Երևան, 29.Հունիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Վայրենիները. երեխաներ, որոնց մեծացրել են գայլերը

ԼԱՅՖ

Օքսանա Մալայա, Ուկրաինա, 1991

Գեղեցիկ և միևնույն ժամանակ մտահոգիչ Ջուլիա Ֆուլլերտոն-Բաթթենսի նոր ֆոտոշարքը հեքիաթային է և բեմադրված, սակայն դրանց հետևում թաքնված պատմությունները, ցավոք, իրական են:

«Գոյություն ունի 2 սցենար. Մեկը այն է, երբ երեխան հայտնվում է անտառում և մեծանում այնտեղ, իսկ մյուսնայն է, երբ երեխան մեծանում է տանը, սակայն այնքան արհարմարված և հալածված է, որ իրեն ավելի լավ է զգում կենդանիների շրջապատում, քան մարդկանց»,- պատմում է լուսանկարիչը: Լուսանկարում պատկերված է ուկրաինուհի Օքսանա Մալայան:

Ֆուլլերտոն-Բաթթենի խոսքով՝ Օքսանային գտել են շների հետ ապրելիս 1991 թվականին: Նա ութ տարեկան էր և արդեն վեց տարի էր, ինչ ապրում էր շների հետ: Նրա ծնողները հարբեցողներ էին և մի գիշեր նրան պարզապես թողել էին դրսում: Տաք տեղ գտնելու հույսով 3-ամյա փոքրիկը մտել է ֆերմայի շների բունը, ինչն էլ փրկել է նրա կյանքը: Նա վազում էր շների պես, լեզուն դուրս հանած, բաց բերանով և հաչում էր: Մարդկանց հետ շփում չունենալու պատճառով նա միայն գիտեր «այո» և «ոչ» բառերը: Օքսանան հիմա ապրում է Օդեսայի կլինիկայում, աշխատում է հիվանդանոցի ֆերմայի կենդանիների հետ:

Shamdeo, India, 1972 (Credit: Credit: Julia Fullerton-Batten)

Շամդեո, Հնդկաստան, 1972

«Սա ամենևին էլ Տարզանի պատմությունը չէ»,- ասում էր Ֆուլերտոն-Բաթթենը: «Երեխաները ստիպված էին կռվել կենդանիների հետ սննդի համար. նրանք պետք է սովորեին գոյատևել: Երբ ես կարդացի նրանց պատմությունները, շոկի մեջ էի և սարսափած»,- ասում է նա:

Նրա՝ «Վայրի երեխաներ» կոչվող ծրագրում կա 15 դեպք և բեմադրված լուսանկարներ:
Այս մեկը ներկայացնում է Շամդեոյին, մի տղա, ում գտել էին 1972 թվականին Հնդկաստանում: Նա մոտավորապես չորս տարեկան էր: «Նա խաղում էր գայլերի ձագերի հետ: Նրա մաշկը շատ մուգ էր, ուներ սուր ատամներ, երկար եղունգներ, խճճված մազեր և կոշտ ափեր, արմունկներ և ծնկներ»: Նա երբեք չի խոսել, սակայն կարողացել է ժեստերի լեզվով մի քանի նշան ցույց տալ: Նա մահացել է 1985 թվականին:

Madina, Russia, 2013 (Credit: Credit: Julia Fullerton-Batten)

Մադինա, Ռուսաստան, 2013

Ըստ Ֆուլլերտոն-Բաթթենի` Մադինան ապրում էր շների հետ իր ծնված օրից մինչև 3 տարեկան դառնալը: Նա ուտում էր շների հետ, խաղում նրանց հետ, քնում նրանց հետ, երբ ձմռանը ցուրտ էր լինում: Երբ սոցիալական աշխատողները գտան նրան 2013 թվականին, նա մերկ էր, նման էր չորքոտանի կենդանու և շան նման վնգստում էր: Մադինայի հայրը լքել էր նրան իր ծննդից հետո, իսկ 23-ամյա մայրը հարբեցող էր: Նա հաճախ էր անգիտակցության աստիճան հարբած լինում և անտեսում փոքրիկին՝ նրան թողնելով գետնին՝շների հետ պառկած:» Մադինային վերցրեցին խնամքի տակ: Բժիշկները ստուգեցին փոքրիկին, և, չնայած նրա ապրած «անմարդկային» կյանքին, երեխայի և՛ հոգեկան, և՛ ֆիզիկական վիճակը կարգին էր:

Sujit Kumar, Fiji, 1978 (Credit: Credit: Julia Fullerton-Batten)

Սուջիթ Կումար, Ֆիջի, 1978

«Սուջիթը ութ տարեկան էր, երբ նրան գտան հավաբնում՝ ձեռքերը նրանց նման թափահարելիս»,- պատմում է Ֆուլլերտոն-Բաթթենը:

«Նա փորում էր իր ուտելիքը, կռանում աթոռի վրա, իբր՝ թառել է: Նրա ծնողները փակել էին նրան հավաբնում: Նրա մայրն ինքնասպանություն էր գործել, իսկ հորը սպանել էին: Նրա պապը իր վրա է վերցնում երեխային պահելու պատասխանատվությունը, սակայն նա նույնպես երեխային պահում էր հավաբնում»:

Երեխաների համար մարդկային կյանքին հարմարվելը կարող է այնքան դժվար լինել, որքան կենդանական կյանքին և մարդկանցից հեռու ապրելուն հարմարվելը: «Երբ նրանց գտել էին, մարդիկ ուղղակի շոկի մեջ էին: Նրանց մատերը նման էին ճանկերի, մատները չէին կարողանում նույնիսկ գդալ բռնել: Եվ հանկարծ բոլոր մարդիկ փորձում էին օգնել նրանց ճիշտ նստել և խոսել»,- պատմում է նա:

Սուջիթին հիմա խնամում է Էլիզաբեթ Քլեյթոնը, ով փրկել է երեխային ծեր պապից և տուն տվել:

Ֆուլլերտոն-Բաթթենն ասում է, որ այս վայրի երեխաներն ապացուցում են, որ շատ բան կա թաքնված մեր քաղաքակիրթ հասարակություններում. իրականում քաղաքը կարող է լինել նույնքան անհյուրընկալ, որքան անտառը:

«Ես փորձում էի այս իրական դեպքերը «շահագործելով» իրազեկել հասարակությանը, որ նման դեպքեր դեռ կան մեր հասարակության մեջ»,- պատմում է նա:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը:

«Նոան» հայտարարել է նոր ձեռքբերման մասին Իրանը մինչև հունիսի 30-ը երկարաձգել է օդային տարածքի փակումը Բելգիայի հայ համայնքը դատապարտում է ՀՀ իշխանության հարձակումը Մայր Աթոռի վրա Կարող ենք չեղարկել Իրանի նկատմամբ պատժամիջոցները, եթե Թեհրանը գնա խաղաղ ճանապարհով. Թրամփ Գազ չի լինի հուլիսի 1-ին, 2-ին, 3-ին, 4-ին և 7-ին՝ հարյուրավոր հասցեներով Արթիկի քաղաքապետի որդին դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել հողաթմբին և կողաշրջվել․ անչափահաս վիրավորը տեղափոխվել է հիվանդանոց Իսրայելի դատարանը չեղարկել է այս շաբաթ Նեթանյահուի ցուցմունքներ տալը Ռուսաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունները մտնում են համակարգային սառեցման փուլ․ Արտակ ԶաքարյանԹուրքիան կվերսկսի թռիչքները դեպի Իրան Վահագն Խաչատուրյանը մեկնում է Իսպանիա Իրանում տեղի է ունեցել ԻՀՊԿ նախկին հրամանատար Հոսեյն Սալամիի հուղարկավորման արարողությունը Գերմանիան մտադիր է ստեղծել գերմանա-իսրայելական կիբերհետազոտությունների կենտրոն և «Կիբերգմբեթ» Աջապահյանն ու Գալստանյանը նույն խցում են Մակրոնի հայտարարությունը խրախուսում է Հայաստանում ձևավորվող ավտորիտար համակարգը. Սաղաթելյան Ուշակով. ԱՄՆ-ն շարունակում է Ուկրաինային զենքի մասնակի մատակարարումը Կառավարությունն իրականացնում է հետևողական և համակարգված քայլեր՝ ամրապնդելու պարենային անվտանգությունը. Պապոյան Ջերմաստիճանը կնվազի ևս 2-5 աստիճանով. սպասվում են անձրև, ամպրոպ, կարկուտ Կրեմլում գնահատել են Պուտինի և Էրդողանի հանդիպման հնարավորությունը ՀՀ-ն դիտարկում է Հնդկաստանից Су-30МКИ կործանիչներ գնելու հնարավորությունը Վճարման ո՞ր մեթոդներն են հասանելի արտասահմանում՝ ռուսների համար Հայտնեցի Ֆրանսիայի համերաշխությունն՝ ի պատասխան Հայաստանի ժողովրդավարությունն ապակայունացնելու փորձերի. Մակրոն Անթալիայի պատմական թաղամասում խոշոր հրդեհ է բռնկվել (տեսանյութ) Վեհափառի տնօրինությամբ Տաճարում և եկեղեցիներում կմատուցվի Պատարագ գերյալների ազատության համար Երևանում «Kia»-ն պшյթել և հրդեհվել է Մայր Աթոռը հայտարարություն է արելՀուլիսի տոնական և ոչ աշխատանքային օրերըԻրանին մի քանի ամիս կպահանջվի ուրանի արտադրությունը վերսկսելու համար. Գրոսի Հրդեհ Սեբաստիայի փողոցում․ փրկարարները տարհանել են 10 քաղաքացու Ստեղծվել է պոլիմեր է, որը կարող է օրգանական արևային մարտկոցների արժեքը զգալիորեն նվազեցնել Կարծախում նշվել է Աշուղ Ջիվանու օրըՈտքի կանգնի՛ր, Վրաստան․ Թբիլիսիում ցույց կանցկացվիՌուս-ադրբեջանական սկանդալ․ Բաքուն չեղարկում է ՌԴ միջոցառումներն Ադրբեջանի տարածքում Զոլաքարում 65-ամյա վարորդը «Nissan»-ով վրшերթի է ենթարկել 7-ամյա հետիոտնին Կալասն անդրադարձել է իր ու ՀՀ նախագահի հանդիպմանըԻնչպե՞ս է սկսվում կարկուտը․ Հայհիդրոմետի տնօրենը հազվագյուտ տեսանյութ է հրապարակել Վերադարձել ենք 1937 թ., հակահայկական իշխանությունը ենթարկվում է թշնամու պարտադրանքին. Բագրատ ՍրբազանԻ՞նչ կարգով է փոխվում կենսաթոշակի տեսակը Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատում մեկնարկել են «Առողջության օր» միջոցառման շրջանակում անցկացվող մրցաշարերըՎթարային ջրանջատում ԵրևանումՄասիս Մելքոնյանը դատվելու է. Մենուա ՍողոմոնյանԱյն մասին, թե ինչ պետք է հաջորդի թրքահպատակների կողմից Վեհարանի գրոհին. Ավետիք ՉալաբյանՈչ ոք իրավասու չէ մոտենալու Վեհափառին կամ Սրբազաններին. Գագիկ Հովհաննիսյան Իրական հայրենիքը թուլանում է՝ կորցնելով լավագույններին, իսկ փոխարենը հզորանում են իմաստուն պետությունները. Մհեր Ավետիսյան Գիշերը ՌԴ-ն զանգվածային հարձակում է իրականացրել. կան զոհեր. Ուկրաինայի ԶՈւ Ադրբեջանական ԶԼՄ-ն Իրանի գերագույն հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեին հռչակել է Ադրբեջանի թշնամի. Արա Պողոսյան ԵՄ բարձր ներկայացուցչի հայաստանյան այցի օրակարգը հայտնի էԱրտակարգ դեպք՝ Մարալիկում. փեսայի և աներոջ վիճաբանության ժամանակ գործի է դրվել դանակ Ռուբլին թանկացել է․ փոխարժեքն՝ այսօր Երևանի Էրեբունի վարչական շրջանում գործարկվելու են էլեկտրական շչակներՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են