Երևան, 01.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Վրաստանում հնագետները Հարավային Կովկասի համար եզակի գտածո են հայտնաբերել

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Վրաստանում, Ռուսթավի բերդում վերջերս կատարված պեղումների ժամանակ, հնագետները հայտնաբերել են դեմքի պաշտպանությամբ չափազանց լավ պահպանված երկաթե սաղավարտ և ամբողջական զրահաշապիկ, որոնք թվագրվում են IX-X դարերով: Այս գտածոն Հարավային Կովկասում երբևէ հայտնաբերված նման զրահի միակ հայտնի օրինակն է։

Պեղումներն իրականացվել են վրացի հետազոտական թիմի կողմից՝ Ռուսթավի թանգարանի տնօրեն Նազիբրոլա Պաչիկաշվիլիի ղեկավարությամբ, Ռուսթավի բերդում։ Ըստ Պաչիկաշվիլիի՝ այս գտածոն զգալի քայլ է Վրաստանի միջնադարյան ռազմական պատմությունը հասկանալու համար, գրում է Arkeonews-ը։

«Մենք հայտնաբերեցինք երկաթե սաղավարտ՝ դեմքի պաշտպանությամբ, իսկ դրա կողքին՝ շղթայական զրահի ամբողջական համազգեստ, որը պատրաստված էր միահյուսված օղակներից։ Սա աննախադեպ գտածո է Վրաստանի համար», - ասել է նա։

Հետազոտական նախագծին, որը մեկնարկել է 2025 թվականի հուլիսին և աջակցվում է Ռուսթավիի մունիցիպալիտետի կողմից, մասնակցում է ավելի քան 100 մարդ, այդ թվում՝ հնագետներ, ուսանողներ և կամավորներ, ովքեր աշխատում են բերդում գտնվող IX-XII դարերի պալատական համալիրի մնացորդները բացահայտելու ուղղությամբ։

Ռուսթավի ամրոցը, որը գտնվում է Թբիլիսիից մոտ 25 կիլոմետր դեպի հարավ-արևելք, անընդհատ բնակեցված է եղել միջին բրոնզի դարից ի վեր, հաղորդում է «Ֆոկուսը»։ Այն Հին Իբերիայի Թագավորության ամենահին գրանցված քաղաքային կենտրոններից մեկն է՝ Մցխեթա և Ուփլիսցիխե վայրերի հետ միասին։

Բերդը զգալիորեն վերակառուցվել է V-VIII, IX-XI և XII-XIII դարերում։ Հատկանշական է, որ նրա տարածքներում մինչ օրս պահպանվել են պատի որմնանկարների բեկորներ՝ անսովոր հատկանիշ վրացական պաշտպանական կառույցների համար, որը վկայում է այն մասին, որ այս վայրը ունեցել է նաև ծիսական նշանակություն։

Փորձագետները կարծում են, որ սաղավարտն ու զրահաշապիկը կարող էին պատկանել Ռուսթավիում տեղակայված էլիտար մարտիկի կամ հրամանատարի։ Սաղավարտի հանվող դիմային պաշտպանիչը վկայում է մետաղամշակման բարձր վարպետության մասին, որի վրա, հավանաբար, ազդել են բյուզանդական կամ պարսկական նմուշները, իսկ հազարավոր իրար միացված երկաթե օղակներից պատրաստված զրահաշապիկը գտնվում է բացառիկ վիճակում, չնայած տարածաշրջանի խոնավ հողին։

Հնագետները նշում են, որ միջնադարյան զենքի նման ամբողջական գտածոները չափազանց հազվադեպ են Կովկասում, ինչն այս հայտնագործությունը չափազանց կարևոր է դարձնում արաբական, բյուզանդական և տեղական ավանդույթների ազդեցության տակ գտնվող ժամանակաշրջանի ռազմական տեխնոլոգիաների զարգացման ուսումնասիրության համար։

Ներկայիս վերլուծության նպատակն է որոշել համաձուլվածքի կազմը և արտադրության մեթոդները: Նախնական արդյունքները ցույց են տալիս, որ զրահը պատրաստվել է տեղացի արհեստավորների կողմից, ինչը ցույց է տալիս, որ այդ ժամանակվա վրացի մետաղագործները հասել են իրենց տարածաշրջանային տեխնիկական վարպետության՝ ի տարբերություն իրենց գործընկերների:

Գիտական ​​արժեքից զատ, այս հայտնագործությունը ցույց է տալիս Ռուսթավիի պատմական նշանակությունը՝ որպես մշակութային և քաղաքական կենտրոն: Ծրագրեր են մշակվում ամրոցի տարածքում բացօթյա թանգարան ստեղծելու համար, որը այցելուներին հնարավորություն կտա դիտարկել պեղումները և ուսումնասիրել ավելի քան երեք հազարամյակ տևած պատմություն:

Պահպանված զրահը հետագայում կցուցադրվի Ռուսթավիի թանգարանում, որտեղ այցելուները կարող են անմիջականորեն ծանոթանալ Վրաստանի ռազմական ժառանգությանը։ Ինչպես նշել է հնագետներից մեկը, «այս բացահայտումը մեզ ավելի է մոտեցնում այն մարդկանց հետ, ովքեր պաշտպանել են այս պարիսպները հազար տարի առաջ»։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Չեխիայում Լեհաստանի հետ սահմանին հայտնաբերել են 110 միավոր չպայթած հրետանային արկԱդրբեջանում երկրաշարժ է եղել Tomahawk հրթիռների մատակարարումը Ուկրաինային խաղաղություն չի մոտեցնում. ՌԴ ԱԳՆԲացահայտվել են նոր Samsung Galaxy S26 շարքի բոլոր տեխնիկական բնութագրերը Լուվրի կողոպուտի գործով կասկածյալներից մեկին ազատ են արձակել առանց մեղադրանք ներկայացնելուԷդուարդ Սպերցյանը դիմել է երկրպագուներին ԵՄ-ն զբաղվում է աhшբեկչnւթյան հովանավորությամբ՝ ֆինանսավորելով Կիևին. Զախարովա«Ռեալ Մադրիդի» երկրպագուն մաhшgել է՝ Մբապեի չիրացրած 11 մետրանոց հարվածից հետոՌուսաստանից կարտաքսվի ավելի քան 4,300 ներգաղթյալ Յամալը և երգչուհի Նիկի Նիկոլը բաժանվել են Վանաձորում այրվել են բնակելի տնակներ Ռոնալդուի որդու առաջին գոլը Պորտուգալիայի Մ-16 հավաքականումՍանկտ Պետերբուրգում Ինտերպոլը ձերբակալել է 66-ամյա տղամարդու, որը մեղադրվում է ավելի քան 1 մլն եվրո գողանալու մեջՎաղն Արարատ լեռան պատկերը հեռացվելու է նաև Հայաստանի Հանրապետության զինանշանից. Էդմոն ՄարուքյանՍևանա լճից դուրս է բերվել ապօրինի տեղադրված 346 խեցգետնաորսիչ և 90 ձկնորսական ցանց, իսկ 76 խեցգետին բաց է թողնվել լիճԵրևանում հրդեհ է բռնկվել ավտոտեխսպասարկման կետում. այրվել է «Nissan Sentra»-ն Ռուսաստանում բենզինի գները զգալիորեն նվազել են Բուլղարիան ցանկանում է ԱՄՆ-ին խնդրել ազատել իրեն ՌԴ-ի հետ կապված նոր պատժամիջոցներից. PoliticoOpen AI-ն արգելել է ChatGPT-ին տրամադրել իրավաբանական և բժշկական խորհրդատվությունԱրվեստ, թե՞ աբսուրդ․ իտալացի արվեստի պրովոկատորը վաճառում է ոսկե զուգարանակոնք. մեկնարկային գինը՝ 10 միլիոն դոլարՊակիստանը մասամբ վերաբացել է Աֆղանստանի հետ սահմանային անցակետը՝ փախստականների համարՀայաստանի հանրակրթական 3 դպրոցում այս տարի իրականացվում է ադրբեջաներեի ուսուցումԻրանի Քաշան քաղաքն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Ստեղծարար քաղաքների ցանցում Կանադական Արկտիկայում հայտնաբերվել է 23 միլիոն տարեկան «սառցե» ռնգեղջյուր Hyundai-ն թողարկել է իր հայտնի քրոսովերի նոր սերունդը 2018-ի ժողովրդական շարժումը պարտվել է. Էդմոն ՄարուքյանՍպիտակ տունը սահմանափակել է Արևմտյան թևում լրատվամիջոցների մուտքը Պենտագոնը կանաչ լույս է տվել Ուկրաինային․ CNN Վրաստանում հնագետները Հարավային Կովկասի համար եզակի գտածո են հայտնաբերել Լուվրից գողացված զարդերը փորձել են դարքնեթով վաճառել իսրայելական ընկերությանը․ BILDԹուրքիան մեկնարկել է «Altay» մարտական ​​տանկի սերիական արտադրությունը․ Defence NewsՀելոուին՝ հոլիվուդյան ոճով. Հայդի Քլումը, Փերիս Հիլթոնը և Դենիզ Ռիչարդսը ցուցադրել են տարվա ամենաշքեղ կոստյումներըԹոշակի հետվճարի բարձրացման խոստումն իրականում ոչինչ է. Հրայր Կամենդատյան Դորտմունդի «Բորուսիան» պարտության մատնեց «Աուգսբուրգին»ՔՊ-ն էջմիածնում կռիվ է տալիս ընդդիմադիրների նկարների հետ, զինվորական համազգեստից վախեցած ենՉինաստանին ձեռնտու չէ Ուկրաինայի հակամարտnւթյան ավարտը․ Կայա Կալաս Ուկրաինայի հարցով ՌԴ-ի և ԱՄՆ-ի շփումները չեն ընդհատվել․ ՏԱՍՍ «Ռուսաստանը հասկանում է և գործում». Հայաստան կժամանեն կամավոր բանասերներ և ուսուցիչներԼեջան գյուղում այրվել է անասնակեր Շտաբային քննարկումներ. օրվա ամփոփում. ՀՃԿՋրային ռեսուրսների հարցն ԱՊՀ երկրների համար շատ հրատապ է. Պուտին Հայաստանում թվայնացման ոլորտի զարգացումն առաջնահերթությունների շարքում է․ Փաշինյանը՝ «Թվային երկխոսություն․ Էստոնիա-Հայաստան» աշխատաժողովին Մոնթեավան գյուղի միջադեպի մասին ահազանգում է ՀՃԿ N2 ավագանու անդամըCOVID-ի դեմ պատվաստանյութը կարող է երկարացնել քաղցկեղով հիվանդների կյանքըՍևան-Մարտունի-Գետափ ճանապարհին բախվել են «Nissan Tiida»-ն և ՎԱԶ 2106»-ը․ կա տուժած 2025 թվականի Հայաստանում ճանապարհներն այնպիսի որակի են, որպիսին չեն եղել անկախությունից ի վեր․ Փաշինյան (տեսանյութ) Եթե չկանխվի եկեղեցու հանդեպ ատելության խոսքը, կլինեն բախումներ. Մենուա ՍողոմոնյանԾառն ընկել է թոշակառու ամուսինների վրա, որոնք հետո տեղափոխվել են հիվանդանոց․ ՌԴ (լուսանկար, տեսանյութ)Ալիևն ու Էրդողանը չեն գա Հայաստան Փաշինյանն անցել է անդառնալիության կետը