Երևան, 14.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Տնտե­սա­կան բա­լան­սը լի­ո­վին խախտ­վել է. ի՞նչ քայ­լեր են անհ­րա­ժեշտ

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Համաճարակի բռնկումը բացասական է ազդել համաշխարհային տնտեսության բոլոր ճյուղերի վրա, որի արդյունքում ականատես ենք լինում նոր համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամին։ Իսկ թե որքան ժամանակ կարող է տևել այսպիսի իրավիճակը, դեռևս դժվար է կանխատեսել։

Եվ քանի որ երկրների տնտեսությունները փոխկապակցված են, ապա տնտեսապես հզոր որևէ երկրում (օրինակ՝ Չինաստան) ցնցումներն ազդում են գրեթե բոլոր երկրների տնտեսական արդյունքների վրա։ Ստեղծված իրավիճակը հաղթահարելու համար անհրաժեշտ է, որ երկրների կառավարությունները կարողանան ճիշտ և ժամանակին գնահատել իրադարձությունները, համապատասխան գործողությունների ծրագրեր մշակել և համագործակցել միմյանց հետ։

Եվ տնտեսական առումով այս ճգնաժամային իրավիճակը լուրջ ռիսկային տարրեր է պարունակում նաև Հայաստանի համար։ Բացի այն, որ Հայաստանի տնտեսությունը բացասական ազդակներ է ստանում արտաքին աշխարհից, ներքին ֆինանսատնտեսական բալանսը նույնպես խախտված է։

Զարմանալի չէ, որ անցած մեկ-երկու շաբաթում առևտրաշրջանառության մեծ աճ է արձանագրվել, ինչը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ քաղաքացիները նպատակ ունեն այս օրերի համար ինչքան հնարավոր է սննդի և այլ անհրաժեշտ ապրանքների մեծ պաշար հավաքել։ Մարդկանց մոտ նաև մտավախություն կար, թե կարող է առաջիկայում անհրաժեշտ ապրանքների պակաս առաջ գալ։ Եվ պատահական չէ, որ մի քանի օր խանութներում հերթեր էին գոյանում։ Եվ ընդհանրապես, սննդի առևտրի ոլորտը ծաղկում է:

Մինչ առևտրի ոլորտում աճ է արձանագրվում, տնտեսության որոշ ոլորտներում իրավիճակը շատ ծանր է։ Խոսքը մասնավորապես վերաբերում է հյուրանոցային բիզնեսին, ռեստորաններին, զվարճանքի կենտրոններին, ավիաբիզնեսին, սպասարկման և տնտեսական գործունեության այլ ուղղություններին։

Այնպիսի իրավիճակ է ստեղծվել, որ տնտեսության մի ոլորտում գերաճ է նկատվում, իսկ այլ ոլորներում՝ անկումային իրավիճակ։ Այսինքն՝ տնտեսական բալանսը լիովին խախտվել է, որն անհրաժեշտ է վերականգնել։ Սակայն այն հնարավոր չէ իրականացնել առանց պետության աջակցության։

Պետությունը պետք է անհրաժեշտ ներարկումներ կատարի այն ճյուղերում, որոնք մեծապես տուժել են շարունակվող ճգնաժամային իրավիճակից։ Եվ կոնկրետ քայլեր ձեռնարկելու հարցում մեր կառավարությունը կարող է համագործակցել այլ երկրների կառավարությունների հետ, նրանցից աջակցություն ստանալ կամ կիրառել նաև նրանց փորձը։

Իսկ այս պահին ի՞նչ ճանապարհով է առաջ շարժվում գործադիրը։ Վարչապետը կառավարության վերջին նիստին հայտարարեց, թե քանի որ ճգնաժամային իրավիճակով պայմանավորված՝ բիզնեսի որոշ ոլորտներ ֆինանսական բարդություններ են ունենալու, իրենք ճգնաժամային վարկային պորտֆելներ են առաջարկում բիզնեսին:

Այս վարկային պորտֆելների էությունն այն է, որ ֆինանսավորման որոշակի տոկոսն իրականացնում են առևտրային բանկերը և վարկային կազմակերպությունները, մնացյալը՝ 25-50 տոկոսը, ֆինանսավորում է կառավարությունը: Կառավարության տվածն անտոկոս է, իսկ բանկերի տվածի տոկոսները նույնպես սուբսիդավորում է կառավարությունը: Այսինքն՝ տնտեսվարողը զրո տոկոսով ստանում է վարկային միջոցներ:

Առաջին հայացքից թվում է, թե անտոկոս վարկերը լուրջ աջակցություն են լինելու բիզնեսի համար, սակայն այդպես չէ, քանի որ տնտեսվարողները խնդիրներ են ունենալու այս վարկերի նույնիսկ մայր գումարները վերադարձնելու հարցում։ Եթե տնտեսվարողը շարունակում է վնասներ կրել, ապա արդյոք հնարավորություն կունենա՞ մարել վարկը։

Եվ բացառված չէ, որ բիզնեսի բազմաթիվ ներկայացուցիչներ ուղղակի հրաժարվեն վարկ վերցնելուց՝ մտավախություն ունենալով, թե չեն կարող այնքան շահույթ ունենալ, որ մարեն վարկի գումարները։

Իսկ ամենահավանական տարբերակն այն է, որ նրանք օպտիմալացնեն բիզնեսը կամ փոխեն իրենց գործունեության ոլորտը, ինչը կարող է բացասական հետևանքներ ունենալ։ Օրինակ՝ մեծ թվով աշխատակիցներ կարող են կորցնել իրենց աշխատանքը, և երկրում սրվի սոցիալական լարվածությունը։ Ուստի այսպիսի իրավիճակում լավագույն լուծումը կարող է լինել միայն տնտեսվարողների վնասների փոխհատուցումը, որը հնարավորություն կտա նրանց զերծ մնալ կտրուկ և անցանկալի գործողություններից։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

 

ՀՀ–ում ԱՄՆ դեսպանատունը կրկին հիշեցնում է Chanel Rouge Allure «Pirate»-ը այն պաշտամունքային շրթներկ է, որը աստղերն են սիրում Թուրքական իշխանությունները նախաձեռնում են Պուտինի, Թրամփի և Զելենսկիի հանդիպումըԷջմիածնի հրապարակում «ՎԱԶ 2107»-ից սկսված գազի արտահոսքը դադարեցվել է պարեկների և փրկարարների օպերատիվ աշխատանքի շնորհիվԲելգիայի հավաքականի պաշտպանը տեղափոխվեց «Միլան»Կենտրոնում փոշին գերազանցել է սահմանային թույլատրելի շեմը Իրանի նախագահն արձագանքել է «փողոց դուրս գալ» իշխանությունների դեմ՝ իրանցիներին ուղղված Նեթանյահուի կոչինԼևանդովսկին նշել է Ոսկե գնդակի իր երկու ֆավորիտներին Եթե Ռուսաստանն ուրբաթ օրը չհամաձայնի հրադադար հաստատել, ԱՄՆ-ից շատ լուրջ հետևանքներ թող սպասի․ ԹրամփՀԱՄԱՍ-ի պատվիրակությունը հրադադարի շուրջ բանակցությունները վերսկսելու ցանկություն է հայտնել․ ԶԼՄԹենեսիում հորդառատ անձրևները առնվազն 3 մարդու կյանք են խլել Ներգաղթյալներով նավակ է շրջվել Իտալիայի մոտակայքում, զոհվել է առնվազն 20 մարդ Վերջին 24 ժամվա ընթացքում Գազայի հատվածում սովից մահացել է առնվազն 8 մարդ, նրանց թվում՝ երեք երեխաՈւսումնասիրություններ են կատարվել Ահնիձորում․ մատուռից ոչինչ չի պահպանվել ԵՄ առաջնորդները Թրամփին կոչ են անում աշխատել ԵՄ-ի և Ուկրաինայի անվտանգության շահերն ապահովող խաղաղության համար. ՄերցԱրմավիրիցի երիտասարդը ձերբակալվել է․ հայտնաբերվել է խոշոր չափերի մարիխուանա Ռիհաննան կրկին ապացուցում է, որ հղիությունն ու նորաձևությունը կատարյալ համադրություն են Թրամփի և Զելենսկու տեսակոնֆերանսը կանցկացվի փակ ֆորմատով․ Bild Թրամփը հայտարարել է, որ ցանկացած տարածքային խնդիր կարող է լուծվել միայն Ուկրաինայի հետ. ՄակրոնԱնգլիայի առաջնության առաջին տուրի հանդիպումները կմեկնարկեն մեկ րոպե լռությամբ Իսրայելի ռազմական տրանսպորտային ինքնաթիռն այսօր վայրէջք է կատարել Ադրբեջանում. Sepah PasdaranՇամպայնի միջազգային օր. Ինչպես Ֆրանսիայի մեկ շրջանը աշխարհին շքեղության համ տվեց«Եվրաեռյակը» սպառնում է վերականգնել Իրանի նկատմամբ պատժամիջոցները Երևան-Մեղրի ավտոճանապարհին բախվել են «Opel Astra»-ն և իրանական համարանիշներով կցորդիչով բեռնատարը․ կա 3 վիրшվորՊռոշյանում 25-ամյա վարորդը «Opel Astra»-ով բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին, կոտրել դրանք և գլխիվայր հայտնվել բաժանարար գոտումՌուսաստանում մասամբ սահմանափակվել են Telegram-ով և WhatsApp-ով զանգերը Ադրբեջանը մարդասիրական օգնության նոր խմբաքանակ է ուղարկել Ուկրաինա Արհեստական բանականության կիրառումը բացասաբար է անդրադառնում բժիշկների հմտությունների վրա. հետազոտությունՌԴ-ն և Բելառուսը զորավարժությունների ժամանակ կիրականացնեն միջուկային զենքի և նորագույն «Օրեշնիկ»-ի կիրառման պլանավորումըԱրմավիրում բնակարանային գողություններ արած երիտասարդը ձերբակալվել է (տեսանյութ) Դավիթ Բեկ փողոցում բախվել են «Mitsubishi»-ն և «BYD»-ը. կա 2 տուժած ԱՄՆ-ում փորձում են «ավելի խելացի» սերունդ ստեղծել՝ օգտագործելով առաջադեմ գենետիկական թեստավորում և սաղմերի ընտրության տեխնիկա. WSJԿարեն Խաչանովը Ցինցինատիի մրցաշարի 1/8 եզրափակչում է Apple-ն այս տարի կթողարկի նոր բյուջետային MacBook. DigiTimes Բերքլի, Սթենֆորդ, Visa ինովացիոն կենտրոն և շատ ավելին․ բացառիկ հնարավորություն Հայաստանի 10 ուսանողի համարՀայտնաբերվել և ապօրինի շրջանառությունից դուրս են բերվել ավելի քան 1․5 կգ տարբեր տեսակի թմրամիջոցներԹրամփն ու Պուտինը կհանդիպեն Էլմենդորֆ-Ռիչարդսոն ռազմաբազայում. CNN ԱՄՆ-ի պետական պարտքը հասել է ռեկորդային 37 տրիլիոն դոլարի «Համահայկական ճակատ» շարժման առաջնորդ Արշակ Կարապետյանը 2025 թվականի օգոստոսի 13-ին ժամը 20:00-ին ելույթ կունենա «Զվեզդա» ռադիոկայանի «Ազգային անվտանգության ռազմավարություն» հաղորդաշարումԱշխարհը կոչ է անում Թրամփին Նոբելյան մրցանակ տալ․ Սպիտակ տուն Հերացու փողոցում բախվել են «Lexus»-ն ու «Volkswagen»-ը. վերջինն ինքնաբերաբար առաջ է ընթացել ու բռնկվել Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում օգոստոսի 12-13-ը Վաշինգտոնյան հռչակագիրը չի կարող արժանապատիվ խաղաղություն ապահովել. դա Արցախի ժողովրդի իրավունքների ու արյան հաշվին է. Արտակ Բեգլարյան Ակնհայտ է, որ ՌԴ ռազմավարական մոտեցումները, ստեղծված նոր իրադրության պայմաններում, կտրուկ փոփոխության են ենթարկվելու. Տիգրան Աբրահամյան Արտաշատում հայտնաբերվել է Հայաստանում կառուցված ամենահին եկեղեցին Առանձնակի ցավալի ու մտահոգիչ է հետևել, որ հանրային հստակ պահանջ չի ձևավորվում Բաքվում պահվող հայերի վերադարձի շուրջ. ադրբեջանագետ Ադրբեջանի հետ կնքված ցանկացած փաստաթուղթ միակողմանիորեն ծառայեցվում է ՀՀ-ի դեմ. Ավետիք Չալաբյան Երկրաշարժ՝ Թուրքիայում Գյումրիի «Շիրակ» օդանավակայանից նախատեսվում են չվերթներ դեպի Եվրոպա ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայությունը հրապարակել է մտահոգիչ տվյալներ' ինքնասպանությունների թվի աճի վերաբերյալ