Քունն օգնում է խուսափել վնասվածքներից վազքի ժամանակ
PHOTOՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Եթե դուք այն 620 միլիոն մարդկանցից մեկն եք, ովքեր պարբերաբար վազքի մարզակոշիկներ են կրում, ապա, հավանաբար, «արտույտ» եք։ Հուսով ենք, որ նախորդ գիշեր առնվազն ութ ժամ եք քնել, հակառակ դեպքում վնասվածք ստանալու ռիսկը կտրուկ կբարձրանա։ Սրանք Հարավային Ավստրալիայի համալսարանի պրոֆեսոր Յան դե Յոնգեի նոր հետազոտության արդյունքներն են։
425 վազորդների շրջանում անցկացված հարցման արդյունքում պրոֆեսոր դե Յոնգեն եւ նրա թիմը պարզել են, որ նրանք, ովքեր քիչ են քնում, ունեն ավելի վատ քնի որակ, ավելի շատ քնի խնդիրներ, գրեթե երկու անգամ ավելի են հակված վնասվածք ստանալուն։
Պրոֆեսոր դե Յոնգեի խոսքով՝ Applied Sciences ամսագրում հրապարակված հետազոտության արդյունքները «համոզիչ ապացույցներ են տալիս այն մասին, որ քունը վնասվածքների կանխարգելման կարեւոր, բայց հաճախ անտեսվող գործոն է», տեղեկացրել է «Научная Россия»-ն։
«Վազորդներն առաջնահերթություն են տալիս վազքին, սննդին եւ վերականգնման ռազմավարություններին, մինչդեռ քունը երկրորդ պլան է մղվում»,- նշել է նա: «Հետազոտությունը ցույց է տվել, որ ավելի հավանական է, որ քնի հետ կապված խնդիրներ ունեցող մարդիկ երկու անգամ ավելի շատ հայտնեն վնասվածքների մասին, քան նրանք, ովքեր ունեն կայուն, բարձրորակ քուն: Մեկ տարվա ընթացքում նրանց վնասվածք ստանալու հավանականությունը 68 տոկոս էր: Սա հիշեցում է այն մասին, որ լավ հանգիստը նույնքան կարեւոր է, որքան ինտենսիվ մարզումները»:
Հանգստի համար նախատեսված վազքը աշխարհում ամենատարածված մարզաձեւերից մեկն է, բայց այն նաեւ վնասվածք ստանալու բարձր ռիսկ է պարունակում: Վազորդների 90 տոկոսը որոշակի պահի վնասվածք է ստանում, ինչը համաշխարհային տնտեսությանը տարեկան միլիոնավոր դոլարներ է արժենում կորցրած աշխատանքի եւ բժշկական ծախսերի տեսքով:
Սա առաջին հետազոտություններից մեկն է, որն ուսումնասիրում է քունը որպես մարզական վնասվածքների վրա ազդող բազմակողմանի գործոն՝ հաշվի առնելով ոչ միայն քնի տեւողությունը, այլեւ քնի որակը եւ քնի խանգարումը։
«Քունը կենսականորեն կարեւոր կենսաբանական գործընթաց է, որը թույլ է տալիս օրգանիզմին եւ ուղեղին վերականգնվել եւ հարմարվել մարզումների ֆիզիկական եւ մտավոր պահանջներին»,- նշել է պրոֆեսոր դե Յոնգեն։ «Երբ քունը խանգարված է կամ անբավարար, մարմնի հյուսվածքները վերականգնելու, հորմոնները կարգավորելու եւ կենտրոնացումը պահպանելու ունակությունը խաթարվում է, ինչը կարող է մեծացնել վնասվածքի ռիսկը»։
Հետազոտությունը պարզել է, որ վազորդները, ովքեր պարբերաբար դժվարացել են էին քնել, հաճախակի արթնացել են գիշերը կամ քնից հետո հանգստի պակաս են ունեցել, հատկապես հակված են եղել վնասվածքներ ստանալուն։ Եվ հակառակը, նրանք, ովքեր նույն քանակությամբ ժամեր քնել են եւ քնի լավ որակ են ունեցել, ավելի քիչ վնասվածքներ են ստացել։ Պրոֆեսոր դե Յոնգեն նշել է, որ արդյունքները կարեւոր նշանակություն ունեն ինչպես սիրողական, այնպես էլ պրոֆեսիոնալ մարզիկների, մարզիչների եւ առողջապահության մասնագետների համար։
Մենք հաճախ մտածում ենք, որ որքան շատ մարզվենք, այնքան ավելի լավ արդյունքներ կստանանք, բայց միշտ չէ, որ այդպես է։ Վազորդները, հատկապես նրանք, ովքեր համատեղում են մարզումները աշխատանքի եւ ընտանեկան պարտականությունների հետ, կարող են ավելի շատ քնել, քան միջին մեծահասակը՝ լիարժեք վերականգնվելու համար։ Քունը պետք է դիտարկել որպես առաջնահերթություն, այլ ոչ թե որպես երկրորդական։
Մասնագետները խորհուրդ են տալիս գիշերը 7-9 ժամ քնել։ Մարզիկները հաճախ ավելի շատ հանգստի կարիք ունեն, այդ թվում՝ ցերեկային քնի՝ մտավոր եւ ֆիզիկական ուժերը վերականգնելու համար։ Առաջնահերթություն տվեք քնի գրաֆիկի պահպանմանը, քնելուց առաջ էկրանի առջեւ անցկացրած ժամանակը նվազագույնի հասցնելուն, կոֆեինի եւ ալկոհոլի օգտագործումը նվազեցնելուն եւ քնի համար հանգիստ, զով միջավայր ստեղծելուն։
Քնի որակը եւ տեւողությունը կարեւոր են, բայց քնի քանակությունը հաճախ որոշիչ գործոն է։ Քունը պետք է դիտարկել ոչ միայն որպես վերականգնման միջոց, այլեւ որպես սիրողական մարզաձեւերում վնասվածքի ռիսկի վրա ազդող պոտենցիալ գործոն։
Հետևեք մեզ՝ այստեղ



