Երևան, 06.Հունիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Գիտնականները ԴՆԹ անալիզի միջոցով Կոլումբիայի՝ 2000 տարի առաջ անհետացած անհայտ բնիկ ժողովրդի հետքեր են հայտնաբերել

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Ներկայիս Կոլումբիայի տարածքում հազարավոր տարիներ առաջ ապրած որսորդ-հավաքողների ապրած մարդկանց հին ԴՆԹ-ի նոր վերլուծությունը նախկինում անհայտ գենետիկական նախնիներ է բացահայտել:  

Science Advances հանդեսում հրապարակված հետազոտության մեջ նման ծագում ունեցող մարդիկ ապրել են ժամանակակից Բոգոտայի մոտակայքում շուրջ 6000 տարի առաջ, բայց անհետացել են մոտ 4000 տարի անց։

Հարավային Ամերիկա հասած առաջին բնիկ ժողովուրդներից մի քանիսը բնակություն են հաստատել ներկայիս Բոգոտայի մերձակայքի սարահարթի Ալտիպլանո լեռան վրա։ Վաղ և միջին հոլոցենի (11 հազար 700-ից մինչև 4000 տարի առաջ) ընթացքում տարածաշրջանում տեղի են ունեցել մի շարք մշակութային տեղաշարժեր, և հետազոտողներն արդեն տեղյակ էին մոտ 2800 տարի առաջ Հերերայի ժամանակաշրջանում ի հայտ եկած կերամիկայի զարգացման մասին։ Սակայն այն, թե ինչպես է այս տեխնոլոգիան հասել տարածաշրջան, առ այսօր բանավեճի առարկա է։

Տարածաշրջանում հին բնակչության տեղաշարժերը հետազոտելու համար հետազոտողները Ալտիպլանոյի հինգ հնագիտական ​​վայրերից վերցված 5500 տարվա վաղեմության 21 կմախքների ոսկորների և ատամների նմուշներ օգտագործելով՝ հաջորդականացրել են գենոմները:

Դրանց թվում էին Չեկուա անունով հայտնի վայրից յոթ գենոմ, որը թվագրվում է 6000 տարի առաջ, ինը գենոմ՝ Հերերա ժամանակաշրջանից՝ մոտ 2000 տարի առաջ, երեք գենոմ՝ Մուիսկա ժամանակաշրջանից, որոնց մնացորդները 1200-500 տարվա են, և երկուսը՝ Բոգոտայից հյուսիս ընկած Գուանեի պոպուլյացիաներից՝ շուրջ 530 տարի առաջ։

Սակայն մոտ 4000 տարի անց Չեկուայում հայտնաբերված այս պոպուլյացիան լիովին անհետացել էր։ Ավելի ուշ շրջանում բնակեցված խմբերի ԴՆԹ-ի հետքեր ևս չեն հայտնաբերվել։

«Մենք չկարողացանք գտնել այս վաղ որսորդ-հավաքողների որևէ ժառանգ Կոլումբիայի բարձրավանդակներից. գեները չեն փոխանցվել: Դա նշանակում է, որ Բոգոտայի շրջակայքում բնակչության ամբողջական փոխանակում է տեղի ունեցել», -նշել են գիտնականները:

Հայտնագործությունները ենթադրում են, որ Հերերայի ժամանակաշրջանի վաղ շրջանում տեղի ունեցած մշակութային փոփոխությունները, մասնավորապես՝ կավագործության օգտագործման աճը, 6000-2000 տարի առաջ տարածաշրջան են բերել Կենտրոնական Ամերիկայից Հարավային Ամերիկա գաղթած խմբերը։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

«Շատ էմոցիոնալ ու տարօրինակ զգացմունք է». ինչպես է Մենչը դստերն ուղեկցում եկեղեցի. կադրեր՝ Էլինա Պետրոսյանի հարսանիքից Կյանքից հեռացել է Ջուլիետա Բադալյանը Վերահսկողություն է սկսվել պաղպաղակ արտադրող ընկերություններում Իրականում ինչ է կատարվել Սյունիքում պատանիների հետ Փոքրիկ աղջիկը ընկել է ութերորդ հարկի պատուհանից․ ՌԴ «Քեզանից հետո» նախագծի նկարահանումները մեկնարկել են «Mercedes»-ը բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին և հայտնվել ճանապարհի մեջտեղում Զախարովան քննադատել է Ստամբուլի բանակցությունները «անիմաստ» անվանողներին Անչափահաս երեխաների` Ադրբեջանում հայտնվելու դեպքով քրեական վարույթ է նախաձեռնվել․ ՔԿ-ից հայտնում են ՀՀ նախագահը և Մատվիենկոն մտքեր են փոխանակել երկկողմ օրակարգի մի շարք հարցերի շուրջ «Toyota RAV4»-ը կոտրել է բնակչի փայտե ցանկապատը․ վիրավորներից մեկը 9-ամյա տղա է Փաշինյանի գլխավորությամբ խորհրդակցություն է տեղի ունեցել․ ինչ է քննարկվել 4 նախապայման, որոնք հանգիստդ կդարձնեն անմոռանալի«Սուրբ Աստվածամայր» ԲԿ տեղափոխված 2-ամյա երեխան վերակենդանացման բաժանմունքում մահացել է Հայկակ Արշամյանը նշանակվել է Հունգարիայում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Ճապոնական ISpace-ը ձախողել է Լուսնի վրա երկրորդ վայրէջքի առաքելությունը Կայացել է Փաշինյանի և Իրանի նախագահի հեռախոսազրույցը Թրամփը պլանավորում է ազատվել իր Tesla-ից 10․000 եվրո, 10․000 դոլար և ոսկեղեն․ բնակարանային գողություն է բացահայտվել Կար քաղաքական նպատակ՝ ամրապնդել ԼՂՀ փաստացի անկախության միջավայրը՝ ռազմական ինքնաբավության շարունակականության հաշվին․ Արմեն ՀովասափյանԱրարատ քահանա Պողոսյանը հայտարարություն է տարածել Վրաստանն արգելել է Հայաստան ծաղիկների խոշոր խմբաքանակի ներկրումը 432 ռոբոտ տեղափոխել է 7500 տոննա կշռող պատմական շենքերի մի համալիր․ Չինաստան (տեսանյութ) Ի՞նչ է անում ԿՄԽԿ-ն սյունեցի տղաներին Ադրբեջանից վերադարձնելու համար Մահացածը 4 երեխայի մայր էր, փախչում էր, որ ամուսինը չծեծի․ նոր մանրամասներ՝ Պռոշյանի ողբերգական վրաերթից Ալեն Սիմոնյանը Հայ-ռուսական միջտարածաշրջանային 10-րդ ֆորումում ելույթ է ունեցել հայերենով Ադրբեջանի ՊՆ-ն մեկնաբանել է սահմանին 2 անչափահասների մոլորվելը Համայնքապետը՝ հայ-ադրբեջանական սահմանին մոլորված անչափահասների մասին Ռուսաստանը պատրաստ է նպաստել Թրամփի և Մասկի հաշտեցմանը՝ «ողջամիտ վարձատրության» դիմաց. Մեդվեդև Փաշինյանն այսօր ի վիճակի չէ օրակարգ թելադրել. նա այսօր ՀՀ-ի ամենախոցելի անձն է. Օսկանյան Հայ մնալու հարցում պարտական ենք Հայ առաքելական եկեղեցուն. Մենուա Սողոմոնյան Երկիրը կործանել եք ու ուզում եք, որ ձեզ չվիրավորե՞ն. Հովհաննես Իշխանյան Ովքեր են Ադրբեջանի սահմանում մոլորված տղաները․ ինչպես է դեպքը պատահել«Մայր Հայաստան»-ի ավագանու անդամների հայտարարություններն իրականությանը չեն համապատասխանում. Կոստանյան Ռուսաստանը հարվածել է գրեթե ամբողջ Ուկրաինային. Զելենսկի ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ․ ՀՀ-ում ավելի քան 860,000 քաղաքացուց մոտ 806,000 մարդ բոյկոտում և մերժում է հայտարարագրման համակարգը. պատրաստ ենք աջակցել խնդիրների հետ բախվող անձանց. Նաիրի Սարգսյան Գայանե Մ.-ն հիվանդանոցում մահացել է Ինչպես են երիտասարդները մոլորվել հայ-ադրբեջանական սահմանինAmio Era-ն վերադառնում է կրկնակի հնարավորություններով, միացի΄ր հիմաՍյունեցի անչափահասներին ադրբեջանցիները նստեցրել են մեքենա և տարել. ի՞նչ է հայտնի Սյունիքի երկու անչափահաս բնակիչներ հատել են հայ-դրբեջանական սահմանը Ես Ուկրաինայի հետ եմ․ Թրամփ «Չայնիի» ոլորաններում բախվել են «BMW»-ն ու «Mazda» մակնիշի բեռնատարը Հայրենիքը բառերով սիրելն անթույլատրելի է․ Մհեր Ավետիսյան Արևային էներգետիկայում համաշխարհային ներդրումները կաճեն«Գրանդ Քենդին» վտանգո՞ւմ է երեխաների առողջությունը Փաշինյանը ռեպրեսիաներ է պատրաստում հոգևորականների դեմ Ապագա մասնագետները՝ ուղիղ համալսարանից․ ԶՊՄԿ-ն ու ԵՊՀ-ն հուշագիր ստորագրեցին (տեսանյութ) Որոշ ժամանակ գազ չի լինելու․ ո՞ր հասցեներն են Մարդիկ տեսնում են, որ Ադրբեջանը շարունակում է տարածքային հավակնություններ ներկայացնել, իսկ իշխանությունը շարունակում է իր իսկ երկրի նկատմամբ արտահայտվող uպառնալիքներին հակադրել անտարբերություն․ Աբրահամյան