Երևան, 17.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Սպիտակ գլխարկներով հաքերները» փորձել են կոտրել էլեկտրոնային կառավարման պետական համակարգը. հաքաթոն Երեւանում

ՎԻԴԵՈ

Past.am

Վեց հաքերային թիմ գրոհել եւ փորձել է կոտրել Հայաստանում գործող էլեկտրոնային կառավարման պետական համակարգերից մեկը։ Պատիժներ չեն հետեւել. ավելին, երեք թիմ պարգեւներ է ստացել։ Բանն այն է, որ այդ տղաները այսպես կոչված, «սպիտակ գլխարկներով ցանցահեններ էին» եւ աշխատում էին հետաքրքիր «հաքաթոնի» շրջանակում, որը կազմակերպվել էր Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության (ԱՏՁՄ) «Պետությունը որպես պատվիրատու» ծրագրի շրջանակում։

Տղաները, ինչպես պատմեց լրագրողներին OWASP Armenia-ի համահիմնադիր Վահագն Թուխարյանը, աշխատել են 20 ժամ, եւ երեք թիմերը հասել են մեծ հաջողությունների ու լուրջ խոցելիություններ գտել համակարգում։ Հիմա համակարգը ստեղծողները կկարողանան վերացնել այդ խոցելիությունները՝ համակարգն ավելի պաշտպանված դարձնելով։

«Երիտասարդները թեստավորել են համակարգը՝ գոյություն ունեցողի հիման վրա. դրանում ոչ մի նոր խոցելիություն չեն ավելացրել, այսինքն՝ բոլոր խոցելիությունները, որոնք տղաները գտել են, սկզբից եւեթ այնտեղ եղել են։ Դրանք կարող էին հայտնաբերվել այլ՝ ավելի բացասաբար տրամադրված ցանցահենների կողմից, բայց, բարեբախտաբար, դրանք գտել են մեր տղաները»,- ասաց Վահագն Թուխարյանը։

«Bug Bounty: eGov» հաքաթոնը «սպիտակ հաքերների» եւ պետության միջեւ համագործակցության հիանալի օրինակ է, ինչպես իր հերթին նշեց ArmSec հիմնադրամի տնօրեն Սամվել Մարտիրոսյանը։ Պետության համար նման համագործակցությունը պարզապես անհրաժեշտություն է, չէ՞ որ այն չի կարող իր ուժերով ապահովել բոլոր էլեկտրոնային համակարգերի անվտանգությունը։

Հաքաթոնի տեխնիկական աջակցությունն ապահովել է Ucom ընկերությունը, որը միջոցառման կազմակերպիչներին եւ մասնակիցներին տրամադրել է ամպային լուծումներ, ինտերնետ եւ աշխատանքի համար անհրաժեշտ ամեն բան։ Իսկ 2000 դոլարի չափով պարգեւատրումը տրամադրել են  VXSoft եւ Grant Thornton Armenia ընկերությունները։ Հաքաթոնի կազմակերպմանն աջակցել են նաեւ 1Guard ընկերությունը եւ կիբեռանվտանգության «Հայ թեք» հիմնադրամը։

Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության գործադիր տնօրեն Կարեն Վարդանյանն իր հերթին նշեց, որ այսպիսի միջոցառումները կոչված են միավորելու երիտասարդներին, որոնք զբաղված են տեղեկատվական անվտանգության ապահովմամբ՝ նրանց օգնելով փորձի փոխանակում կատարել եւ միմյանցից սովորել: Եթե ապագայում հաքերների եւ պետության միջեւ այսպիսի համագործակցությունը նորմ դառնա, պետական ոչ մի համակարգ չի գործարկվի առանց անվտանգության պատշաճ ստուգման, եւ սա Հայաստանին ահռելի օգնություն ցույց կտա:

«Մենք այսօր գտնվում ենք «հիբրիդային պատերազմի» պայմաններում, եւ մեզ համար անչափ կարեւոր են հաղթանակները կիբեռանվտանգության եւ տեղեկատվության ազդեցության ոլորտում»,- ասաց Կարեն Վարդանյանը:

Հաքաթոնի շրջանակում Կարեն Վարդանյանը եւ «Հայ թեքից» Լեւոն Պետրոսյանը հուշագիր ստորագրեցին Հայաստանում կիբեռանվտանգության ապահովման ոլորտում համագործակցության մասին:

 

««Ֆուլ Հաուս» լիամետրաժ ֆիլմը խոստանում է լինել հույզերի իսկական հրավառություն». Գրիգոր Դանիելյանը նոր կադրեր է հրապարակել Էդուարդ Սպերցյանը՝ Ռուսաստանի Պրեմիեր լիգայի ամենաթանկ ֆուտբոլիստ Պետդուման հավանություն է տվել Ռուսաստանում օտարերկրյա դատարանների որոշումների կատարման արգելքին Սև ծովում առևտրային և քաղաքացիական նավերի վրա կրակոցներն անընդունելի են. Էրդողան Աշխատանքի արժանի գնահատականն է հետագա նոր նվաճումների ու ձեռքբերումների գրավականը․ Հովհաննես Ծառուկյան Նյու Յորքում տեղի է ունեցել Լևոն Օգանեզովի հրաժեշտի արարողությունը ՄԱԿ-ը հաստատել է Պաղեստինի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը. Հայաստանը կողմ է քվեարկել Նոր նշանակում՝ վարչապետի աշխատակազմում Դուբայում ութօրյա ամանորյա շքեղություն կանցկացվի՝ հրավառությամբ, Բոլիվուդով և շքերթներով Գյումրու քաղաքապետարանի դեպքերով ձերբակալված եղբայրներ Կարեն և Կարուշ Հովեյանները չեն կալանավորվի ՊՍԺ-ը կկատարի դատարանի որոշումը և Մբապեին կվճարի 61 միլիոն եվրո Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում, վարորդներից մեկը սթափ չէր ՀԱՄԱՍ-ը հայտարարել է Գազայում Իսրայելի կողմից հրադադարի շարունակական խախտումների մասին Փրկարարները հայտնաբերել են Սպիտակավոր վանական համալիրի մոտակայքում մոլորված քաղաքացուն Նոր մանրամասներ են հայտնի դարձել Իջևան-Երևան ավտոճանապարհի վթարից․ տուժածներ կան Լոռու մարզում հրդեհ է բռնկվել վագոն-տնակում․ մանրամասներ «Բանակի նոր համազգեստի նմուշներն ընդունվում են փորձարկման»․ Փաշինյան Հայաստանի կորցրած երազանքները և քաղաքական վերականգնման ճանապարհը. Էդմոն Մարուքյան Հայաստանը և Լյուքսեմբուրգը վերահաստատել են իրենց վճռականությունը խորացնելու հարաբերությունները քաղաքականության, անվտանգության և կրթության ոլորտներում Լուսաղբյուր գյուղում այրվել է 1500 հակ կուտակած անասնակեր Հերթական ավտովթարն է տեղի ունեցել՝ վիրավորներով Ապօրինի գերեվարված Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբանի միջնորդությունները Բաքվի դատարանը մերժել է «Նոայի» վերջին մարզումը Լեհաստան մեկնելուց առաջ (ֆոտո) Խոշոր ավտովթար է տեղի ունեցել․ վիրավորներ կան Ձյուն և ձնախառն անձրև կտեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին 44-ամյա տղամարդը հետախուզվում էր հարկերը, տուրքերը կամ այլ վճարներ չվճարելու մեղադրանքով ԵՄ ութ երկրներ Ռուսաստանին «անվտանգության անմիջական և երկարաժամկետ սպառնալիք» են անվանել Հեռուստահաղորդավար Վլադիմիր Սոլովյովի դեմ մահափորձի գործով գլխավոր մեղադրյալին ցմահ ազատազրկում է սպառնում Լոռիում դատարանի դահլիճում սպանության փորձ կատարելու մեջ մեղադրվողը կալանավորվել է․ Քննչական կոմիտե Գավառի տարածաշրջանում թույլ ձյուն է տեղում Հայաստանի եվրասիական ընտրությունը Լիվերպուլի ֆուտբոլային երկրպագուների մեջ մխրճված վարորդն ավելի քան 20 տարվա ազատազրկման է դատապարտվել Կանխվել է 161 կիլոգրամ «հերոին» տեսակի թմրամիջnցի ՀՀ տարածքով տարանցիկ փոխադրման փորձՊարույր Սևակի արձանը կհեռացվի դպրոցի բակից 35-ամյա գյումրեցին հոր ու կնոջ հետ թմրանյութ է տեղադրել Հրազդանի տարբեր հատվածներում Լոռու ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի դահլիճում սպանության փորձ էր եղել․ նոր մանրամասներ Սեբաստիա փողոցում բախվել են «Toyota Ipsum»-ը և «Nissan Tida»-ն․ կա 4 վիրավոր Վթարի պատճառով 9 ժամ ջուր չի լինելու Տարիներով գորիսեցիները թուրքի երես չէին տեսել, այսօր Տեղ գյուղից այն կողմ էլ հայ չի ապրում. Նարեկ Կարապետյան Գյումրիում ծնողներին սպանած Նարեկը տարիներ առաջ փորձել էր հրկիզելով սպանել նրանց Պետական նպաստների և կենսաթոշակների մասին օրինագծեր են ընդունվել Մինչև նրանք շարունակում են վատաբանել, «Մեր ձևով»-ը շարունակում է ուժեղանալ ու թափ հավաքել«Մեր Ձևով» ժողովրդական շարժման համակարգող Նարեկ Կարապետյանը իր հանգստյան օրը որոշել է տաքսի վարել և քաղաքացիների հետ շփվել ոչ սովորական ձևաչափովԱրամուսում և Զովաշենում 4 անձի սպանած Թ. Հ.-ն անմեղսունակ է ճանաչվել ԱԺ-ում ընդունվել է պարտադիր զինվորական ծառայությունը 18-ամսյա դարձնելու օրինագիծը Ինչի հետ է կապված «ականջի խշշոցը»Ծնողներին դանակահարած տղամարդը ձերբակալվել է․ ի՞նչ է եղել Գյումրիում ԿԼ․ «Դինամո Կիև»-«Նոա» հանդիպման մրցավարները հայտնի են Լևոն Թոքմաջյանը քանդակել է ոչ թե Պարույր Սևակի դեմքը, այլ՝ «Անլռելի զանգակատուն» պոեմը, այնպես, ինչպես ինքն է դա տեսնում. Աննա Հակոբյան Առաջիկա ընտրությունները կարևորագույն ճամփաբաժան են․ Ավետիք Չալաբյան