեղը:

Այս ուսումնասիրության հեղինակներից մեկը՝ Հարվարդի համալսարանի պրոֆեսոր Ուենդի Գարրեթն ասում է, որ ավելի խորը ուսումնասիրությունը կօգնի մշակել մի մեխանիզմ, որով հնարավոր կլինի կանգնեցնել քաղցկեղածին ուռուցքների աճը:

Նա ասում է. «Մեր բացահայտումները օգնում են հասկանալ, որ այն դեղամիջոցները, որոնք գրեթե նույն մեխանիզմով են աշխատում, այսինքն, ուղղված են շաքարին միացող պրոտեինների բակտերիալ մեխանիզմի դեմ, կարող են նաև պայքարել այս բակտերիաների՝ հաստ աղիքի քաղցկեղ առաջացնելու դեմ:»

Ֆուզոբակտերիաները վատթարացնում են բերանի խոռոչում լնդային հիվանդությունը, քանի որ դրանք օգնում են այլ բակտերիաների տարածվել ատամների և լնդի շուրջ ու ստեղծել մի շարք այլ բակտերիաներ, որոնք բորբոքում են լնդերը և թուլացնում ատամները:

Ֆուզաբակտերիա շատ հազվադեպ է հանդիպում առողջ մարդու աղիքներում:

Հետազոտողները ենթադրում են, որ բերանի խոռոչի միկրոբները կարող են արյան միջոցով հասնել հաստ աղիքի ուռուցքներին: Այս միտքը ստուգելու համար գիտնակնները ֆուզոբակտերիա են ներարկել երկու մկների պոչի երակներին, որոնցից մեկն ուներ հաստ աղիքի բարորակ, իսկ մյուսը չարորակ ուռուցք:

Երկու դեպքում էլ ֆուզոբակտերիան հավաքվեց հաստ աղիքի ուռուցքում:

Այսպիսով, երկար ուսումնասիրություններից հետո պարզվում է, որ ֆուզոբակտերիաները արյան միջոցով հասնում են հաստ աղիքի ուռուցքին, ապա օգտագործում են Fap2 պրոտեինը, որպեսզի կապվեն այդտեղի բջիջներին և բազմանան ուռուցքների մեջ՝ արագացնելով հաստ աղիքի քաղցկեղի առաջացումը:

Փաստորեն բերանի խոռոչում հավաքված բակտերիաները կապված են մարմնի այլ մասերում առաջացող հիվանդությունների հետ: Բերանի բակտերիաների՝ լնդի արյունահոսություն առաջացնելը կապված է նաև սրտի հիվանդությունների և կաթվածների հետ:

Վերջերս նաև պարզվել է, որ բերանի խոռոչի բակտերիաները կարող են նաև բերել Ալցհայմերի հիվանդության՝ խթանելով ուղեղում բորբոքման:

Ըստ 2012 թվականին արված ուսումնասիրության՝ բակտերիաներից առաջացած ատամնափառն է պատճառը, որ մարդիկ 13 տարի ավելի քիչ են ապրում:

Ատամներին և լնդերին նստվածք ունեցող մարդկանց մոտ 80%-ով ավելի բարձր էր վաղաժամ մահացության ռիսկը:

Շվեդիայի Կարոլինսկայի ինստիտուտի հետազոտողները նույնպես զգուշացնում են, որ բերանի խոռոչի ոչ պատշաճ հիգիենան կապված է քաղցկեղ առաջացնող գործոնների հետ:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը:

 

Idram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population "You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel CardholdersYoung Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool