Երևան, 18.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Վրաստանում հնագետները Հարավային Կովկասի համար եզակի գտածո են հայտնաբերել

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Վրաստանում, Ռուսթավի բերդում վերջերս կատարված պեղումների ժամանակ, հնագետները հայտնաբերել են դեմքի պաշտպանությամբ չափազանց լավ պահպանված երկաթե սաղավարտ և ամբողջական զրահաշապիկ, որոնք թվագրվում են IX-X դարերով: Այս գտածոն Հարավային Կովկասում երբևէ հայտնաբերված նման զրահի միակ հայտնի օրինակն է։

Պեղումներն իրականացվել են վրացի հետազոտական թիմի կողմից՝ Ռուսթավի թանգարանի տնօրեն Նազիբրոլա Պաչիկաշվիլիի ղեկավարությամբ, Ռուսթավի բերդում։ Ըստ Պաչիկաշվիլիի՝ այս գտածոն զգալի քայլ է Վրաստանի միջնադարյան ռազմական պատմությունը հասկանալու համար, գրում է Arkeonews-ը։

«Մենք հայտնաբերեցինք երկաթե սաղավարտ՝ դեմքի պաշտպանությամբ, իսկ դրա կողքին՝ շղթայական զրահի ամբողջական համազգեստ, որը պատրաստված էր միահյուսված օղակներից։ Սա աննախադեպ գտածո է Վրաստանի համար», - ասել է նա։

Հետազոտական նախագծին, որը մեկնարկել է 2025 թվականի հուլիսին և աջակցվում է Ռուսթավիի մունիցիպալիտետի կողմից, մասնակցում է ավելի քան 100 մարդ, այդ թվում՝ հնագետներ, ուսանողներ և կամավորներ, ովքեր աշխատում են բերդում գտնվող IX-XII դարերի պալատական համալիրի մնացորդները բացահայտելու ուղղությամբ։

Ռուսթավի ամրոցը, որը գտնվում է Թբիլիսիից մոտ 25 կիլոմետր դեպի հարավ-արևելք, անընդհատ բնակեցված է եղել միջին բրոնզի դարից ի վեր, հաղորդում է «Ֆոկուսը»։ Այն Հին Իբերիայի Թագավորության ամենահին գրանցված քաղաքային կենտրոններից մեկն է՝ Մցխեթա և Ուփլիսցիխե վայրերի հետ միասին։

Բերդը զգալիորեն վերակառուցվել է V-VIII, IX-XI և XII-XIII դարերում։ Հատկանշական է, որ նրա տարածքներում մինչ օրս պահպանվել են պատի որմնանկարների բեկորներ՝ անսովոր հատկանիշ վրացական պաշտպանական կառույցների համար, որը վկայում է այն մասին, որ այս վայրը ունեցել է նաև ծիսական նշանակություն։

Փորձագետները կարծում են, որ սաղավարտն ու զրահաշապիկը կարող էին պատկանել Ռուսթավիում տեղակայված էլիտար մարտիկի կամ հրամանատարի։ Սաղավարտի հանվող դիմային պաշտպանիչը վկայում է մետաղամշակման բարձր վարպետության մասին, որի վրա, հավանաբար, ազդել են բյուզանդական կամ պարսկական նմուշները, իսկ հազարավոր իրար միացված երկաթե օղակներից պատրաստված զրահաշապիկը գտնվում է բացառիկ վիճակում, չնայած տարածաշրջանի խոնավ հողին։

Հնագետները նշում են, որ միջնադարյան զենքի նման ամբողջական գտածոները չափազանց հազվադեպ են Կովկասում, ինչն այս հայտնագործությունը չափազանց կարևոր է դարձնում արաբական, բյուզանդական և տեղական ավանդույթների ազդեցության տակ գտնվող ժամանակաշրջանի ռազմական տեխնոլոգիաների զարգացման ուսումնասիրության համար։

Ներկայիս վերլուծության նպատակն է որոշել համաձուլվածքի կազմը և արտադրության մեթոդները: Նախնական արդյունքները ցույց են տալիս, որ զրահը պատրաստվել է տեղացի արհեստավորների կողմից, ինչը ցույց է տալիս, որ այդ ժամանակվա վրացի մետաղագործները հասել են իրենց տարածաշրջանային տեխնիկական վարպետության՝ ի տարբերություն իրենց գործընկերների:

Գիտական ​​արժեքից զատ, այս հայտնագործությունը ցույց է տալիս Ռուսթավիի պատմական նշանակությունը՝ որպես մշակութային և քաղաքական կենտրոն: Ծրագրեր են մշակվում ամրոցի տարածքում բացօթյա թանգարան ստեղծելու համար, որը այցելուներին հնարավորություն կտա դիտարկել պեղումները և ուսումնասիրել ավելի քան երեք հազարամյակ տևած պատմություն:

Պահպանված զրահը հետագայում կցուցադրվի Ռուսթավիի թանգարանում, որտեղ այցելուները կարող են անմիջականորեն ծանոթանալ Վրաստանի ռազմական ժառանգությանը։ Ինչպես նշել է հնագետներից մեկը, «այս բացահայտումը մեզ ավելի է մոտեցնում այն մարդկանց հետ, ովքեր պաշտպանել են այս պարիսպները հազար տարի առաջ»։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Ես երջանիկ եմ, որ կարող եմ լինել իմ ժողովրդի ծառան, երախտապարտ եմ բոլորին, ով եղել է և մնում է իմ կողքին այս դժվարին ժամանակահատվածում. Ռուբեն Վարդանյանի նամակը՝ ուղղված որդունԽմիչք, որի բաղադրատոմսն աշխարհում գիտի միայն 6 մարդ. «Փաստ»Երկու գյուղացիներ ծեծելով սպանել են իրենց ընկերոջը և թաքցրել ջրհորում․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (18 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Արձակվել է աշխարհում առաջին կապի արբանյակը, սկսել է հեռարձակվել գունավոր հեռուստատեսությունը. «Փաստ»Հայաստանը քարացել է քվեատուփի առջև. ի՞նչը կարող է ապահովել հաղթանակ. «Փաստ»Որքա՞ն կլինի ոսկու գինը 2026 թվականինԻնժեները իր ձեռքերով կառուցել է «անսահման» հեռահարությամբ զբոսանավ Մարդը պետք է լինի իրական արժեք այս երկրի համար․ Ցոլակ Ակոպյան Բաքուն և Անկարան Փաշինյանին երաշխիքներ են խոստացել Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների խզման դիմաց. «Փաստ»Պետք չէ տրվել Փաշինյանի սադրանքին․ Ներկայիս կառավարությունը զորք բերելու լեգիտիմ պատճառ է փնտրում. Էդմոն Մարուքյան Ջրականի 5-րդ ուսումնական գումարտակի վաշտի հրամանատարը դատապարտվել է 6 տարով ազատազրկման Ադրբեջանից Հայաստան նավթամթերքի առաջին խմբաքանակը կուղարկվի այսօր «Մա՛մ, խնդրում եմ՝ տղայիս լավ կպահես». կամավոր Սեդրակ Սարգսյանն անմահացել է հոկտեմբերի 15-ին Ջրականում, տուն «վերադարձել»՝ հինգ ամիս անց. «Փաստ»Դեռևս ուշ չէ զղջալ և դարձի գալ` ի բարօրություն Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու և ի շահ մեր ժողովրդի. Հայկ Իգնատյան«Լավ սովորիր, որ լավ ապրես» կարգախոսով մեր արժեքներն են նսեմացնում․ Ատոմ ՄխիթարյանԵրևանում շքամուտքը մաքրելու հարցի շուրջ առաջացած վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա հարևանուհին քիմիшկան նյnւթ է լցրել 31-ամյա հարևանուհու դեմքին․ վերջինն այրվшծքներով տեղափոխվել է հիվանդանոցՀնարավո՞ր է, արդյոք, ձերբազատվել ճանապարհային «քաոսից». «Փաստ»Ցանկացած ոտնձգություն կաթողիկոսի անձի դեմ, ոտնձգություն է Եկեղեցու դեմ. Մենուա ՍողոմոնյանՍուրբ Էջմիածինը եղել է, կա և կմնա հայ ժողովրդի հոգևոր սիրտը. ՀայաՔվեՈղբերգական դեպք՝ Սյունիքում, «ցրտահարություն» ախտորոշմամբ «Գորիս» ԲԿ տեղափոխված տղամարդը ժամեր անց մաhացել էՄակրոտնտեսական ակտիվության «առողջության» սուր դեֆիցիտը. «Փաստ»«Խաղաղության» գինը․ ում հաշվին է գործարկվում Վաշինգտոնում կնքված հուշագիրը Գործող իշխանության հակաեկեղեցական քայլերը․ նոր գրոհ Հայ առաքելական եկեղեցու դեմ «Նա ձեռնտու է բոլորին, բացի Հայաստանից և հայ ժողովրդից». «Փաստ»Առաջին անգամ ՀՀ քաղաքացին ՌԴ նախագահի կողմից արժանացել է «Պատվոգրի». «Փաստ»Եկեղեցու դեմ ձեռնարկած արշավի առաջին իսկ օրվանից, մենք վճռական պաշտպանել ենք այն. Ա. ՉալաբյանԱնկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Ժամը 16:00 գնում ենք Մայր Աթոռ աղոթելու. Ալիկ ԱլեքսանյանԶինվորի աղոթքԻ՞նչը չներվեց Շիրակի մարզպետին. «Փաստ»Բացարձակ փոքրամասնության արշավանքը Հայ եկեղեցու դեմ. «Փաստ»Թեհրան–Մոսկվա–Երևան. ձևավորվող նոր առանցք Եվրասիայում. «Փաստ»Օվերչուկի այցը Երևան. Մոսկվայի նոր ազդակները. «Փաստ»Եվրոպական օգնությո՞ւն, թե՞ միջամտություն. Կալլասի շտապողական քայլերը. «Փաստ»Երևանում կազմակերպվել էր «Ռիսկ, բարեփոխում և դիմակայունություն» խորագրով համաժողովը Րաֆֆու փողոցում այրվել է ավտոմեքենա Սենատը հաստատեց ավելի քան 900 միլիարդ դոլարի ռազմական բյուջեն ՊՍԺ-ն հետխաղյա 11-մետրանոց հարվածաշարում հաղթեց «Ֆլամենգոյին»՝ պատմության մեջ առաջին անգամ նվաճելով Միջմայրցամաքային գավաթը Ռուսական ակտիվների առգրավման վերաբերյալ ԵՄ նախապատրաստական ​​բանակցությունները փակուղի են մտել Հրատապ ուղերձ. Փաշինյան մի արա այդ բանը, մի պառակտիր մեր ժողովրդին․ Նարեկ ԿարապետյանԱդրբեջանի խորհրդարանի խոսնակը ԵՄ դեսպանին դժգոհություն է հայտնել Հայաստանի հետ ստորագրված փաստաթղթի վերաբերյալ Վիճաբանություն՝ Երևանում ճանապարհը չզիջելու հարցի շուրջ Ի՞նչ եղանակ է սպասվում դեկտեմբերի 18-22-ը Մոսկովյան մարզի դպրոցներից մեկում հարձակման հետևանքով զոհվել է տաջիկստանցի 4-րդ դասարանցի. ՌԴ դեսպանը կանչվել է ԱԳՆ Գորիսի, Կապանի և Մեղրիի տարածաշրջաններում մառախուղ է Իրավիճակը՝ Հայաստանի ավտոճանապարհներին Օկուպացված Ակնայում ադրբեջանցի է պայթել Հայաստանյան թանգարանների համար ուսանողները բրենդավորում և վերաբրենդավորում կիրականացնեն Մեսսի-Սուարես զույգը դեռ կշարունակի փայլել․ «Ինտեր Մայամիի» հայտարարությունը Աստղիկ Գրիգորյանը նշանակվել է առողջապահության նախարարի տեղակալ