Yerevan, 26.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Աղվան Ավագյան․ Արհեստական բանականության նորարարական ինտեգրումը Հայաստանի հյուրընկալության ոլորտում. բազմակողմանի վերլուծություն

SOCIETY

Հյուրընկալության ոլորտը, ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում, վերաիմաստավորվում է թվային տեխնոլոգիաների միջոցով: ԱԲ-ն, որը ներառում է մեքենայական ուսուցում, բնական լեզվի մշակում, համակարգչային տեսողություն և ռոբոտաշինություն, առաջարկում է աննախադեպ հնարավորություններ աճի և տարբերակման համար: Քանի որ Հայաստանը ձգտում է բարելավել իր զբոսաշրջային գրավչությունը և սպասարկման չափանիշները, արհեստական բանականության վրա հիմնված լուծումների ներդրումը դառնում է անհրաժեշտություն՝ ժամանակակից շուկայի պահանջարկներին և միջազգային մրցակցությանը բավարարելու համար։

Արհեստական բանականության ներկայիս վիճակը հյուրընկալության ոլորտում Համաշխարհային հյուրընկալության ոլորտը ակտիվորեն ներդնում է արհեստական բանականություն՝ սկսած հյուրերի ավտոմատ գրանցումից մինչև անհատականացված մարքեթինգ և կանխատեսողական վերլուծություն:

Հայաստանում վաղ շրջանի օրինակներից են Երևանի բարձրակարգ հյուրանոցները, որոնք առաջարկում են արհեստական բանականությամբ աշխատող կոնսիերժ ծառայություններ, չաթբոտներ ամրագրումների և հաճախորդների աջակցության համար, ինչպես նաև տվյալների վրա հիմնված գնագոյացման ռազմավարություններ:

Տեղական տուրիստական գործակալությունները սկսել են ներդնել արհեստական բանականությամբ աշխատող առաջարկությունների համակարգեր՝ միջազգային հյուրերի համար տուրերը անհատականացնելու համար։

Հյուրընկալության ոլորտում գլոբալ արհեստական բանականության կիրառությունների օրինակներից են՝

• Չաթբոտներ և վիրտուալ օգնականներ՝ 24/7 հաղորդակցության և բազմալեզու աջակցության ապահովում,

• Կանխատեսողական վերլուծություններ՝ պահանջարկի կանխատեսում, անձնակազմի օպտիմալացում, գործառնական ծախսերի կրճատում;

• Անհատականացված մարքեթինգ՝ հաճախորդների տվյալների օգտագործում՝ առաջարկները հարմարեցնելու և հավատարմություն ձևավորելու համար: 

Մինչդեռ Հայաստանը հետ է մնում առաջատար զբոսաշրջային ուղղություններից արհեստական բանականության ներդրման հարցում, վերջին կառավարության նախաձեռնությունները և պետական-մասնավոր գործընկերությունները ցույց են տալիս թվային նորարարության մեջ ներդրումներ կատարելու պատրաստակամություն:

Հնարավորություններ Հայաստանի հյուրընկալության ոլորտի համար Արհեստական բանականության ինտեգրումը հայկական հյուրընկալության ոլորտում առաջարկում է հետևյալ առավելությունները. • Բարելավված հաճախորդների փորձառություն. Արհեստական բանականությունը կարող է հարմարեցնել ծառայությունները հյուրերի նախասիրություններին, կանխատեսել նրանց կարիքները և ապահովել անհատականացված սպասարկում:

Սենյակների ավտոմատացումը և ինտելեկտուալ օգնականները կարող են բարելավել հաճախորդների գոհունակությունը և տարբերակել հայկական հյուրանոցները մրցակիցներից [6]:

• Գործառնական արդյունավետություն. Առօրյա գործընթացների ավտոմատացումը (օրինակ՝ գրանցում, հաշվառում, սենյակային սպասարկման հարցումներ) նվազեցնում է աշխատուժի ծախսերը և նվազագույնի է հասցնում սխալները՝ թույլ տալով աշխատակիցներին կենտրոնանալ բարձր արժեք ունեցող ծառայությունների վրա [7]:

• Վերլուծություն և որոշումների կայացում. Արհեստական բանականության գործիքները օգնում են կառավարիչներին կայացնել տեղեկացված որոշումներ գնագոյացման, պաշարների կառավարման և մարքեթինգի վերաբերյալ՝ մեծացնելով շահութաբերությունը [8]:

• Անվտանգություն. Արհեստական բանականությամբ աշխատող համակարգերը (տեսահսկողություն, անոմալիաների հայտնաբերում, կանխատեսողական սպասարկում) բարելավում են հյուրերի անվտանգությունը և նվազեցնում ռիսկերը [9]: Ռազմավարական ինտեգրման մարտահրավերներ Առավելություններից անկախ, հայկական հյուրընկալության ոլորտը բախվում է մի շարք մարտահրավերների արհեստական բանականության ներդրման հարցում. 

• Սահմանափակ ռեսուրսներ

ՓՄՁ-ները կարող են չունենալ կապիտալ, տեխնիկական փորձագիտություն և թվային ենթակառուցվածքներ [10]:

• Աշխատուժի պատրաստվածություն. Անհրաժեշտ է վերապատրաստել աշխատակիցներին և հաղթահարել ավտոմատացման նկատմամբ դիմադրությունը: Թվային գրագիտության մեջ ներդրումներ կատարելը կարևոր է[11]:

• Տվյալների գաղտնիություն. Հյուրերի անձնական տվյալների հավաքագրումը և մշակումը մտահոգություններ է առաջացնում գաղտնիության վերաբերյալ: GDPR-ի և այլ կանոնակարգերի պահպանումը պարտադիր է[12]:

• Տեղայնացում. Արհեստական բանականության տեխնոլոգիաները պետք է հարմարեցվեն հայերեն լեզվին և մշակութային համատեքստին՝ առավելագույն ազդեցության և օգտագործողի ընդունվածության հասնելու համար[13]:

Ռազմավարական ուղիներ Հանրապետության հյուրընկալության ոլորտում արհեստական բանականության հաջող ներդրման համար անհրաժեշտ է բազմակողմանի մոտեցում.

• Կառավարության աջակցություն. հարկային խթանները, դրամաշնորհները և հստակ կանոնակարգերը խրախուսում են արհեստական բանականության և թվային ենթակառուցվածքների մեջ ներդրումները[14].

• Արդյունաբերական համագործակցություն. հյուրանոցների, տեխնոլոգիական ստարտափների և համալսարանների միջև գործընկերությունները նպաստում են տեղական լուծումների և նորարարությունների զարգացմանը[15].

• Փորձնական ծրագրեր. ընտրված վայրերում արհեստական բանականության կիրառությունների փորձարկումը թույլ է տալիս կատարելագործել մոտեցումները և վստահություն ձևավորել ոլորտում[16].

• Շարունակական ուսուցում. կանոնավոր վերապատրաստման և հավաստագրման ծրագրերը ապահովում են, որ անձնակազմը պատրաստ է արդյունավետորեն օգտագործել արհեստական բանականության տեխնոլոգիաները [17].

Եզրակացություն Արհեստական բանականության ռազմավարական ինտեգրումը Հայաստանի հյուրընկալության ոլորտում զգալի հնարավորություններ է ընձեռում հյուրերի գոհունակությունը, գործառնական արդյունավետությունը և գլոբալ մրցունակությունը բարելավելու համար:

Չնայած առկա խոչընդոտներին՝ ռեսուրսների պակասին, անձնակազմի հետ կապված մարտահրավերներին և տվյալների գաղտնիության հարցերին, կառավարության նախաձեռնողական քաղաքականությունը, միջոլորտային համագործակցությունը և թվային գրագիտության աճը կարող են թույլ տալ հայկական հյուրանոցներին և զբոսաշրջային ընկերություններին ծաղկել արհեստական բանականության դարաշրջանում:

Հղումներ

[1] Deloitte. (2019). «Արհեստական բանականությամբ աշխատող հյուրընկալություն. Վերաիմաստավորելով սպասարկումը թվային դարաշրջանում»։

[2] IBM. (2022). «Չաթբոտներ հյուրընկալության մեջ. Հյուրերի փորձի բարելավում»։

[3] McKinsey & Company. (2020). «Արհեստական բանականության ներուժը ճանապարհորդության և զբոսաշրջության մեջ»։

[4] Adobe. (2023). «Անհատականացում և արհեստական բանականություն հյուրընկալության մարքեթինգում»։

[5] Հայաստանի կառավարություն. (2024). «Թվային Հայաստան. Ազգային ռազմավարություն նորարարության համար»։

[6] HospitalityNet. (2023). «Խելացի հյուրանոցներ և արհեստական բանականություն. Հյուրերի փորձի նոր դարաշրջան»։

[7] PwC. (2018). «Ավտոմատացման ազդեցությունը հյուրընկալության ոլորտի աշխատատեղերի վրա»։

[8] Google Hospitality Insights. (2022). «Վերլուծական որոշումների կայացում հյուրանոցներում»։

[9] Microsoft. (2021). «Արհեստական բանականությունը հյուրընկալության ոլորտում անվտանգության համար»։

[10] Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկ։ (2023)։ «ՓՄՁ-ներ և թվային փոխակերպում. հայկական դեպքը»։

[11] LinkedIn Learning։ (2021)։ «Հմտությունների բարձրացում ապագայի համար. հյուրընկալության ոլորտի նախապատրաստում արհեստական բանականությանը»։

[12] Եվրոպական հանձնաժողով։ (2022)։ «Հյուրընկալության ոլորտի բիզնեսների համար GDPR ուղեցույցներ»։

[13] Արհեստական բանականությունը Հայաստանում նախաձեռնություն։ (2024)։ «Տեխնոլոգիաների տեղայնացում. հայերեն լեզվի արհեստական բանականություն»։

[14] ՄԱԿ-ի զարգացման ծրագիր։ (2023)։ «Քաղաքականության խթաններ թվային նորարարության համար»։

[15] Երևանի պետական համալսարան։ (2022)։ «Ակադեմիա-արդյունաբերություն համագործակցության խթանում արհեստական բանականության նորարարության համար»։

[16] Accenture։ (2023)։ «Արհեստական բանականության լուծումների փորձնական փորձարկում հյուրընկալության ոլորտում»։

[17] Coursera։ (2022)։ «Թվային գրագիտության դասընթացներ հյուրընկալության ոլորտի մասնագետների համար»։

Հեղինակ՝ Աղվան Ավագյան

IDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population "You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel CardholdersYoung Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing Championship