Երևան, 23.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Կարծում եք՝ համամասնությամբ ամենամեծը մարդու ուղե՞ղն է. սխալվում եք

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մենք գիտենք, որ...

Մարդու ուղեղը ամենամեծն է՝ մարմնի չափերի հետ համամասնության հաշվարկով, քանի որ միայն մարդն է բանական արարած:

Իրականում այդպես չէ:

Պարզվում է, որ, նույն այդ հարաբերականությամբ, ամենամեծ ուղեղն ունեն մրջյունները: Իհարկե, մրջյունի ուղեղը ուղեղ կարելի է համարել պայմանականորեն, քանի որ անողնաշարավորների մոտ ոչ թե ուղեղ է, այլ նյարդային հանգույցներ՝ գանգլիաներ: Այնուամենայնիվ, այդ միջատի նյարդային համակարգը կազմում է մարմնի մեկ հինգերորդը: Ստացվում է, որ եթե մարդն ունենար նման համամասնության ուղեղ, ապա մարդու գլուխը 5-10 անգամ մեծ պետք է լիներ ներկա չափից: Մարդու ուղեղը կազմում է ընդհանուր քաշի ընդամենը 2%-ը (մոտավորապես 1,6 կիլոգրամ, կամ՝ մարմնի մեկ հիսուներորդ մասը):

Մրջյունների գանգլիաների քաշը մոտավորապես 0.3 միլիգրամ է: Ստացվում է, որ 40 000 մրջյուններից կազմված մրջնաբույնը ունի մարդու ուղեղի քաշին համարժեք ուղեղ: Մեկ մրջյունին դժվար է խելացի արարած համարել, բայց մրջնաբույնը արդեն իսկ նմանվում է մարդուն իր գործունեությամբ: Համարվում է, որ մրջյունների գաղութը ունի «սուպերուղեղ»՝ ի հաշիվ բոլոր մրջյունների ուղեղի: Ենթադրվում է, որ մրջյունը համագործակցում է այլ մրջյունների հետ տելեպաթիայի կամ ռադիոալիքների միջոցով:

Մրջյունները լվիճներ և սնկեր են աճեցնում, ընդ որում՝ լվիճներին նրանք օգտագործում են կթու կովի պես, աշխատավոր մրջյուններին «որսի» են ուղարկում , որոշները պատասխանատու են նոր սերնդի համար, պատերազմ են ուղարկում իրենց զինվոր մրջյուններին, ընդ որում՝ որոշ տեսակներ անգամ թույներ են արտանետում հակառակորդի բանակում խուճապ առաջացնելու համար, գերիներ են վերցնում և օգտագործում նրանց ստրկական աշխատանքը, սատկած հայրենակիցներին «թաղում» են հատուկ այդ նպատակին հատկացված տարածքում և այլն: Ինչքան նման են մարդկանց՝ ուղղակի նրանք դեռ համացանց և հեռուստացույց չունեն:

Մրջյունները հայտնվել են մոտավորապես 130 միլիոն տարի առաջ: Համարվում է, որ ներկայումս երկրագնդում վազվզում է 10 000 տրիլիոն մրջյուն: Անգամ նրանց ընդհանուր գումարային քաշն է ավելին, քան մարդկանց ընդհանուր գումարային քաշը:

Ներկայումս հայտնի են այս միջատների ավելի քան 8 000 տեսակ: Մրջյունները կազմում են երկրագնդի բոլոր միջատների 1%-ը: Մրջյունները ամենուր են: Նրանք օրվա ընթացքում քնում են միայն մի քանի րոպե, կարողանում են կենդանի մնալ ջրի տակ 19 օր: Անտառային շեկ մրջյունը կարող է առանց գլխի ապրել մի ամբողջ օր: Բայց այս ամենը մրջյունը ունակ է իրականացնել միայն գաղութի առկայության պայմաններում, միայնակ մրջյուն չի լինում: Դատելով ամեն ինչից՝ մրջյունները տեսողական հիշողություն ունեն, որը հնարավորություն է տալիս նրանց կողմնորոշվել տեղանքում: Նրանք, կարծես թե, իրենց ուղեղում լուսանկարում են շրջապատը, և դա պահպանվում է նրանց փոքրիկ գանգլիաներում: Մրջյունները ուժեղ միջատներ են և ունակ են բարձրացնել իրենց քաշից ավելի բեռ, բայց դա միայն այն պատճառով է, որ նրանք փոքրիկ են: 

Բանն այն է, որ ինչքան փոքր է միջատը, այնքան ուժեղ են նրա մկանները մարմնի զանգվածի հետ համեմատած: Ստացվում է, որ եթե մարդիկ էլ մրջյունի չափ լինեին, կլինեին նրա պես ուժեղ:

Ողնաշարավորների մեջ ևս մարդու ուղեղը իր քաշի համեմատ ամենամեծը չէ: Այստեղ առաջատարը կոլիբրի թռչունն է, որի ուղեղի չափը կազմում է ընդհանուր քաշի 13-րդ մասը: Անգամ պրիմատների մեջ մարդը ուղեղի չափերով առաջատար չէ: Այստեղ առաջատարը սկյուռանման կապիկն է՝ սայմարան, որի ուղեղի կշիռը կազմում է մարմնի կշռի 17-րդ մասը: Ընդհանրապես, ամենամեծ ուղեղն ունեն կետերը՝ մոտավորապես 9 կիլոգրամ: Բայց այդ մեծ ուղեղը կազմում է նրանց մարմնի կշռի մոտավորապես 10 000 -րդ մասը:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Կանգնեցնե´նք հետընթացը․ այսուհետև` միայն առա´ջ․ «Մեր ձևով»Սպանդանոցի արտադրական գործունեությունը կասեցվել է Հայտնաբերվել է թմրամիջոց իրացնող 25-ամյա երիտասարդը. նախաձեռնվել է քրեական վարույթ 21-ամյա վարորդը «Volkswagen Rabbit»-ով բախվել է բետոնե արգելապատնեշներին, ինչի հետևանքով ավտոմեքենայի շարժիչը պոկվել և շպրտվել է․ կա վիրավոր Խաղաղություն առանց իրավական ուժի․ ինչո՞ւ է Փաշինյանը հանրությանը ներկայացնում քաղաքական իմիտացիա«Բարուրի» և «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի համագործակցությունը՝ հանուն հայկական երաժշտության տարածմանՄենք կշրջենք պարտությունների անիվը․ Նարեկ Կարապետյան Նկատե՞լ եք, որ ադրբեջանական գործակալ մեր երկրում չեն բռնում, չկա՞ն, պրծա՞ն․ Նարեկ Կարապետյան Երկրում պետական համակարգը կանգնած է. չի աշխատում. Նարեկ Կարապետյան «Մեր ձևով» շարժման վարչապետի թեկնածուն հայտնի կլինի տարեսկզբին. Կարապետյան Պետք է ուժեղ ղեկավար, իսկ ուժեղը գոռացողը չի, աղմկողը չի, վիրավորողը չի. Նարեկ Կարապետյան Ողջ աշխարհում ընդդիմությունն է նավակը ճոճում, Հայաստանում դա իշխանությունն է անում. Նարեկ Կարապետյան ՀԷՑ-ի հետ կապված կա միջազգային դատարանի որոշում, որը պետության ղեկավարի ցանկությունով չի կատարվում․ Նարեկ Կարապետյան «Մեր ձևով» շարժումը հույս է արթնացրել հասարակության մոտ (տեսանյութ) Խնայել հանուն երազանքի իրականացման. Կոնվերս Բանկի և Գլոբբինգի առաջարկը «Մեր ձևով» շարժման համակարգող Նարեկ Կարապետյանի ասուլիսըԵղանակն առաջիկա օրերինՅունիբանկը ժամկետից շուտ տեղաբաշխեց անժամկետ պարտատոմսերի երրորդ թողարկումըԱղքատությունը կարող է հաղթահարել մարդ, ով հաջողել է տնտեսության մեջ. Նարեկ Կարապետյան Այնպիսի ղեկավար է մեզ պետք, որ ներսում լինի քահանա, դրսում՝ գիտեք ինչ. Նարեկ Կարապետյան Մեր օրակարգը կառուցված է Հայաստանի ճակատագիրը որոշող 4 առանցքների շուրջ. Ալիկ Ալեքսանյան Կարո՞ղ է երկիրը լինել ուժեղ, երբ նրա մարզերը թուլացած են. Ռուբեն Մխիթարյան Մեր կարևոր առաքելությունը՝ մարդկանց հուսախաբ չանելն է․ Սամվել Կարապետյանի ուղերձը Գերեվարված Վագիֆ Խաչատրյանը հոսպիտալացվել է Ընդունվել է մայրաքաղաքի 2026 թ․ բյուջեն Ադրբեջանից նավթ գնելով Հայաստանը ֆինանսավորում է հակառակորդի բանակը․ Արմեն ՄանվելյանՊետական համակարգի իրական բարեփոխումներ չկան․ Ավետիք ՔերոբյանՇախմատի աշխարհի չեմպիոն Գարի Կասպարովը հեռակա կարգով ձերբակալվել է Երևանում 41-ամյա տղամարդը դանակահարել է հարազատ եղբորը․ բժիշկները պայքարում են նրա կյանքի համար Պնդում եմ՝ ընտրություններով հնարավոր է փոխել իշխանությունը. Էդմոն Մարուքյան 2025թ. ԶՊՄԿ-ի համար առաջընթացի տարի էրՃշմարտության գինն այսօր հալածանքն է․ Հովհաննես ԻշխանյանԲոյկոտե´նք և թույլ չտա´նք, որ ադրբեջանական բենզինը վերածվի մեր դեմ ուղղված հրանոթների. «ՀայաՔվե» Մահացել է Կարեն Հովհաննիսյանի հայրը․ դերասանը գրառում է արելԶոհված կամ անհետ կորած զինվորի ծնողին չեն ասում, որ գնա իր մյուս զավակներով զբաղվի. Արշակ ԿարապետյանԱդրբեջանական բենզինը կէժանացնի՞ վառելիքի գներըԿրթաթոշակ 100 արցախցի ուսանողի՝ IDBank-ի «Կողք կողքի» ծրագրի շրջանակում Փաշինյանը խուսափել է հարյուրավոր հայերի հետ եկեղեցում հանդիպելուցՈւղիղ հեռարձակում. «Մեր Ձևով» շարժման 2025 թվականի հաշվետու ժողով Առեղծվածային ու ողբերգական դեպք ԳյումրիումՓաշինյանն անձամբ է գլխավորելու Մայր Աթոռի դեմ գրոհը Ամփոփվեցին Junius ֆինանսական գրագիտության երկրորդ մրցույթի արդյունքներըՓաշինյանը մերժել է ռուսական մասնակցությունը «Թրամփի ուղուն» Կոնվերս Բանկը Visa Intelligence Award մրցանակակիրն էԱմիօ բանկի շահույթի աճի միջին տարեկան տեմպը՝ ավելի քան 150% Ամփոփեք տարին մեկ բառով. «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումԻ՞նչ է պետք իմանալ տոներին ընդառաջԻսպանակա՞ն, պորտուգալակա՞ն, թե՞ իտալական.բացառիկ խմիչք, որ հարմար չէ երկարատև հնեցման. «Փաստ»Էնրիկե Իգլեսիասն ու Աննա Կուռնիկովան չորրորդ անգամ ծնողներ են դարձել Միքայել Սրբազանը զրկվել է կիրակնօրյա պատարագին մասնակցելու և Սուրբ Հաղորդություն ստանալու հնարավորությունից՝ նույնիսկ հիվանդանոցային պայմաններում. Թագուհի Թովմասյան