Yerevan, 28.November.2025,
00
:
00
BREAKING


Իշխանությունները պետք է ելնեն ոչ թե քանդելու տրամաբանությունից, այլ եղածին ավելացնելու մոտեցումից

ANALYSIS

Ժամանակակից աշխարհը զարգանում է առաջանցիկ տեմպերով, ուստի զարգացման տեմպից հետ չմնալու համար մեր կրթական համակարգը պարբերականորեն պետք է կատարելագործվի: Միևնույն ժամանակ, շատ կարևոր է մատաղ սերնդի հայեցի դաստիարակությունը, որպեսզի մեր պետականությունն ապագայում լինի հուսալի ձեռքերում: Ինչպես նշել է Նելսոն Մանդելան, կրթությունը ամենահզոր զենքն է, որը դու կարող ես օգտագործել աշխարհը փոխելու համար: Սա, կարելի է ասել, ամենից առաջ վերաբերում է Հայաստանին:

Անցած տարվա ապրիլին տեղի ունեցած իշխանափոխությունից հետո թվում էր, թե կրթական ոլորտում ևս դրական փոփոխություններ կնախաձեռնվեն, որոնց մենք այդպես էլ ականատես չեղանք: 

Դրա փոխարեն մենք տեսանք կրթական համակարգում տեղի ունեցող գզվռտոցներ և ամբիցիաների բավարարման համար պայքար, որի բացահայտ դրսևորումներից էին ԵՊՀ-ի շուրջ տեղի ունեցող պրոցեսները, ինչպես նաև մի շարք դպրոցներում տնօրենների ընտրություններն ու կոլեկտիվի միջև հակասությունների սրացումը:

Եթե մի կողմ թողնենք կրթական համակարգում նկատվող խլրտոցները և անդրադառնանք դասապրոցեսների արդյունավետության բարձրացմանն ու դասավանդվող առարկաներին, ապա այստեղ ևս նորարարական և ժամանակի պահանջներին համապատասխան լուծումներ չկան: 

Պատմության մասնագետները տևական ժամանակ է, ինչ վիճում են, թե ինչպես պետք է պատմության դասագրքերում ներկայացված լինեն 2008 թվականի մարտի 1-ի հայտնի դեպքերը: Կարծես թե կրթության ոլորտում առկա կարևոր խնդիրները լուծվել են, մնացել է Մարտի 1-ի հարցը:

Մինչ այդ կրթության նախարար Արայիկ Հարությունյանը ամեն մի պատեհ առիթի բարձրացնում է «Հայոց եկեղեցու պատմություն» առարկայի վերանայման խնդիրը, մի առարկայի, որի դասավանդումը կարևոր է հայ ժողովրդի գոյատևման համար մղած պայքարի ընթացքում եկեղեցու դերը սերունդների գիտակցության մեջ արժևորելու համար: Իսկ վարչապետ Փաշինյանն օտարների ակնկալիքները հաճեցնելու համար առաջարկում է այդ առարկան հանել և դրա բովանդակությունը ներառել հենց Հայոց պատմություն առարկայի շրջանակներում:

Դե, դժվար է այլ բան սպասել մարդկանցից, որոնք տարվա մեջ ընդամենը 5 հիշատակության օրերն են նույնիսկ անտեսում:

Եվ տպավորություն է առաջանում, թե հենց եկեղեցու պատմությունն ու հոգևորականներն են խոչընդոտում, որ մեր կրթական համակարգը չի զարգանում: Ու կարծես թե ներկայիս կառավարության իշխանավարման ընթացքում կրթության որակի բարելավման բովանդակային հարցը երկրորդական պլան է մղվել:

Չունենալով որևէ գործնական առաջարկ՝ փորձ է կատարվում ուղղակի անհարկի վերանայել նախկինում կիրառված պրակտիկան:

Իշխանական պատգամավոր Մխիթար Հայրապետյանը օրերս հայտարարություն էր տարածել, թե իրենք մտահոգություններ են ստացել «Շախմատ» առարկայի հետ կապված և քննարկելու են այդ առարկայի դասավանդման վերանայման հետ կապված հարցերը: 

Իսկ մինչ այդ մամուլում տեղեկություններ շրջանառվեցին, որ իշխանությունը այդ առարկան պարտադիր դասավանդվող առարկաների ցանկից հանելու մտադրություն ունի:

Խնդիրն այն է, որ «Շախմատ» առարկայի ներդրումը կրթական համակարգում անմիջականորեն կապվում է նախկին իշխանությունների հետ, սակայն հաշվի չի առնվում, որ շախմատի դասավանդման կարևորությունը բավական բարձր է գնահատվել անգամ եվրոպացի մասնագետների կողմից, քանի որ այդ խաղը նպաստում է երեխաների մտածողության զարգացմանը:

Ռուսաստանի կրթության և գիտության նախարարությունը ևս հետաքրքրված է Հայաստանի դպրոցներում «Շախմատ» առարկայի դասավանդման արդյունավետ փորձով:

Քանի որ ներկայիս իշխանությունները չունեն բովանդակային առաջարկներ, պետք է ինչ-որ գործընթաց ցույց տան, թե իրենք աշխատանք են տանում կրթության ոլորտում: 

Այնինչ պետք է ելնել ոչ թե եղածը քանդելու հեղափոխական տրամաբանությունից, այլ եղածին ավելացնելու մոտեցումից, որը թույլ կտա մեր կրթությունը դարձնել մրցունակ:

 ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

 

IDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population "You Choose the Destination": New Promotion for AraratBank Mastercard World Travel CardholdersYoung Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference