Yerevan, 10.November.2025,
00
:
00
BREAKING


5 տոկոս տնտեսական աճի պարագայում բավականին լարված բյուջե է լինելու․ Խոսրով Հարությունյան

ECONOMICS

Բյուջեի մեջ շատ կարևոր է տեսնել կապիտալ ներդրումների ծավալը, այսինքն՝ ուղղակի ներդրումների հնարավոր ազդեցությունը տնտեսական աճի վրա, շատ էական է տեսնել, թե տնտեսական աճի ինչպիսի կառուցվածք է նախատեսված:

Tert.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Խոսրով Հարությունյանն՝ անդրադառնալով ՀՀ 2019 թ.-ի բյուջեին նախագծին:

Հարությունյանը կարևոր է համարում հասկանալը, թե տնտեսական աճը ո՞ր ճյուղերի հաշվին է ապահովվելու՝ հարկունակ, թե ոչ հարկունակ ճյուղերի: Նա նկատեց, որ, օրինակ՝ գյուղատնտեսությունը հարկունակ չէ, եթե տնտեսական աճի մեջ գյուղատնտեսական աճը տպավորիչ լինի, կնշանակի՝ մենք կունենանք աճ, բայց հարկային եկամուտներ պետական բյուջեում չենք ունենա։

Ինչ վերաբերում է 2019 թ.-ի համար կառավարության կանխատեսած մոտ 5 տոկոս տնտեսական աճին՝ 2018 թ.-ի 6.5 տոկոսի համեմատ, Հարությունյանը շեշտեց, թե այս պարագայում բավականին լարված բյուջե է լինելու:

 
 



«Կարծում եմ՝ 5 տոկոս տնտեսական աճն այն է, որը դեռևս նախատեսված էր մի քանի տարի առաջ՝ մինչև 2020-2021 թթ.-ի կտրվածքով, որն, ըստ էության, պետք է ապահովեր բյուջետային այնպիսի եկամուտներ, որոնք ժամանակի ընթացքում հնարավորություն կտան կառավարության սոցիալական պարտավորություններն ավելի արդյունավետ կատարել, այսինքն՝ նվազագույն աշխատավարձերը կամ կենսաթոշակները բարձացնել և այլ։ Եթե հաշվի առնենք, 2018-ը տնտեսական աճի տեսանկյունից եղել է բավական տպավորիչ, ապա 5 տոկոս աճ ապահովելով 18 թ-ի համեմատ, կլինի բավականին լարված բյուջե»,- ասաց նա:

Ըստ Հարությունյանի՝ լարված բյուջեի հետևանքով կառավարությունը շատ նուրբ և ամեն քայլը հաշվարկած պետք է աշխատի, բավականին լուրջ աշխատանք պետք է կատարի հարկաբյուջետային քաղաքականության արդյունավետության առումով: Նախկին վարչապետը շարունակում է մնալ այն կարծիքին, որ կառավարությունը պետք է վերանայի տրված արտոնություններն ու դրանց արդյունավետության հարցը։ Նա հիշեցրեց, որ, օրինակ՝ 2018-ի բյուջեի կտրվածքով տարբեր ոլորտների տնտեսվարողների 390 մլրդ դրամի արտոնություն կա տրված, այսինքն՝ բյուջեի 30 տոկոս չափով, բայց մինչ այսօր չկա այդ արտոնությունների արդյունավետության մասին հաշվետվություն:

«Հարց է առաջանում՝ այդ արտոնություններ տալի՞ս են տնտեսական այն արդյունքը, որը մենք հետապնդում ենք, խիստ կասկածում եմ: Հետևաբար 2019-ը պետք է դառնա նաև այդ արտոնությունների վերլուծման, իմաստավորման, գործոնային ազդեցությունը վերլուծելու տարի, քանի որ կարող է հասկանանք, որ արտոնություններ կան, որոք արդյունք չեն տալիս»,- շարունակեց Խոսրով Հարությունյանը:

Պատգամավորի համար էական նշանակություն ունեն նաև պակասուրդի հետ կապված խնդիրները, որը 2019 թ.-ի բյուջեով 151.6 մլրդ դրամ է: Նրա խոսքով՝ պակասուրդի ֆինասնավորման աղբուրներից ստացող եկամուտները նախևառաջ պետք է օգտագործել կապիտալ ներդումների համար, այսինքն՝ պետք է լուծել ոչ թե սոցիալական խնդիր, այլ տնտեսության մեջ այնպիսի ներդրումներ պետք է լինեն, որոնք ժամանակի ընթացքում հնարավորություն կտան տնտեսական աճի: Հարությունյանը, խոսելով 2019 թ.-ին պարտքի սպասարկման վճարի ավելացման մասին, ասաց, որ 2019 թ.-ին սպասարկման համեմատաբար բարձր տեսակարար կշիռ կա: Նա գտնում է, որ եվրոբոնդերի վերթողարկման խնդիր կա և այս համատեքստում հույս հայտնեց, որ  կառավարությանը կհաջողվի է ՀՀ միջազգային գործընկերների մոտ երկրի վարկանիշը՝ պատասխանատու վարկառու, պատասխանտու տնտեսական գործընկեր, պահպանել ու բարձացնել, և այդ ժամանակ եվրոբոնդերի թողարկման հնարավորություն կունենանք։

Պատգամավորը համակարծիք չէ այն տեսակետի հետ, որ այս կառավարության՝ հասարակության սոցիալական խնդիրների հետ կապված քաղաքականությունը, այն, որ բյուջեի ծախսերի կառուցվածքի մեջ հիմնական տեսակարար կշիռը բաժին է ընկնում սոցիալական, մշակութային բնագավառի ծախսերին՝ շուրջ 44 տոկոս, հակասում է նախկին իշխանությունների վարած քաղաքականությանը։ Խոսրով Հարությունյանն ուշադրություն հրավիրեց տնտեսական այն քաղաքականության վրա, որով պետք է փորձ արվի հարկային եկամուտների ապահովման համատեքստում շեշտը դնել սպառողական հարկերի վրա՝ փոխարենը նվազեցնելով ուղղակի հարկերի մասով տնտեսավարողների հարկային բեռը։

«Այս քաղաքականությամբ հետամուտ ենք լինում ունենալ որակական տնտեսական աճ։ Երկրորդ՝ կարծում եմ, որ ներկայիս կառավարությունը կշարունակի նախկին կառավարության այն թեզը, որ պակասուրդի հիմնական հատվածն օգտագործվի կապիտալ ներդրումների, այլ ոչ թե սոցիալական ծախսերի վրա, այսինքն՝ իրավունք չունենք պարտք անել, որ աշխատավարձ տանք, մենք իրավունք չունենք պարտք անել, որ թոշակ բարձացնենք, մենք նման շռայլության իրավունք չունեն։ Եթե արտաքին պարտքը ներգրավվի սոցիալական խնդիրներ կարգավորելու համար, ապա խնդիր է»,- եզրափակեց Խոսրով Հարությունյանը։

 

 

AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej TimesAmeriabank’s Corporate Loan Portfolio Surpasses AMD 1 Trillion Arman Vardanyan, the leader of the «Unity» movement, participated in an event dedicated to Armenia’s Independence Day, held at the Cathedral of Monaco (video, photos) AraratBank and Théâtron Festival Bring Smiles to Little OnesOpportunities and Prospects for Cooperation Between Business and the Banking System in Syunik Region – IDBankThe Largest 5G Coverage in Armenia: Ucom’s Network Now Reaches More Than 94% of the Population Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony OrchestraNew Campaign Ahead of Savings Day: IDBank Think beyond today. Why save?Ucom General Director Ralph Yirikian Presented His Vision for Telecommunications in the Era of AI The Armenian UBPay system partners with iSend remittance global service Connected, Convenient, Converse: Andranik Grigoryan Presents Converse Bank’s Digital Transformation Journey at the BACEE Conference IDBank - Silver Sponsor of BACEE’s 50th Jubilee International Banking Conference With the support of IDBank and Idram, the “Symphonic Forest” project was launched Ucom Supports the Development of a Safe and Trusted Digital Environment in Armenia Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to MoscowSuren Parsyan to Represent Armenia at “Sagarmanthan: The Great Oceans Dialogue 2025” International ForumPay at cafés and bars with Idram&IDBank and earn lots of idcoinsUnibank Launches Online Queue Booking SystemWith Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing ChampionshipAraratBank Serves as Title Sponsor of "What? Where? When?" Intellectual GameConverse Bank’s CFO Highlights the Bank’s Resilient Growth and Management Practices at the BACEE Conference Idram Announces Partnership with the World’s Leading Crypto Exchange Bybit in the Field of Innovative Payments IDsalary Package – A Convenient and Beneficial Tool Ucom Reopens Its Sales and Service Center on 8 Komitas Avenue AraratBank: Financial Partner of Théâtron FestivalThe Sound of Artsakh in the USA Converse Bank and Asia Alliance Bank Launch Strategic Partnership Educational Trip and First U.S. Concert of the Music for Future Foundation’s Young MusiciansUcom General Director Ralph Yirikian Speaks on Digital Security JOIN US: Transfer Your Real Estate-Secured Loan to AraratBank on Favorable Terms Converse Bank Receives BACEE Award for International Banking Cooperation at 50th Jubilee Conference Unibank to Issue Cards Featuring Designs Created by KidsConverse Bank Becomes the Diamond Sponsor of the 50th BACEE Jubilee ConferenceFinancial Literacy Lesson with Idram Junior Silicon Mountains 2025 Tech Summit Concludes with the Support of Ucom IDBank issued the 6th tranche of bonds of 2025 200 Scholarships for the Best Students. Ameriabank Announces a Contest for the Second Year in a Row Ucom Supports the Development of a Digital Security Culture in Armenia AraratBank Modernizes Matenadaran's Security SystemThe Power of One Dram, My Forest Armenia, and the Armenian State Symphony Orchestra Sign a Memorandum of CooperationUcom and Nokia։ Autonomous Networks and AI Applications for 6GAraratBank and Teach For Armenia Sign Memorandum of CooperationThe Aylagir Coding Contest sponsored by AraratBank concludesIDBank Sponsors YSU International Conference on “Transforming Economy”Solar Solutions in Areni: Ucom and FPWC Support Environmental Protection Silicon Mountains 2025 Tech Summit Speakers Met with Media Representatives