Yerevan, 02.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Վրաստանում հնագետները Հարավային Կովկասի համար եզակի գտածո են հայտնաբերել

CULTURE

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Վրաստանում, Ռուսթավի բերդում վերջերս կատարված պեղումների ժամանակ, հնագետները հայտնաբերել են դեմքի պաշտպանությամբ չափազանց լավ պահպանված երկաթե սաղավարտ և ամբողջական զրահաշապիկ, որոնք թվագրվում են IX-X դարերով: Այս գտածոն Հարավային Կովկասում երբևէ հայտնաբերված նման զրահի միակ հայտնի օրինակն է։

Պեղումներն իրականացվել են վրացի հետազոտական թիմի կողմից՝ Ռուսթավի թանգարանի տնօրեն Նազիբրոլա Պաչիկաշվիլիի ղեկավարությամբ, Ռուսթավի բերդում։ Ըստ Պաչիկաշվիլիի՝ այս գտածոն զգալի քայլ է Վրաստանի միջնադարյան ռազմական պատմությունը հասկանալու համար, գրում է Arkeonews-ը։

«Մենք հայտնաբերեցինք երկաթե սաղավարտ՝ դեմքի պաշտպանությամբ, իսկ դրա կողքին՝ շղթայական զրահի ամբողջական համազգեստ, որը պատրաստված էր միահյուսված օղակներից։ Սա աննախադեպ գտածո է Վրաստանի համար», - ասել է նա։

Հետազոտական նախագծին, որը մեկնարկել է 2025 թվականի հուլիսին և աջակցվում է Ռուսթավիի մունիցիպալիտետի կողմից, մասնակցում է ավելի քան 100 մարդ, այդ թվում՝ հնագետներ, ուսանողներ և կամավորներ, ովքեր աշխատում են բերդում գտնվող IX-XII դարերի պալատական համալիրի մնացորդները բացահայտելու ուղղությամբ։

Ռուսթավի ամրոցը, որը գտնվում է Թբիլիսիից մոտ 25 կիլոմետր դեպի հարավ-արևելք, անընդհատ բնակեցված է եղել միջին բրոնզի դարից ի վեր, հաղորդում է «Ֆոկուսը»։ Այն Հին Իբերիայի Թագավորության ամենահին գրանցված քաղաքային կենտրոններից մեկն է՝ Մցխեթա և Ուփլիսցիխե վայրերի հետ միասին։

Բերդը զգալիորեն վերակառուցվել է V-VIII, IX-XI և XII-XIII դարերում։ Հատկանշական է, որ նրա տարածքներում մինչ օրս պահպանվել են պատի որմնանկարների բեկորներ՝ անսովոր հատկանիշ վրացական պաշտպանական կառույցների համար, որը վկայում է այն մասին, որ այս վայրը ունեցել է նաև ծիսական նշանակություն։

Փորձագետները կարծում են, որ սաղավարտն ու զրահաշապիկը կարող էին պատկանել Ռուսթավիում տեղակայված էլիտար մարտիկի կամ հրամանատարի։ Սաղավարտի հանվող դիմային պաշտպանիչը վկայում է մետաղամշակման բարձր վարպետության մասին, որի վրա, հավանաբար, ազդել են բյուզանդական կամ պարսկական նմուշները, իսկ հազարավոր իրար միացված երկաթե օղակներից պատրաստված զրահաշապիկը գտնվում է բացառիկ վիճակում, չնայած տարածաշրջանի խոնավ հողին։

Հնագետները նշում են, որ միջնադարյան զենքի նման ամբողջական գտածոները չափազանց հազվադեպ են Կովկասում, ինչն այս հայտնագործությունը չափազանց կարևոր է դարձնում արաբական, բյուզանդական և տեղական ավանդույթների ազդեցության տակ գտնվող ժամանակաշրջանի ռազմական տեխնոլոգիաների զարգացման ուսումնասիրության համար։

Ներկայիս վերլուծության նպատակն է որոշել համաձուլվածքի կազմը և արտադրության մեթոդները: Նախնական արդյունքները ցույց են տալիս, որ զրահը պատրաստվել է տեղացի արհեստավորների կողմից, ինչը ցույց է տալիս, որ այդ ժամանակվա վրացի մետաղագործները հասել են իրենց տարածաշրջանային տեխնիկական վարպետության՝ ի տարբերություն իրենց գործընկերների:

Գիտական ​​արժեքից զատ, այս հայտնագործությունը ցույց է տալիս Ռուսթավիի պատմական նշանակությունը՝ որպես մշակութային և քաղաքական կենտրոն: Ծրագրեր են մշակվում ամրոցի տարածքում բացօթյա թանգարան ստեղծելու համար, որը այցելուներին հնարավորություն կտա դիտարկել պեղումները և ուսումնասիրել ավելի քան երեք հազարամյակ տևած պատմություն:

Պահպանված զրահը հետագայում կցուցադրվի Ռուսթավիի թանգարանում, որտեղ այցելուները կարող են անմիջականորեն ծանոթանալ Վրաստանի ռազմական ժառանգությանը։ Ինչպես նշել է հնագետներից մեկը, «այս բացահայտումը մեզ ավելի է մոտեցնում այն մարդկանց հետ, ովքեր պաշտպանել են այս պարիսպները հազար տարի առաջ»։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and YouthSIA 2025 Award Ceremony Held under AraratBank SponsorshipRenovation Loans, Fast and Affordable with IDBankAraratBank Joins ArcaQRNature in the Language of Music: IDBank as Main Partner of the “Symphonic Forest” ConcertUcom Is the Platinum Partner of the Silicon Mountains 2025 SummitDekavva Foundation Signs Partnership Agreement with Gegharkunik Regional AdministrationWith the Financing of IDBank, the Village of Svarants Will Have a Kindergarten: The “Side by Side” Program ContinuesDigiTec 2025: Armenia’s Biggest Tech Event Promises Nonstop Surprises