Երևան, 31.Հոկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Քաղցկեղը կանխել կարելի է․ բժիշկների խորհուրդներ, որոնք կարող են փրկել կյանքեր

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Քաղցկեղը մնում է 21-րդ դարի ամենածանր և տարածված հիվանդություններից մեկը։ Սակայն մասնագետները մեկ բան շեշտում են անընդհատ՝ այս հիվանդությունը միշտ չէ, որ դատավճիռ է։ Բժշկական առաջընթացը և առողջ կենսակերպը հնարավորություն են տալիս զգալիորեն նվազեցնել քաղցկեղի առաջացման վտանգը, իսկ որոշ դեպքերում՝ ամբողջությամբ կանխել այն։

 Առողջ սնունդ՝ առաջին պաշտպանական գիծը

Սննդակարգը քաղցկեղի դեմ պայքարի ամենաարդյունավետ գործիքներից է։ Բժիշկները խորհուրդ են տալիս նվազեցնել վերամշակված մսամթերքի, շաքարի և ճարպային սննդի քանակը՝ փոխարինելով դրանք բանջարեղենով, մրգերով և ամբողջական հացահատիկով։
«Մեր ամենօրյա ընտրությունները ձևավորում են մեր օրգանիզմի պաշտպանական կարողությունը», – ասում է սննդաբան Արփինե Գասպարյանը։ Նրա խոսքով՝ բջջանյութով հարուստ սնունդը նվազեցնում է հաստ աղիքի և ստամոքսի քաղցկեղի առաջացման ռիսկը։

 Ծխախոտի և ալկոհոլի հրաժարումը՝ պարզ, բայց վճռական քայլ

Համաշխարհային առողջապահական կազմակերպության (ՀԱԿ) տվյալներով՝ քաղցկեղի բոլոր դեպքերի շուրջ 30%-ը կապված է ծխախոտի օգտագործման հետ։ Ծխելը մեծացնում է ոչ միայն թոքերի, այլև բերանի խոռոչի, կոկորդի և միզապարկի քաղցկեղի վտանգը։
Ալկոհոլը նույնպես կարևոր ռիսկային գործոն է․ չափից շատ սպառումը վնասում է լյարդը և մեծացնում է կրծքագեղձի ու լյարդի քաղցկեղի հավանականությունը։

 Շարժումը օրգանիզմի բնական զենքն է

Ֆիզիկական ակտիվությունը նվազեցնում է ավելորդ քաշը, որը, իր հերթին, կապված է մի շարք քաղցկեղների զարգացման հետ։ Բժիշկները խորհուրդ են տալիս օրական առնվազն 30 րոպե քայլել, լողալ կամ կատարել թեթև մարզանք։
«Ամեն օր շարժվելը նույնքան կարևոր է, որքան առողջ սնվելը», – ընդգծում են օնկոլոգները։

Արևից պաշտպանվելը նույնպես կանխարգելում է

Մաշկի քաղցկեղի դեպքերը շարունակ աճում են ամբողջ աշխարհում։ Մասնագետները խորհուրդ են տալիս խուսափել արևի տակ երկար մնալուց, հատկապես կեսօրին, և միշտ օգտագործել արևապաշտպան քսուք SPF 30 և ավելի բարձր գործակցով։

Պարբերական զննումներ՝ կանխարգելման կարևոր պայման

Քաղցկեղի վաղ հայտնաբերումն էականորեն բարձրացնում է բուժման արդյունավետությունը։ Օրինակ՝ մոլեկուլային թեստավորումը կամ մոմոգրաֆիան կարող են հիվանդությունը բացահայտել այն փուլում, երբ դեռ լիովին բուժելի է։


Եզրակացություն․
Քաղցկեղի դեմ պայքարի ամենահզոր միջոցը սեփական առողջության նկատմամբ գիտակցված վերաբերմունքն է։ Առողջ սնունդ, շարժում, վատ սովորությունների բացառում և պարբերական բժշկական ստուգումներ — սա այն պարզ բանաձևն է, որը կարող է փրկել հազարավոր կյանքեր։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Բաքվում ավարտվել է ապօրինաբար պահվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարների դեմ դատական ֆարսը Հայաստանի առեղծվածային պատմություններն ու լեգենդները Ալիևը չի մասնակցի Երևանում կայանալիք Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթնաժողովին․ Հաջիև ՌԴ օդանավակայաններում սահմանափակումներ են մտցվել. ո՞րն է պատճառը Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա․ ի՞նչ եղանակ սպասել նոյեմբերի առաջին շաբաթը Ուկրաինան հայտնում է Ռուսաստանի գաղտնի «Օրեշնիկ» հրթիռային կայանը ոչնչացնելու մասին Ռուսաստանը մտադիր է մեծացնել Ադրբեջանի հետ սահմանին տեղակայված անցակետի թողունակությունը Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Շտապօգնության բժիշկների հերթապահ խումբը տանը հայտնաբերել է 1-ամյա տղայի մարմին Երևանի գլխավոր տոնածառի ճյուղերի ու լուսավորության փոխարինման համար կծախսվի 50 մլն դրամ. Սպուտնիկ Հայաստանի ազգային սեյսմիկ ցանցը միացել է Թվային սեյսմոգրաֆների ցանցերի միջազգային ֆեդերացիայի հարթակին Վահե Աղասյանը հռչակվել է ձյուդոյի Եվրոպայի առաջնության չեմպիոն Եվս մեկ կամուրջ երկու ժողովուրդների միջև Այսուհետ այս ձևաչափում պարբերաբար կներկայացնեմ մեր մեծ թիմի ընթացիկ գործունեությունն ու առաջիկա անելիքները․ Իվետա ՏոնոյանԱրևմուտք թե գոյություն. Մհեր Ավետիսյան Հրդեհ Փարպի գյուղում. այրվել է անասնակեր Համատարած բոյկոտ՝ եկամուտների հայտարարագրման համակարգի դեմ․ Նաիրի Սարգսյան ՀՀ պաշտպանության նախարարը չի մասնակցել ԱՊՀ մակարդակի միջոցառմանը Լուկաշենկոն ասաց, որ կարող են կիրառել «Օրեշնիկ» հրթիռային համալիրով հարված Ադրբեջանի հետ հաղորդակցությունների բացման հարցերով հանձնաժողովի անդամ է նաև Արարատ Միրզոյանի կինը Եվրոպան իր կեղծ արժեքներով մոտենում է իր վախճանին․ Շոյգու Ցմաh ազատազրկում․ դատարանը վճիռներ է կայացրել Թուրքիայի լեռնադահուկային հանգստավայրում հրդեհի պատասխանատուների համար Հայաստանի Մ-17 հավաքականը պարտվեց Ֆինլանդիայի թիմին Անհետ կորածի հարազատ Արսեն Ղուկասյանի խափանման միջոց կալանքը փոխարինվեց տնային կալանքով Մետաղական լարանում արգելափակված արջի քոթոթը տեղափոխվել է Ուրցաձորի կենսաբազմազանության ապաստարան «Օվերտոնի պատուհանը». մանիպուլյացիայի տեխնոլոգիան՝ ընդդեմ սրբություններիՓրկարարները Գետիկ գյուղում կանխել են հրդեհի տարածումը դեպի տուն Վթար Աշտարակ-Գյումրի ճանապարհին․ վիրավnր կա Վթար «Արծվի թևեր»-ի հարևանությամբ, բախվել են «Toyota» և «Opel», 5 վիրավոր կա․ Shamshyan Անհետ կորածի հարազատ Արսեն Ղուկասյանի խափանման միջոց կալանքը փոխարինվեց տնային կալանքով Կես միլիոն թոշակառու Հայաստանում դատապարտված է սովամահության. Հրայր Կամենդատյան«Ծնվել եմ Արցախում» ծրագրի շեփորահար, «Դիալոգ» կազմակերպության կրթաթոշակառու Արսեն Սաֆարյանը ելույթ ունեցավ «Արտիս Ֆուտուրա» հիմնադրամի հոբելյանական համերգին` Մոսկվայի «Ռուսական ֆիլհարմոնիա» սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ«Ձայնագրություն՝ ինչպես է ՀԾԿՀ-ն դեմ արտահայտվում հոսանքի սակագանի իջեցմանը»․ Վահե ՄակարյանՆոր արշավ Խնայողության օրվան ընդառաջ․ IDBank Հայ առաքելական եկեղեցու բնականոն գործունեությանը իշխանության մարմինների կողմից ապօրինաբար միջամտելու թեմայով` «ՀայաՔվեն» հանցանքի մասին հաղորդում ներկայացրեց ՀՀ գլխավոր դատախազությունԻ՞նչ է կատարվում դատարանի բակում․ Վալոդյա Գրիգորյանի սպանության գործով դատական նիստԱդրբեջանն ունի ամենաուժեղ դաշնակիցը միջազգային բոլոր հարթակներում պաշտպանվելու համար իր դեմ ներկայացված բոլոր մեղադրանքներից․ և դա, ըստ էության, Հայաստանն է․ Մարուքյան Անդրանիկ Գրիգորյան. «Նվիրումը մեր փիլիսոփայության անկյունաքարն է» Գորիսեցի ուսանողների համար ԶՊՄԿ-ն գրավիչ գործատու է (տեսանյութ) Քաղցկեղը կանխել կարելի է․ բժիշկների խորհուրդներ, որոնք կարող են փրկել կյանքերՎթար Աշտարակ-Գյումրի ճանապարհին․ վիրավnր կա «Մի քիչ էլ վաղվա մասին մտածիր». ինչու՞ խնայել Տավուշում ավտովթարից մաhացածն ու վիրավորն ամուսիններ են․ 4 անչափահաս երեխա ունեն Վարչախումբն իր էությամբ հակաժողովրդավար է. Մենուա Սողոմոնյան«Զանգեզուրի միջանցքի» շինարարական աշխատանքները մոտենում են ավարտին. Հաջիև Ես հեռանում եմ ավագանուց, բայց չեմ հեռանում Մասիսից. Դավիթ Համբարձումյանի ուղերձը՝ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ից Ներկայացնեմ, թե ինչպես էլեկտրաէներգիայի սակագինը բնակչության համար կարող է իջնել. Նարեկ ԿարապետյանUcom-ի գլխավոր տնօրեն Ռալֆ Յիրիկյանը ներկայացրեց ԱԲ դարաշրջանում հեռահաղորդակցության տեսլականը Նիկոլի իշխանությունը մարդկանց ավելի աղքատ է դարձրել. Դավիթ ՍարգսյանԱմիօ բանկը հրապարակում է հաճախորդների լոյալության ցուցանիշը՝ NPS-ը