Yerevan, 26.December.2025,
00
:
00
BREAKING


Ո՞րն է հայ-եգիպ­տա­կան հա­րա­բե­րու­թյու­ննե­րին նոր թափ հա­ղոր­դե­լու անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը

INTERNATIONAL NEWS

Չնայած կորոնավիրուսի համավարակը տարածվում է, բայց դա խոչընդոտող հանգամանք չի հանդիսանում, որպեսզի տարածաշրջանում ակտիվ աշխարհաքաղաքական շարժեր տեղի ունենան։ Սա պայմանավորված է նաև այն հանգամանքով, որ երկրների կառավարությունները փորձում են հանրության ուշադրությունը շեղել ճգնաժամային իրավիճակով պայմանավորված ներքին խնդիրներից։ Եվ այս տեսանկյունից թերևս պատահական չէ Միջերկրական ծովի արևել յան հատվածում ստեղծված ճգնաժամը։

Խնդիրն այն է, որ Միջերկրականի արևել յան մասը ոչ միայն մեծ կարևորություն ունի կոմունիկացիոն առումով, այլև այնտեղ ածխաջրածնային խոշոր պաշարներ կան։ Դրա համար էլ ծովային այս հատվածի նկատմամբ բացահայտ հավակնություններ ունի Թուրքիան, ինչի արդյունքում էլ սրվել են թուրք-հունական հարաբերությունները։ Վերջին շրջանում Թուրքիան փորձեր է ձեռնարկում ավելացնելու իր ներկայությունը տարածաշրջանում, իսկ դա նշանակում է, որ թուրքական պետության կշռի բարձրացումը տեղի է ունենալու տարածաշրջանային այլ դերակատարների հաշվին, ինչի արդյունքում էլ սրվում են Թուրքիայի և հարևան երկրների հարաբերությունները։

Իսկ հունական կողմին արևելամիջերկրականի հարցի շուրջ սատարում են ոչ միայն ԵՄ երկրները, այլև մի շարք արաբական պետություններ, այդ թվում՝ տարածաշրջանային լուրջ դերակատար Եգիպտոսը։ Եգիպտոսի ու Թուրքիայի հակասությունները դրսևորվում են ոչ միայն այս կոնֆլիկտում, այլև լիբիական հակամարտության շրջանակներում։ Թուրքիան Լիբիայում աջակցում է Ազգային համաձայնություն կառավարությանը և փորձում է այնտեղ իր ռազմական ներկայությունը հաստատել, իսկ Եգիպտոսը դեմ է Թուրքիայի այդ նկրտումներին և, հարևան Լիբիան համարելով իր ազդեցության գոտին, մեծ աջակցություն է տրամադրում գեներալ Հաֆթարի գլխավորած ուժերին։ Երկու երկրների շահերը բախվում են նաև համաարաբական աշխարհում ազդեցություն ձեռք բերելու հարցում։

Եվ գաղտնիք չէ, որ Եգիպտոսը, լինելով արաբական ամենամեծ բնակչությունն ունեցող երկիրը (100 մլնից ավելի) համաարաբական լիդերության է ձգտում, իսկ դրան հակազդում է Թուրքիան։ Թուրք-եգիպտական հակասությունները դրսևորվում են նաև ներքաղաքական ասպեկտով։ Խնդիրն այն է, որ Թուրքիան ամեն կերպ աջակցում է Եգիպտոսի «Մահմեդական եղբայրներ» իսլամիստական կուսակցությանը, որը Մուհամմեդ Մուրսիի գլխավորությամբ կարողացավ որոշ ժամանակով իշխանություն ստանալ Եգիպտոսում, սակայն Մուրսիի տապալումից հետո 2013 թվականին եգիպտական դատարանը արգելեց «Մուսուլման եղբայրների» գործունեությունը։ Եվ Եգիպտոսի ներկայիս իշխանությունները շատ զգայուն են «Մահմեդական եղբայրների» հարցում Թուրքիայի դիրքորոշման նկատմամբ։

Ստացվում է, որ Եգիպտոսի և Հայաստանի շահերը հիմնական ուղղություններով համընկնում են, քանի որ Թուրքիան հակահայկական քաղաքականություն է վարում, Հայաստանին ենթարկում է տնտեսական շրջափակման և բացահայտ աջակցություն է տրամադրում Ադրբեջանին։ Սրան գումարվում է նաև այն հանգամանքը, որ հայ-եգիպտական հարաբերությունները պատմական խորություն ունեն։ Եվ եգիպտահայ համայնքի թիվը կտրուկ աճել է, երբ ավելի քան մեկ դար առաջ այդտեղ ապաստան են գտել Հայոց ցեղասպանությունից փրկված հարյուր հազարավոր մեր հայրենակիցները: Եգիպտահայ համայնքը լուրջ ներդրում է ունեցել ժամանակակից Եգիպտոսի պետականության կայացման և զարգացման գործում՝ զբաղեցնելով ազդեցիկ պետական և հասարակական դիրքեր։

Եվ պատահական չէ, որ Եգիպտոսի առաջին վարչապետը եղել է Նուբար Փաշան։ Ուստի վերջին շրջանում փորձագիտական մակարդակով ակտիվորեն քննարկվում էր այն թեման, որ արտաքին քաղաքականության առումով մեծ անհրաժեշտություն կա նոր թափ հաղորդել հայ-եգիպտական հարաբերություններին։ Մի քիչ ուշացումով, բայց, կարծես թե, փորձեր ձեռնարկվում են այս ուղղությամբ։

Կարևոր է, որ Եգիպտոս կատարած այցի շրջանակներում արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանը հանդիպումներ ունեցավ Եգիպտոսի ԱԳ նախարար Սամեհ Շուքրի և նախագահ Աբդել Ֆաթթահ Ալ-Սիսի հետ, բայց երկկողմ հարաբերություններում լուրջ տեղաշարժ արձանագրելու համար արտգործնախարարի այցը բավարար չէ, անհրաժեշտ է, որ այդ երկիր այցելի նաև վարչապետ Փաշինյանը, և ձեռք բերվեն հստակ քաղաքական, տնտեսական և ռազմական ոլորտներին առնչվող պայմանավորվածություններ։ Պահը շատ հարմար է նաև նրա համար, որ Եգիպտոսը քայլեր ձեռնարկի Հայոց ցեղասպանության ճանաչման ուղղությամբ:

AraratBank Receives Visa Trusted Partnership Award 2025 Secret Santa at idplus: Anonymous Gift CardsWe condemn the unlawful actions by Armenia’s Gov. against the Armenian Apostolic Church. Jan Figel Free Style issues Armenia’s first corporate bonds in the fashion retail sector, placed by Cube InvestUnibank Completed the Placement of Its Third Issuance of Perpetual BondsScholarship for 100 Artsakh Students as Part of IDBank’s “Side by Side” Program The results of the second Junius financial literacy competition have been summarized From idea to implementation: Ameriabank Presents the Programs Implemented under My Ameria, My Armenia CSR Campaign Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program AraratBank Supports Digitization of "Karin" Scientific Center ArchiveWelcome to the ID booth: Big Christmas MarketWidest 5G Coverage, the Launch of the Uplay Platform, and the Integration of Cerillion: Ucom Summarizes 2025 Ucom and Armflix Present “13 Seconds” at KinoPark How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon Unibank Became a Member of BAFTThe December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in ArmeniaHeading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia