Երևան, 02.Սեպտեմբեր.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


200 000 տարի առաջ մարդիկ նախընտրել են մահճակալներին քնել

ՎԻԴԵՈ

Այսպիսի եզրակացության է եկել հնագետների եւ մարդաբանների միջազգային խումբը, որը հարավաֆրիկյան Սահմանային քարանձավում հայտնի հնագիտական պեղումների վայրում հայտնաբերել է հնագույն մահճակալների հետքեր, որոնք պատրաստվել են կորեկազգի խոշորատերեւ բույսերի խրձերից: Դրանցից, սակայն, քիչ բան է մնացել՝ միայն հազիվ տարբերվող հետքեր, որոնք, սակայն, հաջողվել է ճշգրիտ նույնականացնել ուժեղ խոշորացնելու եւ քիմիական վերլուծության օգնությամբ, հայտնում է «Հանրամատչելի մեխանիկա»-ն:

Խոտի մահճակալները տեղակայված են եղել քարանձավի խորքում` մոխրի մի շերտի վրա, որը, ըստ երեւույթին, քնած մարդկանց պաշտպանել է սողացող միջատներից: Ըստ գիտնականների՝ մոխիրը հին ժամանակներում բավականին տարածված միջոց է եղել միջատների դեմ, քանի որ խոչընդոտել է նրանց տեղաշարժին, ինչպես նաեւ արգելափակել է շնչառական եւ խայթող օրգանները: Բացի այդ, ամենահին մահճակալների վերին շերտում հայտնաբերվել են լելեշվայի հետքեր, դա բույս է, որը մինչ այժմ օգտագործվում է Արեւելյան Աֆրիկայում` միջատներից պաշտպանվելու համար:

Գիտնականների խոսքերով՝ որոշ դեպքերում հիմք է ծառայել այս վայրում տեղակայված ավելի հին մահճակալների մոխիրը: Դրանք հավանաբար այրվել են քարանձավը մաքրելու եւ միջատներին ոչնչացնելու համար: Մոխիրը նաեւ օգտագործվել է նոր մահճակալների տեղադրման համար մաքուր մակերեւույթ ստեղծելու նպատակով:

«Մեր ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ ավելի քան 200 000 տարի առաջ, համարյա մեր տեսակի ծագման ակունքներում, մարդիկ կարողացել են անհրաժեշտության դեպքում կրակ ստանալ, եւ նրանք օգտագործել են կրակը, մոխիրը եւ դեղաբույսերը քարանձավը մաքուր պահելու ու դրանից մակաբույծներին հանելու համար: Վարքագծի նման ռազմավարությունը կարող էր օգտակար լինել ինչպես առողջության համար, այնպես էլ այս վաղ համայնքներին առավելություն տալ»,- ասում է հետազոտական խմբի ղեկավար, պրոֆեսոր Լին Ուեդլին` հարավաֆրիկյան Վիտվատերսրանդի համալսարանից:

«Որևէ նորություն չկա փոխանցելու». Ինչո՞ւ չի հաջողվում Ստեփանակերտում մահացած հայ կնոջը տեղափոխել Հայաստան Ոսկու գնի կտրուկ աճի պատճառը հայտնի է Վնասվածքների կանխարգելման խորհուրդներ՝ ուսումնական տարվա մեկնարկին ընդառաջ Սեպտեմբերի 1-ից տրանսպորտային միջոցի սեփականության փոխանցումը հնարավոր է իրականացնել նաև առցանց․ ՆԳՆ Ուղեձոր սարատեղիում խոշոր հրդեհը բռնկվել է էլեկտրասյուների եռակցման աշխատանքների հետևանքով Երևան-Սևան ավտոճանապարհին հրդեհ է բռնկվել Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» խաղացանկը Հայաստանն առաջին կիսամյակում ստացել է ավելի քան 17 մլն դոլարի մարդասիրական օգնություն. ամենաշատն ուղարկել են ԱՄՆ-ից Ռուսաստանում ձերբակալվել է «Հին Բաքու» ռեստորանի սեփականատեր Շախլար Նովրուզովը Վաղը տեղի կունենա «Արցախի կանչը» հուշահամալիրի բացման արարողությունը Ինտերը Մխիթարյանին նվիրված հրապարակում է կատարել Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող երիտասարդը հայտնաբերվեց Վանաձորում Սումգայիթում հրդեհ է բռնկվել Սեպտեմբերի 2-ին, 3-ին, 4-ին գազ չի լինելու Բաքուն փորձում է գեներալ Մնացականյանին և մյուս հայերին ծանր հանցագործություններ վերագրել ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարությունը հրավիրում է մասնակցելու ամենամյա երիտասարդական ֆորումին Միացյալ Նահանգները կարող է զրկվել իր միակ հետազոտական ​​սառցահատից Հուզված ենք, ոգևորված ենք, հետո տխրում ենք… շատ խառը էմոցիաներ են. «Սիմֆոնիկ Հայկո» Գառնու տաճարում Գիշերային ակումբի անվտանգության աշխատակիցները ծեծի են ենթարկել քաղաքացուն․ ձերբակալվածներ կան ՆԱՏՕ-ն նոր շտաբ է տեղակայել Ռուսաստանի սահմանների մոտ Նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը մասնակցել է Սասունիկի նորակառույց դպրոցի բացման արարողությանը Հայաստանում 6 ամսում ծնվել է 14.609 մարդ, մահացել՝ 13․012-ը Գիտնականները բացահայտել են՝ երբ ծնվել է Յուպիտերը Դա պանթյուրքական միջանցք է և դա Չինաստանի համար ընդունելի չէ. Սերգեյ Մանասարյան Օգոստոսին հաքերները 163 միլիոն դոլարի կրիպտոարժույթ են գողացել Կարմրաշենում 1 առաջին դասարանցի կա Լևոն Մնացականյանը Բաքվի դատարանում հայտարարել է, որ մասնակցել է Արցախյան առաջին պատերազմի մարտերին Սպանություն՝ Մալաթիա-Սեբաստիայում Իրանը, Ռուսաստանը և Չինաստանը կոչ են անում ՄԱԿ-ին կանխել Իրանի դեմ պատժամիջոցները Ալավերդի-Վանաձոր ճանապարհին մեքենաներ են բախվել, 5 վիրավոր կա Ինչպես են հայտնիները դպրոց ճանապարհել իրենց երեխաներին Անօրինական տեղադրված խողովակաշարի միջոցով խառնարանային լճից իրականացրել է ապօրինի ջրառ․ ԲԸՏՄ ՀՀ ԱԳՆ-ն ցավակցություն է հայտնել Աֆղանստանում տեղի ունեցած երկրաշարժի առիթով Գազայում շարունակ աճում է սովից մահացածների թիվը Ջուր չի լինելու սեպտեմբերի 4-ին և 5-ին Արմավիրի բանտում դատապարտյալ է ինքնասպանություն գործել. 18-րդ մահվան դեպքըՍևանա լճի կանաչման պրոցեսը գտնվում է բավականին ցածր մակարդակի վրա Սեպտեմբեր ամսվա եղանակի կանխատեսումը Անցած շաբաթ հայտնաբերվել է 432 ոչ սթափ վարորդ (տեսանյութ) Մակրոնի հրաժարականի պահանջով խնդրագիրն ավելի քան 120 հազար ստորագրություն է հավաքել Վայոց ձորի մարզի Ուղեձոր գյուղի մոտակայքում բռնկված հրդեհը մեկուսացվել է Հայաստանի Մ-21 հավաքականը սկսեց մարզական հավաքը․ թիմի կազմը Չարենցավանում 68-ամյա մորը սպանած տղամարդը նախկինում նաև կնոջն է սպանած եղել. մանրամասներ Երևանում 40-ամյա տղամարդուն հրազենով uպանած ու «Mercedes G63»-ով փախուստի դիմած կասկածյալն է հայտնաբերվել. Shamshyan Կիմ Չեն Ընը մեկնել է Պեկին Տնից՝ հյուրատուն. ինչպես գաղափարը դարձավ բիզնեսՀրապարակվել է Աննա Հակոբյանի ու Մեհրիբան Ալիևայի համատեղ լուսանկարը Մնում է հասկանալ,հավատու՞մ է Մոսկվան Նիկոլի «արցունքներին»,թե՞՝ ոչ. Շարմազանով Մինչև 10 մլն դրամի շեմ ունեցող քաղաքացիները պետք է ազատվեն հայտարարագրումից. Հրայր ԿամենդատյանՈրպես անհետ կորած որոնվող տղամարդը հայտնաբերվել և ներկայացվել է նախաքննական մարմին