Yerevan, 06.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Թարթիչների ներկ. կուպրից ու մեղրից մինչև մեր օրերը

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Թարթիչների ներկը առաջին անգամ հայտնվել է Հին Եգիպտոսում մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակում: Այդ մասին են վկայում պատմական փաստերը: 

Սակայն հին եգիպտացիները թարթիչները ներկում էին ոչ այնքան գեղեցկության և արտահայտիչ տեսք ստանալու համար, այլ, ըստ հավատալիքի, թաքցնում էին իրենց աչքերը չար ոգիներից և դրանով իսկ պաշտպանում էին իրենց հոգիները: 

Այդ իսկ պատճառով թարթիչները ներկում էին ոչ միայն կանայք, այլ նաև տղամարդիկ: Գունազարդման նյութը պատրաստված էր մեղրից, այրված նուշից, գրաֆիտից, սուրմայի փոշուց և անգամ կոկորդիլոսի կեղտից: Այդ խառնուրդը թարթիչներին էր քսվում կենդանիների ոսկորներից (օրինակ՝ փղոսկրից) պատրաստված ձողիկների օգնությամբ: Սկսած մ.թ.ա. 9-րդ դարից կանայք օգտագործել են թարթիչների այնպիսի ներկ, որը պատրաստվում էր կուպրից: 

Այս մեթոդը պարզ էր և մատչելի: Հետաքրքիր է, որ մ.թ.ա. 1-ին դարում հին հռոմեացիները համոզված էին, որ թարթիչները նոսրանում են մարմնական զվարճանքներից հետո, և այդ նպատակով էլ որոշ կանայք թարթիչներ էին նկարում, որպեսզի թաքցնեն իրենց արատավոր պահվածքը: 

Ներկ ստանալու համար այրում էին վարդի թերթերը և փյունիկյան արմավենու կորիզները: Օգտագործվում էր նաև կուպր, սուրմա, խեժ: 16-րդ դարում ներկ ստանալու համար սկսել են օգտագործել հունական ընկույզի կեղևը և վառվող ճրագի կուպրը: Թարթիչների ներկի ժամանակակից պատմությունը սկսվում է 19-րդ դարի կեսերից, երբ անգլիացի վաճառական Յուջին Ռիմմելը առաջին անգամ պատրաստել է վաճառքի համար նախատեսված թարթիչների ներկ: 

Այնուամենայնիվ, դա մեծ ժողովրդականություն չի ստացել, քանի որ մինչև 1920-ականները կանայք իրենց կարիքների համար ինքնուրույն էին ներկ պատրաստում: 

1913 թվականին քիմիկոս Թերրի Ուիլյամսոնի կողմից ստեղծվել է թարթիչների նոր տեսակի ներկ: Որպես հիմք, նա վերցրել է վազելինը, իսկ որպես գունանյութ՝ ածուխի փոշին: Ուիլ յամսը այդ խառնուրդը հորինել էր քրոջ՝ Մեյբլի համար, որի անունով էլ կոչել էր 1915 թվականին իր կողմից հիմնադրված ընկերությունը՝ «Maybelline»: 

Պատմության մեջ թարթիչների առաջին ջրակայուն ներկը հայտնվել է 1938 թվականին, որը, սակայն, տարածում չի գտել, քանի որ բնական խեժի հիմքով պատրաստված ներկը տհաճ հոտ է ունեցել, և, բացի այդ, կանայք հաճախ բողոքում էին այն օգտագործելուց հետո աչքի գրգռումից: Պարկուճի մեջ գտնվող առաջին ներկը (այն կոչվում էր ավտոմատ) հայտնվել է միայն 1960 թվականին:

 

Պարզվել է, որ այդ տեսքով այն անվտանգ է ու նաև անջրանցիկ: Հենց այդ ժամանակներից էլ սկսած՝ դիմահարդարման միջոցներ կիրառող կանայք սկսել են ավելի շատ շեշտել աչքերը՝ ներկի օգնությամբ, իսկ շրթներկը մղվել է երկրորդ պլան: 

Նորաձևության մեջ է մտել երկար, խնամված թարթիչներ ունենալը: Անցյալ դարի 80-ականներին ոչ մի կին չէր կարող յոլա գնալ առանց թարթիչների ներկի, քանի որ այն ժամանակվա նորաձևության չափանիշը արտահայտչականությունն էր, որը սակայն ներկայումս համարվում է «աղաղակող» դիմահարդարում: Առանց խիտ ներկած թարթիչների անհնար է պատկերացնել գունագեղ դիմահարդարման օգտագործում: Նորաձևության սիրահարները միշտ էլ ձգտել են ձեռք բերել թարթիչների գունավոր ներկ: 

Գունավոր ներկի հաջողված օգտագործման փայլուն օրինակ է արքայադուստր Դիանան, որը օգտագործում էր բացառապես կապույտ ներկ: 1988 թվականին «Max Factor»- ի կողմից հայտնվել է «No Color» անվամբ առաջին թափանցիկ ներկը: Այն հիանալի միջոց է բնական դիմահարդարման համար: Նման ներկը տեսանելի չէ թարթիչների վրա, բայց, միևնույն ժամանակ, թարթիչներին տալիս է գեղեցիկ և խնամված տեսք:

 Անցյալ դարի վերջին կոսմետիկայի ոլորտում բազմաթիվ ձեռքբերումներ են եղել: Արտադրողները շուկա են հանել ներկեր, որոնք երկարացնում են թարթիչները և մի քանի անգամ ավելացնում դրանց ծավալը, միմյանցից առանձնացնում թարթիչները և այլն: Ներկայումս էլ չնայած այն հանգամանքին, որ որոշ կանայք սկսել են աճեցնել թարթիչները կամ էլ օգտագործել դնովի թարթիչներ, թարթիչների ներկը դեռևս մեծ տարածում ունի:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives Financial Literacy with Idram and IDBank: A Meeting with the Students of the Republican Center for Children and YouthSIA 2025 Award Ceremony Held under AraratBank Sponsorship