Երևան, 28.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Կերակրի աղ. սպիտակ մա՞հ, թե՞ կյանքի իմաստ

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Մենք գիտենք, որ...

Կերակրի աղը «սպիտակ մահ» է: Ինչքան քիչ օգտագործվի, այնքան օրգանիզմը առողջ կլինի:

Իրականում այնքան էլ այդպես չէ:

Անգամ կարելի է ասել, որ կերակրի աղը ոչ միայն «սպիտակ մահ» չէ, այլ հակառակը՝ այն «կյանքի իմաստն» է: Իհարկե, արդեն երկար ժամանակ է, որ մեզ բժիշկները ասում են, թե աղի օգտագործումը բացառապես վնասում է օրգանիզմին, բայց այստեղ մի պրոբլեմ կա՝ չկա ոչ մի հաստատված տվյալ կամ կատարված հետազոտության արդյունք, որը հաստատի, որ աղի քիչ քանակի օգտագործումը, կամ ընդհանրապես չօգտագործելը իջեցնում է ինսուլտ կամ ինֆարկտ ստանալու հավանականությունը և կարող է երկարացնել կյանքը: Ավելին, որոշ մասնագետներ համարում են, որ աղից հրաժարվելը ավելի վատ հետևանքների կհասցնի:

Աղի քանակը, ըստ մասնագետների, որոշակի կապ ունի ճնշման հետ: Հարցն այն է, որ օգանիզմում աղի պարունակությունը նպաստում է օրգանիզմում հեղուկի ավելցուկ քանակ մնալու հետ, որպեսզի կարգավորվի աղա–ջրային բալանսը: Աղի մեծ քանակը ստիպում է, որ օրգանիզմում հեղուկը շատ մնա, այսինքն՝ արյան քանակը շատ է լինում, որը և բերում է ճնշման բարձրացման, այսինքն՝ հիպերտոնիա է առաջանում, որն էլ նպաստում է սիրտ–անոթային հիվանդությունների, մասնավորաբար՝ ինֆարկտի և ինսուլտի առաջացմանը: Հենց այս տեսությունն էլ հիմք է դարձել, որ աղին պատերազմ հայտարարվի: Բայց այս ամենը՝ միայն տեսականորեն: Իսկ հաստատող ոչ մի փաստ չկա: Իրականում արդեն բարձր ճնշում ունեցող մարդկանց մոտ աղի քանակության պակասեցումը մինչև օրական 4–5 գրամի բերում է ճնշման անկման, բայց ընդամենը առավելագույնը 3–5 կետով, այսինքն, եթե ճնշումը 145/90 էր, կարող է դառնալ 140/87, ինչն, իհարկե, աննշան ցուցանիշ է, որպեսզի հեռուն գնացող եզրակացություններ արվեն: Իսկ ահա ընդհանրապես բարձր ճնշում չունեցող մարդկանց մոտ աղի քանակի այդ սահմանափակումը ճնշումը իջեցնում է ընդամենը 1–2 կետով, և այդ փորող արձանագրել: Ի դեպ, աղի քանակը պակասեցնելիս ճնշումը իջեցնելու այս էֆեկտը ժամանակավոր է, քանի դեռ օրգանիզմը չի հարմարվել իր այս նոր վիճակին, այդ գործողությունը երկարաժամկետ կատարելիս ճնշում ունեցող անձի ճնշումը գալիս է հին ցուցանիշին: Ասենք նաև, որ արյան ճնշումը կարելի է իջեցնել բազմաթիվ մեթոդներով, օրինակ՝ 2 կետով ճնշումը ընկնում է մարմնի քաշը ընդամենը 3 կիլոգրամով գցելու դեպքում: Այս ամենին կարելի է ավելացնել, որ որոշ մասնագետներ գտնում են, որ աղի քանակի պակասեցումը անգամ ավելի վտանգավոր է և կարող է վնասել առողջությանը: Բավական է միայն հիշել այն, որ հղի կինը «թթու» շատ է սիրում, իսկ ինչո՞ւ: Իհարկե, աղի քանակությունը լրացնելու համար, որը մեծ քանակով կլանում է պտուղը: Փղերը հարյուրավոր կիլոմետրեր քայլում են միայն նրա համար, որ ճաշակեն հող, որը աղ է պարունակում :

Մարդիկ աղ օգտագործում են ամենաքիչը 10 000 տարի՝ սկսած այն ժամանակներից, երբ մսին առաջին անգամ աղ ցանեցին: Մոտավորապես 5000 տարի առաջ չինացիները պարզեցին, որ աղ դրած մթերքը ուշ է փչանում և ձմեռվա համար կարելի է մթերք կուտակել: Ժամանակի ընթացքում աղը արժեքավոր մթերք դարձավ: Անգամ դրա պատճառով պատերազմներ են եղել: «Սալաթ» բառը առաջանում է հենց իտալերեն աղ բառից, քանի որ հռոմեացիները բանջարեղենը աղ էին դնում: Հայերեն էլ այդպես է՝ «աղցան»: Աղի օգտագործման վերին շեմը ընկնում է մինչև 19–րդ դարի վերջը՝ մինչև սառնարանի հայտնագործումը: Սառնարանում մթերքը կարելի է պահել առանց աղ դնելու: Բայց հիմա էլ դեռ ընդունված է, որ թանկ հյուրին դիմավորում են աղուհացով:

Հին գիտնական Պլինոս Ավագը համարում էր, որ աշխարհում երկու դեղ կա՝ արևը և աղը: Վերջինս, ի դեպ, հնում իրոք նաև որպես դեղ են օգտագործել: Ներկայումս հայտնի է, որ աղի պակասությունը բերում է թուության, ախորժակի կորստի, սրտխառնոցի, փսխման: Հաստատված է, որ աղը լավ հակադեպրեսանտ է, այն կարևոր է նաև 1–ին խմբի շաքարային դիաբետով հիվանդների համար, քանի որ կարգավորում է շաքարի պարունակությունը օրգանիզմում, համարվում է, որ աղի քիչ պարունակությունը նպաստում է օրգանիզմում խոլեսթերինի և տրիգլիցերատների քանակի աճին, իսկ մեծ քանակը կարգավորում է սերոտոնինի և մելատոնինի նորմալ շրջանառությանը ուղեղում և նպաստում է Այցհեյմերի հիվանդության պրոֆիլակտիկային: Եվ վերջ ի վերջո պետք է հիշել, որ ցանկացած նյութ դեղ կամ թույն դառնում է միայն նրա քանակից կախված, ամեն ինչ պետք է չափավոր լինի:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Տերևներն այրողները կտուգանվեն․ նախարարը խոստանում է՝ դեկտեմբերի 1-ից օդը կբացվիՂրիմի կամրջի պայթեցման մեջ մեղադրվող հայերը դատապարտվել են ցմահ ազատազրկման Աշակերտները ծեծի են ենթարկել և նվաստացրել Նոյեմբերյանի պետական քոլեջում սովորող տղային. նրանք ձերբակալվել են Հրդեհ Հովտուն գյուղում․ հաջողվել է կանխել հրդեհի տարածումը Վրաստանը հայտնել է Ադրբեջանի հետ սահմանին վարակված ծաղիկներ տեղափոխող բեռնատարի ձերբակալման մասին Սուրբծննդյան տոներից առաջ ԵՄ-ում առգրավվել է ավելի քան 8 միլիոն վնասակար խաղալիք «Գուչի»-ի հայ մոդել Արմինե Հարությունյանը նոր ֆոտոշարք է հրապարակել Հրդեհների հետևանքով բազմաթիվ վայրի կենդանիներ լքել են իրենց բնական միջավայրը և կարող են հայտնվել համայնքներին կամ բնակելի հատվածներին մոտ. Շրջակա միջավայրի նախարար Բաքվում շինծու գործերով «դատավարությանը» փաստաբանները խնդրել են արդարացման «վճիռներ» կայացնել «Խոսում են բոլորը, ես սիրում եմ գործով ցույց տալ». Խորեն Լևոնյան ՊԵԿ նախագահը կգործուղվի Հնդկաստան 12-օրյա պատերազմում Իրանի ժողովուրդը հաղթեց և՛ Ամերիկային, և՛ սիnնիստներին, դրանում կասկած չկա․ Ալի Խամենեի Հայ կարատեիստներն Ասիայի առաջնությունում մեդալներ են նվաճել Եվրախորհրդարանը Ռուսաստանի նոր տարածաշրջանների վերաբերյալ բանաձև է ընդունել Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» մեկնարկային կազմը Կցրտի՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել ձմռան առաջին օրը Ձեռք են բերվել մեծաքանակ փրկարարական միջոցներ․ ՆԳՆ Խաբեություն Հաագայի Միջազգային քրեական դատարանի անդամակցության վերաբերյալ․ Էդմոն ՄարուքյանՊատգամավորները Մոսկվա կգործուղվեն «Աֆիշում գրված է, որ այսօր երեկոյան պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես, ուրեմն՝ պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես». Դավիթ Հակոբյան Հայ ժողովուրդը միշտ զորակցել է պաղեստինյան արդար դատին․ Արամ Ա Վեհափառ Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Անդրեն հեռացել է Հայաստանից (լուսանկարներ) Դավթաշեն կամրջի՝ Վաղարշյան փողոցից դեպի Սասնա Ծռերի փողոցի ուղղությամբ փակ են լինելու երթևեկելի երկու ուղղության 1-ին գոտիները Ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են մի քանի մեքենաներ, կա վիրավոր Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կդառնա տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման առանցքային գործոններից մեկը. Խուդաթյան Էստոնիան 2026 թվականին Հայաստանում դեսպանություն կբացի Շրի Լանկայում ավելի քան 40 մարդ է զոհվել սողանքների և ջրհեղեղների հետևանքով Հրդեհների բոլոր օջախները մարվել են. ՆԳՆ նոր հորդորը ՆԳՆ–ից հաստատում են՝ ոստիկանության ծառայողը վերջ է դրել կյանքին «ԿԽՄԿ-ն Բաքվի հետ երկխոսությունը վերականգնելու ուղի է փնտրում». Զառա Ամատունի Փաշինյանը հանդիպել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մի խումբ եպիսկոպոսների հետ «Մատչելի բնակարան՝ երիտասարդ ընտանիքներին» պետական նպատակային ծրագրի իրականացման համար գումար կհատկացվի Հոնկոնգի ողբերգական հրդեհը դառնում է Չինաստանի իշխանության ամենախոշոր փորձությունը Պուտինը հայտարարել է, թե չէր սպասում, որ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառի ԼՈՒԿՕՅԼ-ի և Ռոսնեֆտի դեմ Չարենցի փողոցում 32-ամյա վարորդը Cadillac-ով վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց Պարեկային ծառայության աշխատակիցն ինքնասպանություն է գործել Փաշինյանին հնարավոր է հաղթել․ Նաիրի Սարգսյան ՀԱՊԿ երկրները հարգանքով են վերաբերվում Հայաստանի դիրքորոշմանը. Պուտին Մեր մրցակցային առավելություններից մեկն էլ այն է, որ մենք մեծամիտ չենք․ Նաիրի ՍարգսյանԻսրայելը հարվածներ է հասցրել Լիբանանին Մամիկոնյանց փողոցում բախվել են «Changan»-ը և «Nissan Rogue»-ը, այնուհետև «Changan»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին․ կա վիրավոր Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Տարածված վիրուսի ֆոնին դպրոցները փակելու անհրաժեշտություն կա՞ Ժիրայր Լիպարիտյանի մանիպուլյացիաները Պետրոսի եթերում․ Ադրբեջանականացումը արդեն հիմա է Առեղծվածային ու nղբերգական դեպք՝ Երևանում, ավտոշուկայի հարևանությամբ հայտնաբերվել է hրազենային վնասվածքով տղամարդ Ճիշտը «ցո՞ւլն» է. ինչպես ձախողվեց նախկին օմբուդսմենը Ինչպես են արևային վահանակները լույսը վերածում էլեկտրաէներգիայի Ալլա Պուգաչովային պարտավորեցրել են ապամոնտաժել նրա կառուցած փայտե պիրսը ՍոլնեչնոգորսկումԴատախազությունը դարձել է հանցանքները պարտակող. Արմեն Մանվելյան