Yerevan, 07.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Աշխարհաքաղաքական անկայուն իրավիճակի եզրագծերը. «Փաստ»

POLITICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Աշխարհաքաղաքական իրադրությունը փոփոխական է ու անկայուն։ Կան գործոններ, որոնց հիման վրա կարելի է կանխատեսումներ անել առաջիկա զարգացումների մասով, բայց, միևնույն ժամանակ, առկա են հանգամանքներ, որոնց հետ կապված շատ դժվար է նույնիսկ որոշակի հաշվարկների վրա հենվել։

Վերցնենք, օրինակ՝ ուկրաինական պատերազմի արդյունքում ստեղծված իրադրությունը։ Իր նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ Դոնալդ Թրամփը հայտարարում էր, թե 24 ժամվա ընթացքում ինքը կարող է կանգնեցնել ուկրաինական պատերազմը։ Հունվարի 20-ից Թրամփն իշխանության է, սակայն Ուկրաինայում ընթացող պատերազմը դեռևս շարունակվում է։ Ավելին, Թրամփի միջնորդությամբ մասնակի հրադադարը, ըստ որի, ուկրաինական համապատասխան հակամարտության երկու կողմերը պետք է զերծ մնային փոխադարձ էներգետիկ համակարգերին հարվածներ հասցնելուց, փաստացի չի գործում։

Այս պայմաններում բազմաթիվ փորձագետներ գտնում են, որ Ուկրաինայում ընթացող պատերազմը կարող է դեռ երկար շարունակվել։ Խնդիրն այն է, որ ինչպես ուկրաինական, այնպես էլ ռուսական կողմերը տրամադրված չեն զիջումներ կատարել մի շարք առանցքային հարցերում։ Կողմերից յուրաքանչյուրը կարծում է, որ կարող է հասնել հաղթանակի։ Ուկրաինական կողմը դեռևս չի կորցրել հույսը, որ Արևմուտքից շարունակվող օգնությունն իրենց հնարավորություն կտա որոշակի պահի բեկում մտցնել իրավիճակում՝ հատկապես այն պարագայում, երբ Եվրոպայում կոշտ դիրքորոշում ունեն Ուկրաինային աջակցելու հարցում և տրամադրված են շարունակել օգնության տրամադրումը Կիևին։ Միևնույն ժամանակ, ուկրաինական իշխանությունները փորձում են ամեն կերպ խուսափել Ռուսաստանի կողմից վերահսկողության տակ հայտնված տարածքները զիջելու հարցի բարձրացումից, որը սեփական հանրության կողմից կընկալվի որպես պարտություն։

Ռուսական կողմն էլ իր հերթին տրամադրված չէ հրադադարի շուրջ համաձայնության գալուն, քանի որ Մոսկվայում կարծիք կա, որ այդ ժամանակը կարող է օգտագործվել Կիևի կողմից Արևմուտքից նոր մատակարարումներ իրականացնելու, դիրքերն ամրացնելու և թարմ ուժեր ներգրավելու համար։ Դրա համար էլ ռուսական կողմը առաջ է քաշում խնդրի ամբողջական լուծման տարբերակը, որպեսզի հետագայում ևս Ուկրաինան հնարավորություն չստանա վերսկսել ռազմական գործողությունները։ Միևնույն ժամանակ, Ռուսաստանում կարծում են, թե կարող են հասնել վերջնական հաղթանակի, եթե ինչոր պահի Ուկրաինան ի վիճակի չլինի դիմադրել։ Մյուս կողմից էլ՝ ռուսական կողմին ձեռնտու է, որ ձգձգվի հրադադարի հարցը, քանի որ ռազմաճակատում առկա իրավիճակն իր օգտին է, ռուսական զորքերն աստիճանաբար առաջ են շարժվում։

Թերևս միակ կարևոր գործոնը, որը բանակցությունների դաշտ է բերում Ռուսաստանին և Ուկրաինային, ԱՄՆ-ի կողմից գործադրվող ճնշումն է միաժամանակ երկու կողմի վրա։ Այս ամենով հանդերձ, Վաշինգտոնում նկատվում է Մոսկվայի հետ հարաբերությունները կարգավորելու ցանկություն։ Պետք է նաև հաշվի առնել, որ ԱՄՆ-ում հույս ունեն թույլ չտալ Ռուսաստանի և Չինաստանի մերձեցումը՝ հաշվի առնելով, որ Չինաստանի ներուժը շարունակաբար ավելանում է, և Պեկինը ժամանակի ընթացքում կարող է մարտահրավեր նետել ԱՄՆ-ի՝ միջազգային հարաբերություններում գերակա դիրքին։

ԱՄՆ-Ռուսաստան հարաբերություններում սառույցի կոտրման քայլերի ֆոնին Եվրոպայում արդեն իսկ սկսել են մտածել իրենց ռազմական ներուժն ավելացնելու մասին, մանավանդ որ ԱՄՆ-ը տրամադրված չէ եվրոպական երկրների անվտանգության բեռը վերցնել իր ուսերին։ Մյուս կողմից էլ՝ ԱՄՆ-ը փորձում է մաքսատուրքերի միջոցով իր խաղի կանոնները թելադրել ինչպես Եվրոպային ու Չինաստանին, այնպես էլ հարևան Մեքսիկային ու Կանադային։

Ըստ այդմ, եվրոպական համայնքում արդեն իսկ քայլեր են ձեռնարկում իրենց ինքնաբավության և արտաքին աշխարհի հետ հարաբերությունները դիվերսիֆիկացնելու ուղղությամբ, մանավանդ որ Եվրոպան անվտանգային առումով կախված է ԱՄՆ-ից, տնտեսական առումով՝ Չինաստանից կատարվող մատակարարումներից, իսկ էներգետիկ ռեսուրսների առումով՝ Ռուսաստանից, չնայած ուկրաինական պատերազմի սկսվելուց հետո դեպի Եվրոպա ռուսական էներգառեսուրսների մատակարարումն էականորեն նվազել է։

Իրավիճակն անկայուն ու բարդ է նաև Մերձավոր Արևելքում։ Նոր հարվածներ հասցնելով Եմենում հութիների դիրքերին՝ ԱՄՆ-ը պահանջում է, որ Իրանը դադարի իր պրոքսի ուժերին աջակցել։ Թրամփը նաև փորձում է իր կողմից ներկայացված պայմաններին համապատասխան նոր միջուկային գործարք կնքել Իրանի հետ՝ հակառակ դեպքում խոստանալով, որ «Իրանի համար վատ բաներ կարող են տեղի ունենալ»։ Իրանի շուրջ իրավիճակն այնքան լուրջ է, որ ԱՄՆ-ը սկսել է ռազմական տեխնիկա կուտակել տարածաշրջանում։ Անգամ չի բացառվում ռազմական բախման հնարավորությունը...

ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and Youth