Երևան, 29.Ապրիլ.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Գիտե՞ք, թե նարդու քանի տեսակ կա աշխարհում

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ


Նարդին ներկայումս բավականին տարածված խաղ է, որը խաղում են ինչպես տանը, բակերում, այլև համացանցում: Նարդի խաղի ծագման պատմությունը մոտ 5 հազարամյակ ունի: Սակայն, պատմաբանների կարծիքով, հնարավոր է, որ այն ավելի հին է: Նարդու ամենահին տախտակը հայտնաբերվել է Իրանում, և այն թվագրվում է մ.թ.ա. երրորդ հազարամյակով: Նմանատիպ խաղ է գտնվել նաև փարավոնների դամբարաններում: Թեև նարդին արևել յան արմատներ ունի, բայց այդ խաղի ժամանակակից տարբերակը, որին ծանոթ ենք հիմա, մշակվել է Եվրոպայում 18-րդ դարում:

Խաղը ունի երկու հիմնական տարբերակ՝ երկար նարդի և կարճ նարդի: Սկզբնապես երկար նարդու կանոնները առաջացել են Արևելքում: Այնուհետև դրանք հայտնի են դարձել եվրոպական երկրներում, բայց ենթարկվել են որոշ փոփոխությունների, և հայտնվել է կարճ նարդին: Նարդու կանոնները բավականին պարզ են: Նարդին խաղում են երկու խաղացողով, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի երկու տարբեր գույնի տասնհինգ խաղաքար, որոնք ըստ երկու զառերի ցույց տված թվերի պետք է շարժել 24 (48) բաժին պարունակող ուղղանկյունաձև խաղատախտակի վրա: Հաղթում է այն խաղացողը, որն առաջինն է բոլոր 15 խաղաքարերը հանում խաղատախտակից: Նարդին ընդգրկում է թե՛ ռազմավարական հմտություններ, թե՛ բախտ (կախված զառերից):

Ընդամենը մեկ խաղ խաղալու դեպքում խաղացողի հաղթելու հավանականությունն ավելի շատ կախված է զառերից, մինչդեռ հաճախ խաղալու դեպքում խաղացողը կարող է փորձ կուտակել և հասնել ավելի լավ արդյունքի՝ պոկերի նման: Զառերի յուրաքանչյուր նետումից հետո խաղացողները պետք է բազմաթիվ տարբերակներից ընտրեն մեկը և շարժեն խաղաքարերն իրենց ուզած ձևով՝ կանխատեսելով հակառակորդի հնարավոր հակահարվածները: Զառերի ցույց տված զույգ թվերը՝ 2x2, 4x4 և այլն, խաղացողին հնարավորություն են տալիս կրկնապատկել քայլերի թիվը: Ինչպես շախմատը, նարդին ևս մեծ հետաքրքրությամբ ուսումնասիրվել է համակարգչային գիտնականների կողմից: Այս ուսումնասիրության շնորհիվ ստեղծվել են նարդի խաղալու առցանց ծրագրեր, որոնք ի վիճակի են հաղթել համաշխարհային կարգի խաղացողների:

Բացի այդ, կան խաղի հատուկ ակումբներ, որոնք կազմակերպում են մրցումներ և անգամ միջազգային մրցաշարեր: Այս խաղն առավել տարածված է Կենտրոնական Ասիայում, Արևելքի և նախկին ԽՍՀՄ-ի երկրներում: Բացի կարճ և երկար նարդուց, ստեղծվել են այդ խաղի այլ տարատեսակներ ևս: Օրինակ «Էյսի-դոյսին» նարդու մի տարատեսակ է, որտեղ խաղը սկսվում է առանց խաղադաշտում որևէ խաղաքար ունենալու, և խաղացողները պետք է հերթով դրանք մտցնեն խաղի մեջ:

Բացի դա, գոյություն ունի «Նաքգամոնը», որը ստեղծել է Նիք Բոլարդը, և որտեղ խաղի մեկնարկային դիրքում հինգի փոխարեն չորսական խաղաքարեր են դրվում, իսկ հավել յալ երկու խաղաքարերը դրվում են հակառակորդի 23-րդ դաշտում, կա նաև «Ռուսական նարդին», «Գյուլ Բարան», որը հիմնականում տարածված է Թուրքիայում, «Քոան Կին»-ը՝ չինական տարբերակը, «Պլակոտոն», «Ֆևգան» և «Պոռտեսը», որոնք հունական ծագման են: Հայաստանում տարածված է «կարճ» և «երկար» նարդին: Վերջերս Հայաստանում սկսել են պատրաստել նարդու նոր տեսակ, որը խաղում են երեքով. այս դեպքում նարդու տախտակն էլ որոշակիորեն տարբերվում է սովորականից և ունի ոչ թե չորս, այլ վեց հարթակ:

Ֆուլ հաուսի հետ կապված օգոստոսին էլի անակնկալ կա. Գարիկ Սեփխանյան (տեսանյութ) Գազ չի լինելու ՀՀ հավաքականի կազմում միշտ ունեցել եմ հանդիպումներում հաղթելու եռանդ, կիրք և ցանկություն․ Մխիթարյան Այսօր շտապօգնության անձնակազմին դանակահարած տղամարդը նախկինում մի քանի անգամ տեղափոխվել է հոգեկան առողջության կենտրոն Լիբանանահայ երիտասարդը՝ դժբախտ պատահարի զոհ Ապրիլի 29-ին և 30-ին հարյուրավոր հասցեներում լույս չի լինելու Հրդեհ՝ Երևանի Տերյան փողոցի բնակելի շենքերից մեկում Ուշագնաց եղավ 3 հոգի, Ռուբեն Եսայանի ինքնազգացողությունը վատացավ. կայացավ «Մարդաuպանը ես եմ» գրքի շնորհանդեսը «Արցախ» կամերային նվագախումբը Նարեկ Հախնազարյանի ղեկավարությամբ հանդես կգա Սերգեյ Խաչատրյանի հետ «Այսօր 2 կոպեկ ավել վաստակելու և դահլիճում հանդիսատես լցնելու համար փորձում են կատարել հանդիսատեսի ցանկությունը». Շուշան Պետրոսյան Հայտնի է, թե երբ կարող է տեղի ունենալ Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև բանակցությունների հաջորդ փուլը Օդի ջերմաստիճանը զգալի կբարձրանա Հայերը և հույները նորից ու նորից գտնում են վերածնման ճանապարհը. ՀՀ դեսպան Ոգեկոչման արարողություն Բուխարեստում՝ նվիրված Հայոց ցեղասպանության 110-րդ տարելիցին «Բարսելոնա» Մ-19-ը՝ Պատանեկան Չեմպիոնների լիգայի հաղթող Ռուսաստանի ԶՈՒ-ն զանգվածային անօդաչու թռչող սարքերով հարված են հասցրել Չերկասիի օդանավակայանին (տեսանյութ) Եռապատկվում է անչափահասների էլեկտրական սկուտեր վարելու տուգանքները ՌԴ-ում. որքա՞ն կկազմի գումարը Զինվորական ծառայության սահմանային տարիքը կփոխվի՞․ մանրամասներ Իրանի նավահանգստում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 65-ի ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ է սահմանել հութիներին օգնող ընկերությունների և նավերի նկատմամբ Արցախի հայության էթնիկ զտումը և պատմության ու մշակույթի խեղաթյուրումը Երևանում կառուցվող էլիտար շենքում աշխատակիցը 6-րդ հարկից ընկել է եւ մահացել «Lվացք էր ուզում փռել, պատշգամբը փլվեց». մանրամասներ Շենգավիթի շենքերից մեկում տեղի ունեցած փլուզումից Հրազդան գետն ընկած Ուկրաինայի անչափահաս քաղաքացուն դեռ չեն գտել, որոնողական աշխատանքները շարունակվում են Սուրբ Աթոռին կոչ ենք անում՝ քայլեր ձեռնարկել կալանավորված հայ գերիների ազատ արձակման ուղղությամբ ԵԱ․ Աշիկ Անդրեյանը 5-րդն է Մոսկվայում այսօր «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության նախաձեռնությամբ տեղի ունեցավ «Նացիզմի դեմ տարած հաղթանակի նշանակության մասին. դասեր ՄԱԿ-ի ստեղծումից» միջազգային սիմպոզիումըՄարմնամարզիկներ Արթուր Դավթյանն ու Համլետ Մանուկյանը՝ Աշխարհի բացարձակ գավաթակիրներ Անհնար է առանց հուզվելու նայել․ հարսանիքի ժամանակ Ռոզա Դավթյանի խոսքը՝ մահացած հայրիկին՝ նրա ծննդյան օրը Վրաստանի նախագահ Միխայիլ Կավելաշվիլին ժամանել է Հայաստան Իդրամն ու IDBank-ը՝ Career City Fest-ի մասնակիցԱնդրեի նախկին կինը սկանդալային դեպքերից հետո նոր լուսանկար է հրապարակել Վառ ելույթներ և անսպառ էներգիա․ կայացավ «Ծաղկունք» միջազգային 7-րդ փառատոնը «ՀՀ–ն հաստատական դիրքորոշում ունի հասնելու կայուն խաղաղության մեր տարածաշրջանում». Փաշինյանը՝ Էստոնիայի վարչապետին Արտակարգ դեպք` Երևանում. քաղաքացին ընկել է նոր կառուցվող Ինեկոբանկի ինքնաշեն վերելակի հորը Դանակով զինված քաղաքացին հարձակվել է բուժաշխատողների վրա Քեզանից հետո. Անի Երանյանի խորհրդավոր գրառումը Ատելության խոսքը բավական մեծ տարածում ունի. Քննարկում Անահիտ Մանասյանի նախաձեռնությամբ Արդարադատության նախարարը Եգիպտոսի դեսպանի հետ քննարկել է դատապարտյալների փոխանցմանն առնչվող հարցեր Վթար՝ Երևանում, «Hyundai»-ն բախվել է եզրաքարին, ապա ծառին. Shamshyan Խաղաղության գործընթացը չեզոքացնում է Ադրբեջանը․ Բաքուն մեղադրում է ՀՀ-ին՝ Արցախի ականապատ տարածքների համար Հայտնաբերվել է չհայտարարագրված և մաքսային հսկողությունից թաքցված դեղորայք ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատունը զգուշացնում է Արցախցիները կարող են խուսափել անձնագրում «Ադրբեջան» նշումից. ՆԳՆ Գառնու տաճարի բաղնիքի խճանկարը կվերականգնվի. այսօր տրվել է մեկնարկը Սահմանապահ զորքերի զինծառայողին անզգուշությամբ ինքնասպանության հասցնելու հատկանիշներով քրվարույթ է նախաձեռնվել․ ՔԿ Ամերիաբանկը մասնակցեց Career City Fest փառատոնին` ներկայացնելով Ամերիացիներին բնորոշ արժեքները Բերդավանի սահմանագոտում ականի պայթյունից վիրավորում ստանալու դեպքի առթիվ քրվարույթ է նախաձեռնվել Նշվել է իրանական նավահանգստում մաhացու պայթյունի պատճառը Շրջառանառությունից դուրս են բերվում ՀՀ երկրորդ սերնդի թղթադրամները