Երևան, 27.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Պահպանենք և վերականգնենք այն, ինչ մնացել է Դալմայի այգիներից»

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Past.am

Օրերս նախագահ Արմեն Սարգսյանը խոսել էր Ծիծեռնակաբերդի տարածքում «Հայ պարկ» հիմնելու նախաձեռնության և գաղափարի մասին: Սարգսյանն ասել էր՝ որպեսզի մեր բնակչությունը կարողանա առողջ ապրել, պետք է այգիներ՝ «հանրային առողջ թոքեր» ունենալ: «Շուտով ոգեկոչելու ենք Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը, հիշեցնելու աշխարհին, որ այն չճանաչելը կամ պատմության դասերը մոռանալը վտանգավոր է ողջ մարդկության համար: Այս առիթով ուզում եմ մի առաջարկ հնչեցնել, որի մասին դեռ տարիներ առաջ էի մտածում: Եթե Եղեռնի հուշարձանից նայեք մինչև «Հրազդան» մարզադաշտ, կտեսնեք հսկայական տարածություն։ Այդ տարածքը մշակված չէ, իսկ մեր քաղաքը մեծ այգու կարիք ունի։ Առաջարկում եմ ստեղծել համազգային այգի, որը կսկսվի Եղեռնի հուշարձանից անմիջապես հետո և կձգվի այդ տարածքով»։

Նախագահի այս առաջարկին բաց նամակով արձագանքել էին մի խումբ բնապահպաններ: Նրանք նշել էին՝ մտահոգված են ոչ միայն Երևանում կանաչ տարածքների, այլև պատմամշակութային հուշարձանների ոչնչացման փաստով և երկար տարիներ պայքարել են Դալմայի այգիների վերածննդի համար, իսկ այժմ ձեռք են մեկնում Արմեն Սարգսյանի կոչին՝ Երևանում ստեղծել համերաշխության և հիշողության համազգային այգի՝ բարձրացնելով Դալմայի այգիների փրկության հարցը:

«Հանրային իրազեկման և մոնիտորինգի կենտրոն» ՀԿ-ի նախագահ Մարի Չաքրյանը մանրամասնում է, թե ինչու են հատկապես առաջարկել Դալմայի այգիների տեղում համազգային այգի ստեղծելու առաջարկը: «Դալմայի այգիները պատմականորեն եղել են կանաչ տարածք, այգիներ, այնտեղ հողը շատ բերրի է եղել: Նպատակահարմար է հենց այս վայրում համազգային այգի ստեղծելը՝ մի քանի պատճառով: Առաջին հերթին որպես պատմական արժեք, որովհետև նաև նախագահն է առաջ քաշում այն գաղափարը, որ նոր այգու ստեղծմամբ պետք է վերականգնենք մեր պատմական հողերի խորհուրդը, իսկ Դալմայի այգին հենց իրենով պատմական վայր է: Երկրորդ՝ սա ավելի բերրի հող պարունակող տարածք է, որտեղ այսօր շինարարություն է իրականացվում և ավելի նպատակահարմար է, որ այնտեղ նաև այգի հիմնվի, երրորդ՝ իրականացվող նախագծով կկարողանանք պահպանել այն, ինչ մնացել է այգիներից, գոնե այն տարածքում, որը կառավարության որոշմամբ որպես անտառային հող է նախատեսված, բայց 2003 թվականից ի վեր անտառ հիմնելու ուղղությամբ որևէ քայլ չի արվել»,- Past.am-ի հետ զրույցում ասում է Չաքրյանը:

Հետաքրքրվում եմ՝ արդյոք այս կերպ որոշակիորեն կանխում են նաև հետագայում անտառային տարածքում հնարավոր շինարարությունները: «Նախ ասեմ, որ առաջինը նախագահի կոչին արձագանքել է «Ա.Դ.Սախարովի անվան մարդու իրավունքների պաշտպանության հայկական կենտրոն» ՀԿ-ից Մերի Խաչատրյանը: Հետո արդեն ես, Մերին ու «Դալմա-Սոնա» բնապահպանական հիմնադրամից Ռուզաննա Ղազարյանը որոշեցինք ավելի հասցեական դիմել նախագահին: Հատկապես Ռուզաննան և Մերին երկար տարիներ պայքարել են այդ տարածքի գոյության, պահպանության, և՛ տարածքի, և՛ այդ տարածքի այգեգործների շահերի պաշտպանության համար: Անգամ Խորհրդային Միության տարիներին այս տարածքը մնացել է որպես այգի: Փոփոխությունները եղել են 2000 թվականից հետո, երբ այդ տարածքը դրվել է կառուցապատման տակ: Մենք մատնանշում ենք, որ այստեղ մտադրված են եղել ստեղծել անտառ, բայց զուգահեռ ականատես ենք այն փաստին, որ արդեն իսկ անտառային հողերի տարածքից հատկացումներ է կատարվում ժամանցի գոտի կառուցելու համար, բայց միևնույն է այն իր մեջ չի պարունակում Դալմայի այգու խորհուրդը: Տեսնում ենք, որ այս տարածքն ավերվում է: Ինքս բարձրաձայնել էի գինու հնձանի քանդման մասին, և շնորհակալ ենք, որ ԿԳՄՍ նախարարությունը խումբ կազմեց, ուսումնասիրեցին խնդիրը և արձանագրվեց այն փաստը, որ այս տարածքում կան շատ կարևոր օբյեկտներ, հնագետներն այսօր էլ պնդում են, որ տարածքը լիովին ուսումնասիրված չէ: Ծիծեռնակաբերդի տարածքի անմիջապես հարևանությամբ պատմական տարածք ենք ոչնչացնում, միևնույն ժամանակ ասում, որ այգի հիմնենք նահատակների հիշատակը վառ պահելու համար: Կիսում ենք նախագահի ցանկությունը, ուզում ենք, որ Երևանում կանաչ տարածք լինի, կոչ ենք անում նրան իր ուշադրությունը հրավիրել այս տարածքի վրա, որն իրենով արդեն իսկ խորհրդանշական է՝ նաև որպես այգի այն պահպանելու առումով»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Չաքրյանը հավելում է՝ իրենց բաց նամակին կարող են միանալ բոլոր ցանկացողները՝ կազմակերպություններ, անհատներ, քաղաքացիներ, փորձագետներ: Հավելում է՝ նամակն արդեն իսկ ուղարկել են նախագահի աշխատակազմին՝ նշելով, որ երբ երկրում արտակարգ դրությունն ավարտվի, կմեկտեղեն նամակին միացած բոլոր անհատների և կազմակերպությունների ստորագրությունները և նաև այդ տարբերակով այն կհանձնեն նրանց: «Նամակում նաև նշել ենք, որ պատրաստակամ ենք կամավորական, մասնագիտական ներդրում ունենալ այս գաղափարը կյանքի կոչելու համար: Կարևորում ենք այգու հիմնումը հենց Դալմայի այգիների տարածքում»,-եզրափակում է Մարի Չաքրյանը:

Լուսինե Առաքելյան

Ռազմական հեղաշրջում` Գվինեա-Բիսաուում Թայվանը մտադիր է պաշտպանության համար լրացուցիչ 40 միլիարդ դոլար հատկացնել 70,000 դոլար՝ մեկ տոմսի համար. այժմ դուք կարող եք վճարել «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխությանը մասնակցելու համարՀռոմի պապն արգելել է բազմակնությունը և բազմամուսնությունը ՀԱՊԿ ղեկավարները հանդիպել են ղրղզական յուրդում Ուկրաինացիները չպետք է կախված լինեն միայն գործընկերներից․ Զելենսկի «Կրասնոդարը» հաղթեց «Օրենբուրգին»՝ դուրս գալով կիսաեզրափակիչ․ Սպերցյանը մասնակցեց հանդիպմանըՄայրը մուրճով սպանել է 6–ամյա որդուն Ընտրություններին միջամտելու վերաբերյալ Թրամփի դեմ հարուցված գործը կարճվել է Սրետենսկի վանքի երգչախումբը երգել է Մոսկվա-Երևան չվերթի ինքնաթիռում (տեսանյութ) Գյումրիում անհայտ անձը մուտք է գործել կոշիկի խանութ և փորձել խանութում տեղադրված բանկոմատից կատարել գnղությունԳերմանիայում ավտոբուսի վթшրի հետևանքով տnւժել է ավելի քան 60 դպրոցական Շերը բանակցություններ է վարում Netflix-ի հետ կենսագրական սերիալի շուրջ Նոր ​​օրենսդրական փաթեթ. իշխանությունները որոշել են ՀՀ երեք մարզկենտրոններում կենդանիների համար ապաստարաններ կառուցելՌուսաստանն Իրանին «Սպարտակ» զրահապատ մեքենաների նոր խմբաքանակ է մատակարարելՖուտբոլային լեգենդ Նիկիտա Սիմոնյանը՝ հայ–ռուսական սպորտային հարաբերությունների զարգացման առաջնորդ (տեսանյութ)Սա մեծ հաղթանակ է, քանի որ մրցակիցը «Բարսելոնան» էր. Մարեսկա «Մեծ յոթնյակի» երկրները Ուկրաինային փոխանցել են ավելի քան 30 միլիարդ եվրո, որը ապահովվել է ռուսական ակտիվներից ստացված եկամուտներովԵրևան-Դիլիջան ավտոճանապարհին բшխվել են «Ford» և «Hyundai» մակնիշների ավտոմեքենաները․ կա տnւժածՀրդեհ է բռնկվել Սուրբ Գայանե եկեղեցու հարևանությամբ կայանված «Nissan Teana»-ում Հարի Քեյնը ցանկանում է մնալ «Բավարիայում» Հարավարևելյան Ասիան աղետի մեջ է. Թաիլանդում ջրհեղեղը համարվել է վերջին 25 տարվա ամենաուժեղըՀայաստանում կան մի քանի տասնյակ քաղբանտարկյալներ, այդ մարդիկ զուտ թվաքանակ չեն. Արթուր ՄիքայելյանՀՀ-ում քաղաքական բանտարկյաների հիմնահարցին նվիրված խորհրդարանական լսումներին փորձել եմ նաեւ սահմանել «քաղաքական բանտարկյալ»-ի ներպետական, մատչելի հասկացությունը. Գոհար ՄելոյանՌոնալդուի և Ջորջինայի հարսանիքը կկայանա Մադեյրայում. հայտնի են մանրամասները Երկրի հյուսիսում հայտնաբերվել է Հիսուսի օծման պատկերով մի կոթող. Նարեկ ԿարապետյանՀռոմի պապն ու Էրդողանը կհանդիպեն՝ քննարկելու տարածաշրջանային և համաշխարհային զարգացումներին վերաբերող հարցերԻմ խոսքը Ազգային ժողովում քաղբանտարկյալների մասին. Ռուբեն ՄխիթարյանՖլիկը՝ «Չելսիից» կրած պարտության մասին Պուտինը Բիշքեկում ղրղզական ազգային երաժշտական ​​գործիք՝ կոմուզ է նվագել Քիմ Քարդաշյանին քննադատել են փղի կաշվից պատրաստված հազվագյուտ Hermès Birkin պայուսակի համարՑավակցում եմ զոհված փրկարարի ընտանիքի անդամներին, հարազատներին. Էդմոն ՄարուքյանՕդի աղտոտվածությունն այս տարածաշրջանում ունի խիստ սեզոնային բնույթ և պայմանավորված է առավելապես աշխարհագրական գործոններով․ Տիգրան ԱվինյանԱրմանը, ինչպես և ամբողջ մրցաշարը, տպավորիչ էր․ նրան տիտղոսային մենամшրտից զրկելը կլինի իսկական հшնցագործություն․ ԲադաևԽաղաղությունը՝ լոզո՞ւնգ, թե արտաքին քաղաքականություն. հանդուրժողականությունը պետք է ձևավորվի դպրոցական տարիքիցՆԳՆ ոստիկանությունը շարունակում է ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքի հայտնաբերումն ու առգրավումը (տեսանյութ)Այդ երեխան մերն էր ու մեր մեջ նմանատիպ խոսակցություն երբեք չի եղել. ամուսինս երբևէ բռնության չի ենթարկել ո՛չ ինձ, ո՛չ երեխաներիս, չեմ հավատում, թե ինչու պետք է նման բան աներ. Ծափաթաղում սպանված 3-ամյա երեխայի մայրԿարևորելով տեղեկատվական անվտանգությունը. IDBank-ը և Իդրամը APOCALYPSE CTF 2025 մրցույթի կողքինAltterra Wines գինեգործարանը հաղթող է ճանաչվել Forbes-ի Top100Wines վարկանիշային ծրագրի «Մեծ Կովկաս» հեղինակավոր անվանակարգումԶիջումները վերածվում են կապիտուլյացիայի, բայց խաղաղությունն այդպես էլ չի հաստատվումԹուրքիան կշարունակի գնել ռուսական գազ. էներգետիկայի նախարար Չարժե վաղաժամ եզրակացություններ անել Ուկրաինայի հակամարտnւթյան մոտալուտ ավարտի վերաբերյալ. ՊեսկովԷլեկտրամոբիլների ներմուծման համար ԱԱՀ-ից ազատման արտոնությունը կերկարաձգվի ևս մեկ տարովՓրկարար է զոհվել«Անկեղծ ես». Մագա Հարությունյանի ֆոտոշարքը TRIPP-ը միայն խորացնելու է Հայաստանի շրջափակումը. Արմեն ՄանվելյանԱրտենի գյուղում կասեցվել է կաթնամթերքի արտադրությունը Բոլոր քաղաքագետները հայտարարում են, որ Թրամփը իր խոսքի տերն է «իսկական»՝ կարող է խոստանալ և հետո իր խոսքը հետ վերցնել. Մհեր Ավետիսյան«Աշխարհի ամենաուժեղ կինը» տիտղոսի դափնեկիրը զրկվել է տիտղոսից, երբ պարզվել է, որ նա ծնվել է տղամարդ«Հայությու՞ն, լսել եք՞». Ինչի մասին է հայ հայտնիների սոցիալական էջերում տարածվող արշավը