Երևան, 27.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Կապանի տարածքում հայտնաբերվել է 4-5-րդ դարերի եռանավ բազիլիկ եկեղեցու հիմքեր ու սյուների խարիսխներ

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Ստեփանոս Օրբելյանի «Հայոց պատմություն» գրքում, 5-րդ դարի իրադարձությունների վերաբերյալ, հիշատակվում է. «Եվ Կապանից այստեղ եկավ հայր Հովհաննեսը, վանականներին վերցնելով գնաց գետի ափը և Տիրոջից խնդրեց վանականների կարիքների համար ձուկ շնորհել…» (էջ 118)։

Ստեփանոս Օրբելյանի հիշատակած Կապան բնակավայրը գտնվում է ներկայիս Սյունիքի մարզկենտրոն Կապան քաղաքից դեպի Քաջարան տանող ճանապարհի ձախակողմյան ոչ բարձր բլրի վրա՝ Ողջի գետի աջ ափին։ Տեղացիները տարածքն, որը այժմ ամբողջությամբ անտառապատ է, անվանում են «Տանձու լենջ»։ Այստեղ դեռևս 5-րդ դարում գոյություն է ունեցել Սյունյաց իշխանների բնակավայր-ամրոցը, որը 10-րդ դարում արդեն վերածվել էր քաղաքի՝ Սյունիքի թագավորների նստավայրի և մայրաքաղաքի։ Սյունիքի թագավորության անկումից հետո բնակավայրը կորցրել է իր նշանակությունը, լքվել և ամայացել։

ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտից հայտնում են, որ ներկայումս ինստիտուտի հնագիտական արշավախումբը տարածքում իրականացնում է պեղումներ։ Պեղումների ղեկավար, հնագետ Գագիկ Սարգսյանի տեղեկացմամբ, այստեղ որոշ ուսումնասիրություններ կատարվել էին դեռևս խորհրդային տարիներին, և հնավայրը ճանաչվել էր որպես պատմամշակութային հուշարձան։ Սակայն նման ծավալով համակարգված պեղումներ և համալիր ուսումնասիրություններ առաջին անգամ են իրականացվում։

Հուշարձանի տարածքում պահպանվել են բազմաթիվ շինությունների հիմքեր, պատեր ու ավերակներ։ Առանձնակի հետաքրքրություն է ներկայացնում թագավորական պալատը, որի տարածքում շինությունները պատկանում են տարբեր ժամանակաշրջանների։ Ավելի ուշ կառուցված շինության տակ հայտնաբերվել են վաղ շրջանի (4-5-րդ դարերի) եռանավ բազիլիկ եկեղեցու հիմքեր ու սյուների խարիսխներ։ Եկեղեցու պայտաձև խորանի եզրամասի վրա հետագայում կառուցվել է պատ։ Շինության հատակը սկզբնապես եղել է սալապատ, սակայն հետագայում մոտ 25 սմ լցանյութի վրա դրվել է նոր սալահատակ։

Եկեղեցուն հարևանությամբ բացվել է նաև քարով կառուցված մոտ 1,2 մ տրամագծով ձիթհան։ Այսպես կոչված պալատական համալիրից մոտ 30 մ հարավ պահպանվել է մեկ այլ շինության ավերակ, որը եղել է փոքր չափերի մատուռ՝ ուղղանկյուն խորանով։ Չնայած տարածքի ամբողջությամբ անտառապատ ու մացառապատ լինելուն, հստակ տեսանելի է, որ բնակավայր-ամրոցատեղին ամբողջությամբ պարսպապատ է եղել։ Որոշ հատվածներում պարիսպները կառուցված են երկշերտ։

Կառույցների արևելյան կողմում պահպանվել է նաև երբեմնի հզոր աշտարակի մի հատված՝ մոտ 4 մ բարձրությամբ, որտեղից գտնվել է ամրոցի մուտքերից մեկը։

Պեղումները շարունակվում են, և հնագետների առջև դեռևս բազմաթիվ բացահայտման ենթակա հարցեր կան։

Հրդեհ է բռնկվել «Սպայկա» ընկերության ջերմոցների պահեստային տարածքում․ ժամանել են մեծ թվով հրշեջներ Ինչո՞ւ են իշխանությունները մասնատում Սյունիքն, ու ինչո՞ւ է կորչում առողջ բանականությունըՀՀ-ն մնում է Կոսովոյի ուժերում առավել մեծ ներկայացվածություն ունեցող ՆԱՏՕ-ի անդամ չհանդիսացող երկիրը Պատժամիջոցների հետևանքով Ռուսաստանի նավթային եկամուտները նվազել են 30%-ով․ ԵՄ Պապիկյանը հանդիպել է Լոռու և Արարատի մարզերում 25-օրյա վարժական հավաքներին մասնակցող պահեստազորայինների հետ Հրդեհ Սպիտակ քաղաքում 60-ամյա տղամարդը ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքը ներկայացրել է Տավուշի բաժին Team-ից գնի՛ր Xiaomi սմարթֆոն, ստացի՛ր նաև երկրորդըԱշտարակում բախվել են ռուսական համարանիշներով «Renault»-ն ու «Opel Zafira»-ն. տnւժածները երեխաներ են Սամվել Կարապետյանը շարունակում է ամեն ամիս սեփական միջոցներից 150 մլն դրամ տրամադրել ՀԷՑ-ին. չի դադարեցնում, քանի որ ՀԷՑ-ը կգնա կործանման. Ղազինյան Մինչև ժամը 11։00-ն ջուր չի լինի Ամփոփվել է Amio Era-ի 3-րդ փուլը. կրթությունն ու հնարավորությունները մեկ հարթակում Ի՞նչ վիճակում են թունավորում ախտորոշմամբ «Գորիսի» ԲԿ տեղափոխված 17 քաղաքացիները Հայաստանը շարունակում է մնալ Կոսովոյի ուժերում առավել մեծ ներկայացվածություն ունեցող ՆԱՏՕ-ի անդամ չհանդիսացող երկիրը. ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատուն 2018-ից հետո նրանց իշխանությունը սկսեց կրթական ջարդ․ Արմեն ՀարությունյանԿապանի տարածքում հայտնաբերվել է 4-5-րդ դարերի եռանավ բազիլիկ եկեղեցու հիմքեր ու սյուների խարիսխներ Լիլիթ Մակունցը հետ է կանչվել ԱՄՆ-ում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպանի պաշտոնից Նարեկ Մկրտչյանը՝ ԱՄՆ-ում Հայաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Գազամատակարարման պլանային դադարեցում օգոստոսի 29-ին՝ Երևանի որոշ հասցեներում Արսեն Թորոսյանը նոր պաշտոն ունի Թուրքիայի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Նեթանյահուի՝ Հայոց ցեղաuպանnւթյան ճանաչման վերաբերյալ հայտարարությանը Սերժ Սարգսյանն ու Սամվել Կարապետյանը ժամանակին փրկել են ՀԷՑ-ը․ Ղազինյան Ծնողները դասագրքերի վարձավճարներից հետ կստանան 3000 դրամ. պետք է միայն եկամուտների հայտարարագիր լրացնել. նախարար Երևանի մի շարք վարչական շրջաններում փորձարկվելու են էլեկտրական շչակներ ՀԷՑ-ի ազգայնացման մասին խոսք չի գնում․ ՀԷՑ-ի տնօրենի նախկին պաշտոնակատար Արդարացնել Արցախից զրկվելը` նշանակում է արդարացնել էթնիկ զտումը. Արմեն Մանվելյան Երևանում «Honda»-ում պայթյnւն է տեղի ունեցել. կա վիրավnր Մոռացման և ուրացման գնով խաղաղություն մեզ պետք չէ´. Անահիտ Ղազարյան Սերգեյը 44-օրյա պատերազմի մասնակից էրՀՀ կառավարությունը ՀԷՑ-ի գործում ձևական «մի կողմ է քաշվել». Ղազինյան Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում օգոստոսի 26-27-ը Թուրքական Hürriyet-ն այցելել է Նախիջևանի Քոթամ գյուղ, պատրաստել ռեպորտաժ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքի» մասինՆոր մանրամասներ՝ քաղաքացիների թունավորման դեպքից «ՀԷՑ-ը գլխատում են, մինչև հիմա 45-50 աշխատակից են հեռացրել»․ Ղազինյան Անհրաժեշտ է Ուկրաինայի կողմից փոխադարձություն. Պեսկովը՝ ՌԴ-Ուկրաինա բանակցությունների հաջորդ փուլի մասին ՀՀ կառավարությունը ՀԷՑ-ի գործում ձևական «մի կողմ է քաշվել», իսկ պատասխանատվությունը ընկած է ՀԾԿՀ-ի ուսերին․ Ղազինյան Հայտնի է՝ ով է Քոբուլեթիում ջրահեղձ եղած հայ երիտասարդը Աֆրիկան ռեկորդային ծավալով արևային վահանակներ է գնել Չինաստանից Կադրեր, թե ինչպես են փրկում Սև ծովում ջրաhեղձ եղած հայ տղայի նշանածին (տեսանյութ)Քամու ուժգնացում, բարձր կարգի հրդեհավտանգ իրավիճակ․ ինչ եղանակ կլինի ՔՊ-ում դժգոհ են ներկուսակցական խնդիրներից Մինչև հայաստանյան ռեժիմը մտածում է բանակում ծառայության ժամկետների կրճատման ուղղությամբ, Ադրբեջանը` Թուրքիայի գործուն մասնակցությամբ, մեծացնում է իր ռազմական պոտենցիալը․ Աբրահամյան Վաշինգտոնից հետո Ադրբեջանն անթաքույց ծաղրում է ՀՀ իշխանություններին Միջնակարգ դպրոցի տնօրենը մեղադրվում է հափշտակության համար. քրեական վարույթն ուղարկվել է դատարան Երրորդ նախագահն է Սամվել Կարապետյանին խնդրել գնել ՀԷՑ-ը 44-օրյա պատերազմի շարունակությունն Ադրբեջանին սպառնում էր շատ վտանգավոր սցենարներով․ Բայրամով Ողբերգական վթար, առնվազն 25 մարդ մաhացել է, 27-ը՝ վիրավnրվել․ Աֆղանստան Շուրջ 100 տարվա դադարից հետո, ԶՊՄԿ-ի ֆինանսավորմամբ իր հոգևոր գործունեությունը վերսկսեց Քաջարան համայնքի Փուխրուտ գյուղի Սբ. Ստեփանոս եկեղեցին Ֆասթ Բանկն ստացել է Կայունության համապատասխանության B+ վարկանիշ Քոբուլեթիում հայ երիտասարդ է ջրահեղձ եղել