Արտադրողները վնասո՞վ են աշխատել. ինքնարժեքից դեպի հին գներ. «Փաստ»
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Փաստ»–ն իր նախորդ համարում անդրադարձել էր ձվի շուկայում առկա գների բարձրացմանը: Նշենք, որ մայիսից հետո այս շուկայում գնանկում էր արձանագրվել, որը, որոշ տեղեկությունների համաձայն, կապված է եղել ներքին պայմանավորվածությունների հետ:
ՀՀ թռչնաբույծների միության նախագահ Սերգեյ Ստեփանյանը չի շտապում ձվի շուկայում առկա իրավիճակը պայմանավորել քաղաքական իրողություններով:
«Վերջին շրջանում արձանագրված գնի բարձրացումը չի կարելի թանկացում համարել, ուղղակի ինքնարժեքից ցածր վաճառված գինն այժմ ձգտում են վերականգնել: Ձուն ստիպված էին ինքնարժեքից ցածր վաճառել, որովհետև գոյություն ունի գերարտադրություն: Շուրջ երկու ամիս` եթե ոչ ավել, արտադրողները վնասով են աշխատել: Հիմա աստիճանաբար նախկին գներին են հավասարեցնում, որ ինքնարժեքով` վնասով չաշխատեն»,–«Փաստ»–ի հետ զրույցում ասաց Ս. Ստեփանյանը:
Նրա խոսքով` այդ իրավիճակի արմատները բավականին խորն են, գալիս են դեռ անցած տարվանից:
«Նախորդ տարվա հունվարից մինչև մայիս կարանտին էր, չկարողացան թռչուն ներկրել: Ուշ ներկրեցին, գլխաքանակն էլ ուշ կոմպլեկտավորեցին: Թռչունների` ձվադրության տակ մտնելու գործընթացը դեկտեմբերի փոխարեն եղավ հունվարին: Այսինքն` այն ժամանակ, երբ ձվի պահանջարկը քչացել էր: Հիշեցնեմ, որ արտադրողները հունվարին որոշակի քանակությամբ ներկրում արեցին: Հունվարից սկսած ձվի արտադրության ծավալների մեծացում կա: Հիմա գլխաքանակը չենք ավելացնում, որ կարողանանք շուկայում կայուն վիճակ ստեղծել: Պատկերացրեք, որ առանց ԱԱՀ–ի 28 դրամով ձու է վաճառվել: Սա վնաս է տվել տնտեսություններին: Հիմա ուղղակի հին գնի վերականգնման գործընթաց է` մութ բան չկա, որը սպառողի համար անհասկանալի լինի: Այստեղ քաղաքական ենթատեքստ չկա` արտադրական տեխնոլոգիայի նախորդ տարվա հետևանքներն են»,–նշեց մեր զրուցակիցը:
Սերգեյ Ստեփանյանը մի հանգամանք էլ առանձնացրեց. «Բացի այդ` գյուղական ֆերմերային տնտեսություններն ավելացրել էին իրենց թռչունների գլխաքանակները, ինչի արդյունքում շուկայում ձվի քանակն ավելացավ: Մենք պահանջվածից ավելի ձու ենք արտադրել, հիմա իրավիճակը կարգավորվում է, որ կարողանանք սեպտեմբեր, հոկտեմբեր, նոյեմբեր և դեկտեմբեր ամիսներին ոչ մի դեֆիցիտ չունենալ»:
Հարցին, թե իր նշած արդեն կայուն գներն իջնելու տեղ ունե՞ն, և արդյո՞ք նույն կայուն գներն առաջիկայում չեն բարձրանա, միության նախագահը պատասխանեց.
«Իջեցնելու հնարավորություն չկա, որովհետև տնտեսությունները չեն կարող վնասով աշխատել: Բացի այդ` գոյություն ունի տարածաշրջանային գին: Այսօրվա դրությամբ ամենացածր գինը մեզ մոտ է: Վրաստանում 68–70 դրամ է: Ինչ վերաբերում է բարձրացման հնարավորությանը, ապա կարող եմ միանշանակ ասել, որ դա չի լինի: Բարձրացում լինում է այն ժամանակ, երբ արտադրության քանակը քիչ է լինում: Առաջիկայում մենք ձվի խնդիր չենք ունենալու»:
Թռչնաբույծների միության նախագահը շեշտեց, որ այսօրվա դրությամբ ունենք 8 խոշոր արտադրողներ, ինչպես նաև` միջին տնտեսություններ:
«Ունենք նաև մոտ 30–35 ֆերմերային փոքր տնտեսություններ, որոնք զբաղվում են ձվի արտադրությամբ: Նրանց մոտ և՛ ձվի քանակն է ավելացել, և՛ գլխաքանակը, դրա համար աճն ակնհայտ է: Նախորդ տարվա ապրիլին փոքր ֆերմերային տնտեսություններն օրական արտադրում էին մոտ 88–90 արկղ ձու: Հիմա արտադրում են 150–160 արկղ: Բազմապատկենք 360–ով և կհասկանաք, թե որքանով է մեծացել ծավալը»,–ընդգծեց նա:
«Սպառողների խորհրդատվության կենտրոն» հասարակական կազմակերպության նախագահ Կարեն Չիլինգարյանն, ի տարբերություն թռչնաբույծների միության նախագահի, չի բացառում վերոնշյալ ներքին պայմանավորվածությունների հնարավորությունը, բայց այս պարագայում այն քիչ հավանական է համարում:
«Ձվի գինը մի շարք գործոններով է ձևավորվում: Նախ` ձմռանն ավելի թանկ է, քան ամռանը, որովհետև հավերը ձմռանն ավելի քիչ են ձու տալիս, քան ամռանը: Սուրբ Զատիկին կամ տոն օրերին ավելի շատ է սպառվում, ինչը ևս կարգավորում է գինը: Այս տարի վերոնշյալ ժամանակահատվածում աննախադեպ գնանկում եղավ, ինչը պայմանավորված էր նրանով, որ արտադրանքը շատ–շատ էր: Արդեն քանի տարի է, ես չէի տեսել, որ ձուն հասնի 28–30 դրամի: Իսկ հիմա առկա բարձրացումը կապված է կարգավորվմամբ, այսինքն` արտադրանքն արդեն քչացել է: Եթե իրավիճակը չկարգավորվեր` այդ պարագայում ավելի շատ կտուժեր արտադրողը: Մենք դիտարկել ենք գների դինամիկան ու արձանագրել, որ արդեն նախկին գներով են վաճառվում»,–ընդգծեց Կ. Չիլինգարյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում



