Երևան, 19.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Վիշապքարերը բացառիկ են մեր լեռնաշխարհի համար. հայ հնագետների վերջին բացահայտումները (լուսանկարներ)

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Այսօր Հնագիտության և ագգագրության ինստիտուտի տնօրեն Պավել Ավետիսյանը լրագրողներին պատմել է հայ հնագետների վերջին շրջանի կարևորագույն ուսումնասիրությունների և տպավորիչ արդյունքների մասին, - հայտնում է Past.am-ը:

Պավել Ավետիսյանը կարևորեց Արագածի գագաթամերձ մասում՝ Տիրին կատարի տարածքում, վիշապքարերի ուսումնասիրությունը: Ըստ նրա՝ վիշապքարերը հայկական լեռնաշխարհի մոնումենտալ քանդակագործության ամենահին նմուշներն են: Դրանք բացառիկ են մեր լեռնաշխարհի համար և չեն հանդիպում այլ վայրերում: «Եթե դրանք կարողանանք ի մի բերել, ամենայն հավանականությամբ, բրոնզե դարաշրջանի մասին մեր նախնիների պատկերացումների համակարգի մեջ մի նոր էջ կբացվի»,- ընդգծեց մասնագետը:

Հնագետներն ուսումնասիրել են նաև Արագածի փեշերին հայտնաբերված դարան-որսատեղիները՝ որոգայթները: Հնագետն ասաց, որ դրանք հիմնականում հանդիպել են Սիրիայի, Պաղեստինի, Իսրայելի, Սինայի թերակղզու տարածքում: Նա նշեց, որ վերլուծելով օդից արված նկարահանումները՝ հնագետները եկել են եզրահանգման՝ այդ կառույցներն օգտագործվել են կենդանիների որսի և ընտելացման համար: Բանախոսը նաև հավելեց, որ այդ դարանների բոլոր տեսակները կան Արագածի փեշերին և դրանց քանակը հասնում է 100-ի:

Պավել Ավետիսյանը հատկապես կարևորեց այն հանգամաննքը, որ դրանք ողջ առաջավոր Ասիայի հին ժամանակների հասարակություններիզ, քաղաքակրթությունների ձևավորման, սաղմնավորման ժամանակների մասին բացառիկ տվյալներ տվող հուշարձաններ են: Այս բոլոր գտածոները եզակի են: Դրանց մասին տեղեկատվությունն ու պետության կողմից ճիշտ աշխատանքը կարող են զբոսաշրջության համար խթան հանդիսանալ:

Past.am-ի հարցին՝ պետությունն ու մշակույթի նախարարությունը բավարա՞ր ուշադրություն են դարձնում այս հարցերին, Հնագիտության և ագգագրության ինստիտուտի տնօրենը պատասխանեց, որ 2007 թվականից իրենք մեծ գումարներ են ստանում իրենց աշխատանքները կատարելու համար: «Դրա շնորհիվ կարողանում ենք պեղումներ իրականացնել: Խնդիր ունենք՝ ինստիտուտի շենքային պայմանները հարմար չեն լաբորատոր հետազոտություններ անելուն»,- ասաց նա:

Մեր մեկ այլ հարցին՝ որքա՞ն են ինստիտուտի աշխատակիցների աշխատավարձերը, պարոն Ավետիսյանը պատասխանեց՝ «ողբալի»: «Դոկտորի աստիճան ունեցող բաժնի վարիչը ստանում է մոտ 120.000 դրամ, բայց նաև շատերը համատեղում են իրենց աշխատանքը և դասախոսությունը»,- հավելեց բանախոսը:

Past.am-ն ընթերցողներին է ներկայացնում հնագետների պեղումներից արված լուսանկարներ, որոնք մեզ տրամադրել է Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրեն Պավել Ավետիսյանը:

 

Լևոն Փանոսյան

 
Երեք երեխաների հայրը հանկարծամահ է եղել կոկորդի ցավիցԱրտակ Սրբազան, ինքնամխիթարանքով մի զբաղվիր, քանի որ քո գործած հանցանքն աններելի է․Դավիթ Սարգսյան ԵԶԲ-ն նախատեսում է 2026 թվականին Հայաստանում ներդրումների ծավալը հասցնել 500 մլն դոլարիՀայաստանում մշակույթը զարգանում է խիստ անհավասար․ Մենուա ՍողոմոնյանԿոնվերս Բանկի և Visa-ի արշավի հաղթողներին են հանձնվել մրցանակները (տեսանյութ) Նախ, ուզում եմ ներողություն խնդրել ձեզանից․ ՊուտինՓաշինյանը՝ հանուն մի օլիգարխի շահերի Փաշինյանի թափանցիկ ակնարկները երկաթուղու զավթման մասին Հասարակական առողջացման պրոցեսը. նոր իրականությունՏարեցներին դարձրել են փորձադաշտ՝ ավելացնելով սթրեսն ու անորոշությունը․ Ցոլակ ԱկոպյանՔաղաքի կենտրոնից փորձել են 11-ամյա աղջկա առևանգելՉինաստանում արևային էլեկտրակայանը «արթնացրել է» անապատըՀայաստանի բուհերը՝ համաշխարհային քարտեզից դուրս․ Ատոմ ՄխիթարյանԻնչո՞ւ են ազատվում Շիրակի մարզպետիցՌուբեն, իրականում դու և քո թիմակիցները հովանավորում եք ռազմական հանցագործ թշնամու բանակը․ Մարուքյան Ucom-ի աջակցությամբ «Արևորդի» ՀԿ-ն իրականացնում է «Խելացի թռչնադիտարկում» կրթական ծրագիրը Հովնան Սրբազան, բա որ Արցախի տեսիլքը չես ուզում կորցնել, ի՞նչ գործ ունես արցախուրացի և հայրենուրացի «սրտի եպիսկոպոսապետի» պաշտոնում. Դավիթ ՍարգսյանԻ՞նչ հանգամանքներում է 97 համարի ավտոբուսը հայտնվել ձորում Աղքատության հաղթահարումը պետք է լինի գերակա նպատակ․ Ավետիք ՔերոբյանԱնուշավան Սրբազան, լսիր այս խոսքերդ, հիշիր ասածներդ, ու զզվիր ինքդ քեզնից. Դավիթ ՍարգսյանՀայտնի են «Նոայի» հավանական մրցակիցները և խաղերի օրերը Բա քե՞զ դրսից ու ներսից ինչքան գումար են տվել Հայրապետին, եկեղեցին ու հայրենիքդ ուրանալու համար, տիրադա´վ․ Դավիթ ՍարգսյանԳևորգ Սրբազան, վեց ամիս առաջ սրտապատառ գոռգոռում էիր Մայր Աթոռի պատերի տակ. Դավիթ ՍարգսյանԶինված բանդա թե՞ ԱԱԾ, ո՞վ պետք է պատասխան տա․ ՄարուքյանՄարզին քաջատեղյակ, բնակիչների հոգսերը կիսող Կարապետյաններն անտարբեր չմնացին խնդրինԱյն մասին, թե ինչու ձախողված քաղաքական գաճաճը որևէ իրավունք չունի խոսել հայոց արքաների անունից. ՉալաբյանԳործող իշխանության գրոհը եկեղեցու դեմ՝ որպես համակարգված ծրագրի մասԵկեղեցուց հետո՝ պետությունը. ո՞րն է հաջորդ թիրախըԻ տարբերություն գործող ռեժիմի` ատելnւթյան և բախnւմներ հրահրող խոսույթի, Կաթողիկոսի խոսքը կառուցված էր հայրենիքի շուրջ համախմբվածության, հանդուրժողականության և սիրո մթնոլորտի վրա․ Աբրահամյան Եկեղեցու դեմ գրոհը որպես աշխարհաքաղաքական գործարքՌուբլին թանկացել է․ տարադրամն՝ այսօրԲժիշկներն այս պահի դրությամբ արել են առավելագույնը․ Տեր Վրթանեսի համար որոշիչ են մոտակա 72 ժամերը․ Հայր Զաքարիա Ի՞նչ եղանակ է սպասվում դեկտեմբերի 19-ից 23-ինՄանուկների աղոթքԻնչ իրավիճակ է լարսում Լուկաշենկոն խոսել է Լիտվայի հետ հնարավոր պատերազմի մասին Քարակերտ գյուղի բնակիչը հողամասում թմրամիջոց էր պահում․ ՆԳՆ Dior-ի նոր կինը՝ pre-fall 2026 հավաքածուում. Զուսպ, գիտակցված և անթերի նրբագեղ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ է սահմանել Իրանի հետ կապված 29 նավի և ընկերությունների նկատմամբՄիացյալ Նահանգներն այժմ առաջարկում է նվաստացուցիչ պայմաններ՝ բանակցությունները շարունակելու համար, որոնք իրանը պատրաստ չէ ընդունել․ ՓեզեշքիանՀյուսիսային Կարոլինայի օդանավակայանում բիզնես ինքնաթիռը վայրէջքի ժամանակ վթարի է ենթարկվել. խոշոր հրդեհ է բռնկվելԻսրայելը և Գերմանիան 3,1 միլիարդ դոլարի պայմանագիր են ստորագրել ՝ Arrow-3 ՀՕՊ համակարգն ընդլայնելու համար«Բարսելոնան» մտադիր է երկարաձգել համագործակցությունը թիմի գլխավոր մարզիչ Հանսի Ֆլիկի հետԱրարատի մարզում «ՎԱԶ 2106»-ը մխրճվել է կայանված «ՊԱԶ» ավտոբուսի մեջ․ կան վիրшվորներՄիացյալ Նահանգները, Հունգարիան, Սլովակիան և մի շարք այլ երկրներ չեն աջակցի Ուկրաինայի անդամակցությանը ՆԱՏՕ-ին․ ՌյուտեԱխուրյանում հրդեհ է բռնկվել «Volkswagen»-ում 2025-ի 3-րդ եռամսյակում տրամադրվել է օտարերկրյա պետություններում ՀՀ քաղաքացու վավերական 465 անձնագիրԹաիլանդը և Կամբոջան հրադադարի պատրաստակամություն են հայտնել. Չինաստանի ԱԳՆԵՄ-ն համաձայնել է ուսումնասիրել սառեցված ռուսական ակտիվների հաշվին Ուկրաինային ֆինանսավորելու տարբերակըԹեժ իրավիճակ Վեհարանի բակում