Երևան, 28.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Նա­յում են բյու­ջե­ին՝ գու­մա­րը քիչ է լի­նում, կա­նա­չա­պա­տումն էլ՝ էժան». ծա­ռա­տուն­կը չպետք է ինք­նան­պա­տակ լի­նի

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Այսօր համապետական շաբաթօրյակ-ծառատունկ է անցկացվում: Նախատեսվում է 5000 ծառ տնկել: Գովելի նախաձեռնություն: Ծառատունկն ավանդական բնույթ է կրում Հայաստանում, դա նորամուծություն չէ: Սակայն կարևոր է նկատի ունենալ մեկ կարևոր հանգամանք. ծառատունկն ինքնանպատակ չպետք է լինի: Միայն ծառ տնկելը բավարար չէ, պետք է համապատասխան խնամք, ոռոգում, հակառակ դեպքում՝ ինչպես նախկինում, հիմա էլ մի քանի ամսից նոր տնկված ծառերն ուղղակի կչորանան: 

Բնապահպան, «Էկոլուր» տեղեկատվական կազմակերպության նախագահ Ինգա Զարաֆյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշեց, որ ծառերի խնամքը կարևոր խնդիրներից է. «Տեսնում ենք, որ հանրային տարածքներում խնամք գրեթե չկա: Աղբը թողնում են, չեն հավաքում, ծառերը բավական վատ վիճակում են», - ասաց բնապահպանը:Տիկին Զարաֆյանը նշեց, որ իրենք ոռոգման խնդրի հետ կապված ունեն միայն պաշտոնական տվյալներ. Ունենք շատ ավելի լուրջ խնդիրներ. ծառահատում՝ ամեն տեղ, նոր կառուցապատում: Սրա համար ոչ ոք պատասխանատվություն չի կրում: Արդյունքում ունենք կրճատված կանաչ տարածքներ: Բացի դա, որոշ դեպքերում մեծ ծառերի փոխարեն տարածքները կանաչապատում են տարբեր ծաղիկներով, ինչը գեղեցիկ է, սակայն չի կատարում քաղաքի համար հիմնական՝ «թոքերի» դերը: Քանի որ որոշ դեպքերում տարածքներ են սեփականաշնորհվել, ունենք հանրային տարածքների կրճատում: Երբ ասում են այսքան հեկտարի վրա պետք է կանաչապատում անել, պարզ չէ, թե որտեղ պետք է արվի, ամեն տեղ շենք-շինություն է, ամեն ինչ արդեն կառուցապատված է, և ուղղակի տեղ չկա նորմալ կանաչապատում իրականացնելու համար: Ահա սրանք են հիմնական մեծ հարցերը», - ասաց բնապահպանը: 

Վերջինս ընդգծեց, որ առավել պրոբլեմային տարածքներից է Երևանի կենտրոնը՝  Օպերայի տարածքը, Օղակաձև այգին և այլն: Նրա խոսքով, Հաղթանակի այգու և դրա հարակից տարածքում ծառերն ուղղակի վերացել են:

«Դա ուղղակի տարբեր օբյեկտներով զբաղեցված տարածք է: Կանաչապատ կորսված տարածքների մեջ տեղ են զբաղեցնում նաև Դալմայի այգիները: Այնտեղ հիմա էլ ծրագրեր կան կառուցապատում իրականացնելու՝ չվերականգնելով որևէ տարածք: Այս տարածքն ընդհանրապես մնաց առանց կանաչի: Նորքի զանգվածներում էլ նույն խնդիրն ունենք: Չեմ կարծում, թե հնարավոր է միլիոնավոր դոլարներով կառուցված շինություններն ապամոնտաժել: Սա ելք չի լինի: Ուղղակի պետք է անօրինական ձևով կառուցապատողներին ստիպել, որ նրանք կանաչապատեն և կարգի բերեն այն վայրերը, որոնք համարվում են ոչ պիտանի տարածքներ», - ասաց Զարաֆյանը:

Ծառերի ընտրությանը, ըստ բնապահպանի, պետք է ուշադրություն դարձնել, սակայն այստեղ առաջ է գալիս հարցի ֆինանսական կողմը: «Ծառերի տեսակների ընտրությունը կապված է ֆինանսի հետ: Մեզ մոտ կանաչապատման ժամանակ օգտագործում են շատ էժան և ոչ որակյալ ծառատեսակներ: Մինչդեռ նախկինում՝ խորհրդային տարիներին, Երևանում եղել են թանկարժեք և լավ ծառերի տեսակներ, որոնք քաղաքի համար անհրաժեշտ դերը կատարում էին:

Իհարկե, հիմա չենք կարող համեմատել առաջվա կանաչապատումը ներկայի հետ:

Երբ Երևանում գիտնականների խումբը ստեղծեց բուսաբանական այգին, նրանք մասնակցեցին նաև քաղաքի կանաչապատման ծրագրին: Նրանց խորհրդով են շատ ծառեր տնկվել, հաշվի է առնվել, թե ինչպիսի դերակատարություն պիտի ունենա ծառերից յուրաքանչյուրը՝ թթվածնի մատակարարման, օդի մաքրման հետ կապված: 

Հիմա զրկվել ենք այդ կանաչապատումից: Շատ դեպքերում, երբ հարցը վերաբերում է կանաչապատմանը, ոչ թե հաշվի են առնվում այս գործոնները, այլ ուղղակի նայում են բյուջեին՝ գումարը քիչ է լինում, կանաչապատումն էլ՝ էժան: 

Մյուս կողմից էլ Երևանում թե՛ ոռոգման, թե՛ խմելու ջրի համակարգերը շատ վատ վիճակում են, որոշ դեպքերում երկար տարիներ չեն վերանորոգվել», - եզրափակեց մեր զրուցակիցը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Տերևներն այրողները կտուգանվեն․ նախարարը խոստանում է՝ դեկտեմբերի 1-ից օդը կբացվիՂրիմի կամրջի պայթեցման մեջ մեղադրվող հայերը դատապարտվել են ցմահ ազատազրկման Աշակերտները ծեծի են ենթարկել և նվաստացրել Նոյեմբերյանի պետական քոլեջում սովորող տղային. նրանք ձերբակալվել են Հրդեհ Հովտուն գյուղում․ հաջողվել է կանխել հրդեհի տարածումը Վրաստանը հայտնել է Ադրբեջանի հետ սահմանին վարակված ծաղիկներ տեղափոխող բեռնատարի ձերբակալման մասին Սուրբծննդյան տոներից առաջ ԵՄ-ում առգրավվել է ավելի քան 8 միլիոն վնասակար խաղալիք «Գուչի»-ի հայ մոդել Արմինե Հարությունյանը նոր ֆոտոշարք է հրապարակել Հրդեհների հետևանքով բազմաթիվ վայրի կենդանիներ լքել են իրենց բնական միջավայրը և կարող են հայտնվել համայնքներին կամ բնակելի հատվածներին մոտ. Շրջակա միջավայրի նախարար Բաքվում շինծու գործերով «դատավարությանը» փաստաբանները խնդրել են արդարացման «վճիռներ» կայացնել «Խոսում են բոլորը, ես սիրում եմ գործով ցույց տալ». Խորեն Լևոնյան ՊԵԿ նախագահը կգործուղվի Հնդկաստան 12-օրյա պատերազմում Իրանի ժողովուրդը հաղթեց և՛ Ամերիկային, և՛ սիnնիստներին, դրանում կասկած չկա․ Ալի Խամենեի Հայ կարատեիստներն Ասիայի առաջնությունում մեդալներ են նվաճել Եվրախորհրդարանը Ռուսաստանի նոր տարածաշրջանների վերաբերյալ բանաձև է ընդունել Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» մեկնարկային կազմը Կցրտի՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել ձմռան առաջին օրը Ձեռք են բերվել մեծաքանակ փրկարարական միջոցներ․ ՆԳՆ Խաբեություն Հաագայի Միջազգային քրեական դատարանի անդամակցության վերաբերյալ․ Էդմոն ՄարուքյանՊատգամավորները Մոսկվա կգործուղվեն «Աֆիշում գրված է, որ այսօր երեկոյան պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես, ուրեմն՝ պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես». Դավիթ Հակոբյան Հայ ժողովուրդը միշտ զորակցել է պաղեստինյան արդար դատին․ Արամ Ա Վեհափառ Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Անդրեն հեռացել է Հայաստանից (լուսանկարներ) Դավթաշեն կամրջի՝ Վաղարշյան փողոցից դեպի Սասնա Ծռերի փողոցի ուղղությամբ փակ են լինելու երթևեկելի երկու ուղղության 1-ին գոտիները Ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են մի քանի մեքենաներ, կա վիրավոր Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կդառնա տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման առանցքային գործոններից մեկը. Խուդաթյան Էստոնիան 2026 թվականին Հայաստանում դեսպանություն կբացի Շրի Լանկայում ավելի քան 40 մարդ է զոհվել սողանքների և ջրհեղեղների հետևանքով Հրդեհների բոլոր օջախները մարվել են. ՆԳՆ նոր հորդորը ՆԳՆ–ից հաստատում են՝ ոստիկանության ծառայողը վերջ է դրել կյանքին «ԿԽՄԿ-ն Բաքվի հետ երկխոսությունը վերականգնելու ուղի է փնտրում». Զառա Ամատունի Փաշինյանը հանդիպել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մի խումբ եպիսկոպոսների հետ «Մատչելի բնակարան՝ երիտասարդ ընտանիքներին» պետական նպատակային ծրագրի իրականացման համար գումար կհատկացվի Հոնկոնգի ողբերգական հրդեհը դառնում է Չինաստանի իշխանության ամենախոշոր փորձությունը Պուտինը հայտարարել է, թե չէր սպասում, որ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառի ԼՈՒԿՕՅԼ-ի և Ռոսնեֆտի դեմ Չարենցի փողոցում 32-ամյա վարորդը Cadillac-ով վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց Պարեկային ծառայության աշխատակիցն ինքնասպանություն է գործել Փաշինյանին հնարավոր է հաղթել․ Նաիրի Սարգսյան ՀԱՊԿ երկրները հարգանքով են վերաբերվում Հայաստանի դիրքորոշմանը. Պուտին Մեր մրցակցային առավելություններից մեկն էլ այն է, որ մենք մեծամիտ չենք․ Նաիրի ՍարգսյանԻսրայելը հարվածներ է հասցրել Լիբանանին Մամիկոնյանց փողոցում բախվել են «Changan»-ը և «Nissan Rogue»-ը, այնուհետև «Changan»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին․ կա վիրավոր Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Տարածված վիրուսի ֆոնին դպրոցները փակելու անհրաժեշտություն կա՞ Ժիրայր Լիպարիտյանի մանիպուլյացիաները Պետրոսի եթերում․ Ադրբեջանականացումը արդեն հիմա է Առեղծվածային ու nղբերգական դեպք՝ Երևանում, ավտոշուկայի հարևանությամբ հայտնաբերվել է hրազենային վնասվածքով տղամարդ Ճիշտը «ցո՞ւլն» է. ինչպես ձախողվեց նախկին օմբուդսմենը Ինչպես են արևային վահանակները լույսը վերածում էլեկտրաէներգիայի Ալլա Պուգաչովային պարտավորեցրել են ապամոնտաժել նրա կառուցած փայտե պիրսը ՍոլնեչնոգորսկումԴատախազությունը դարձել է հանցանքները պարտակող. Արմեն Մանվելյան