Yerevan, 15.August.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Ավելի շատ վնա՞ս, թե՞ օգուտ. փոքր ՀԷԿ-երի խնդի­րը՝ փոր­ձա­գետ­նե­րի ուշադ­րու­թյան կենտ­րո­նում

INTERVIEW

Հիդրոէլեկտրակայանների գործունեությանն առնչվող մտահոգությունները մշտապես եղել են «Փաստի» ուշադրության կենտրոնում։ Փոքր ՀԷԿ-երի կառուցման հետ կապված հիմնական ահազանգերը վերաբերում են նրան, որ դրանք նպաստում են գետերի չորանալուն, բացի դա, նշվում է՝ հնարավոր է, որ ՓՀԷԿ-երի շահագործման պատճառով առաջանա ոռոգման ջրի պակաս, կամ ջրի սակավության պատճառով գետը չկարողանա ինքնամաքրվել: Չնայած ոլորտը կարգավորվում է օրենսդրությամբ, բայց գուցե որոշակի առումով կա նաև վերահսկողության խնդիր։ 

Օրերս անդրադարձել էինք նրան, որ «Լոռվա ամրոց» ՍՊԸ-ն ցանկանում է Լոռու մարզում Ձորագետ գետի վրա երկու փոքր հիդրոէլեկտրակայան կառուցել և ջրօգտագործման թույլտվություն ստանալու նպատակով դիմել է շրջակա միջավայրի նախարարությանը։ Այս ՀԷԿ-երի կառուցման ծրագրի շուրջ աղմուկ էին բարձրացրել բնապահպանական որոշ կազմակերպություններ: 

Ըստ նախագծահաշվարկային փաստաթղթերի, այն ունենալու է շուրջ 30 մեգավատտ հզորություն։ Մասնագետներից ոմանք կարծիք էին հայտնել, որ նման հնարավորություններով ՓՀԷԿ-ի շահագործման արգելանքը կարող է էական վնաս հասցնել էներգետիկ ոլորտին։ 

Առհասարակ, ցանկացած նման հարց պետությանը կանգնեցնում է երկու խնդրի առաջ. մի կողմից՝ բնապահպանական հարցեր, մյուս կողմից՝ տնտեսական շահ։ Ո՞րն ընտրել կամ արդյոք հնարավո՞ր է, օրինակ՝ ՓՀԷԿ-ի աշխատանքն այնպես կազմակերպել, որ այն գոնե մեծ հաշվով անվնաս լինի շրջակա միջավայրի համար։ 

Հարցի վերաբերյալ մեկնաբանություններ ստանալու համար «Փաստը» դիմեց բնապահպան Կարինե Դանիելյանին և արևելագիտության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող, էներգետիկ աշխարհաքաղաքականության և միջազգային անվտանգության հարցերով մասնագետ Արմեն Մանվելյանին։ 

Կարինե Դանիել յանը նշեց, որ կոնկրետ այս երկու ՓՀԷԿ-երի կառուցման և դրա շուրջ բարձրացած աղմուկի խնդրին ինքն էլ է ծանոթ։ «Կարծում եմ՝ մոտակա օրերին հանրային խորհրդի բնապահպանական հարցերի հանձնաժողովում կքննարկենք այս հարցը, որովհետև էներգետիկները բնապահպաններին հակառակ կարծիք ունեն, ասում են, որ ՀԷԿ-երն անհրաժեշտությունն են, դրանք կառուցելն արգելելը սխալ է։ Բնապահպաններն էլ, իհարկե, այլ կարծիքի են։ Մենք կհրավիրենք և՛ բնապահպաններին, և՛ էներգետիկներին, կլսենք երկու կողմերին էլ՝ խնդրին առավել մանրամասն ծանոթանալու համար»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Դանիելյանը։

Արմեն Մանվելյանը նշում է՝ իր կարծիքով, փոքր ՀԷԿ-երի արդյունավետությունը շատ ցածր է։ «Կարծում եմ, որ փոքր ՀԷԿ-երի կառուցման քաղաքականությունը սխալ է։ Դրանց օգտակար գործողության գործակիցը բավականին ցածր է, իսկ էկոլոգիական վնասը՝ մեծ։ 

Ընդհանրապես հիդրոէլեկտրակայաններ պետք է կառուցել համեմատաբար մեծ գետերի վրա, որտեղ արդյունավետությունը բավականին բարձր է, այդ պայմաններում հասցված բնապահպանական վնասն էլ, այսպես ասենք, փոխհատուցվում է։ 

Փոքր ՀԷԿ-երի կառուցման դեպքում խնդիրն այլ է։ Փոքր գետերը չորանում են, փաստացի փակվում, այդ ՀԷԿ-երի արտադրած էլեկտրաէներգիայի ինքնարժեքը բավականին բարձր է, և պետությունը մասամբ փոխհատուցում է բարձր ինքնարժեքի դեպքում։ 

Կարծում եմ՝ փոքր ՀԷԿ-երի կառուցման քաղաքականությունը պետք է դադարեցնել, նշել որոշակի չափորոշիչներ, օրինակ՝ թե ինչ մեծության գետի վրա կարելի է ՀԷԿ կառուցել և այլն»,-ընդգծում է Մանվելյանը։

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Unibank Issued Preferred Shares with a Fixed Annual Dividend of 12% Team Telecom Armenia to Become First in Region to Replace 2G with Advanced Networks, Launching Program to Provide New Phones to Subscribers Ucom’s Fixed Network Now Available in Yerevan's Silikyan District UC Berkeley, Stanford, Visa Innovation Center and Much More: a Unique Opportunity for 10 Students from ArmeniaBack to School 2025: HONOR 400 Lite 5G Smartphone Now More Accessible Thanks to Ucom’s Special Offer International Youth Day: AraratBank Ensures Participation of 260 Young People in Tent CampIDBank Replenishes Its Share Capital Unibank Becomes the Gold Sponsor of FC AlashkertUcom Integrates SatisfAI Platform for Continuous Customer Satisfaction Analysis The Power of One Dram Team Visits the Hayordi CampAmeriabank Joins UATE, Marking a Groundbreaking Partnership between the Financial and Technological SectorsWhen September Comes: Idram&IDBankNew Ucom Sales and Service Center Opened at Mashtots Avenue 7/4 Reputation Management in Armenia: Shushan HarutyunyanIDBank's new premium business card – Mastercard Business PreferredUcom and SunChild NGO Launch Innovative "Smart Birdwatching" Educational ProjectRalph Yirikian Delivers a Lecture at Slavonic University's Engineering Summer School Beating the heat, earning idcoins: Idram & IDBankUnibank - the Main Sponsor of the Velosolutions UCI Pump Track World Championship Qualifier in Armenia What to do If you’ve already become a victim of fraud Idram and IDBank participated in Sevan Startup SummitArmenian National Festival Takes Place under AraratBank's SponsorshipArmDrone Community will launch a One-Month Free Educational Program with Ucom’s SupportAmeriabank Receives Euromoney Award for Excellence 2025 as the Best Bank in ArmeniaAraratBank's “The Will to Get Back on Your Feet Again” Film Series to Be Featured at Armenian National FestivalOnline Payments via ApplePay Now Available for vPOS Clients of Ameriabank Ucom Subscribers Increasingly Use Internet While Roaming Horizon Camp: With AraratBank's Support - Towards Leadership and Financial LiteracyIdram at Tech Week 2025Idram and Alipay+ Facilitate Cross-Border QR Payments in Armenia, Connecting Local Merchants with Global Digital Wallet Users"Business Process Optimization with AI" – a Course for the Senior Management of AraratBankA Protected Ecosystem thanks to Advanced Technology: Ucom and FPWC Join Forces DIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramMoody's upgrades Converse Bank's ratingsAraratBank participated in the WEPs regional experience-sharing workshopIDBank issues the 3rd, 4th and 5th tranches of bonds of 2025AraratBank: Special Rate for SWIFT Transfers up to EUR 20,000 IDBank Opens a New Branch at Homplex MallUcom Launches 5G Network in Abovyan and EjmiatsinCustomer Appreciation Day at IDBankAraratBank Joins BAFT AssociationOver AMD 12 Billion Provided by AraratBank in 2024 to Support the MSME SectorUcom’s General Director Joined the International CirculUP! Forum to Foster Circular Innovation in ArmeniaIDBank Representative Joins the Editorial Board of Trade Finance GlobalDIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramHow to Protect Your Bank Card Data Ucom Subscribers can Benefit from 5G Network in More than 40 Countries Ameriabank's MyInvest Platform Gains Direct Access to AMXTrader Trading SystemWith Support of Ucom New EdPad Educational Tablet Piloted in Armenia AraratBank holds Annual General Meeting of Shareholders