Երևան, 16.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Քանի դեռ իմ ցավող սրտի մեջ ուժ կա, պետք է ապրեցնեմ Էրիկիս». Էրիկ Մարտիրոսյանն անմահացել է պատերազմի ավարտից հետո՝ նոյեմբերի 27-ին. «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Հանգիստ, խելացի, ոչ կռվարար երեխա էր իմ Էրիկը, խելոք ու համեստ: Իր ընկերների շրջանում խաղաղության աղավնին էր: Եթե տեսնում էր, որ երկու հոգի վիճում են, ամեն ինչ անում էր, որ նրանք հաշտվեին: Պահանջկոտ ու նեղացկոտ չի եղել»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Լուսինեն՝ Էրիկի մայրիկը:

Էրիկը ծնվել է Ռուսաստանի Տվեր քաղաքում: 7 ամսականում ծնողների հետ վերադարձել է Հայաստան: Ընտանիքը բնակություն է հաստատել Լոռու մարզի Ալավերդի քաղաքում։ Հաճախել է Ալավերդու թիվ 13 մանկապարտեզ: Սկզբում հաճախել է Ալավերդու թիվ 12 հիմնական դպրոց, այնուհետև տեղափոխվել Ալավերդու Հովհաննես Թումանյանի անվան համար 2 հիմնական դպրոց: Մայրիկն ասում է՝ որդին օրինակելի վարքով ու պարտաճանաչությամբ է աչքի ընկել: Գերազանց առաջադիմություն չի ունեցել, բայց նաև վատ չի սովորել: «2012 թվականից հաճախել է ֆուտբոլի պարապմունքների։ Ֆուտբոլի հանդեպ աննկարագրելի սեր ուներ: Շատ լավ դարպասապահ էր: Մեդալներ ու պատվոգրեր ունի, որոնք այժմ տանն իր անկյունում են»:

Դպրոցն ավարտելուց հետո՝ 2016 թվականին ընդունվել է Ալավերդու արհեստագործական պետական ուսումնարանի «Օգտակար հանածոների հարստացում» բաժինը: Այս բաժնում ուսումն ավարտելուց հետո շարունակել է կրթությունը նույն ուսումնարանում՝ ստանալով նաև գործավարի մասնագիտություն: Հիմա Էդմոնը՝ Էրիկի կրտսեր եղբայրն է որոշել շարունակել ուսումը եղբոր նախընտրած մասնագիտացմամբ:

Ուսումնարանում կրթությունն ավարտելուց հետո 2020 թ. հուլիսի 20-ին Էրիկը զորակոչվել է պարտադիր զինվորական ծառայության:

Ծառայել է Ջրականի N զորամասի 5-րդ գնդի 15-րդ հրաձգային 3-րդ գումարտակում: «Երբ իրեն ճանապարհում էինք ծառայության, ես երկրում չէի: Համավարակի շրջանն էր, ինքնաթիռները մի կետից մյուսը չէին մեկնում: Մայրիկս է ճանապարհել Էրիկիս: Նա էլ ինձ, որ հանգիստ լինեմ, ասում էր՝ ամեն ինչ կարգին է, կծառայի, կվերադառնա: Չէր թույլ տալիս, որ որևէ հարցում ընկճվեի: Էրիկս սրտի խնդիր է ունեցել, բայց նա է դիմում գրել, թե՝ անպայման պետք է մեկնեմ ծառայության, իմ ընկերները ծառայում են Արցախում»: Ծառայության օրերին Էրիկը հաճախ է զրուցել մայրիկի հետ: «Տպավորությունները շատ լավն էին: Էրիկս ծառայության ժամանակ մկրտվեց, իր հրամանատարն է իր կնքահայրը: Մեծ արարողություն էին կազմակերպել: Նկարներն ունենք: Էրիկս դժգոհող, տրտնջացող տեսակ չէր: Երբեք չի դժգոհել ծառայությունից»:

Սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը լայնածավալ պատերազմ սկսեց Արցախի դեմ: Պատերազմում ներգրավվեց նաև Էրիկը: Հոկտեմբերի 10-16-ը Հադրութի Վանք գյուղում տղաներն ընկնել են շրջափակման մեջ։ Վերջին հեռախոսազանգը եղել է հոկտեմբերի 16-ին։ «Ինձ հետ է խոսել: Նույնիսկ այդ օրը ցույց չտվեց, որ իրենք շրջափակման մեջ են: Երբ ամենասկզբում հարվածում են Ջրականի զորամասին, և իր ընկերը զոհվում է, զանգահարում է տատիկին, պատմում, որ ընկերը՝ Վարդանը, մահացել է, ու ավելացնում. «Հանկարծ մորս բան չասեք»: Եվ այդպես էլ հաջորդիվ, երբ զրուցել ենք իր հետ, չենք հասկացել, որ հնարավոր է՝ բարդ իրավիճակում է: Ձայնի մեջ դողոց չկար: Վերջին զրույցի ժամանակ ասաց. «Մա՛մ ջան, չանհանգստանաս, աղոթիր բոլոր տղաների համար»»:

Էրիկը զոհվել է 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հրադադարից հետո: Նոյեմբերի 22-ին ստացվել է զանգ, որ Էրիկը ողջ է։ Որոնողական աշխատանքներ կատարելուց հետո Հադրութի շրջանում հայտնաբերվել է հինգ աճյուն, որոնցից մեկն Էրիկինն էր։ Դատաբժշկական փորձաքննությունը պարզել է, որ Էրիկը զոհվել է նոյեմբերի 27-ին՝ ստանալով հրազենային վիրավորում գլխի շրջանում։ «Այսօր մեր տղաների հրամանատարին դատում են, բայց մայրիկս չի կարողանում ներկա լինել այդ դատերին, հոգեբանորեն դա անելը շատ բարդ է»: Տղաները միայնակ են մնացել շրջափակման մեջ, առանց օգնության, կապի միջոցների, և, ավաղ, թշնամին ավելի շուտ է նրանց գտել:

«Տղաներից մեկը, որ Էրիկիս հետ է եղել, գերեվարվել է, բայց հետո վերադարձել է տուն: Քրոջս ամուսինը հանդիպել էր իրեն: Պատմել է, որ տղաներից Էրիկս աղոթում էր. «Տղե՛րք, աղոթենք, որ եթե, Աստված չանի, մեզ մի բան էլ լինի, մեզ գտնեն ու մեր մամաներին տան»: Ես Էրիկիս կարողացել եմ ճանապարհել, վերջին հրաժեշտը տալ, տեսնել նրան: Հիմա մտածում եմ, որ դա էլ իր աղոթքների պատասխանն էր: Երբ Էրիկիս տուն բերեցին, և լալիս էի որդուս համար, իր հրամանատարն ու կնքահայրը՝ Վազգենը, որի հետ այսօր մենք շփում ունենք, տատիկին ասել էր՝ Էրիկի մայրիկին ասեք՝ թող չլացի, Էրիկը վախկոտ չի եղել: Հակառակը՝ ժամկետային զինծառայողներն ավելի համարձակ էին, ուժեղ, քան մենք, որ պատերազմ էինք տեսել»:

Էրիկի երազանքը տուն ունենալն էր: «Նա մի տուն էր հավանել Ալավերդիում, այն հիմա կա: Շատ դժվար է այս մասին խոսելը, մտածելն անգամ: Ասում էի, որ այդ տունը չեմ վերանորոգի, բայց բոլորն ինձ ասացին՝ այդ տունն Էրիկի երազանքն է եղել, ամեն ինչ իր սրտով պետք է անես: Ընտանիք ունենալու, հայր լինելու մասին էր երազում: Շատ երազանքներ ու նպատակներ են կիսատ մնացել, ինձ համար շատ բարդ օրեր են, մեծ համբերություն և ուժ պետք է ունենամ, որ Էդմոնիս հետ միասին այդ բոլոր նպատակներն իրագործենք: Պետք է ամեն ինչ անենք այն մտքով, որ դա Էրիկս արեց: Էրիկիս տեսնում եմ երազներում: Փառք Տիրոջը՝ թույլ է տալիս, որ իր հրեշտակը գա իմ երազներում: Խոսում եմ իր հետ, զրուցում ենք, գիտեմ, որ նա պատասխանում է ինձ, զգում եմ դա»:

Ապրելու ուժի մասին: «Քանի դեռ իմ ցավող սրտի մեջ ուժ կա, պետք է ապրեցնեմ իմ Էրիկին: Խնդրում եմ Աստծուն, որ երբ վերևում հանդիպեմ Էրիկիս, կարողանամ նայել աչքերին ու ասել՝ կներես, որ չկարողացա փրկել քեզ: Այսքանից հետո փորձում եմ չչարանալ, միայն ասում եմ՝ մեղավորներն Աստծու դատաստանին հասնեն»:

Տիկին Լուսինեն հիշում է որդու հետ զրույցներից մեկը: «Էրիկս զանգեց՝ մամ, մի պահ չխոսես: Զարմացա: Սկսեց երգել ինձ համար: Չգիտեմ էլ, թե ինչպես ձայնագրությունը մնացել էր հեռախոսիս մեջ: Էրիկիս զոհվելուց հետո Էդմոնս է այն գտել հեռախոսիս մեջ: Երգում էր՝ «Թռչեի մտքով տուն...»»:

Հ.Գ. - Էրիկ Մարտիրոսյանն Արցախի նախագահի հրամանագրերով հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն» մեդալով և «Մարտական խաչ» առաջին աստիճանի շքանշանով։ Պարգևատրվել է նաև «Հովհաննես Թումանյան» մեդալով ՀԿ-ի կողմից: Հուղարկավորված է Ալավերդու ընտանեկան գերեզմանատանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ռոբերտ Արզումանյանը՝ Ռոմարիոյի, Դունգայի և Լամի կողքին. The Guardian-ը ընտրում է 2025 թ. աշխարհի լավագույններին Դեղատան պահեստային հատվածում բռնկված հրդեհը մարվել է Վարդենիսի տարածաշրջանում տեղում է ձյուն. Վարդենյաց լեռնանցքում բուք է Աշխարհի 10 ամենաերկար թունելները Տեղի է ունեցել Հայաստանում հավատարմագրված դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ղեկավարների պաշտոնական ընդունելություն Գազ չի լինելու Սալմոնելա, E. coli․ վտանգավոր մանրէներ է հայտնաբերվել շուկայում տարածված պելմենիների մեջ Իրանն ի սկզբանե դեմ է եղել «Զանգեզուրի միջանցքին»․ Ալի Աքբար Վելայաթի Սամվել Շահրամանյանին հրավիրել են հարցաքննության Էյնշտեյնը կրկին ճիշտ է. Աստղագետները գտել են սև անցք, որը «քաշում» է տարածություն-ժամանակն իր հետևից Կադիրովը դժգոհ է Վրաստանից Թուրքիայում անօդաչու թռչող սարք է խոցվել Առաջարկվում է երկարաձգել էլեկտրոնային եղանակով հարկադիր կատարման դիմում ներկայացնելու համակարգի ներդրման ժամկետը Զարգանում է ռազմատեխնիկական համագործակցությունը․ ամփոփվել են ՀԱՊԿ երեք տարիները Վաղարշապատի համայնքային ոստիկանները ապօրինի թմրանյութ պահելու դեպք են բացահայտել Իրանում Հայաստանի դեսպանը ԻԻՀ գերագույն առաջնորդի խորհրդականին ներկայացրել է Հայաստան–Ադրբեջան խաղաղության գործընթացի վերջին զարգացումները Արտառոց դեպք՝ Սյունիքի մարզում Ինչ է առաջարկել Վաշինգտոնը՝ Կիևին․ Reuters Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև խնդիրների 90%-ը լուծված է. ԱՄՆ պաշտոնյա Հիբրիդային սպառնալիքներին դիմակայելու ուղղությամբ ՀՀ-ԵՄ համագործակցությունը շարունակական է և նոր չի սկսվել․ ԱԳՆ Նիկոլն ուզում է Տրդատի պես հիվանդանալ և դառնալ եկեղեցու հիմնադիր«Մոսկվայում ավելի լավ է»․ Գարիկ Մարտիրոսյանը բացատրել է՝ ինչու չի ցանկացել ապրել ԱՄՆ–ում Բանակցություններում գրանցվել է իրական առաջընթաց․ հուսով ենք՝ օրվա վերջում կհասնենք համաձայնության․ Ումերով Ինչո՞ւ է Հայաստանն օգնություն խնդրել ԵՄ–ից. ՀՀ ԱԳՆ խոսնակի մեկնաբանությունը Անցած շաբաթ հայտնաբերվել է 355 ոչ սթափ վարորդ Լյուքսեմբուրգում Միրզոյանը կհանդիպի Քսավյե Բետելի հետ Հաղորդում հանցագործության մասին․ Հրաչ Բարսեղյան Դեկտեմբերի 16-ին և 17-ին ջուր չի լինելու Արցախի կորուստը վարչախմբի ձախողման ուղիղ հետևանքն էր․ Ավետիք ՉալաբյանԹեհրան–Մոսկվա–Երևան․ ձևավորվող նոր առանցք՝ Եվրասիայում Ավտովթար` Երևանում. կա վիրավոր 2027 թվականի երիտասարդական մայրաքաղաքը Ստեփանավանն է NAN-ի վտանգավոր խմբաքանակները Հայաստան չեն ներմուծվել. ՍԱՏՄ Շվեդիայի ԱԳ նախարարը հանդիպել է Արարատ Միրզոյանի հետ Մախաչևը խոսել է Ծառուկյանի շուրջ ստեղծված իրավիճակի մասին Փարիզում չեղարկվել է ամանորյա համերգը Էքսկուրսիա Պերճ Պռոշյանի տուն-թանգարանում Աշտարակում․ դպրոցականները ծանոթացան գրողի մշակութային ժառանգությանըՍանկտ Պետերբուրգ քաղաքի ջրանցքներում «սնեժուրա» երևույթն է ֆիքսվել (տեսանյութ) Կոտայքում «Mercedes»-ը վրաերթի ենթարկել մրգավաճառի, ով հետո տեղափոխվել է հիվանդանոց Դատախազությունում տեղի են ունեցել կադրային փոփոխություններ Արագածոտնի թեմը դատապարտել է Մկրտիչ եպիսկոպոս Պռոշյանի կալանքի երկարաձգման որոշումը Արտակարգ դեպք, «Ավշարի գինու գործարան»-ից 18-ամյա տղա է «աջ նախաբազկի ջնջխված, սալջարդ վերք » ախտորոշմամբ տեղափոխվել է հիվանդանոց «Վերին Լարս» սահմանային անցակետում ավելի քան 2000 բեռնատար է կուտակվել Հայաստանում շուրջ 10 հազար աշխատատեղ, իսկ աշխարհի այլ երկրներում 40 հազար աշխատատեղ ստեղծած ու բարեկեցություն բերած մարդու թիմին ժողովուրդը հենց այդպես էլ պիտի ընդունի․ Ալիկ ԱլեքսանյանՄինչ Փաշինյանն ու նրա նախարարները զբաղված են անձնական որակավորումներ տալով, մենք զբաղված ենք աշխատանքով և մարդկանց մասին հոգ տանելով. «Մեր ձևով» Բուժքույրը տասնյակ հիվանդների վարակել է ՄԻԱՎ-ով և հեպատիտով«Լիվերպուլի» լեգենդը լուրջ առողջական խնդիրներով տեղափոխվել է վերակենդանացման բաժանմունք Աշխարհի բեմերից՝ Երևան. վիրտուոզ ջութակահար Արա Մալիկյանի սպասված վերադարձը ԵՄ յոթ երկիր դեմ է ռուսական ակտիվների բռնագրավմանը. Euroactive Երբ երկիրը կործանման եզրին է, լռելը հանցագործություն է․ Արմեն Մանվելյան