Երևան, 28.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Սահմանադրության և սահմանադրական օրենքի փոփոխությունն, առանց հանրային բանավեճի, օրակարգ բերելն ազնիվ չէ

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

 Սահմանադրական օրենքը պարունակում է քաղաքակրթական ուղերձ, թե ինչպիսին են մեր պետությունն ու հասարակությունը։ Հետևաբար՝ նրա փոփոխմամբ փոխվում է շատ կարևոր, էական մի բան՝ պետության-հասարակության դիմագիծը։

«Ազգային ժողովի կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքը, «Հանրաքվեի մասին» ՀՀ սահմանադրական օրենքը, «Սահմանադրական դատարանի մասին» ՀՀ սահմանադրական օրենքը փոփոխելու հարցերն, ինչպես նաև ԱԺ 37 պատգամավորի ստորագրությամբ՝ Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության փոփոխության նախագիծն ԱԺ արտահերթ նիստի օրակարգում են։ ԱԺ ղեկավարությունը հստակ չի ներկայացնում փաթեթային այս փոփոխությունների քաղաքական անհրաժեշտությունը, հանրությանը նետելով միայն պոպուլիստական խայծեր, հիմք տալով ենթադրությունների, իբր խնդիրը ՍԴ-ում կադրային փոփոխություններն են։ Սա, առնվազն, ազնիվ չէ հասարակության նկատմամբ, քանի որ թվարկված փոփոխությունների արդյունքում, հնարավոր է, ապրենք նոր Հայաստանում։

Սա հաշվի առնելով, Սահմանադրական օրենքների փոփոխության նախագծերը, ինչպես նաև ՀՀ Սահմանադրության փոփոխության նախագիծը նախ պետք է դրվեն հանրային քննարկման։ Նախաձեռնողները պետք է փորձեն ներկայացնել հասարակությանը (ոչ միայն խորհրդարանին), թե որոնք են փոփոխությունների քաղաքական, քաղաքակրթական պատճառները, անհրաժեշտությունը, ինչպես նաև հստակ ներկայացնեն, թե մշակութային առումով ինչ փոփոխության են ենթարկվելու պետությունն ու հասարակությունը։ Պետք է կազմակերպել հանրային բանավեճ, որին մասնակցելու հնարավորություն տրվի նաև արտախորհրդարանական ուժերին, քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներին, մտավորականներին։ Այնուհետև հարկ է անցկացնել հանրային կարծիքի հարցումներ, պարզելու համար հասարակական տրամադրությունները։ Եվ միայն այս ամենի համադրական վերլուծությունից հետո կարելի է մտցնել օրակարգ։

Եթե Սահմանադրությունն արտացոլում է հասարակական արժեքները և պատկերացումները, ապա Սահմանդրական օրենքն ու Սահմանադրության նախագիծն առանց այս շրջանն անցկացնելու օրակարգ բերելը բարոյական արդարացում չունի։ Եվ առնվազն կասկածելի է տարածված այն պնդումը, թե կառավարող կուսակցությունում չկա մեկը, որն իրավունք կամ համարձակություն ունենա շիտակ ներկայացնելու առաջարկվող արտահերթ փոփոխությունների բուն իմաստը։

Մնում է ենթադրել, որ փոփոխությունների բուն պատճառը ժողովրդից գաղտնի է պահվում, որովհետև կա անկանխատեսելի դիմադրության վտանգ։ Եթե այդ ենթադրյալ հիբրիդային դիմադրության կազմակերպիչը ներսում է, ապա որտե՞ղ է քնած ԱԱԾ-ն։ Իսկ եթե դրսից է, ապա կանգնած ենք լրջագույն սպառնալիքի առաջ։

Թաթուլ Մկրտչյան

 

Տերևներն այրողները կտուգանվեն․ նախարարը խոստանում է՝ դեկտեմբերի 1-ից օդը կբացվիՂրիմի կամրջի պայթեցման մեջ մեղադրվող հայերը դատապարտվել են ցմահ ազատազրկման Աշակերտները ծեծի են ենթարկել և նվաստացրել Նոյեմբերյանի պետական քոլեջում սովորող տղային. նրանք ձերբակալվել են Հրդեհ Հովտուն գյուղում․ հաջողվել է կանխել հրդեհի տարածումը Վրաստանը հայտնել է Ադրբեջանի հետ սահմանին վարակված ծաղիկներ տեղափոխող բեռնատարի ձերբակալման մասին Սուրբծննդյան տոներից առաջ ԵՄ-ում առգրավվել է ավելի քան 8 միլիոն վնասակար խաղալիք «Գուչի»-ի հայ մոդել Արմինե Հարությունյանը նոր ֆոտոշարք է հրապարակել Հրդեհների հետևանքով բազմաթիվ վայրի կենդանիներ լքել են իրենց բնական միջավայրը և կարող են հայտնվել համայնքներին կամ բնակելի հատվածներին մոտ. Շրջակա միջավայրի նախարար Բաքվում շինծու գործերով «դատավարությանը» փաստաբանները խնդրել են արդարացման «վճիռներ» կայացնել «Խոսում են բոլորը, ես սիրում եմ գործով ցույց տալ». Խորեն Լևոնյան ՊԵԿ նախագահը կգործուղվի Հնդկաստան 12-օրյա պատերազմում Իրանի ժողովուրդը հաղթեց և՛ Ամերիկային, և՛ սիnնիստներին, դրանում կասկած չկա․ Ալի Խամենեի Հայ կարատեիստներն Ասիայի առաջնությունում մեդալներ են նվաճել Եվրախորհրդարանը Ռուսաստանի նոր տարածաշրջանների վերաբերյալ բանաձև է ընդունել Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» մեկնարկային կազմը Կցրտի՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել ձմռան առաջին օրը Ձեռք են բերվել մեծաքանակ փրկարարական միջոցներ․ ՆԳՆ Խաբեություն Հաագայի Միջազգային քրեական դատարանի անդամակցության վերաբերյալ․ Էդմոն ՄարուքյանՊատգամավորները Մոսկվա կգործուղվեն «Աֆիշում գրված է, որ այսօր երեկոյան պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես, ուրեմն՝ պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես». Դավիթ Հակոբյան Հայ ժողովուրդը միշտ զորակցել է պաղեստինյան արդար դատին․ Արամ Ա Վեհափառ Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Անդրեն հեռացել է Հայաստանից (լուսանկարներ) Դավթաշեն կամրջի՝ Վաղարշյան փողոցից դեպի Սասնա Ծռերի փողոցի ուղղությամբ փակ են լինելու երթևեկելի երկու ուղղության 1-ին գոտիները Ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են մի քանի մեքենաներ, կա վիրավոր Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կդառնա տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման առանցքային գործոններից մեկը. Խուդաթյան Էստոնիան 2026 թվականին Հայաստանում դեսպանություն կբացի Շրի Լանկայում ավելի քան 40 մարդ է զոհվել սողանքների և ջրհեղեղների հետևանքով Հրդեհների բոլոր օջախները մարվել են. ՆԳՆ նոր հորդորը ՆԳՆ–ից հաստատում են՝ ոստիկանության ծառայողը վերջ է դրել կյանքին «ԿԽՄԿ-ն Բաքվի հետ երկխոսությունը վերականգնելու ուղի է փնտրում». Զառա Ամատունի Փաշինյանը հանդիպել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մի խումբ եպիսկոպոսների հետ «Մատչելի բնակարան՝ երիտասարդ ընտանիքներին» պետական նպատակային ծրագրի իրականացման համար գումար կհատկացվի Հոնկոնգի ողբերգական հրդեհը դառնում է Չինաստանի իշխանության ամենախոշոր փորձությունը Պուտինը հայտարարել է, թե չէր սպասում, որ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառի ԼՈՒԿՕՅԼ-ի և Ռոսնեֆտի դեմ Չարենցի փողոցում 32-ամյա վարորդը Cadillac-ով վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց Պարեկային ծառայության աշխատակիցն ինքնասպանություն է գործել Փաշինյանին հնարավոր է հաղթել․ Նաիրի Սարգսյան ՀԱՊԿ երկրները հարգանքով են վերաբերվում Հայաստանի դիրքորոշմանը. Պուտին Մեր մրցակցային առավելություններից մեկն էլ այն է, որ մենք մեծամիտ չենք․ Նաիրի ՍարգսյանԻսրայելը հարվածներ է հասցրել Լիբանանին Մամիկոնյանց փողոցում բախվել են «Changan»-ը և «Nissan Rogue»-ը, այնուհետև «Changan»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին․ կա վիրավոր Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Տարածված վիրուսի ֆոնին դպրոցները փակելու անհրաժեշտություն կա՞ Ժիրայր Լիպարիտյանի մանիպուլյացիաները Պետրոսի եթերում․ Ադրբեջանականացումը արդեն հիմա է Առեղծվածային ու nղբերգական դեպք՝ Երևանում, ավտոշուկայի հարևանությամբ հայտնաբերվել է hրազենային վնասվածքով տղամարդ Ճիշտը «ցո՞ւլն» է. ինչպես ձախողվեց նախկին օմբուդսմենը Ինչպես են արևային վահանակները լույսը վերածում էլեկտրաէներգիայի Ալլա Պուգաչովային պարտավորեցրել են ապամոնտաժել նրա կառուցած փայտե պիրսը ՍոլնեչնոգորսկումԴատախազությունը դարձել է հանցանքները պարտակող. Արմեն Մանվելյան