Երևան, 27.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Մա­ղա­րի­չի» օրի­նա­կա­նա­ցո՞ւմ, թե՞ բժիշկ­նե­րին խրա­խու­սե­լու մի­ջոց

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Տարիներ շարունակ մեր իրականության մեջ արմատավորվել է, որ բուժհաստատությունում հայտնվելիս կամ էլ շտապօգնություն կանչելիս պետք է, այսպես կոչված, «մաղարիչ» տալ բուժաշխատողներին, որպեսզի նրանք հիվանդին «էլ ավելի լավ աչքով նայեն»։ 

Իհարկե, սա գնահատվում է որպես կաշառք, բայց կան նաև այլ կարծիքներ։ Դեռևս կան մարդիկ, որոնք բուժման համար պաշտոնապես վճարելուց հետո էլ կարծում են, որ գոնե մի շիշ կոնյակ պետք է նվիրեն բժշկին։ Ինչևէ։ 

Հիմա կան բուժհաստատություններ, որտեղ կա հստակ քաղաքականություն՝ բուժհաստատությունում բուժում ստացող հիվանդը կամ նրա հարազատը ցանկության դեպքում կարող է հավել յալ վճարում կատարել բուժհաստատության դրամարկղում։ Այնուհետև վճարված գումարից որոշակի գումար հատկացվում է բժշկին։ 

Արդյո՞ք կարելի է համարել, որ բոլորիս հայտնի «մաղարիչն» այլ՝ պաշտոնական ձևակերպում է ստացել։ «Փաստը» մեկտեղել է փաստաբան, հակակոռուպցիոն փորձագետ Մարատ Ատովմյանի և բժիշկ-ուռոլոգ, առողջապահության կազմակերպիչ Գևորգ Գրիգորյանի տեսակետներն այս հարցի շուրջ։ 

Մարատ Ատովմյանը նշում է՝ որքան տեղյակ է, այս հարցի վերաբերյալ կան տարբեր մոտեցումներ։ «Կան բուժհաստատություններ, որտեղ հիվանդը ազատ է բժշկին գումար վճարելու հարցում։ Բնականաբար, այդ գումարը մնում է բժշկին, հետո նա գուցե որոշակի գումար է տալիս նաև իր վերադասներին և այլն։ 

Կան բուժհաստատություններ, որտեղ օրինական վճարումներ են կատարվում հիվանդանոցի դրամարկղում, իսկ բժիշկն էլ ինչ-որ գումար վերցնում է իրեն։ Կան նաև հաստատություններ, որտեղ շատ խիստ արգելք է դրված, որ բժիշկն ինչ-որ գումար վերցնի հիվանդից կամ նրա հարազատից։ 

Բժիշկներին հստակ արգելված է հիվանդներից գումար վերցնել, և եթե բուժհաստատության ղեկավարությունը տեղեկանում է նման դեպքերի մասին, ապա պատժամիջոցներ է կիրառում բուժաշխատողների հանդեպ։ 

Պետք է օրինական վճարում կատարվի դրամարկղում։ Մնացածը հիվանդանոցի ներքին խնդիրն է, թե ինչպես է նա այդ գումարը բաշխում, և վիրահատող կամ բուժող բժշկին վճարած գումարից որքան է բաժին հասնում։ 

Երբ անձն այդ գումարը վճարում է օրինական ձևով՝ դրամարկղում, որպես ծառայությունների համար վճար և ստանում է ՀԴՄ կտրոն, դա նորմալ եմ համարում, ուղղակի խնդիրն այն է, թե ինչպես է բուժհաստատությունը բաշխում այդ գումարները, որքան գումար է բաժին հասնում բժշկին և այլն։ Նախկինում եղել են դեպքեր, երբ բժիշկները ստորագրել են, որ իբրև թե ստացել են այդ գումարը, սակայն իրականում այն չեն ստացել։

 Դա ղեկավարությունը հիմնավորել էր տարբեր կերպ, օրինակ՝ վերանորոգման ծախսերով և այլնով՝ նշելով, որ այդ գումարները պետք է ներդրվեն այդ կամ այլ նպատակներով։ 

Դա արդեն ուրիշ խնդիր է, երբ բժիշկը ստորագրում է, բայց փաստացի գումար չի ստանում։ Բայց եթե ամեն ինչ օրինական է, հիվանդը վճարում է կատարում, ստանում կտրոն, այդ գումարն արդար ձևով բաշխվում է հիվանդանոցի ներսում, բժիշկները ստանում են իրենց կատարած աշխատանքի համար համարժեք վարձատրություն, կարծում եմ, որ այս դեպքում դա նորմալ է։ 

Ամեն ինչ կախված է բուժհաստատության դրվածքից, գործունեության մեխանիզմից և բժշկից»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Ատովմյանը։ Նա կարծում է՝ մեր ժողովուրդն ունի բժշկին շնորհակալություն հայտնելու մենթալիտետ, որը, սակայն, համատարած բնույթ չի կրում։ 

«Հիվանդներ կան, որոնք դիմում են բժշկի և անգամ բողոքում են, որ պետք է որոշակի մուծումներ անեն։ Այդ դեպքում իրենց մտքով չի էլ անցնում հավել յալ վճարում կատարել, իրենք շատ դեպքերում հազիվ կարողանում են անհրաժեշտ գումարը վճարել։

 Հակառակը՝ դեռ մի բան էլ պահանջում են, որ անվճար լինեն հետազոտությունները և այլն»,-եզրափակում է մեր զրուցակիցը։ 

Բժիշկ-ուռոլոգ Գևորգ Գրիգորյանը այս հարցին այլ տեսանկյունից է մոտենում։ 

«Եթե մենք սկսում ենք խոսել առողջապահության ոլորտում կոռուպցիայից, ապա եկեք սկսենք ոչ թե բժշկին ուղղվող գումարից, այլ եկեք սկսենք նախարարի կնոջ ղեկավարած հիմնարկի պետպատվերի աննախադեպ աճից։ Եկեք դա քննարկենք, դրա մասին խոսենք, հետո նոր անցնենք բժիշկներին, որովհետև բժիշկների բարեկամները նախարար չեն աշխատում։ 

Բժիշկն աշխատում է, պետության կողմից նախատեսված գումարները, որոնք որպես աշխատավարձ վճարվում են բժշկին այնքան ցածր են, որ այդ գումարների հաշվին հնարավոր չէ հոգալ ընտանիքի հոգսերը կամ գոյատևել։ 

Արդարացի չէ, որ բժիշկն իր կյանքը և ժամանակը ներդնում է բուժառուի առողջության վրա և, օրինակ՝ ծննդաբերությունից ստանում է 13 հազար դրամ գումար, իսկ նախարարը ստանում է մեկ ու կես միլիոն դրամ աշխատավարձ և նույնքան պարգևավճար»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է առողջապահության կազմակերպիչը։ 

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Հուսալիության և ֆունկցիոնալության չափանիշ. ինչո՞ւ են խողովակային բանալիները կոչվում նաև «գազային» կամ «շվեդական». «Փաստ»Արարատի մարզում բախվել են մարդատար գնացք և «Opel»Արցախից խոսելը Փաշինյանի համար ծայրահեղականություն է. Հովհաննես ԻշխանյանՀայաստանում քաղաքական պատվերի արդյունքում կիրառվում է միայն կալանքը․ Արամ ՎարդևանյանUcom-ն աջակցում է տիեզերական ճարտարագիտության զարգացմանը Հայաստանում (լուսանկարներ)ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (27 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ).Փոփոխվել է Հայաստանի Սահմանադրությունը, տեղի է ունեցել «Մայրիկ» ֆիլմի պրեմիերան. «Փաստ»Նոր տեղեկություն ընդունելության քննություների մասինՓաշինյանի՝ Սահմանադրությունը փոխելու ցանկությունը հիմնականում պայմանավորված է Ալիևի պահանջներով, բայց կան նաև այլ պատճառներ. «Փաստ»Խաղաղության ծրագրում պետք է փոփոխություններ արվենՖասթ Բանկը Mastercard World-ի նոր քարտապաններին տրամադրում է մինչև 25% քեշբեք Հայաստանը պետք է ոչ թե հեռանա ՀԱՊԿ-ից, այլ պետք է իր գործունեությունը ընդլայնի և ամրապնդի ՀԱՊԿ-ում. Մհեր ԱվետիսյանԲաքվում ուզում են, որ տարածաշրջանում Ռուսաստանին փոխարինի Ուկրաինան. «Փաստ»Լոռու մարզում 11-ամյա տղա է մահացել. երեխայի ծնողները մեղադրում են բժիշկներին Դիրքեր կան, որտեղ թշնամին զննում է մեր զինվորներին, նոր միայն թողնում է. Ավետիք ՔերոբյանՈրքա՞ն է կազմում Դիլիջանի և հարակից անտառների հրդեհների պատճառած վնասըՁմռանը մրսածության աճին նպաստող գործոնները. ինչպես չհիվանդանալ«Որդիներս ուժ տվողը դարձան, և այն, որ պետք է բարձր պահենք Սամվելիս անունը». Սամվել Մանասյանն անմահացել է հոկտեմբերի 17-ին Մարտակերտում. «Փաստ»Հայ գերիների նկատմամբ բռնության ֆոնին կոչ ենք անում ԵԽ պատգամավորներին այցելել Բաքու․հայտարարություն Ինչպե՞ս օգտվել բազմավեկտորակտիվությունից ու հետաքրքրություններից. «Փաստ»Վարդան Ջհանյանը մասնակցել է CRIRSCO-ի նախագահ Գարթ Քիրքհեմի հետ հանդիպմանը 19-ամյա գրոսմայստերը՝ 2025 թվականի ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի հաղթող Այն մասին, թե ինչպես իշխանությունը կորցնելու վախից մեր աչքերի առաջ հիմա ծնվում է ամենաայլանդակ բռնատիրությունը. Ավետիք ՉալաբյանԴիլիջանի ոլորանների և «Լեռնային Հայաստան» առողջարանի մոտակայքում բռնկված hրդեհներն ամբողջությամբ մեկուսացված են. ՀՀ ՆԳՆ փրկարար ծառայություն Ապագա ռիսկերի բարձրացման վտանգավոր միտումները. «Փաստ»Թրամփի և Պուտինի զրույցը փոխել է պատերազմի ընթացքըԶանգեզուրի միջանցքից մինչև տոտալ վերահսկողություն․ Վաշինգտոնյան միֆի փլուզումը Երևանում օդի աղտոտվածությունը մոտեցել է կենսաբանական աղետի շեմին․ Սամվել ֆարմանյան 24 ժամ ջուր չի լինելու Ժողովրդական վստահության աճը և «Մեր Ձևով» շարժման նոր քաղաքական որակը «Այս գործընթացներն արդեն իսկ ազդել են մեր ներդրումային գրավչության վրա». «Փաստ»Կյանքից հեռացել է Նելլի ՀակոբյանըԿմշակվի շարժական աղբյուրներից մթնոլորտն աղտոտող նյութերի արտանետումների հաշվարկման միասնական ուղեցույց. «Փաստ»Օրվա աղոթքՔարոզչապղպջակներ, որ մի քանի րոպե էլ չեն դիմանում. «Փաստ»Ինչո՞ւ են «նիկոլական նարատիվներ» շրջանառում. «Փաստ»Բոլորի դեմ ատելություն ու թշնամանք է գեներացնում, պառակտում մտցնում. «Փաստ»Զիջումները վերածվում են կապիտուլյացիայի, բայց խաղաղություն այդպես էլ չի հաստատվում. «Փաստ»Ռազմական հեղաշրջում` Գվինեա-Բիսաուում Թայվանը մտադիր է պաշտպանության համար լրացուցիչ 40 միլիարդ դոլար հատկացնել 70,000 դոլար՝ մեկ տոմսի համար. այժմ դուք կարող եք վճարել «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխությանը մասնակցելու համարՀռոմի պապն արգելել է բազմակնությունը և բազմամուսնությունը ՀԱՊԿ ղեկավարները հանդիպել են ղրղզական յուրդում Ուկրաինացիները չպետք է կախված լինեն միայն գործընկերներից․ Զելենսկի «Կրասնոդարը» հաղթեց «Օրենբուրգին»՝ դուրս գալով կիսաեզրափակիչ․ Սպերցյանը մասնակցեց հանդիպմանըՄայրը մուրճով սպանել է 6–ամյա որդուն Ընտրություններին միջամտելու վերաբերյալ Թրամփի դեմ հարուցված գործը կարճվել է Սրետենսկի վանքի երգչախումբը երգել է Մոսկվա-Երևան չվերթի ինքնաթիռում (տեսանյութ) Գյումրիում անհայտ անձը մուտք է գործել կոշիկի խանութ և փորձել խանութում տեղադրված բանկոմատից կատարել գnղությունԳերմանիայում ավտոբուսի վթшրի հետևանքով տnւժել է ավելի քան 60 դպրոցական Շերը բանակցություններ է վարում Netflix-ի հետ կենսագրական սերիալի շուրջ