Երևան, 15.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Գիտնականները Կովկասում «մեգաամրոց» են հայտնաբերել

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Մեծ Բրիտանիայից և Վրաստանից հնագետները անհավանական բացահայտում են արել հարավային Վրաստանում․ օգտագործելով անօդաչու թռչող սարքեր՝ նրանք հայտնաբերել են, որ 3000-ամյա Դմանիսի ամրոցը շատ ավելի մեծ է, քան նախկինում ենթադրվում էր: Մեկ կիլոմետր ձգվող արտաքին պատը զբաղեցնում է հսկայական տարածք՝ կառույցը դարձնելով իր ժամանակի իսկական «մեգապոլիս»։ Այս մասին գրում է Archeology News-ը։

Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ ամրոցի տարածքը 40 անգամով գերազանցում է  նախկին հաշվարկները՝ հաղորդում է Planet Today-ը։ Օդային լուսանկարչությունից ստացված տվյալների հիման վրա գիտնականները ստեղծել են այս զարմանալի օբյեկտի եռաչափ մոդելը:

Անօդաչու թռչող սարքը ոչ միայն օգնել է որոշել ամրոցի չափերը, այլև հայտնաբերել հնագույն գերեզմանատներ,գյուղատնտեսական դաշտերի  ավերակներ և հետքեր: Հետազոտողների ուշադրությանն է արժանացել բարդ երկաստիճան պաշտպանական համակարգը, սակայն նրանք դեռևս չեն կարող բացատրել, թե ինչու էր անհրաժեշտ նման լայնածավալ ամրություններ կառուցել:

Մյուս առեղծվածը բնակավայրի արտաքին մասում արտեֆակտների գրեթե իսպառ բացակայությունն է։ Սա խոսում է այն մասին, որ բերդը օգտագործվել է սեզոնային եղանակով, օրինակ՝ որպես հովիվների կանգառի վայր։

Պեղումների ընթացքում հայտնաբերվել են խեցեղենի, կենդանիների ոսկորների և այլ արտեֆակտների հազարավոր բեկորներ, որոնք կարող են լույս սփռել հին հասարակության կյանքի վրա։ Գիտնականները հույս ունեն պարզելու, թե ինչպես է բնակչությունը փոխազդել քոչվորների հետ և ինչպես է զարգացել գյուղատնտեսությունը Կովկասում բրոնզի և վաղ երկաթի դարերում:

Չնայած բոլոր գտածոներին, «մեգաամրոցի» նպատակը մնում է առեղծված: Արդյո՞ք դրա մասշտաբները արտացոլում էին հին տիրակալների հավակնությունները, թե՞ դա նստակյաց և քոչվոր ապրելակերպի փոխազդեցության եզակի օրինակ է: Այս հարցերի պատասխանները, ինչպես Դմանիսիի գաղտնիքները, դեռ թաքնված են պատմության խորքում։

 Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Իսպանիայում անտառների հրկիզման գործով չորս մարդ է ձերբակալվել Արցունքներ, ճիչեր և սկանդալներ. նոր վավերագրական ֆիլմում ցուցադրվում է Քիմ Քարդաշյանի և Քանյե Ուեսթի ամուսնության փլուզումըԱՄՆ Պետքարտուղարությունն արձագանքել է Իսրայելի՝ Արևմտյան ափը բաժանելու ծրագրինԿորդոբան մեկնաբանել է Սպերցյանի ապագայի մասին լուրերը Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության ընտրական փուլի Հայաստան-Պորտուգալիա խաղի տոմսերը ամբողջությամբ սպառվել են․ ՀՖՖ«3+3» ձևաչափով հաջորդ հանդիպումը նախատեսվում է Երևանում կամ Բաքվում․ ՀՀ ԱԳՆ Հայր–դուստր ջերմ հանդիպում. Կիրկորովն ու Ալլա-Վիկտորիան Հունաստանում Սևանա լճից ոռոգման համար 127.5 մլն մ³–ի փոխարեն 170 մլն մ³ ջուր բաց կթողնվի Արոնյանը երկրորդ տեղն է զբաղեցրել արագ շախմատի մրցաշարում․ Grand Chess Tour Գողերը որսում են Labubu. «Շքեղ» հանցագործության նոր թիրախ Վրաստանի դատախազությունը հրապարակել է «օրենքով գող» Մերաբ Սուխումսկու եղբոր սպանության պատվիրատուների անուններըԹուրքիան նոր ռազմական համաձայնագրի շրջանակում Սիրիային զենք և զինտեխնիկա կտրամադրիԱլյասկայում Պուտինի և Թրամփի հանդիպումից հետո փաստաթղթերի ստորագրում չի նախատեսվում. ՊեսկովՎանաձորում հայտնի «Գլորիա» կարի ֆաբրիկայից 2 կարող բանվորուհիներ տեղափոխվել են «Վանաձոր» բժշկական կենտրոնՈւկրաինայի կառավարությունը նախատեսում է երկու նավթագազային հանքավայրեր փոխանցել Միացյալ ՆահանգներինՌուսաստանը «Լրագրողներ առանց սահմանների» միջազգային կազմակերպությանը հայտարարել է անցանկալիՈւԵՖԱ-ի Սուպերգավաթը կարող է ընդլայնվել․ կառույցում նոր ձևաչափ են մտածել Կեյթ Միդլթոնը կորցրել է 40 կգ՝ քաղցկեղի դեմ պայքարից հետո ԱՄՆ նախագահը կարծում է, որ Վլադիմիր Պուտինը գործարք կկնքի իր հետ Թուրքիայի հարավում անտառային հրդեհների պատճառով հարյուրավոր բնակիչներ տարհանվել ենԹրամփը Ստոլտենբերգի հետ քննարկել է խաղաղության Նոբելյան մրցանակը. Dagens NaeringslivՎանաձորցի Մոսինյանների ընտանիքում ծնվել է 5 կգ քաշով 8-րդ որդին Նորաձևությունը մեզ տանում է մանկություն. խաղային պայուսակների և կախազարդերի միտումը Ուկրաինայում հուլիսին քաղաքացիական բնակչության շրջանում զոհերի թվով երեք տարվա առավելագույն ցուցանիշն է գրանցվելՀնդկաստանում տեղացած հորդառատ անձրևների հետևանքով զոհվել է առնվազն 37 մարդ, վիրավորվել՝ ավելի քան 100-ըՄահվան ելքով ավտովթար Կոտայքի մարզում. կա 1 զոհ, 6 վիրшվորԻրանի հոգևոր առաջնորդը համաձայնել է վերսկսել միջուկային բանակցությունները ԱՄՆ-ի հետ․ ReutersԱՄՆ-ի հետ հետագա շփումներում կարող է համաձայնություն ձեռք բերվել ռազմավարական հարձակողական սպառազինությունների շուրջ. ՊուտինԻրանը առանձնապես զգայուն է իր տրանսպորտային հասանելիությունը սահմանափակող ծրագրերի նկատմամբ. ԱրաղչիՖոնդային շուկան պատրաստվում է աճի՝ Ալյասկայում Թրամփի և Պուտինի հանդիպման ֆոնին. BILD970 դոլար՝ աղբի տոպրակ հիշեցնող ինչ-որ բանի համար. Balenciaga-ի հերթական անհեթեթ առաջարկըԵվրահանձնաժողովը հույս ունի սեպտեմբերին համաձայնեցնել Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների 19-րդ փաթեթըՆուբարաշենի թռչնաբուծարանի մոտակա տարածքում ապօրինի պահվող զենք-զինամթերք է հայտնաբերվել710 նորահայտ հուշարձան ընդգրկվել է ՀՀ պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցուցակումՀուլիսի 15-ի դրությամբ Ստեփանակերտից անհետացել են բոլոր 25 արձաններն ու կիսանդրիները, որոնք կանգնեցված էին նշանավոր անձանց հիշատակին. հայտարարությունԹմրամիջոցով փաթեթներ տեղադրող տղամարդիկ կալանավորվել են (տեսանյութ) Այո, կա առաջարկ, այս անգամ ամեն ինչ շատ լուրջ է. Սպերցյանը հաստատել է տրանսֆերային լուրերըԺնևում չեղարկվել է հասարակական տրանսպորտի վճարը ՀԱՄԱՍ-ը պատրաստ է դուրս բերել իր մարտիկներին Գազայից Իսրայելի զորքերը հետ քաշելու դիմաց․ Al ArabiyaԷրդողանը դատի է տվել ընդդիմության առաջնորդին վիրավորանքի համար Չկա նախկին-ներկա, կա ազգային-ապազգային, եթե նախկինն Արցախն է, ուրեմն, ես նախկին եմ. Շարմազանով Ձերբակալվել է ՆԳՆ ոստիկանության Տավուշի հաշվառման քննական բաժնի պետը և ևս 14 անձ Որոշ երկրներում տեղական ինտերնետային վերահեռարձակողների պատճառով առաջացել են տեխնիկական խնդիրներ, որոնք պատճառ են դարձել «Կենտրոն» ՀԸ տարբերանշանի ներքո ցուցադրել ոչ հայկական արտադրանքԳազայում սովից մահացածների թիվը հասել է շուրջ 240-ի Արմավիրի մարզում բախվել են «Nissan X-Trail»-ը, «Volkswagen»-ը և «ՎԱԶ 2107»-ը․ կան վիրավորներ Զելենսկին և Սթարմերը քննարկել են անվտանգության երաշխիքները Ռուսաստանը և Ուկրաինան գերիների փոխանակում են իրականացրել Էդ ո՞ր հայ ոստիկանն է գնալու ադրբեջանցիների սադրանքը կանխելու. Մենուա Սողոմոնյան Յունիբանկը թողարկել է արտոնյալ բաժնետոմսեր՝ տարեկան 12% հաստատագրված շահութաբաժնով ՄԻՊ ներկայացուցիչները տեսակցել են կալանավորված Սերոբ Գասպարյանին