Yerevan, 11.July.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Ներդրումային ծրագրերը կարող են սառեցվել կամ նվազել. ռուբլու արժեզրկման ազդեցությունը՝ ՀՀ-ի վրա

ECONOMICS

Վաշինգտոնն ապրիլի 6-ին հայտարարեց  Ռուսաստանի Դաշնության դեմ կիրառվող պատժամիջոցներիցանկն ընդլայնելու մասին: Պատժամիջոցների ցուցակում ներառվեցին 38 ռուսգործարարներ, պաշտոնատարանձինք և ընկերություններ: Այս ֆոնին ռուբլու կտրուկ արժեզրկում գրանցվեց:

Տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանի հետ զրույցում փորձեցինք հասկանալ՝ ռուբլու տատանումներն ի՞նչ ազեցություն կունենան Հայաստանի վրա:

Ատոմ Մարգարյանի խոսքով՝ ազդեցությունների շրջանակը մեծ է:

«Այդ փորձը կա: Ընդհանրապես, երբ ռուբլին արժեզրկվում է, և այդ գործընթացը երկարաժամկետ է լինում, բնականաբար, դեպի ՀՀ մասնավոր տրանֆերտները նվազում և կրճատվում են: Հանգամանքը մի քանի ամիս անց կարող է իր ազդեցություններն ունենալ: Երկրորդը՝ ռուսական շուկան սեղմվում է: Այս դեպքում բնական է, որ պահանջարկը նվազում է, և ռուսական շուկայում աշխատողները, ինչպես նաև այստեղ արտադրող և ՌԴ արտահանող գործարարները կորուստներ են կրելու: Բացի նշվածներից, կարող են նաև սառեցվել կամ նվազել ներդրումային ծրագրերը»,- Past.am-ի հետ զրույցում նշեց տնտեսագետը:

Նրա խոսքով՝ հիմնական ազդեցությունները վերոնշյալներն են. «Բացի այդ՝ մեր հայրենակիցները, ովքեր ՌԴ-ում աշխատանք ունեն, խնդիրներ են ունենալու: Համենայն դեպս, 2015-2016թթ. զարգացումներն այդպիսինն էին: Մեր հայրենակիցները վերադառնում են Հայաստան, ինչը հարված է այն ընտանիքներին, որոնց եկամուտների աղբյուրը կամ եկամուտների մի մասը ռուսական շուկան է: Սրանք այն ազդեցություններն են, որոնք հայաստանյան տնտեսության վրա ևս իրենց ազդեցությունն են թողնելու: Բազմաթիվ այլ ոլորտներ ևս կապակցված են: Օրինակ՝ ռազմարդյունաբերության ոլորտը, որը սկսել է շնչել, ինչպես նաև տեքստիլ և թեթև արդյունաբերության ոլորտները, որոնց դեպքում վերջին շրջանում բավականին աշխուժություն կա: Մեր գործարարները հիմնականում աշխատում են ռուսական շուկայի վրա և նրանք, բնականաբար, կորուստներ են կրելու»:

Ատոմ Մարգարյանը շեշտեց՝ ՌԴ-ն նավթ արդյունահանող ու վաճառող երկիր է. «Քանի դեռ նավթի գները կայուն են կամ աճում են, ռուբլու արժեզրկումն, ըստ էության, շատ մեծ վնասներ չի կարող պատճառել: Համենայն դեպս, ՌԴ-ից էլ հնչում են հայտարարություններ, որ բյուջետային իմաստով դա այդքան մեծ վնասներ չի պատճառում: Բայց երկարաժամկետ առումով, իհարկե, ՌԴ-ն լուրջ խնդիրներ է ունենալու»:

Դիտարկմանը, թե այնուամենայնիվ, պատժամիջոցների ֆոնին ռուբլու կայունացման առումով ի՞նչ կանխատեսումներ կան, տնտեսագետը նշեց. «Ռուբլին կարժեզրկվի այնքան ժամանակ, քանի դեռ նավթի գները կայուն են կամ գները բարձրանում են: Հենց ԱՄՆ-ն հայտարարեց Սիրիային հրթիռային հնարավոր հարված հասցնելու մասին, նավթի գները բարձրացան: Բնական է, որ նավթահորերի մոտ այդպիսի հնարավոր գործողություններ ծավալելը արդեն բարձրացնում է վտանգի աստիճանն ու ռիսկերի մակարդակը: Բնական է նաև, որ եթե նավթի գինը բարձրանում է, նավթ վաճառող երկրները շահում են: Այդ երկրներն իրենց բյուջեները մշակում են՝ ելնելով նավթի գների կանխատեսումներից: Հետևաբար այդ իմաստով հնարավոր է, որ առաջիկայում ևս այդ տենդենցը շարունակվի: Բայց հենց նավթի շուկայում հակառակ դրսևորումները լինեն, ՌԴ-ն ուզած չուզած պետք է միջամտի և որոշակի կայունացնի ռուբլու կուրսը, որովհետև այլ հավասար պայմաններում ներքին արտադրությունը կարող է վնասներ կրել»:

Նրա խոսքով՝ ռուբլու դեվալվացիան ձեռնտու է ՌԴ արտահանողներին. «Ոչ միայն այն արտադրություններին, որոնք նավթ և էներգակիրներ են արդյունահանում և վաճառում, այլև մյուս արտադրող-արտահանողներին: Զուգահեռ՝ ներքին շուկայի վրա աշխատող սուբյեկտներին, տնային տնտեսություններին ձեռնտու չէ, որովհետև ռուբլու արժեզրկումն անխուսափելիորեն բերելու է գնաճի, և ընդհանուր մակրոտնտեսական իրավիճակը կարող է վատթարանալ: Սա պետք է հաշվի առնել: Մեր դեպքում էլ քաղաքականություն մշակողները պետք է որոշակիորեն պահուստների մասով անվտանգության բարձիկներ ձևավորեն: Բացի այդ՝ մենք տեսնում ենք տենդենց, ըստ որի՝ դոլարն էլ է որոշակիորեն արժեզրկվում եվրոյի նկատմամբ: Այսինքն՝ պահուստները դիվերսիֆիկացնելու խնդիր կա»:

Տնտեսագետը շեշտեց, որ այդ համատեքստում պետք է հաշվի առնել նաև ոսկու հանգամանքը. «Հայաստանը ոսկի արդյունահանող ու վաճառող երկիր է, և այդ աղբյուրների հաշվին ևս կարող է դիվերսիֆիկացիա ընթանալ: Իհարկե պետք է քայլեր ձեռնարկել, որ գնաճային ազդեցություններն էական չլինեն հատկապես սոցիալապես խոցելի շերտերի համար: Այս մի քանի ամիսներին գնաճը նախորդ տարիների համեմատ բավականաչափ առաջանցիկ է: Բոլոր դեպքերում այս գործոնները կարող են գնաճային լրացուցիչ ռիսկեր ստեղծել»:

Աննա Բադալյան

"Business Process Optimization with AI" – a Course for the Senior Management of AraratBankA Protected Ecosystem thanks to Advanced Technology: Ucom and FPWC Join Forces DIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramMoody's upgrades Converse Bank's ratingsAraratBank participated in the WEPs regional experience-sharing workshopIDBank issues the 3rd, 4th and 5th tranches of bonds of 2025AraratBank: Special Rate for SWIFT Transfers up to EUR 20,000 IDBank Opens a New Branch at Homplex MallUcom Launches 5G Network in Abovyan and EjmiatsinCustomer Appreciation Day at IDBankAraratBank Joins BAFT AssociationOver AMD 12 Billion Provided by AraratBank in 2024 to Support the MSME SectorUcom’s General Director Joined the International CirculUP! Forum to Foster Circular Innovation in ArmeniaIDBank Representative Joins the Editorial Board of Trade Finance GlobalDIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramHow to Protect Your Bank Card Data Ucom Subscribers can Benefit from 5G Network in More than 40 Countries Ameriabank's MyInvest Platform Gains Direct Access to AMXTrader Trading SystemWith Support of Ucom New EdPad Educational Tablet Piloted in Armenia AraratBank holds Annual General Meeting of Shareholders IDBank and Henley & Partners Successfully Held the “Invest Beyond Borders: Global Mobility & Private Banking” Event in YerevanMoody's upgrades long-term deposit ratings of Unibank to B1, outlook stableKapan International Music Festival to Take Place Third Time, Welcomes World-Class Artists and Debuts in Armenia Ucom Launches Special Promotion for Armenian Football Fans Ahead of FIFA Club World Cup 2025Idram is now available on TemuConverse Bank Partners with IFC to Boost Trade Finance Capabilities Side by Side: IDBank Launches New Program for women forcibly displaced from ArtsakhWatch Euromedia 24 TV’s 24-hour broadcast on Ucom channel 289 and OVIO (Rostelecom) channel 46How to Enjoy Summer to the FullestUcom Launches 5G Network in Yerevan, Introducing Armenia’s Largest 5G Coverage Health Fund for Children of Armenia is the Beneficiary of "The Power of One Dram" Program in JuneTeam Group, NVIDIA, and Firebird Announce a $500 Million Megaproject to Build a Regional AI Supercomputing Hub "Plain and Simple": Financial Literacy with AraratBankAmeriabank joins TOON EXPO to be held first time in MoscowIdram Participates in Panel Discussion on E-Commerce Development CooperationThe Power of One Dram Concludes Another Program with the 4090 FoundationArmenian alcoholic beverage producers appeal to international organizations to stop Georgia's blockade Ucom Offers New Affordable Bundle for Subscribers Traveling This Summer IDBank and Idram Team Visited the Heroes Rehabilitation CityChildren’s Day with Events and Discounts: Idram JuniorUcom and Impact Hub Yerevan Announce 2025 Fellowship Cohort Driving Armenia’s Circular Economy Transition AraratBank supported the “What? Where? When?” intellectual charity quiz IDBank at Cashless Forum Uzbekistan 2025: Building the Future of Customer-Centric Banking Unibank Sponsors the “Yerevan Dialogue” International ForumUnibank’s “Haghtanak” branch serves clients from 9:30 am to 7:30 pmAraratBank: Supporting the Creation of Wonder Kid Academy's Astronomical LaboratoryThird Annual “Mini Whoop Drone Racing 2025” International Competition Held with Ucom’s Support SoftConstruct Ranked 1st in Income Tax Contributions in Armenia in Q1 2025 IDBank is now in Kapan: Opening of a new branch Unibank launches “become a millionaire” promotion