Yerevan, 07.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Վտանգավոր ակնարկներ ու ոչ պակաս վտանգավոր ծրագրեր․ «Փաստ»

POLITICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ադրբեջանը ջանք ու եռանդ չի խնայում, որ Արցախյան հակամարտության թեման վերջնականապես փակի։ Այդ նպատակին հասնելու համար Բաքուն օգտագործում է այն հանգամանքը, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության ինստիտուտը չի գործում, և դրան նպաստում է ուկրաինական հակամարտության պատճառով Արևմուտքի և Ռուսաստանի հարաբերությունների կտրուկ սրացումը։ Սակայն այս ամենը չի նշանակում, թե համանախագահությունը կազմող ուժերը ամբողջությամբ դադարեցրել են Արցախյան հակամարտության հետ կապված իրենց գործունեությունը։ Այլ հարց է, որ այս աշխարհաքաղաքական կենտրոնները սկսել են գործել մեկուսի՝ ոչ միայն միմյանց գործողությունները չհամաձայնեցնելով, այլև շատ դեպքերում՝ հակադրվելով։

Օրինակ՝ Արևմուտքի ներկայացուցիչները փորձում են Արցախյան հակամարտության կարգավորման իրենց պատկերացրած տեսլականն առաջ մղել, իսկ ռուսական դիվանագիտության ներկայացուցիչներն էլ, բնականաբար, ռուսական տարբերակն իրականացնելու կողմնակից են։ Ճիշտ է՝ Ալիևը գործի է դնում իր լվացքատան մեխանիզմները տարբեր գործիչների վրա ազդելու կամ կաշառելու համար, այնուամենայնիվ, աշխարհաքաղաքական կենտրոններից հնչող հայտարարությունները ի ցույց են դնում իրենց դիրքորոշումը Արցախյան հակամարտության և, ընդհանրապես, Հայաստանի ու Ադրբեջանի հարաբերությունների կարգավորման մասով։

Օրինակ՝ Հարավային Կովկասի և Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը Բաքու այցելության ժամանակ մի շարք ուշագրավ հայտարարություններ կատարեց։ Քանի որ նա հարցազրույց էր տվել ադրբեջանական լրատվամիջոցներին, նրա ասածներն ադրբեջանցիները կարող են փոքր-ինչ խեղաթյուրած կամ սրբագրած լինել, ավելին՝ դա հենց ադրբեջանցիների ձեռագիրն է, սակայն դրանից Կլաարի ասելիքի բովանդակությունը էականորեն չի փոխվում։ Նա մասնավորապես նշել էր, թե հասկանում է ադրբեջանական կողմի մտահոգությունները և, ըստ այդմ, միանգամայն օրինական է համարում Ադրբեջանի պահանջը Լաչինի միջանցքում անցակետ և ռենտգեն սարք տեղադրելու վերաբերյալ:

Արցախի ԱԳՆ-ն շտապեց պատասխանել Կլաարի հայտարարությանը՝ նշելով, որ Լաչինի միջանցքի շրջափակման հետ կապված իրավիճակի վերաբերյալ նրա արտահայտությունները լուրջ հարցեր են առաջացնում չեզոք միջնորդի կարգավիճակին դրանց համապատասխանության առումով։ Բայց, ըստ էության, Կլաարն ասում է այն, ինչ հավաքական Արևմուտքն է մտածում Արցախյան հակամարտության մասին։ Նախ՝ Արևմուտքն ավելի շատ է կարևորում այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանը Եվրոպային նավթ ու գազ է մատակարարում, քան այն, որ Արցախն արդեն երեք ամիս շրջափակման մեջ է, ու 120 հազար արցախահայության ամենատարրական իրավունքները խախտված են։ Մյուս կողմից՝ Արևմուտքի համար Արցախի կարգավիճակի հարց չկա։

Փաստացի Արևմուտքն առաջ է տանում այն քաղաքական ուղեգիծը, որ Ադրբեջանն ամբողջական վերահսկողություն հաստատի Արցախի նկատմամբ, և նրան այնքան էլ չի հետաքրքրում, թե այդ դեպքում ինչ կարող է տեղի ունենալ արցախահայության հետ։ Արևմուտքին գլխավորապես մի հարց է հետաքրքրում, թե ինչպես կարելի է տարածաշրջանից դուրս մղել Ռուսաստանին, իսկ դրա համար պետք է, որ Արցախի կարգավիճակի թեման չթողնվի ապագային, ինչպես Ռուսաստանն է ցանկանում, այլ միանգամից փակվի ու հիմքեր ստեղծվեն ռուս խաղաղապահների հեռանալու համար։ Այս պայմաններում հայկական կողմը միանշանակ պետք է հետևություններ անի։ Ուշագրավ է, որ Կլաարն իր հարցազրույցում Արցախյան հակամարտության հետևանքները վերացնելու մասով նշում է, թե Ալիևը հավատարիմ է գործընթացին, իսկ Փաշինյանը պարտավորություններ ունի։

Թե ինչ խոստումներ է տվել ու պարտավորություններ է ստանձնել Փաշինյանն Արևմուտքի առաջ, հենց ինքն էլ պետք է պարզաբանում ներկայացնի ժողովրդին։ Հաշվի առնենք, որ նա Պրահայում Արևմուտքի միջնորդությամբ ընթացող բանակցությունների ժամանակ էր, որ համաձայնեց 1991 թվականի Ալմա Աթայի հռչակագրի հիման վրա ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։ Սրանից բացի, ի՞նչ այլ պարտավորությունների մասին է խոսքը։ Արդյո՞ք Կլաարն առաջին հերթին չի ակնարկում, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» թեման: Մյուս կողմից էլ՝ Կլաարի ասածից հետևում է, որ եթե Ալիևը հավատարիմ է հակամարտության կարգավորման գործընթացին, ապա իր պարտավորությունները կատարում է։

Մնում է միայն հասկանալ, թե որո՞նք են Ադրբեջանի պարտավորությունները՝ ՀՀ ինքնիշխան տարածքները գրավե՞լը, անընդհատ սադրանքների գնա՞լը, խաղաղ բնակիչներին սպանե՞լը, թե՞ գերիներին չվերադարձնելը։ Սա՞ է Արևմուտքի պատկերացրած «պարտականությունների կատարումը»: Եթե այո, ապա Արևմուտքի պլանները չափազանց վտանգավոր են Հայաստանի ու Արցախի համար: Ադրբեջանի հանցագործությունների շարքն, իհարկե, դեռ կարելի է երկար շարունակել, բայց Արևմուտքը ոչ միայն աչք է փակում դրանց վրա, այլև նույնիսկ խրախուսում է այդ հանցագործությունները։ Ինչպես ասում են՝ մտածելու բան է...

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and Youth