Երևան, 05.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչպե՞ս են քվանտային ցանցերը բացում տարածություն-ժամանակի ուսումնասիրության ճանապարհը

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Իլինոյսի և Հարվարդի համալսարանների գիտնականները մշակել են նորարարական փորձի հայեցակարգ, որը կարող է առաջին անգամ փորձարկել քվանտային մեխանիկայի և գրավիտացիայի փոխազդեցությունը: Նրանց հետազոտությունը, որը հրապարակվել է «PRX Quantum» ամսագրում, ցույց է տալիս, որ քվանտային ինտերնետի համար ստեղծված քվանտային ցանցերը կարող են դառնալ բնության հիմնարար օրենքների ուսումնասիրման գործիք: Փորձը խոստանում է բացահայտել, թե ինչպես է քվանտային մեխանիկան աշխատում Էյնշտեյնի ընդհանուր հարաբերականության տեսությամբ կանխատեսված տարածություն-ժամանակի կորության պայմաններում:

Քվանտային ցանցեր՝ ինտերնետից մինչև ֆիզիկա

Քվանտային ցանցերը տեխնոլոգիա են, որոնք հնարավորություն են տալիս տեղեկատվություն փոխանցել քվանտային համակարգիչների միջև՝ օգտագործելով խճճված մասնիկներ: Այդպիսի մասնիկները, գտնվելով քվանտային կապի մեջ, ապահովում են տվյալների գերապահով փոխանցում և բաշխված քվանտային հաշվարկների հնարավորություններ: Սակայն նոր հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ այդ ցանցերը կարող են ավելին անել. դրանք կարող են օգնել ուսումնասիրել քվանտային ֆիզիկայի և գրավիտացիայի փոխազդեցությունը՝ ժամանակակից գիտության հիմնական առեղծվածներից մեկը:

Ինչպես նշել է հետազոտության հեղինակներից մեկը՝ Իգոր Պիկովսկին, «քվանտային ֆիզիկայի և գրավիտացիայի փոխազդեցությունը մնում է չլուծված խնդիր: Մեր առաջարկը առաջին իրական հնարավորությունն է փորձարարական կերպով ստուգելու նրանց կապը»:

Փորձի գաղափարը

Հայեցակարգի հիմքում ընկած է քվանտային ցանցով կապված ատոմային ժամացույցների օգտագործումը: Այդ ժամացույցները կարող են բերվել սուպերպոզիցիայի վիճակի, երբ դրանք միաժամանակ գտնվում են մի քանի քվանտային վիճակներում: Ըստ ընդհանուր հարաբերականության տեսության՝ ժամանակը ավելի դանդաղ է հոսում զանգվածեղ օբյեկտների մոտ, օրինակ՝ մոլորակների, տարածություն-ժամանակի կորության պատճառով: Եթե քվանտային ժամացույցները տեղակայվեն գրավիտացիոն դաշտի տարբեր կետերում, դրանք կզգան ժամանակի տարբեր «տեմպեր», ինչը կարտացոլվի նրանց քվանտային վիճակում:

Այս մոտեցումը թույլ կտա գիտնականներին գրանցել, թե ինչպես է գրավիտացիան ազդում քվանտային գործընթացների վրա: Օրինակ, եթե ցանցում խճճված մասնիկները հայտնվեն տարբեր գրավիտացիոն ուժերով տարածքներում, նրանց քվանտային հատկությունները, ինչպիսիք են խճճվածությունը կամ սուպերպոզիցիան, կարող են փոփոխվել: Սա հնարավորություն կտա ստուգել, թե արդյոք քվանտային մեխանիկայի օրենքները պահպանվում են տարածություն-ժամանակի կորության պայմաններում:

Տեխնոլոգիական հիմք

Փորձի իրականացման համար գիտնականներն առաջարկում են օգտագործել առաջադեմ քվանտային տեխնոլոգիաներ, ներառյալ՝

  • Քվանտային տելեպորտացիա. քվանտային տեղեկատվության փոխանցման մեթոդ ցանցի հեռավոր հանգույցների միջև:
  • Ատոմների խճճված վիճակներ. քվանտային մակարդակով կապված մասնիկների զույգերի ստեղծում՝ նրանց վիճակի փոփոխությունները չափելու համար:
  • Բարձր ճշգրտության ատոմային ժամացույցներ. սարքեր, որոնք ընդունակ են գրանցելու ժամանակի մանրագույն փոփոխությունները գրավիտացիայի ազդեցության տակ:

Այս տեխնոլոգիաներն արդեն ակտիվորեն զարգանում են քվանտային ինտերնետի համար, սակայն դրանց կիրառումը հիմնարար ֆիզիկայում կարող է դառնալ հեղափոխական քայլ:

Հետազոտության նշանակությունը

Փորձը ներուժ ունի պատասխանելու հարցին, թե արդյոք քվանտային մեխանիկայի օրենքներն աշխատում են տարածություն-ժամանակի կորության պայմաններում: «Մենք սովոր ենք համարել, որ քվանտային մեխանիկան ունիվերսալ է, — բացատրել է Պիկովսկին, — բայց մենք չունենք ուղղակի ապացույցներ դրա կիրառելիության մասին գրավիտացիոն դաշտերում: Այժմ մենք կարող ենք դա ստուգել»:

Եթե փորձը ցույց տա քվանտային համակարգերի սպասված վարքագծից շեղումներ, դա կարող է վկայել գոյություն ունեցող տեսությունների վերանայման կամ նույնիսկ նոր ֆիզիկական օրենքների գոյության մասին: Հեռանկարում դա կմոտեցնի գիտնականներին միասնական տեսության ստեղծմանը, որը կմիավորի քվանտային մեխանիկան և գրավիտացիան:

Հեռանկարներ

Փորձի իրականացման համար անհրաժեշտ կլինի քվանտային ցանցերի և բարձր ճշգրտության չափիչ տեխնոլոգիաների հետագա զարգացում: Առաջիկա տարիներին նման նախագծեր, ինչպիսիք են DARPA-ի քվանտային ինտերնետը ԱՄՆ-ում և եվրոպական Quantum Internet Alliance-ը, կարող են ապահովել անհրաժեշտ ենթակառուցվածք և տվյալներ: Բացի այդ, արբանյակային փորձերը, ինչպիսին է չինական Micius-ը, արդեն ցույց են տվել քվանտային տեղեկատվության մեծ հեռավորությունների վրա փոխանցման հնարավորությունը, ինչը կարող է օգտագործվել գրավիտացիոն էֆեկտների փորձարկման համար:

Եզրակացություն

Նոր հետազոտությունը բացում է քվանտային մեխանիկայի և գրավիտացիայի փոխազդեցության փորձարարական ստուգման ճանապարհը՝ օգտագործելով քվանտային ցանցեր: Այս մոտեցումը ոչ միայն ընդլայնում է ապագայի տեխնոլոգիաների հնարավորությունները, ինչպիսին է քվանտային ինտերնետը, այլև խոստանում է խորացնել Տիեզերքի բնույթի մասին մեր ընկալումը: Եթե փորձը հաջողվի, այն կարող է դառնալ առաջին քայլը դեպի ֆիզիկայի երկու հիմնարար տեսությունների միավորում՝ փոխելով մեր պատկերացումները իրականության մասին:

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

ՌԴ-ն Ադրբեջանին այս տարի մատակարարել է առնվազն 5 միավոր ТОР-М2Е զենիթահրթիռային համալիր. քաղաքագետՕդի ջերմաստիճանն կբարձրանա 3-5 աստիճանով․ ի՞նչ եղանակ սպասել նոյեմբերի 5-ից 9-ը ԱՄՆ նահանգներից մեկի խոշոր հիվանդանոցը սխալմամբ մահվան մասին ծանուցումներ է ուղարկել ավելի քան 500 ողջ բուժառուի Ռուսական դռոնային հարձակում՝ 2 քաղաքացու մահվան պատճառ Կուպյանցի շրջանում Աշոտ Մովսիսյանը դարձել է Եվրոպայի Մ23 տարեկանների առաջնության ոսկե մեդալակիր ԱՄՆ-ն ցանկանում է Ռուսաստանի հետ կնքել մարտավարական միջուկային զենքի վերահսկողության մասին պայմանագիր Կոտրել են սգո սրահի ապակիները և փորձել գողություն կատարել ՌԴ նախագահը Ալեքսանդր Նևսկու շքանշան է շնորհել Հայ Առաքելական եկեղեցու Ռուսաստանի և Նոր Նախիջևանի թեմի առաջնորդ Եզրաս արքեպիսկոպոսին ՉԼ․ ՊՍԺ-ի եւ «Բավարիայի» մեկնարկային կազմերը Հայաստանում էլեկտրական սկուտերների հետ կապված վթարների թիվն աճել է ավելի քան երեք անգամ Կաթողիկոսն ընդունել է Արգենտինայի օրենսդիր մարմնի ներկայացուցիչներին Ռուսական ծագման ցորենը ՌԴ-ից երկաթուղով տեղափոխվում է Հայաստան՝ Ադրբեջանի տարածքով. Պապոյան Կյանքից հեռացել է ռուս հայտնի հեռուստահաղորդավար Յուրի Նիկոլաևը 2 մարդ զոհվել է, 3-ը՝ հոսպիտալացվել․ Ծաղկահովիտ-Ապարան ճանապարհին մեքենաներ են բախվել 13-ամյա Տիգրան Համբարձումյանը՝ բաց կայծակնային շախմատի մրցաշարի չեմպիոն ԱՄՆ-ը նոր պատժամիջոցներ է սահմանել Չինաստանի և Հյուսիսային Կորեայի դեմ Վթար է. նոյեմբերի 5-ին, 6-ին, 7-ին ջուր չի լինելու 400 հազար մարդ մեր երկրում աշխատում է, բայց աղքատ է. տնտեսական աճ է պետք Սպանված 3-ամյա Տիգրանի քույր ու եղբայրները տեղափոխվեցին ՀՕՖ Տիգրան Բարսեղյան․ Շատ եմ ափսոսում, որ առաջիկա կարեւոր խաղերում չեմ կարողանալու լինել դաշտում ՀՀ քաղաքացիներն օտարերկրյա վարորդական վկայականով 3 ամսից ավելի վարելու դեպքում կտուգանվեն Վահագն Խաչատուրյանը և Հունգարիայի նախագահը քննարկել են Հայաստանի և Հունգարիայի միջև հարաբերությունների սերտացման հնարավոր ուղիները Արցախի ոչ նյութական ժառանգության և թատերական ավանդույթների վերականգնման ճանապարհին Երբ խճճվում ես այլևայլությունների մեջ և սուտ օրակարգի հետևում, թե իբր եկեղեցի ես «փրկում» կամ «մաքրում»․ այլևս լսում եք, բայց չեք հասկանում, նայում եք, բայց չեք տեսնում․ Տավուշի թեմի Առաջնորդական տեղապահ «Արևի մարդիկ». խորեոդրամա ապագայի հանդեպ վստահության մասին՝ ժամանակակից բալետի լեզվով «Միասնություն» շարժման ղեկավար Արման Վարդանյանը ներկա է գտնվել Մոնակոյում ՀՀ Անկախության տոնին նվիրված միջոցառմանը (տեսանյութ, լուսանկարներ) Երևան-Գյումրի ավտոճանապարհին բախվել են «BMW X5»-ը և «Opel Astra»-ն․ կա 3 վիրավոր Էրիկ Կարապետյանի դստեր շքեղ ծննդյան խնջույքը. լուսանկարներ Այս տարվա հունվարի 1-ից հոկտեմբերի 25-ը Երևանում գրանցվել է ավտոբուսների և տրոլեյբուսների մասնակցությամբ 74 վթար Ուկրաինան Բեռլինում և Կոպենհագենում կբացի սպառազինության արտահանման գրասենյակներ. Զելենսկի Ռուբեն Վարդանյանն ազդարարում է «Ավրորային» իր ակտիվ մասնակցության ավարտը Վերականգնվել է պետությանը պատճառված վնասից 100 մլն դրամը․ ՔԿ Հայտնաբերվել է համակարգչային հափշտակության մեղադրանքով հետախուզվողը Մահացել է Գերմանիայի ամենատարեց բնակիչը Արտակարգ դեպք՝ Կոտայքի մարզում 4 հայ շախմատիստ Աշխարհի գավաթի երկրորդ փուլում է Ոստիկանությունը զգուշացնում է․ նոր սխեմա՝ հանցագործները ներկայանում են որպես ԱԱԾ կամ բանկի աշխատակից Կրկին ու կրկին համոզվում եմ, որ շատ ճիշտ քայլ եմ արել` միանալով «Համահայկական ճակատ» կուսակցությանը և առաջադրվելով ավագանու անդամ․ Զենֆերա ՀովսեփյանՈղբերգական վթար՝ Արագածոտնում, բախվել են «Mercedes» ու «Volga», 1 մարդ մահացել է, 3-ը՝ վիրավորվել Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում սկսվել է Գերագույն հոգևոր խորհրդի ժողովը Նարկոզի ժամանակ 15-ամյա աղջիկ էր մահացել․ ի՞նչ նորություններ կան գործի մասով Ադրբեջանով Հայաստան Ռուսաստանից ցորեն է ուղարկվել Պետք է վերջապես հասկանալ՝ Թուրքիայի և Ադրբեջանի ծրագրերում գոյություն չունի այսօրվա տեսքով Հայաստան․ Էդմոն ՄարուքյանԿզրկե՞ն Տիգրանի ծնողներին ծնողական իրավունքից. ի՞նչ է որոշել հանձնաժողովը Հայաստանն իրականացնում է ոչ ռեզիդենտների ֆինանսական հաշիվների վերաբերյալ տեղեկությունների փոխանակում. ՊԵԿ Իրաքը պահանջում է ամերիկյան զnրքերի դուրսբերումը մինչև 2026 թվականը Իրազեկում․ փորձարկվելու են էլեկտրական շչակներ Ի գիտություն Նիկոլ Փաշինյանի․ Արտակ Զաքարյան ԱրարատԲանկը և «Թէատրոն» փառատոնը ժպիտներ պարգևեցին փոքրիկներինԿասեցվել է «Նոյեմբերյանի թիվ 1 մսուր-մանկապարտեզ»-ի մասնաճյուղի հանրային սննդի օբյեկտի գործունեություն