Երևան, 10.Հուլիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ներդրումային ծրագրերը կարող են սառեցվել կամ նվազել. ռուբլու արժեզրկման ազդեցությունը՝ ՀՀ-ի վրա

ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

Վաշինգտոնն ապրիլի 6-ին հայտարարեց  Ռուսաստանի Դաշնության դեմ կիրառվող պատժամիջոցներիցանկն ընդլայնելու մասին: Պատժամիջոցների ցուցակում ներառվեցին 38 ռուսգործարարներ, պաշտոնատարանձինք և ընկերություններ: Այս ֆոնին ռուբլու կտրուկ արժեզրկում գրանցվեց:

Տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանի հետ զրույցում փորձեցինք հասկանալ՝ ռուբլու տատանումներն ի՞նչ ազեցություն կունենան Հայաստանի վրա:

Ատոմ Մարգարյանի խոսքով՝ ազդեցությունների շրջանակը մեծ է:

«Այդ փորձը կա: Ընդհանրապես, երբ ռուբլին արժեզրկվում է, և այդ գործընթացը երկարաժամկետ է լինում, բնականաբար, դեպի ՀՀ մասնավոր տրանֆերտները նվազում և կրճատվում են: Հանգամանքը մի քանի ամիս անց կարող է իր ազդեցություններն ունենալ: Երկրորդը՝ ռուսական շուկան սեղմվում է: Այս դեպքում բնական է, որ պահանջարկը նվազում է, և ռուսական շուկայում աշխատողները, ինչպես նաև այստեղ արտադրող և ՌԴ արտահանող գործարարները կորուստներ են կրելու: Բացի նշվածներից, կարող են նաև սառեցվել կամ նվազել ներդրումային ծրագրերը»,- Past.am-ի հետ զրույցում նշեց տնտեսագետը:

Նրա խոսքով՝ հիմնական ազդեցությունները վերոնշյալներն են. «Բացի այդ՝ մեր հայրենակիցները, ովքեր ՌԴ-ում աշխատանք ունեն, խնդիրներ են ունենալու: Համենայն դեպս, 2015-2016թթ. զարգացումներն այդպիսինն էին: Մեր հայրենակիցները վերադառնում են Հայաստան, ինչը հարված է այն ընտանիքներին, որոնց եկամուտների աղբյուրը կամ եկամուտների մի մասը ռուսական շուկան է: Սրանք այն ազդեցություններն են, որոնք հայաստանյան տնտեսության վրա ևս իրենց ազդեցությունն են թողնելու: Բազմաթիվ այլ ոլորտներ ևս կապակցված են: Օրինակ՝ ռազմարդյունաբերության ոլորտը, որը սկսել է շնչել, ինչպես նաև տեքստիլ և թեթև արդյունաբերության ոլորտները, որոնց դեպքում վերջին շրջանում բավականին աշխուժություն կա: Մեր գործարարները հիմնականում աշխատում են ռուսական շուկայի վրա և նրանք, բնականաբար, կորուստներ են կրելու»:

Ատոմ Մարգարյանը շեշտեց՝ ՌԴ-ն նավթ արդյունահանող ու վաճառող երկիր է. «Քանի դեռ նավթի գները կայուն են կամ աճում են, ռուբլու արժեզրկումն, ըստ էության, շատ մեծ վնասներ չի կարող պատճառել: Համենայն դեպս, ՌԴ-ից էլ հնչում են հայտարարություններ, որ բյուջետային իմաստով դա այդքան մեծ վնասներ չի պատճառում: Բայց երկարաժամկետ առումով, իհարկե, ՌԴ-ն լուրջ խնդիրներ է ունենալու»:

Դիտարկմանը, թե այնուամենայնիվ, պատժամիջոցների ֆոնին ռուբլու կայունացման առումով ի՞նչ կանխատեսումներ կան, տնտեսագետը նշեց. «Ռուբլին կարժեզրկվի այնքան ժամանակ, քանի դեռ նավթի գները կայուն են կամ գները բարձրանում են: Հենց ԱՄՆ-ն հայտարարեց Սիրիային հրթիռային հնարավոր հարված հասցնելու մասին, նավթի գները բարձրացան: Բնական է, որ նավթահորերի մոտ այդպիսի հնարավոր գործողություններ ծավալելը արդեն բարձրացնում է վտանգի աստիճանն ու ռիսկերի մակարդակը: Բնական է նաև, որ եթե նավթի գինը բարձրանում է, նավթ վաճառող երկրները շահում են: Այդ երկրներն իրենց բյուջեները մշակում են՝ ելնելով նավթի գների կանխատեսումներից: Հետևաբար այդ իմաստով հնարավոր է, որ առաջիկայում ևս այդ տենդենցը շարունակվի: Բայց հենց նավթի շուկայում հակառակ դրսևորումները լինեն, ՌԴ-ն ուզած չուզած պետք է միջամտի և որոշակի կայունացնի ռուբլու կուրսը, որովհետև այլ հավասար պայմաններում ներքին արտադրությունը կարող է վնասներ կրել»:

Նրա խոսքով՝ ռուբլու դեվալվացիան ձեռնտու է ՌԴ արտահանողներին. «Ոչ միայն այն արտադրություններին, որոնք նավթ և էներգակիրներ են արդյունահանում և վաճառում, այլև մյուս արտադրող-արտահանողներին: Զուգահեռ՝ ներքին շուկայի վրա աշխատող սուբյեկտներին, տնային տնտեսություններին ձեռնտու չէ, որովհետև ռուբլու արժեզրկումն անխուսափելիորեն բերելու է գնաճի, և ընդհանուր մակրոտնտեսական իրավիճակը կարող է վատթարանալ: Սա պետք է հաշվի առնել: Մեր դեպքում էլ քաղաքականություն մշակողները պետք է որոշակիորեն պահուստների մասով անվտանգության բարձիկներ ձևավորեն: Բացի այդ՝ մենք տեսնում ենք տենդենց, ըստ որի՝ դոլարն էլ է որոշակիորեն արժեզրկվում եվրոյի նկատմամբ: Այսինքն՝ պահուստները դիվերսիֆիկացնելու խնդիր կա»:

Տնտեսագետը շեշտեց, որ այդ համատեքստում պետք է հաշվի առնել նաև ոսկու հանգամանքը. «Հայաստանը ոսկի արդյունահանող ու վաճառող երկիր է, և այդ աղբյուրների հաշվին ևս կարող է դիվերսիֆիկացիա ընթանալ: Իհարկե պետք է քայլեր ձեռնարկել, որ գնաճային ազդեցություններն էական չլինեն հատկապես սոցիալապես խոցելի շերտերի համար: Այս մի քանի ամիսներին գնաճը նախորդ տարիների համեմատ բավականաչափ առաջանցիկ է: Բոլոր դեպքերում այս գործոնները կարող են գնաճային լրացուցիչ ռիսկեր ստեղծել»:

Աննա Բադալյան

«Բիզնես գործընթացների օպտիմիզացիա AI-ով» դասընթաց՝ ԱրարատԲանկի ղեկավար անձնակազմի համար Թամարա Ստեփանյանի «Արտոյի երկիրը» ֆիլմով կբացվի Լոկառնոյի 78-րդ կինոփառատոնը՝ 8,000 հանդիսատեսի ներկայությամբ Մնացական Սաֆարյանը հայ ժողովրդի անունից Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության սկզբունքը ոտնահարող հայտարարությամբ է հանդես եկել. Մենուա ՍողոմոնյանՓաշինյանը, նրա կինն ու կուսակիցները խախտել են Քրեական օրենսգիրքը. Արամ Պետրոսյան Հայտնի է՝ որ հասցեներում ջուր չի լինի Պրեմիերա. Սիլվա Հակոբյան-«Աշխարհս» Ինչպե՞ս է զորավարժադաշտում վիրավnրված զիվորների առողջական վիճակը ՆԳՆ-ն զգուշացնում է․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Շրջանառության հարկի հաշվիչ՝ ՊԵԿ պաշտոնական կայքէջում Հայկական կողմում լռություն է. սա բազմիցս խաղարկված սցենար է, որի հետևանքով դաշտում գերակա են դառնում ադրբեջանական կողմի թեզերը. ադրբեջանագետ Սամվել Կարապետյանի և Բագրատ Սրբազանի ուշագրավ մարտավարությունը Իշխանությունը վերացնում է դիմադրության օջախները Փաշինյանը մտադիր է փակել ռուսական ԶԼՄ-ները Հայաստանում ՍԴ-ն գրեթե լիովին անցավ Փաշինյանի ձեռքը Ինչ է քննարկվել․ նոր տեղեկություններ՝ Փաշինյան-Ալիև հանդիպումից «Ստեղս հասավ»․ Փաշինյանի ժեստը՝ Ալիևի հետ հանդիպումից դուրս գալուց հետո Շուտով Փաշինյանը կսկսի պատմել, թե ինչ հրաշք բան է միջանցքը, թե ինչ անպետք, դարն ապրած բան է ինքնիշխանությունը. Մենուա ՍողոմոնյանՓաշինյանն աղաղակող հանցանքներ է գործում ընդդեմ Հայոց եկեղեցու. Ավետիք Չալաբյան Սկզբունքների պահպանման դեպքում Հայաստանը դեմ չէ Սյունիքի ճանապարհի արտապատվիրակմանը. ԱԳ փոխնախարար Երեկվա որոշումը փաստացի ոչ թե պարզապես աշխատանքից մի քանի հոգու ազատման, այլ` ուսանողական կյանքի ապաազգայնացման մասին էր. Էդուարդ ԳալստյանՋերմաստիճանը 6-9 աստիճանով կբարձրանա Աբու Դաբիում Փաշինյանի և Ալիևի միջև բանակցություններն ավարտվել են Ինչո՞ւ է Նիկոլը նեղվում այս կարգախոսից. միգուցե Էրդողանն է վերջին հանդիպման ժամանակ հանձնարարել, որպեսզի այս թեման միանգամից փակվի. Արմեն Հովասափյան Իտալական խոհանոցի անբաժան բաղադրիչներից մեկը՝ պարչետտա. «Փաստ»ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (10 ՀՈՒԼԻՍԻ). Առաջին անգամ սուլիչ է օգտագործվել ֆուտբոլային խաղի ժամանակ. «Փաստ»Արդյունաբերական ոլորտի խնդիրների խորքային արմատները. «Փաստ»Համայն աշխարհին ցույց տվեց, որ Հայաստանում ներդրում կատարելու դեպքում, ցանկացած պահի, կառավարության ղեկավարի ցուցումով, կարող են ունեզրկվել. Նաիրի Սարգսյան Նպատակն է Հայաստանն ամբողջությամբ ենթարկել արևմտյան ինստիտուտներին և զրկել պետությունը անկախության մնացորդներից. «Փաստ»«Մամա ջան 21» ՍՊԸ-ի գործունեությունը կասեցվել է Հրապարակվել է ՀՀ օրհներգի նոր տարբերակը Ռուսաստանը կրկին զանգվածային հարվածներ է հասցրել Կիևին. կան զոհեր և վիրավորներ Ի՞նչ դեր է ուզում ստանձնել ԱՄՆ-ն, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքում». «Փաստ»Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը հայտարարում է բաց աճուրդ «դասական» փուլերով «Մա՛մ, կարծես երկիրն ու երկինքն այստեղ իրար միանան, չես պատկերացնում, թե ինչ տեսակի երկիր է Արցախը». գնդացրորդ Խաչատուր Միքայելյանն անմահացել է հոկտեմբերի 1-ին. «Փաստ»Մեզ ստիպում են սաբոտաժ անել Հայաստանի դեմ. Աննա ԿոստանյանԱյն մասին, թե ինչ է սպասում Նիկոլ Փաշինյանին Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու վրա անձնապես գրոհելու դեպքում․ Ավետիք Չալաբյան Գազ չի լինելու մինչեւ երեկո․ հասցեներ «Մարդ, որը հայկական Արցախը տվեց թշնամուն ու դա «մարսեց», ընդունակ է ամեն ինչի». «Փաստ»Մեզ պետք են կիրթ, բանիմաց, երիտասարդ քաղաքական գործիչներ. քաղաքացի Պաշտպանված էկոհամակարգ՝ բարձր տեխնոլոգիաների շնորհիվ. FPWC-ն և Ucom-ը միավորում են ուժերը Թրքահաճո վարչախումբը բոլոր ուղղություններով հուսահատ քայլեր է ձեռնարկում, փորձելով հնարավորն ու անհնարինն անել՝ փրկելու սեփական խորտակվող նավը. Ա. ՉալաբյանՋուր չի լինելու․ որ հասցեներում Աբու Դաբիում մեկնարկել է Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը Կառավարման փողոցային մակարդակն ու պետական ինստիտուտների լեգիտիմության կորուստը. «Փաստ»Ձերբակալել են Գեղամ Մանուկյանի որդուն Հայաստանյան կառավարչի ու Ալիևի պատվիրակությունների հադիպմանը հատկապես աչք ծակող էր ԱԽ քարտուղարի ժպտերես դեմքը, ով հայրենի Մարտունին բարեհաջող ադրբեջանցիներին հանձնելուց հետո ինքնագոհ վայելում է «վաստակած» պաշտոնը. Տիգրան Աբրահամյան «Գիշերվա կեսին զանգերից, նամակներից փոթորկվեցի՝ արշավ են նախաձեռնելու Մայր Աթոռի դեմ».Հայր Ասողիկ «Կապկպված են նույն շղթայով». ինչո՞ւ է Նիկոլ Փաշինյանը վերից վար «փչացնում» իր թիմին. «Փաստ»Առաջարկվում է պարտադիր զինվորական ծառայության ժամանակահատվածը հաշվարկել որպես հանրային ծառայության ստաժ. «Փաստ»Տարադրամի փոխարժեքները հուլիսի 10-ին