Հայաստանյան զբոսաշրջության «գիրն ու ղուշը»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ
2002 թվականին ուկրաինական «Օրյոլ ի րեշկա» կամ «Գիր ու ղուշ» հաղորդումը, որը մեծ լսարան ունի նախկին ԽՍՀՄ տարածքում, եկել էր Հայաստան: Ծրագրի նպատակը, ինչպես իրենք են ասում, տարբեր երկրներն ու նրանց մշակույթներն իրենց ընդգրկուն լսարանին ներկայացնելն է: Ըստ կանոնների` երկու հաղորդավարներց մեկը երկու օրվա ընթացքում տվյալ երկրում ապրում է 100 դոլարով, մյուսը` անսահմանափակ գումարով: Հաղորդավար Անդրեյ Բեդնյակովն ու իր կինը Հայաստանում գտան միայն Տաթևի վանքն ու ճոպանուղին, Կասկադի մի քանի դեկորատիվ արձաններ, Արարատը, որը ցուցադրված էր Թուրքիայի կողմից, մի քանի կռիվ անող տաքսիստների, իբր թե հայերի ամենասիրելի «Նիվա» մակնիշի ավտոմեքենան, որը փչացավ ընթացքում, տժվժիկ ու սպաս: Վերջում էլ հաղորդավարն ասաց. «Այստեղ լավ է, բայց տուրիստի համար մեկ օր հետո էլ անելու բան չկա«:
Մենք փորձեցինք պարզել, թե հայերն իրենց պատմության մոտ հինգ հազարամյակի ընթացքում ինչո՞ւ մի «հետաքրքիր բան չեն թողել» եվրոպացի զբոսաշրջիկին:
«ՅուԹիԷիր» ավիաընկերության նախագահ Անդրանիկ Վանցյանն ասաց, որ ամեն տարի միայն զբոսաշրջության նպատակով Հայաստան է գալիս միջինը 800.000-ից 1 միլիոն մարդ: Լավ, իսկ ինչի՞ հետևից են գալիս այս մարդիկ, ի՞ նչ են փնտրում, գտնում և արդյոք բավարարվո՞ւմ են գտածով կամ ի՞ նչ կա անելու այստեղ 1 օր անց: Այս հարցերի պատասխանը ստանալու համար դիմեցինք ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետի արվեստի պատմության ամբիոնի դասախոս, մի շարք տուրիստական ընկերությունների էքսկուրսավար Լիլիթ Միքայելյանին:
«Հայաստան եկած զբոսաշրջիկներին հիմնականում կարելի է բաժանել երկու մեծ խմբի` մարդիկ, ովքեր պարզել են իրենց հայկական արմատներ ունենալը, և մարդիկ, ովքեր պարզապես ընտանեկան կամ ընկերական շրջապատով սիրում են լինել տարբեր երկրներում: Երևի ավելորդ է նշել, որ բոլորը հիանում են մեր հնություններով` վանքերով, եկեղեցիներով: Զբոսաշրջիկները շատ հետաքրքրված են մեր արվեստով, երաժշտությամբ, հատկապես Կոմիտասով: Նրանց այստեղ հետաքրքրում է ամեն ինչ՝ սկսած բուն քաղաքակրթությունից մինչև Հայաստանում միջին աշխատավարձը: Եվրոպացիների համար մեզ մոտ կյանքն անհամեմատ էժան է: Նրանք միշտ հիացած են հայկական մրգերի համով և զարմացած են մարդկանց ժպիտներից, ասում են, որ այստեղ բոլորը փողոցում ժպտում են, հյուրասեր են, ուրախ: Զարմանում են հաճախ մեր բնությունից, հատկապես ռուսները մեր բնությունը շատ են սիրում,- ասում է տիկին Միքայելյանը և ավելացնում,- Հայաստանի մասին կարծիքները միշտ դրական են, բոլորն անխտիր հավանում են մեր Հանրապետության հրապարակը, ասում են, որ այդպիսի հրապարակ ուրիշ ոչ մի տեղ չկա»:
Իսկ ԵՊՀ աշխարհագրության և երկրագրության ֆակուլտետի տուրիստական երկրագրության դասախոս պրոֆեսոր Մաքսիմ Մանասյանն ասում է, որ Իտալիայում գտնվող «Լա Սկալա» օպերայի շենքն այնքան տպավորիչ չէ, որքան Ալեքսանդր Սպենդարյանի անվան օպերայի և բալետի ակադեմիական թատրոնի շենքը:
«Զբոսաշրջիկներին գրավում են Հանրապետության հրապարակի երգող շատրվանները, որոնք չունեն հավասարն աշխարհում: Եթե Դուբայում տուրիստը վճարում է բավական մեծ գումար հեռվից դիտելու պարզունակ անիմացիաները, ապա այստեղ դրանք բազմաբովանդակ են և անվճար:
Դե, իսկ նմանը չունեցող ցայտաղբյուրների, մայրաքաղաքի, համեղ սննդի ու հյուրընկալության մասին խոսելն ու կրկնելն ավելորդ է»,- ասում է նա:
Արուսիկ Տիգրանյան




















































